Instrukcja o sporządzaniu przez kapłana testamentu i o jego wykonaniu
1. Przepisy niniejszej Instrukcji obejmują zasadnicze problemy związane z dziedziczeniem testamentowym, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień praktycznych, które mogą być użyteczne dla kapłanów przy sporządzaniu testamentu, zgodnie z art. 121 Statutów.
2. Spośród różnorodnych form testamentów, uznawanych przez polskie prawo cywilne, kapłani powinni stosować jedną z wymienionych:
testament napisany własnoręcznie,
sporządzony w formie aktu notarialnego,
wyrażony ustnie.
3. Testament sporządzony według pierwszej formy musi być napisany w całości własnoręcznym pismem. Powinien zawierać:
wskazanie spadkobiercy,
określenie majątku spadkowego,
ustanowienie wykonawcy testamentu,
wskazanie miejsca pogrzebu,
miejsce i datę sporządzenia testamentu,
własnoręczny podpis.
4. Spadkobiercą może być zarówno osoba fizyczna, jak i prawna. Zachęca się kapłanów, aby w swoim testamencie uwzględniali zapisy na rzecz Archidiecezji, Seminarium Duchownego, parafii oraz instytucji charytatywnych, z zachowaniem art. 25 Statutu Archikatedralnej Kapituły Łódzkiej.
5. W testamencie powinien być dokładnie określony przedmiot dziedziczenia. Przy ustanowieniu większej liczby spadkobierców ich udział można określić bądź przez podanie, w jakim procencie każdy z nich ma dziedziczyć, bądź też przez wyszczególnienie przedmiotów majątku spadkowego. Jeśli kapłan wcześniej przekazał rodzinie pewne dobra materialne i w związku z tym nie ma wobec niej zobowiązań, powinien to wyraźnie zaznaczyć w testamencie.
6. Wykonawca testamentu, a w razie jego braku dziekan, powinien oddzielić majątek kościelny od osobistego majątku zmarłego kapłana i zadbać o ich zabezpieczenie.
7. Wykonawca testamentu po śmierci spadkodawcy zarządza majątkiem spadkowym, spłaca ewentualne długi, wykonuje zapisy i polecenia oraz wydaje spadkobiercom majątek zgodnie z treścią testamentu.
8. Zachęca się kapłanów, aby na miejsce swego pochowania wybrali cmentarz parafii, w której ostatnio pracowali.
9. Określenie miejsca i daty sporządzenia testamentu powinno się znaleźć na początku lub na końcu treści testamentu.
10. Podpis spadkodawcy umieszczony pod treścią testamentu winien być czytelny oraz zawierać imię i nazwisko.
11. Testament sporządzony własnoręcznie należy złożyć w Kurii, w zapieczętowanej kopercie, podpisanej i opatrzonej datą jej złożenia.
12. Testament sporządzony u notariusza powinien uwzględniać przepisy niniejszej Instrukcji.
13. Jeżeli nastąpiły zmiany co do przedmiotu zapisu bądź innych dyspozycji, należy je jak najrychlej uwzględnić w sporządzonym testamencie.
14. Kapłan może sporządzić testament ustny jedynie wtedy, gdy zachodzi obawa jego rychłej śmierci albo zachowanie zwykłej formy jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Polega on na tym, że spadkodawca oświadcza ostatnią wolę w jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Ta ostatnia wola powinna być - przed upływem roku od daty oświadczenia - spisana z podaniem miejsca i daty oświadczenia spadkodawcy, a następnie podpisana przez spadkodawcę i co najmniej dwóch świadków. Nie mogą nimi być osoby, dla których w testamencie przewidziana jest jakakolwiek korzyść materialna, jak również ich bliscy krewni.
Wzór testamentu kapłana
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.
Ja, niżej podpisany ............................................. syn, ..........................................., dziękując Bogu za wszystkie dobrodziejstwa, zwłaszcza za łaskę powołania do kapłaństwa oraz polecając przez wstawiennictwo NMP Matki Kościoła zbawienie moje miłosierdziu Bożemu, na wypadek mojej śmierci, świadomie i dobrowolnie moimi spadkobiercami ustanawiam:
Parafię pw. .............................................., której w spadku zapisuję całą gotówkę, pieniądze zdeponowane w Banku ..................................................... na moim osobistym rachunku oraz papiery wartościowe. Proboszcza tejże parafii proszę o przeznaczenie z tych zasobów odpowiedniej kwoty na odprawienie mszy świętej gregoriańskiej w mojej intencji oraz pokrycie zaległych stypendiów mszalnych, gdyby pozostały po mojej śmierci.
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi, któremu przekazuję sutanny i moją bibliotekę.
Mojego brata .................................................., któremu przekazuję w spadku samochód i kosztowności. Jego obciążam obowiązkiem pokrycia kosztów pogrzebu oraz ewentualnych długów osobistych.
Siostrę .............................................................., której przeznaczam w spadku umeblowanie i wyposażenie mieszkania. Upoważniam ją do zadecydowania o ewentualnym przeznaczeniu innych rzeczy nie wymienionych przeze mnie w tym testamencie.
Innych spadkobierców: ..................................................................
Oświadczam, że naczynia i szaty liturgiczne, dzieła sztuki oraz sprzęt kościelny, które są u mnie przechowywane, a także pieniądze zdeponowane w Banku ............................................... na rachunku nr ........................................................ stanowią własność parafii, w której ostatnio pracowałem.
Wykonawcą niniejszego testamentu czynię księdza .................................................... i proszę, aby zechciał tę moją ostatnią wolę wykonać. Gdyby to było niemożliwe, proszę Księdza Dziekana dekanatu, w którym ostatnio przebywałem o spełnienie tego zadania.
Proszę o pochowanie mnie na cmentarzu parafialnym w ............................................
Wszystkich Braci w kapłaństwie i wiernych świeckich proszę o pamięć w modlitwie. Jeśli kogo skrzywdziłem lub obraziłem, przepraszam i proszę o darowanie mi win.
Unieważniam i w całości odwołuję moje poprzednie testamenty.
Tę ostatnią wolę spisaną przeze mnie wyrażam z całą świadomością oraz własnoręcznie podpisuję.
...................................., dnia ................................
(miejsce)
......................................................................
(własnoręczny czytelny podpis - imię i nazwisko)