13) Energia kinetyczna.
Uczeń:
zna pojęcie energii kinetycznej
potrafi przeprowadzić dyskusję wzoru opisującego wartość energii kinetycznej
samodzielnie rozwiązuje zadania z wykorzystaniem wiedzy o energii kinetycznej
Energia kinetyczna Energia jest to zdolność do wykonania pracy.
W życiu codziennym spotykamy się z różnymi rodzajami energii np. energią elektryczną, czy cieplną, jednak zdecydowanie najczęściej, choć może nie zdajemy sobie z tego sprawy, mamy do czynienia z energią mechaniczną, którą zajmiemy się w tym podrozdziale. Energia mechaniczna dzieli się na energię potencjalną i kinetyczną. Energia potencjalna jest związana z położeniem danego ciała, natomiast energia kinetyczna z jego ruchem.
Ciało posiada energię kinetyczną wtedy i tylko wtedy, gdy posiada prędkość. Załóżmy, że pędzący samochód uderza w drzewo. Jego energia kinetyczna została zużyta na zmianę kształtu samochodu i drzewa :)
Jej nazwa pochodzi od greckiego terminu „kineo” (ruch), jest ona związana z ruchem ciała.
Wartość energii kinetycznej jest równa pracy, jaką trzeba włożyć, aby rozpędzić ciało.
|
Po wykonaniu pracy rozpędzone ciało będzie posiadało energię ruchu - „zgromadzoną” pracę rozpędzania. Energię tę można z kolei wykorzystać na wykonanie zmian w otoczeniu - np. rozpędzona kula kamienna wystrzelona ze średniowiecznego działa może zburzyć mur, kula tocząca się po torze rozrzuca kręgle, rozpędzona woda porusza łopatki turbiny itp. Energię kinetyczną obliczamy ze wzoru: Znaczenie symboli: v - prędkość ciała m - masa ciała Energia kinetyczna ciała jest równa połowie iloczyny masy tego ciała i kwadratu jego prędkości. |
||
|
|||
Od czego zależy energia kinetyczna? |
|||
Iną energię kinetyczną będzie miał samochód osobowy, a inną samochód ciężarowy. Inną będzie miał samochód osobowy jadący z prędkością 10 km/h, a inną jadący z prędkością 100 km/h. Możemy nasze przewidywania sprawdzić doświadczalnie. |
|||
Jak energia kinetyczna zależy od masy ciała?
|
Ustawiamy na stole dwa drewniane klocki, a naprzeciw metalowe walce. Nadajemy walcom jednakową prędkość. Po zderzeniu sprawdzamy który klocek został dalej przesunięty.
|
||
Jak energia kinetyczna zależy od prędkości ciała?
Prędkość „znaczy” więcej, bo jest podniesiona do kwadratu. Energia kinetyczna zależy od układu odniesienia - w jednym układzie może być inna niż w drugim. |
Ustawiamy na stole metalowy walec naprzeciw drewnianego klocka. Nadajemy walcowi pewną prędkość Po zderzeniu zaznaczamy kredą jakie nastąpiło przesunięcie. Wykonujemy te czynności kilka razy nadając różne prędkości walcowi.
|
||
Dlaczego energia kinetyczna rośnie bardziej ze wzrostem prędkości niż masy? |
|||
- wynika to z faktu, że praca związana z rozpędzaniem ciała o kolejny metr na sekundę jest większa dla ciał poruszających się szybko, niż dla tych wolnych. Tak musi być, bo praca, to siła razy droga, a przy szybkim ruchu i tej samej sile napędzającej, droga ta będzie większa. Fakt ten łatwo jest „poczuć” kierując samochodem - gdy chcemy wyprzedzać przy dużej prędkości wtedy moc silnika nie wystarcza już na tak sprawne przyspieszanie, jak przy małych prędkościach. |
Zadanie 1 Oblicz energię kinetyczną samochodu o masie m = 1000kg , który przez czas t = 7 s poruszał się ruchem jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym, bez prędkości początkowej z przyspieszeniem a = 2 m/s2.
Zadanie 2 Samochód o masie m=1000kg rozpędza się do pewnej prędkości na drodze S=200m. Oblicz pracę siły nadającej przyspieszenie, jeżeli wiadomo, że wartość tego przyspieszenia a=m/s2.
Zadanie 3 Pocisk o masie 0,01kg pędzący z szybkością720km/h przebił drewniane drzwi i leci dalej z szybkością 180km/h. Jaką pracę wykonał pocisk przebijając drzwi?
Ciało poruszało się pod wpływem stałej siły F i zostało przesunięte na drodze s poruszając się ruchem jednostajnie przyspieszonym. Wykonało więc pracę W, którą wyrażamy wzorem:
W=F*s Zgodnie z II zasadą dynamiki Newtona: F=m*a oraz wzorem określającym drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym:
Po dokonaniu odpowiednich przekształceń oraz pamiętając, że V=a*t otrzymujemy wzór na pracę: |