PRAWO CYWILNE Z UMOWAMI W ADMINISTRACJI

ĆWICZENIA 1, 07.03.2010r.

Kodeks cywilny składa się z 4 części - ksiąg:

1. Prawo ogólne (art. 1-125)

2. Własność i inne prawa rzeczowe (art. 126-352)

3. Zobowiązania (art. 353-921)

4. Spadki (art. 922-1088)

Księgi dzielą się na tytuły, tytuły na działy, działy na rozdziały, a niektóre z rozdziałów na oddziały.

Kodeks cywilny pochodzi z 1964r.

Stosunek cywilno-prawny cechuje się zasadą równorzędności praw i obowiązków. Stosunki administracyjne charakteryzują się władztwem administracyjnym.

ZAGADNIENIA OGÓLNE UMÓW.

UMOWA - jest czynnością prawną, co oznacza, że strony umowy składają oświadczenia woli zmierzające bezpośrednio do wywołania skutku prawnego w postaci powstania zmiany lub ustania stosunku prawnego. Jest czynnością prawną dwustronną (potrzebne są do jej zawarcia dwie strony) (czynności prawne jednostronne to np. testament czy pełnomocnictwo). Fakt, że umowa jest dwustronna oznacza, że do jej dokonania konieczne jest złożenie zgodnych oświadczeń woli przez obie strony. Umowa może mieć także więcej stron. Wyjątkowo mamy do czynienia z umowami wielostronnymi, którymi są np. umowa spółki w przypadku, co najmniej trzech wspólników.

Podstawową zasadą zawierania umów jest zasada swobody umów (zasada autonomii woli stron). Oznacza to, że strony (podmioty prawa cywilnego) są swobodne w zakresie podjęcia decyzji o zawarciu umowy, a także mają wolny wybór w doborze kontrahenta, czy co do wyboru formy umowy (pisemna, akt notarialny itp.) . Swoboda w tym zakresie bywa jednak ograniczona, w odniesieniu do szczególnych sytuacji, i tak ustawa może przewidywać (nie kodeks cywilny) obowiązek zawarcia umowy po stronie pewnej grupy podmiotów. Przypadki, kiedy ustawa nakłada obowiązek zawarcia danej umowy to np. obowiązek wykupienia ubezpieczenia OC przy zakupie auta.

Najważniejszym aspektem umowy jest ustalenie jej treści. Art. 351¹ (ze znaczkiem 1) oznacza, że to prawo nie ogranicza stron, nie wprowadza zamkniętej listy umów, które mogą być zawierane. Umowy, które nie są regulowane w przepisach ustawy, a są stworzone przez strony w granicach przysługującej im swobody umów, to są to tzw. umowy nienazwane.

Porozumienie stron obejmować musi przynajmniej tzw. składniki przedmiotowo istotne umowy (essentialia negotii). Każda umowa musi zawierać oznaczenie stron, które dla jej zawarcia dysponować muszą odpowiednim zakresem zdolności do czynności prawnych. Ponieważ umowa jest źródłem stosunku obligacyjnego, określać musi także świadczenie, jako przedmiot tego stosunku.

SPOSOBY ZAWARCIA UMOWY:

Do zawarcia umowy prowadzą:

1. Oferta

Oferta skierowana jest do indywidualnego adresata lub do ogółu. Jest nią stanowcza propozycja zawarcia umowy o oznaczonej treści. Aby była ważna, musi zawierać essentialia negotii. Występują w niej dwie strony: oferenta (preferuje stanowczą ofertę) i oblata (dostaje ofertę i odpowiada pozytywnie bądź negatywnie). Oferta stanowi jednostronne oświadczenie oferenta, który jest związany jego treścią, co oznacza, że przez pewien czas nie może on ani wycofać propozycji zawarcia umowy ani zmienić jej treści. Jednak w stosunkach między przedsiębiorcami oferta może być przed zawarciem umowy odwołana, jeśli oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o przyjęciu oferty. Długość czasu związania ofertą może być wyznaczona przez samego oferenta, w przeciwnym razie reguły określone w art. 66 § 2 KC. Oferta powinna być tak ukształtowana, aby jej adresat (oblat) mógł ją przyjąć lub odrzucić z chwilą złożenia oferty. Po stronie oblata powstaje prawo podmiotowe kształtujące, które wyraża się w tym, że może on swoją decyzję doprowadzić do zawarcia umowy. Umowa zostaje zawarta z chwilą, gdy do oferenta dotrze pozytywna dopowiedź oblata, w takie sposób, że może zapoznać się z jej treścią. Jeżeli jednak oferta zostanie przyjęta z zastrzeżeniem zmiany lub uzupełnienia jej treści, wówczas dochodzi do odwrócenia ról. Dotychczasowy oferent sam staje się adresatem nowej oferty i od niego zależy czy dojdzie do zawarcia umowy na zmienionych warunkach. Art. 66, 66¹, 66², 69, 68², 70.

2. Aukcja i przetarg (Art. 70¹, 72¹).

Określona osoba (ogłaszający przetarg) kieruje do oznaczonego kręgu adresatów, lub do ogółu, zaproszenie do składania ofert dotyczących zawarcia oznaczonej umowy. Przetarg może być:

1. Ograniczony - dla oferentów spełniających dane kryteria

2. Nieograniczony - do ogółu.

Wyróżniamy przetarg:

1. Ustny - aukcja

2. Pisemny - przetarg

3. Negocjacje (dawniej rokowanie).

Polegają na dokonywaniu przez strony wzajemnych uzgodnień, co do poszczególnych postanowień umowy. Zgodnie z art.72, jeżeli strony prowadzą negocjacje, w celu zawarcia oznaczonej umowy, zostaje ona zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia, co do wszystkich postanowień, które były przedmiotem negocjacji. Nie wystarcza osiągnięcie kompromisu, co do istotnych postanowień umowy, jeśli także inne były przedmiotem negocjacji. Art. 72 por. 2 KC, reguluje odpowiedzialność za tzw. culpa in contrachendo. Chodzi o sytuacje, w których, strona rozpoczyna lub prowadzi negocjacje z nanoszeniem dobrych obyczajów w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy. Jest wówczas zobowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy.

4. Umowa przedwstępna (art. 389 i 390 KC).

Jest to umowa, w której, jedna lub obie strony, zobowiązują się do zawarcia w przyszłości umowy, zwanej umową przyrzeczoną lub definitywną.

W kodeksie cywilnym jest to dział 2.

PRAWO CYWILNE Z UMOWAMI W ADMINISTRACJI

ĆWICZENIA 2, 13.06.2010r.

Zgodnie z art. 535 KC, sprzedawca zobowiązuje się przenieść własność rzeczy i wydać rzecz kupującemu, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić cenę.

Umowy, jakie obowiązują przy transakcji kupna/sprzedaży:

• Nieruchomości - akt notarialny

• Rzecz - umowa kupna/sprzedaży

W umowie sprzedaży musi być określona cena, nie koniecznie w formie kwoty, którą należy zapłacić, ale może być wyrażona forma zapłaty.

PRAWO PIERWOKUPU

Zawarte w KC w art. Od 596 do 599. Prawo pierwokupu, jest to pierwszeństwo nabycia na wypadek sprzedaży osobie trzeciej. Jest prawem niepodzielnym, co do zasady (może go wykonać tylko jedna osoba na mocy ustaw szczególnych) i prawem niezbywalnym. Mechanizm działania prawa pierwokupu jest następujący:

• Pierwsza umowa zawarta między zbywcą a nabywcą, którym jest osoba trzecia, zostaje zawarta warunkowo, czyli pod warunkiem, że uprawniony z tytułu prawa pierwokupu (którym może być np. dzierżawca, współwłaściciel, jakaś państwowa agencja, gmina) nie wykona przysługującego mu prawa. Umowę taką sporządza notariusz, który wysyła ją następnie do osoby, której przysługuje prawo pierwokupu.

• Dopiero po bezskutecznym upływie określonego terminu (co do zasady - miesiąc co do nieruchomości, tydzień co do innych rzeczy od otrzymania zawiadomienia o sprzedaży) może zostać zawarta (druga co do kolejności) właściwa umowa.

Obie te umowy muszą być zawarte przy obecności notariusza, za obie też trzeba płacić.

W przypadku, gdy jest np. 2-óch spadkobierców i dzierżawca, i jeden ze spadkobierców chce sprzedać swoją część, bądź 4 braci - spadkobierców, i jeden z nich chce odsprzedać swoją część 2 bratu, wówczas prawo pierwokupu przysługuje każdemu z nich. Notariusz sporządzający umowę warunkową między 1 a 2 bratem wysyła ją również do 3 i 4 brata. Wówczas większe prawo pierwokupu ma ten z braci, który jako pierwszy odpowie na umowę (decyduje szybkość odpowiedzi). Należy wysłać zawiadomienie iż chce się z tego prawa skorzystać.

Wyjątkiem jest sytuacja, gdy współwłaściciele sprzedają nieruchomość swojemu spadkobiercy. Wówczas prawo pierwokupu nie obejmuje.

Prawo pierwokupu jest cechą charakterystyczną umowy sprzedaży.

Innymi umowami przenoszącymi własność są:

• Darowizna

• Umowa wymiany (zamiany)

Są to umowy o nieodpłatnym przeniesieniu własności nie obowiązuje przy nich prawo pierwokupu.

Gdy uprawniony do pierwokupu nie zostanie o tym poinformowany, np. dzierżawca zostanie pominięty, umowa zawarta między zbywcą a nabywcą staje się nieważna. Ponadto właściciel zobowiązany zostaje do naprawienia szkody wyrządzonej uprawnionemu do pierwokupu.

UMOWA DAROWIZNY

Uregulowana została w KC w art. od 888 do 902. Darczyńca zobowiązuje się do bezzwrotnego świadczenia na rzecz obdarowanego. Umowa może być zawarta w formie zwykłej pisemnej, bądź notarialnie. Staje się ona ważna, gdy zostanie spełnione to, co w umowie tej zostało zawarte (zostaje spełnione świadczenie).

Co do zasady umowa darowizny jest nieodwołalna. Istnieją jednak dwa wyjątki, kiedy można ją odwołać:

1. Przesłanka leży po stronie obdarowanego (art. 989 § 1 i 2).

Mamy tu do czynienia z rażącą niewdziecznąścią obdarowanego. Występuje ona, gdy obdarowany nie oddaje darczyńcy szacunku, gdy nie zajmuje się, nie dba o darowiznę itp. wówczas darczyńca może odwołać darowiznę, nawet już dokonaną.

2. Przesłanka leży po stronie darczyńcy (art. 897).

Występuje np. wtedy, gdy darczyńca popada w niedostatek. Są to wypadki losowe, gdy darczyńca traci cały swój majątek, wtedy darowizna może być odwołana. Dzieje się to jednak w granicach rozsądku i podstawowych potrzeb darczyńcy.

2

---