1. Wstęp

1. Witam wszystkich

2. Tematem naszej prezentacji jest przedstawienie związku emocji I pamięci na przykładzie zjawiska pamięci flaszowej

3. Skład grupy

2. Plan prezentacji

1. Powiedziane zostanie słowo wstępu, co własnie czynię

2. Zeby zrozumieć związek emocji z pamięcią trzeba przybliżyć pojęcie emocji. Na początku opowiem conieco o definicji emocji, po co nam emocje i o dychotomii pomiedzy emocjami i rozumem i o zjawisku porwania emocjonalnego

3. Następnie Bartek opisze neurofizjologiczne podłoże emocji zaczynając od ewolucji mózgu, na przebiegu procesów mózgowych kończąc.

4. Po tym przejdziemy do ciekawszej części, czyli skromnego badania

5. Ostatecznym podsumowaniem będzie przedstawienie zjawiska pamięci fleszowej, czyli Flashbulb memories i dyskusja na ten temat

3. Słowo wprowadzenia

1. Wykład zatytułowany: zwiazki: emocje - uczenie się i pamięć

2. Literatura

4. Czym są emocje

1. Intuicyjne rozumienie - Pytanie

2. Definicja:

Emocja, (łac. emovere) - silne odczucie (świadome lub nieświadome) o określonym znaku pobudzenia pozytywnym (pod wpływem szczęścia, zachwytu, spełnienia) lub negatywnym (pod wpływem gniewu, odrazy, strachu).

3. Geneza: słowo pochodzi od 2 łacińskich swłów: czasownika „motere” oznaczającego „poruszyć” i przedrostka „e” , który rozumie sie jako: "ku czemuś”

5. Po co nam emocje?

1. Emocje stanowią naturalne wyposażenie ofiarowane nam przez naturę. Mamy je w sobie. Są dziedzictwem, które przekazała nam ewolucja Jest to potencjał umożliwiający porozumiewanie się ze światem

2. Każda emocja daje nam szczególna, inną od pozostałych gotowość do działania. Jest również bodźcem do działania.

3. O fizjologicznych i psychofizjologicznych przjawach gotowości za moment opowie Bartek

4. Podejmowanie decyzji w sytuacjach wymagajacych szybkiej reakcji (popularnie: działanie pod wpływem emocji) np. „dają to brać, biją to...”

6. Po co nam emocję cd

1. Mimo iż emocje umożliwiały nam przeżycie przez bardzo długi okres czasu, to w dzisiejszych realiach często nie znajdują zastosowania, lub są nieskuteczne

2. Mówiąc krótko, zbyt cześto stajemy wobec postmodrnistycznych dylematów z emocjonalnym repertuarem przykrojonym na miarę plejstocenu.

7. Umysł emocjonalny i umysł racjonalny

1. Człowiek podczas podejmowania decyzji wystawiony jest na działanie emocji i rozsądku. Te dwa zasadniczo odmienne sposoby poznania i rozumowania splatają sie w nasze życie psychiczne

2. Umysł racjonalny jest ośrodkiem rozumowania świadomego, rozważnym

3. Umysł emocjonalny jest poza naszą kontrolą

4. Z reguły siły te są ze sobą w harmonii, ale czasem stają w opozycji wobec siebie PRZYKŁAD

1. Rozstanie

2. Oczarowanie

3. Chowanie uczuć

5. To w jakim stopniu do głosu dochodzą emocje, a w jakim racjonalizm zależy przede wszystkim od:

1. Typu osobowości

2. Intensywności uczuć

2.1 Wstęp.

-Jak powstają emocje. Jak ciało reaguje na emocje.
-Czy wpierw się boimy a następnie trzęsiemy czy wpierw się trzęsiemy a następnie boimy.
-Głownie poruszana, i najlepiej opisana, emocja lęku i odczucie strachu.
-Strach jako stan emocjonalny pojawiający się w obecności lub przy oczekiwaniu niebezpiecznego albo szkodliwego bodźca.
-Lęk, niejasny nie przyjemny stan emocjonalny charakteryzujący się przezywaniem obaw, strachu, stresu i przykrości.
Lęk jest przeciwstawiany strachowi ze względu na to, że zazwyczaj lub zawsze(różnie od definicji) lęk jest pozbawiony obiektu, natomiast strach jest zawsze strachem przed czymś, kimś lub jakimś zdarzeniem. A także ze względu na to że strach jest reakcją na aktualne zagrozenie; lęk - na oczekiwane lub wyobrażane.

-Zróżnicowanie reakcji na strach u szczurów i ludzi

SLAJD.

-Reakcje szczura.

-Jak uważacie Jak zareaguje student lub studentka na wiadomość o niezapowiedzianym egzaminie?

SLAJD

-Wnioski.

-Jak widać: Człowiek w toku swego życia wypracowuje różne i bardziej złożone niż w przypadku zwierząt wzorce zachowania, które następnie może modyfikować i dostosowywać do konkretnych sytuacji.

-Oczywistość stwierdzonego wniosku.

SLAJD

-Huglins-Jackson - Za automatyczne reakcje na proste bodźce odpowiedzialne są najniższe piętra mózgu. Za reakcje emocjonalne zaś odpowiadają młodsze ewolucyjnie ośrodki. Najwyższe (i ewolucyjnie najmłodsze) ośrodki mózgu - struktury korowe - nie tylko odpowiadają za wyższe czynności psychiczne takie jak rozumienie abstrakcyjne czy pisanie poezji, ale także kontroluja oba niższe poziomy.

2.2 Jak zmieniał się mózg człowieka?

3.Pamięć emocjonalna.

3.1 Pamięć emocjonalna to pamięć związana z emocją towarzyszącą wydarzeniom, osobom lub miejscom z przeszłości. Oto przykład: pijesz właśnie z przyjaciółką kawę po irlandzku, smakujesz delikatny, słodki napar z dodatkiem likieru. Nagle zamiast słodyczy czujesz w ustach gorycz. To nie treść rozmowy z koleżanką zmąciła przyjemny smak kawy, lecz wspomnienie podobnej sytuacji sprzed lat. Być może, gdy kiedyś piłeś kawę przyrządzoną w ten sam sposób, żona poprosiła cię o rozwód. Teraz czujesz się tak samo jak wówczas, a wszystko przez tę filiżankę kawy, która pobudziła pamięć emocjonalną.
Ten zachodzący w mózgu proces przetwarzania czy udostępniania wspomnień można porównać do dwóch odrębnych katalogów; jeden służy do przechowywania zapisów uczuć negatywnych, drugi jest w całości przeznaczony dla plików z uczuciami pozytywnymi Chcąc łatwo dotrzeć do każdego z tych katalogów, musisz odczuć emocję związaną z danym systemem katalogowania.

4 Pamięć fleszowa

4.1 Pamięć fleszowa - zwana także „efektem lampy błyskowej”, jest szczególnym rodzajem pamięci autobiograficznej. Termin ten określa niezwykle żywe, wyraźne, nasycone opisami spostrzeżeń (głównie wzrokowych), trwałe, dostępne i bardzo szczegółowe wspomnienia, które dotyczą ważnych, emocjonalnych zdarzeń, mających dla jednostki istotne konsekwencje. Cechą charakterystyczną wspomnień tego typu jest utrzymująca się na wysokim poziomie pewność i wiara w nieomylność własnych wspomnień, którym może towarzyszyć niska trafność. Przedmiotem wspomnień fleszowych mogą być wydarzenia o randze publicznej, np. sytuacje otrzymania zaskakujących i ważnych wiadomości (takich jak: dla Amerykanów - moment dowiedzenia się o zamachu na prezydenta J.F. Kennedy'ego, dla Polaków - otrzymanie wiadomości o wprowadzeniu stanu wojennego) oraz zdarzenia osobiste (takie jak: egzamin dojrzałości, wypadek samochodowy, ślub lub śmierć kogoś bliskiego). Opisy takich wspomnień zawierają dokładne informacje na temat miejsca, bieżącej aktywności, osób towarzyszących, reakcji emocjonalnych oraz tego, co osoba robiła bezpośrednio po danym wydarzeniu. Wspomnienia fleszowe są często przywoływane w myślach i rozmowach, co znacznie zwiększa ich trwałość i dostępność, ale zmniejsza trafność. Najczęstsze błędy pojawiające się we wspomnieniach tego typu mają charakter błędów rekonstrukcji typowych dla wszystkich wspomnień autobiograficznych, gdzie brakujące informacje wypełniane są przez wnioskowanie i zgadywanie. J.S.

4.2 Brown i Kulik

4 Pamięć fleszowa

4.1 Pamięć fleszowa - zwana także „efektem lampy błyskowej”, jest szczególnym rodzajem pamięci autobiograficznej. Termin ten określa niezwykle żywe, wyraźne, nasycone opisami spostrzeżeń (głównie wzrokowych), trwałe, dostępne i bardzo szczegółowe wspomnienia, które dotyczą ważnych, emocjonalnych zdarzeń, mających dla jednostki istotne konsekwencje. Cechą charakterystyczną wspomnień tego typu jest utrzymująca się na wysokim poziomie pewność i wiara w nieomylność własnych wspomnień, którym może towarzyszyć niska trafność. Przedmiotem wspomnień fleszowych mogą być wydarzenia o randze publicznej, np. sytuacje otrzymania zaskakujących i ważnych wiadomości (takich jak: dla Amerykanów - moment dowiedzenia się o zamachu na prezydenta J.F. Kennedy'ego, dla Polaków - otrzymanie wiadomości o wprowadzeniu stanu wojennego) oraz zdarzenia osobiste (takie jak: egzamin dojrzałości, wypadek samochodowy, ślub lub śmierć kogoś bliskiego). Opisy takich wspomnień zawierają dokładne informacje na temat miejsca, bieżącej aktywności, osób towarzyszących, reakcji emocjonalnych oraz tego, co osoba robiła bezpośrednio po danym wydarzeniu. Wspomnienia fleszowe są często przywoływane w myślach i rozmowach, co znacznie zwiększa ich trwałość i dostępność, ale zmniejsza trafność. Najczęstsze błędy pojawiające się we wspomnieniach tego typu mają charakter błędów rekonstrukcji typowych dla wszystkich wspomnień autobiograficznych, gdzie brakujące informacje wypełniane są przez wnioskowanie i zgadywanie. J.S.

4. Brown i Kulik

4.1. oto dwóch panów odpowiedzialnych za całe zamieszanie związane z pamięcią fleszową - Roger Brown i James Kulik. (a wiecie że Roger Brown był gejem?:D - przyp. Beni xD). Nieżyjący już R. Brown był amerykańskim psychologiem społecznym, kształcił się w University of Michigan, potem pracował na Harvardzie i w Massachusetts Institute of Technology. Natomiast J. Kulik do dziś pracuje w University of California San Diego i również zajmuje się głównie psychologią społeczną.

Autorami pytań, jakie postawiliśmy Wam pytając o wspomnienia związane z otrzymaniem informacji o dostaniu się na studia, są właśnie ci dwaj panowie, z tym że oni zadali je badając Amerykanów i ich wspomnienia związane z zabójstwami politycznymi: Johna F. Kennedy'ego, Malcolma X, Martina Luthera Kinga i Roberta Kennedy'ego , jak również zw. Z próbami zamachu na George'a Wallace'a i Gwealda Forda, oraz skandalu wokół Teda Kennedy'ego i śmiercią gen. Francisco Franco.

4.2. Co badali?

Związki między szczegółowością wspomnienia a tym, jak bardzo zdarzenie zaskoczyło jednostkę i jak ona postrzegała jego konsekwencje.

Np. okazało się że zabójstwo M.L. Kinga było lepiej zapamiętane przez czarnoskórych obywateli USA (dlatego, że kampania przeciw M.L.King'owi miała większe znaczenie dla czarnoskórych obywateli USA. Biali obywatele USA zaś lepiej pamiętali zabójstwo Roberta Kennedy'ego czy np. śmierć gen. Franco.

4.3 Hipoteza Browna i Kulika:

Te badania skłoniły Browna i Kulika do wysnucia hipotezy która zakładała, że istnieje odrębny sposób kodowania wspomnień fleszowych. Odwoływali się przy tym do koncepcji mówiącej o tym, że mózg ludzki potrafi w ciągu ułamka sekundy ocenić stopień nowości i znaczenia tego, co się wokół dzieje. Jeżeli ocena jest dodatnia, w mózgu włącza się mechanizm „teraz rejestruj” - czyli „zapisuj wszystko”, bo wszystko może być ważne. Tworzy się jakby odcisk, ślad, coś na wzór fotografii robionej bez zastanowienia dla utrwalenia jakiejś sceny.

Brown i Kulik początkowo uważali, że w ten sposób utworzone wspomnienie fleszowe trwa nienaruszone w naszym umyśle przez lata, że nic nie jest do niego dodawane ani zapominane, ale szybko wycofali się z takiego stanowiska i przyjęli, że pamięć fleszowa ma jakby dwa równoległe wymiary: obrazowy (wzrokowy) i werbalny (narracyjny). Wymiar obrazowy jest dominujący i odporny na zmiany, zaś reprezentacja werbalna podlega zmianom w trakcie mówienia i myślenia o zdarzeniu.

Jednak zostało to podważone w późniejszych badaniach np. Pillemera (badał pamięć okoliczności otrzymania informacji o zamachu na Reagana w 1981 r.) czy McCloskey'a, Neisser'a i Harsch'a (zajmowali się pamięcią momentu dowiedzenia się o katastrofie promu Challenger w 1986 r.). Wyniki tych i innych badań wykazały każdorazowe różnice między relacją bezpośrednią i odroczoną, oraz ubytki informacji w kolejnych odtworzeniach zdarzenia w pamięci.

4.4. Jeżeli nie specyficzny mechanizm zapisu wspomnienia, to co?

Czyli jak to się dzieje, że wspomnienie fleszowe jest tak szczegółowe?

Istniała koncepcja, że jest za to odpowiedzialny wysoki stopień pobudzenia towarzyszący zaskakującym wiadomościom. Neisser (amerykański psycholog, Cornell University) podchodzi do tej hipotezy z dystansem i zauważa, że często jest zupełnie odwrotnie, tzn. duże pobudzenie powoduje zawężenie pola uwagi, a to z kolei nie sprzyja dokładnemu zapamiętywaniu. Również wyniki badań nie są jednoznaczne. Z wielu z nich wynika, że szczegółowość wspomnień ze stopniem pobudzenia raz idą w parze (im większy stopień pobudzenia tym bardziej szczegółowe wspomnienia) a raz nie. Jedyny wniosek jaki nasuwa się po przeanalizowaniu wyników badań to to, że rola stopnia pobudzenia nie jest kluczowa w formowaniu się wspomnień fleszowych. Pewne jeśli chodzi o pamięć fleszową jest tak naprawdę jedynie to, że uaktywnia się ona w momencie, kiedy człowiek słyszy o jakimś zaskakującym wydarzeniu po raz pierwszy.

Zwolennicy hipotezy Browna&Kulika odpierają zarzuty twierdzeniem, że wystąpienie efektu lampy błyskowej jest indywidualnie uwarunkowane - czyli inaczej rzecz ujmując: efekt istnieje, ale nie każde zdarzenie i nie u każdego może go uruchomić.

4.5. Kolejnym krokiem w badaniach nad pamięcią fleszową była modyfikacja modelu pamięci fleszowej Browna i Kulika zaproponowana w 1995 roku przez Martina A. Conway'a - dyrektora Instytutu Nauk Psychologicznych Uniwersytetu w Leeds. Wraz ze swoimi współpracownikami zaproponował on model zakładający ciąg:

zdarzenie → poziom doniosłości → poziom elaboracji (elaboracja jako tworzenie „historii” w pamięci) → częstość powtarzania → aktualna elaboracja wspomnienia fleszowego. Co to oznacza? Conway i spółka uważali, że kodowanie (poziom elaboracji) jest uwarunkowane wcześniejszą wiedzą jednostki, decydującą o znaczeniu zdarzenia, czyli mówiąc po ludzki: musi to „zdarzenie”, zanim zostanie utrwalone jako wspomnienie fleszowe, przejść przez całą selekcję, w której skład wchodzą: poziom zaskoczenia wiadomością, ocena doniosłości zdarzenia. Jeśli to zaskoczenie i doniosłość nie osiągną pewnego poziomu (indywidualnego dla każdej jednostki), to nie dojdzie do współdziałania znaczenia oraz emocji i uformują się wspomnienia niemające charakteru fleszowego. Te wszystkie czynniki mają ponadto wpływ na powtarzanie wspomnienia i związaną z tym elaborację.

Nie da się ukryć, że znaczenie etapu kodowania jest dla wspomnień fleszowych bezsprzecznie ważne, jednak według Neisser'a równie ważne jest to, co dzieje się tuż po nim. Neisser uważa, że wspomnienia stają się fleszowe nie tyle w trakcie zapamiętywania, ile po nim, w czasie każdorazowego powtarzania wspomnienia. Często bowiem wraz z ilością przypomnień zdarzenia rośnie ilość szczegółów, o które nasze wspomnienie jest wzbogacane. Często jednak są detale, których w rzeczywistości nie było - tak zwane fleszowe fantomy. Są to swoiste błędy rekonstrukcyjne, wynikające z konfrontacji faktów z preferencjami jednostki. Ponadto badania Pillemer'a wykazują, że aż 62% badanych w momencie, kiedy spada na nich zaskakująca wiadomość, od razu myśli o podobnych faktach, np. o poprzednich zamachach. Wskazuje to na to, iż w tej jednej chwili pojawia się szczególny stan afektywny, uaktywniający w pamięci długotrwałej wspomnienia o wydarzeniach, w których było doświadczony afekt podobny. To, co spada na nas, jest włączana w pewne schematy analogicznych lub podobnych wydarzeń, a więc tak naprawdę w formowaniu wspomnienia fleszowego najważniejszy jest ślad osobistego kontekstu zdarzenia.

4.6 Pamięć fleszowa dzieci

Mówiąc o badaniach pamięci fleszowej u dzieci najlepiej odwołać się do badań Ewy Stanisławiak, która prowadziłą badania nad wspomnieniami Polaków dotyczącymi okoliczności dowiedzenia się o ogłoszeniu w Polsce stanu wojennego w 1981 r. Badania przeprowadzono w 17 lat po tym wydarzeniu wśród 276 osób, które w tamtym momencie były w wieku 4-61 lat. Wszystkie te wspomnienia kwalifikowały się jako wspomnienia fleszowe gdyż wchodziły w zakres 6 kategorii kanonicznych Browna i Kulika.

4.7 Co wykazało to badanie u dzieci?

Badanie wykazało, że dzieci pamiętają lepiej reakcje innych niż swoje własne co może być wynikiem nieświadomości u dzieci powagi sytuacji oraz ogólnie niewiedzy w temacie - co się właściwie stało? - i szukania wyjaśnienia u autorytetów, czyli rodziców, co wiązało się ze wzmożoną ich obserwacją i w konsekwencji dało lepsze zapamiętanie reakcji rodziców niż swoich własnych. Drugą ciekawą obserwacją wynikającą z badań jest to, co potwierdziły wcześniej wspomniane badania Pillemer'a - czyli większość badanych w momencie, gdy spada na nich informacja, dopasowuje to do znanych już im schematów. Tak też było w przypadku dzieci badanych w tym badaniu - w momencie, kiedy już zorientowały się, że chodzi o stan wojenny, poczuły się zagrożone i niepewne, wykorzystywały do pojmowania nowej sytuacji stereotypowe obrazy wojny, znane im z filmów i opowieści - jakaś walka, strzelanie, żołnierze itp. Jak widać dzieci korzystały z dostępnych im schematów, integrowały to co nowe i nieznane z tym, co już przyswojone i zrozumiałe.

4.8. Jakie są więc wnioski z tego badania?

Na pewno takie, że dla dzieci źródłem wspomnień fleszowych nie są zdarzenia publiczne, a zdarzenia prywatne, reakcje najbliższych itp., a nie to, co dzieje się na świecie. Można zatem w tym miejscu postawić hipotezę, że podstawowym zadaniem tych wspomnień jest ochrona (przechowywanie) zdarzeń odgrywających krytyczną rolę w rozwoju ludzkiego „ja”. W świetle tej hipotezy zrozumiałe wydaje się to, że bardzo często charakter fleszowy mają nasze pierwsze życiowe wspomnienia. Często bowiem cała informacja bywa zapominana, ale jej urywki, fragmenty (w postaci np. pojawiających się nie do końca zrozumiałych obrazów) w nas zostają.

4.9 Podsumowanie - po co nam pamięć fleszowa?

Na koniec już można by się zastanowić - po co nam pamięć fleszowa?

Brown i Kulik uważali, że pamięć ta potrzebna jest nam do ochrony zapisów zdarzeń mających dla nas osobiste konsekwencje. Inny pogląd miał Neisser - uważał, że pamięć fleszowa tworzy niejako pomost pomiędzy naszą pamięcią autobiograficzną a tym co dzieje się wokół nas - historią. Natomiast Conway twierdzi, że wspomnienia fleszowe są niezwykle ważnymi punktami odniesienia w strukturze pamięci autobiograficznej. Mamy do nich bezpośredni dostęp, a więc ich aktywizacja ułatwia przeszukiwanie pamięci.

Ogólnie rzecz biorąc, niewątpliwie wspomnienia fleszowe uwiarygodniają naszą pamięć, Im więcej takich wspomnień posiadamy, tym bardziej dowierzamy swojej własnej pamięci. Tak samo rzecz się ma, gdy słuchamy wspomnień innych ludzi - są dla nas bardziej wiarygodne, gdy zawierają więcej szczegółów.

---