Socjolingwistyczna teoria Basila Bernsteina
Teoria wyrosła z poszukiwania przyczyn niepowodzeń szkolnych dużych grup młodzieżowych, z klas robotniczych. Przerywanie nauki na najniższym możliwym szczeblu, w związku z czym studenci to głównie członkowie klas średnich, powstrzymuje to awans kulturalny i materialny. Zasadnicze znaczenie ma status materialny rodziców, charakter pracy rodziców, ilość czasu dla dzieci i metody wychowawcze. Ważnym wg Basila jest JĘZYK, w szkole i w domu. Nabycie języka wiąże się z przyjęciem hierarchi wartości sposobów postrzegania świata. Wyróżnił : język formalny i publiczny, kod rozwinięty i ograniczony. Brytyjski system szkolnictwa faworyzuje uczniów posługujących się kodem rozwiniętym. Bierze pod uwagę klasę robotników niewykwalifikowanych i klasę średnią, mają inny psychologiczny sposób działania i orientacji w świecie, inny system mowy. Klasa średnia reaguje na strukturę przedmiotów z relacjami innych przedmiotów, rozumieją zależności przestrzenne, czasowe i przyczynowe między różnymi obiektami, długotrwałe cele i racjonalne wychowanie, stabilny system nagród, dziecko z klasy robotniczej : przestrzega oderwane przedmioty, brak związków przyczynowych, brak długotrwałych celów, ważna teraźniejszość. Akty językowej komunikacji, przekazujące doświadczenia i postawy rodziców, w klasie średniej te doświadczenia są bez emocji, raczej racjonalne, uczucia są wyrażane przez subtelne uporządkowanie słów, dziecko jest traktowane jako partner. W klasie robotniczej uczucia są przedstawiane bezpośrednio, elementy pozajęzykowe, para lingwistyczne elementy wypowiedz. Trudno jest wyrazić subiektywne intencje, wykazać odrębność własnych poglądów, język jest prosty
Kod ograniczony jest w małych grupach mających wspólne doświadczenie, dobrze się znających. :
krótkie, proste, niedokończone zdania, uboga składnia, sztywne i ograniczone użycie przymiotników i przysłówków, krótkie rozkazy, stwierdzenia są często pytaniami, stanowiące uczuciową wzajemność i zrozumienie. Rzadkie używanie zaimków nieosobowych jako podmiotu, język znaczenia „ukrytego”,
Kod rozwinięty: bogactwo określeń, różnorodność spójników, skomplikowanie złożone zdania, pokazuje własne doświadczenia przy pomocy indywidualnych znaczeń. Logiczne.
GIDDENS
514-515
Oświata rozwijała się bardzo długo, była dla ludzi zamożnych i mających czas. Dorastanie oznaczało uczenie się zwyczajów a nie języka. Najczęściej używaną formą było przekazywanie ustne, jako legendy i historie epickie. We współczesnych społeczeństwach występuje wysoki stopień alfabetyzacji, posiadają świadomość swojego kraju, położenia geograficznego i dzieje kraju. Wszyscy posiadają formalne wykształcenie, czerpiemy informacje z różnych źródeł. Rozwój gospodarki spowodował zapotrzebowanie na wykwalifikowanych specjalistów z wykształceniem. Zamiast praktycznych rzeczy, człowiek zaczął się uczyć rzeczy abstrakcyjnych- matematyki itd., uczyli się i przyswajali nowe wiadomości. Priorytety systemu oświaty z szansami zawodowymi nie idą w parze, nauczyciele chcą dawać wszechstronną wiedzę, a rynek potrzebuje ukierunkowanych ludzi.
536-540
Ivan Illich- system gospodarczy pozbawia ludzi samowystarczalności, uzależnia od lekarzy, nauczycieli, telewizji i pracodawców. Szkoły są dla:zapewnienia dzieciom opieki, przypisania ludzi zawodom, wdrażania dominujących wartości i przekazywania społecznie uznawanych umiejętności i wiedzy. Szkoły są organizacją opiekuńczą, zaszczepiają bierny konsumpcjonizm, ten ukryty program szkolenia wdraża dzieciom, że muszą znać swoje miejsce i siedzieć cicho. Odszkolenie polegało na tym iż każda osoba powinna mieć możliwość nauki w dowolnym momencie swojego życia.zamiast szkół powinny być ramy oświatowe, powstałyby sieci komunikacyjne, karnety na usługi oświatowe,
Bourdieu- reprodukcja kulturowa- proces w którym szkoła wraz z innymi instytucjami utrwala społeczne nierówności i ekonomiczne z pokolenia na pokolenie. Szkoły utrwalają zróżnicowanie wartości. W szkole dzieci uczą się dyscypliny, wynoszą nie tylko wiedzę z lekcji, ale również taką jak będzie wyglądać czas pracy itd.
Willis - analiza reprodukcji społecznej- badanie polegało na stworzeniu gangu, były w nim dzieci białe i dzieci z Indii i Azji. Biali uważali że szkoła ulega ich manipulacją i jest obca, mieli nieustający konflikt z nauczycielami. Nie mogli się doczekać kiedy pójdą do pracy, do pracy mieli też lekceważący stosunek, chcieli iść tylko, żeby mieć zarobki.
Mairtin Mac an Ghaill- badał doświadczenia młodzieży robotniczej, badał jak uczniowie wykształcają w sobie formy męskości. Chłopcy wychowywali się w sytuacji wysokiego bezrobocia itd. Wielu uczniów przestrzegało koniec szkoły jako okres zależności od rodziców, ponieważ nie było pracy. Część stawiała na osiągnięcia a część na walkę ze szkołą. Macho- to tradycyjna robotnicza młodzież szkolna, posiadali gorsze oceny, wrogo nastawieni do szkoły, stawiali opór środowisku szkolnym. Byli bardziej pilnowani przez nauczycieli.szkoła ponadpodstawowa budowała twardziela, a szkoła była terenem walki, nauczyciele to policja. Dobre oceny były zniewieścieniem i poniżeniem. Chęć posiadania męskiej (fizycznej pracy) jest pozostałością robotniczym światopoglądzie pokoleń poprzednich.
Turner: Socjalizacja-interakcje, które wpływają na rozwój umiejętności umożliwiających nam uczestniczenie w społeczeństwie. wychowani przez ludzi stajemy się ludźmi. Rozróżnianie dźwięków, rozumienie i posługiwanie się gestami,, chodzenie, mówienie, reagowanie na innych ludzi są wyuczone. Genetycznie mamy tylko umiejętność do uczenia się tych rzeczy. Ludźmi stajemy się w interakcjach społecznych i kulturowych. Zdolność do funkcjonowania w tym samym społeczeństwie - motywy, do odgrywania ról i pozycji. Ludzie muszą mieć wspólne poglądy, wartości czy przekonania. Każdy ma wspólne dyrektywy kulturowe, czyli wspólne symbole kult, zdolność patrzenia na siebie jako odrębnego podmiotu, umiejętności z wykonywaniem ról, każdy ma pierwotne emocje z którymi przychodzi na świat(szczęście, gniew, smutek, strach, zdziwienie). Interakcje to ogólny zbiór wskazówek i wytycznych, najczęstsze i długotrwałe zachodzące w grupach pierwotnych z osobami znaczącymi, mają największy wpływ na powstawanie i rozwój wyżej wymienionych składników osobowości. Myśliciele ci traktują jako proces przechodzący przez określone fazy rozwoju oddzielone od siebie istotnymi punktami zwrotnymi: 1.george Herbert Mead, fazy te są związane z rozwojem umiejętności wchodzenia w role, ponieważ umożliwia ona oderwanie się zarówno umysłu, jak i własnego „ja”2. Jean Piaget, kształtowanie się owych podstawowych składników osobowości uzależnione jest od rozwoju poznawczego , który polega na rozpoznawaniu przedmiotów, symbolizacji konkretnej i symbolizacji abstrakcyjnej3/ Zygmunt Freude- składniki osobowości odzwierciedlają nieustanne wysiłki ego zmierzające do pogodzenia procesów id i superego. 4/ Erik Eriksona, składniki te kształtują się pod wpływem wielu wymogów, którym człowiek podlega w ciągu całego swego życia. Osobowość składani się ku byciu (do pewnego stopnia)trwałą i stabilną. Zapewnia to każdemu człowiekowi spokój i poczucie równowagi, a także sprzyja zachowaniu porządku społecznego.
Margaret Mead Teraźniejszość. Kultury fon figuratywne czyli odnalezieni rówieśnicy.
Dominujący wzór w kulturach to zachowanie rówieśników. Wzór konfiguratywny to „naturalne” przyjmowanie zachowań dla całej generacji przez starych i młodych. Starsi określają formy i granice jakie mogą występować w zachowaniu młodych. Konfiguracja bierze początek z rozpadu systemu postfiguratywnego np. kataklizm, nowe technologie, osiedlenie się nowych w kraju, podbój, przewrót religijny, przemiany rewolucyjne, tworzy to nowe wzory życia. W nowoczesnych cywilizacjach często podejmowane są zmiany konfiguratywne. Możliwość pochłonięcia się wzajemnie kultur np. konfiguratywna postfiguratywną, lub na odwrót (dzieci w izraelskich kibucach). Emigranci mogą ulec całkowitej asymilacji wraz z toleracją ze strony innych, albo zamknięciu się co wzmacnia bariery społeczne. Emigracja do USA i Izraela, wymóg przyswajania kultury, aby młodzi zachowywali się inaczej niż starsi dziadkowie reprezentują przeszłość. Są mało wyraźne zmiany w wolno zmieniających się społeczeństw, ma charakter mody(nieistotne innowacje młodych). W czasie dojrzewania, przeważają postawy konfiguratywne. Głównie w kulturach gdzie Zach. Konfiguratywne uległo instytucjonalizacji przez liczne pokolenia i w kulturach gdzie dorastający nie może znaleźć wzoru zachowania u rodziców, każde uwagi skrzętnie odnotowuje. W społeczeństwie konfiguratywnym, brak w nim dziadków, rodzice są przenoszeni w inne miejsca na emeryturę. Gdy nie ma dziadka to łatwiej o nowe umiejętności. Rozproszenie emigrantów poza własną grupę, jeśli wymiera starsze pokolenie to przeszłość dla młodej jednostki jest chwiejne, łatwe do wyparcia czy zafałszowania, ginie wtedy kultura postfiguratywna. Instytucjonalizacja konfiguracji grup młodzieżowych prowadzi do powstania odrębnej kultury młodzieżowej. Rozwarstwienie na zasadzie wieku jest umacniane przez szkołę. Dzieci wywierały presję na rodzicach, później powstały gangi „rówieśnicze”, rodzice aby zaspokoić potrzeby dzieci, wypełniały ich żądania, które w gruncie rzeczy były wytworzone przez środki masowego przekazu. We współczesnych społeczeństwach okres dzieciństwa daje częściowe przygotowanie do życia, poza rodziną jest stale zmieniająca się rzeczywistość. Im większe różnice międzypokoleniowe i zmiany w nowych grupach, tym kruchszy jest system społeczny, brak jest jednostce poczucia bezpieczeństwa. Idea postępu jest znośna, emigrantom zależy na lepszym życiu potomków, więc zgadzają się na swoje niedogodności i problemy. W USA występuje duża mobilność społeczna, występują przerwy w przekazie międzypokoleniowym i nieciągłość w przekazywaniu wychowania i stylu życia. Zanikanie wcześniejszych form postfiguratywnych. Pojawia się zgoda na istnienie rozłamu międzypokoleniowego. Inne wartości młodszego pokolenia, które są różne od starszego, traktowane są jako zagrożenie wartości moralnych, patriotycznych, religijnych. Starsze pokolenie myśli, że dalej ma monopol na wiedzę co jest dobre, a co złe. Wszystkim jednak kierują starsi i niestety pojawia się kryzys wiary w poglądy religijne, ideologie i naukę, co prowadzi do braku poczucia bezpieczeństwa. Brakuje starszych, którzy przekazaliby wiedzę o swoim doświadczeniu, które czeka ich dzieci, wnuki. C.H. Waddington dał hipotezę iż komponentem ewolucji u dzieci jest zdolność dzieci do przyjmowania od starszych kryteriów dobra i zła, gdyż im ufają i kochają. Dziś starsi nie potrafią przedstawić takich imperatywów moralnych. Istnieją jednak kultury które opierają się na systemie postfiguratywnym. Kultury natywistyczne, dogmatów relig. I politycznych rozwijają się szybko, przez rozpady systemów postfiguratywnych. Starsze przemysłowe kraje zachodu wprowadziły zmiany bez rewolucji, poprzez rozwój nowych społecznych technik.jednak to co jest przestarzałe w tych krajach, może być albo obiektem wzruszeń i opieki albo odrzucenia i niechęci. Większość rodziców nie ma pewności siebie, aby umacniać stare dogmaty. Rodzice nie potrafią uczyć dzieci, które różnią się od nich gdy byli mali, a dzieci nie potrafią od rodziców, bo nigdy nie będą do nich podobni.