Diagnostyka różnicowa - bóle tułowia
1. Bóle krzyża
1.1 spondyloza lędźwiowa
określenie: składają się na to zmiany zwyrodnieniowe w stawach
międzykręgowych i choroba krążka międzykręgowego.
Szczególnym przykładem zmian zwyrodnieniowych jest
Choroba Baastrupa - zmiany zwyrodnieniowe
zlokalizowane w obrębie stykających się wyrostków
kolczystych
Dolegliwości:
ból rozlany/ ograniczony do okolicy kręgosłupa
nasilanie się po długotrwałej pozycji wymuszonej
ustępowanie po wypoczynku na leżąco
2. kręgoszczelina ( spondylosis
określenie: jest to jednostronne lub obustronne przerwanie ciągłości
łuku w obrębie węziny, bez przemieszczenia trzonów
i przedniej części łuku.
Dolegliwości: ból rozlany w okolicy lędźwiowej, występujący po przecią-
żeniu
W badaniu: spłaszczona lordoza lędźwiowa, ograniczenie ruchomości tego odcinka kręgosłupa.
3 kręgozmyk (spondylolisthesis
określenie: jest to powolne przemieszczenie do przodu trzonu kręgu
wraz z przednią częścią łuku, wyrostkami stawowymi
górnymi, poprzecznymi oraz wszystkimi powyżej znajdu-
jącymi się kręgami. Tylna część łuku wraz z wyrostkami
stawowymi dolnymi, wyrostkiem kolczystym pozostaje na
miejscu.
Najczęstsza lokalizacja: L5/S1
Przyczyna: kręgoszczelina, uraz, patologiczne złamanie
Podział na 4 stopnie ( ¼ - ¾ szerokości trzonu)
Dolegliwości: początkowo bez dolegliwości, po 20-tym rż bóle w
okolicy lędźwiowej, rozlane, ustępujące w pozycji leżącej.
W badaniu: spłaszczona lordoza lędźwiowa, wzmożone napięcie
mięśni przykręgosłupowych, objawy neurologiczne korzeniowe +/-
2.Bakteryjne zapalenie kręgosłupa
zakażenia: gruźlica, bruceloza, gronkowce, grzybicze
Dolegliwości:
zależą od stopnia zniszczenia kręgu
objawy zakażenia
dominuje ból w miejscu
3.Urazy ( złamania kompresyjne trzonów, wyrostków
poprzecznych)
dochodzi do nich w następstwie upadku, potknięcia się, uderzenia
Złamania stabilne nie wymagają leczenia operacyjnego.Odlegle dają
Dolegliwości:
bóle rozlane, lub z krótkim torem promieniowania
ograniczenie przeprostu
zniesienie lordozy lędżwiowej
skrzywienie boczne
stenoza kanału kręgowego
4. Nowotwory( guzy pierwotne- szpiczak, kostniak, kostniak
kostnawy, guzy przerzutowe- raka płuc, nerek, piersi,
gruczołu krokowego)
Dolegliwości:
zawsze dominuje bardzo silny ból punktowy/rozlany
spłaszczenie lordozy lędźwiowej
wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych
5. Choroba Pageta
określenie: rzadka choroba polegająca na nieprawidłowej
przebudowie tkanki kostnej w wyniku czego może dojść
do zniekształceń
Dolegliwości:
bóle kostne ( nocą, po wysiłkach)
zniekształcenia
6. Fibromialgia lokalizowane zmiany w okolicy przykręgosłupowej ( częściej) i obręczy biodrowej ( rzadziej)
7. Zmiany w stawie krzyżowo-biodrowym
Dolegliwości:
bóle w rzucie stawu
bóle promieniujące po tylnej powierzchni uda
8. Schorzenia reumatologiczne gł ZZSK
dolegliwości:
w póżniejszym okresie choroby
bóle
ograniczenie ruchomości
9. Wady wrodzone kręgosłupa ( sakralizacja L5, lumbalizacja
S1, wady rozwojowe korzeni, pochewek korzeni
10. Wady postawy, zaburzenia statyki w wyniku nierówności
kończyn dolnych
Dolegliwości:
bóle i pobolewania o różnym stopniu nasilenia
ustępujące po wypoczynku
11. Bóle rzutowane na kręgosłup, a pochodzące z narzą-
dów wewnętrznych
choroby nerek
choroby żołądka i dwunastnicy
choroby trzustki
węzłów chłonnych
tętniak aorty
zakrzepowa niedrożność rozwidlenia aorty
mięśniaki macicy.
rak trzonu macicy
rak jajników
rak gruczołu krokowego
choroby jelit
Diagnostyka różnicowa - bóle kończyny dolnej
1. Rwa kulszowa
Dolegliwości:
ból wzdłuż przebiegu nerwu: tylno-boczna powierzchnia kd
ból na przebiegu nerwu ( Punkty Valleixa)
korzeniowe objawy rozciągowe ( Laseque,a)
może być objawowa tzn np w przebiegu dyskopatiiL4/L5/S1
przy rwie kulszowej objawowej:
objawy ubytkowe: niedoczulica, osłabienie oduchu skokowego, osłabienie mięśni prostowników stopy, palucha i palców
zaniki mięśniowe
Pamiętaj! Zespół mięśnia gruszkowatego daje objawy rwy kulszowej niskiej
Leczenie z dobrym efektem w zależności od etiologii wybór metody.
2. Rwa udowa
Dolegliwości:
nerwoból nerwu udowego
korzenie z poziomu L3/L4 ( L4)
często objawowa ( dyskopatia, neuropatia cukrzycowa, zmiany w okolicy przydatków)
ból dotyczy przedniej powierzchni uda, schodzi na podudzie po stronie przyśrodkowej aż do kostki wewnętrznej
ból nasila się przy chodzeniu
objaw rozciągowy Mackiewicza
Leczenie typowe farmakologiczne i fizjoterapeutyczne,
Skutek zależy od przyczyny.
3. Nerwoból udowy boczny ( choroba Rotha, meralgia )
Dolegliwości:
uporczywy silny ból w zakresie bocznej powierzchni uda
włókna pochodzą od L2iL3. Nerw jest wyłącznie czuciowy
przebiega na mięśniu lędźwiowym, w miednicy małej, pod wiezadłem pachwinowym
jest częstym powikłaniem wielu procesów chorobowych,
również w zaawansowanej cukrzycy
ból, uczucie zdrętwienia, mrowienia,
nasila się przy chodzeniu
przeczulica, alodynia ( ból neuropatyczny)
Leczenie: trudne farmakoterapia - leki p/ padaczkowe
Fizjoterapia z różnym efektem
Ostrzyknięcia, neuroliza
4. Nerwoból zasłonowy
Dolegliwości:
ból lokalizowany jest na wew. powierzchni uda i przyśrodkowej powierzchni kolana
nasila się przy chodzeniu
mylony z bólem stawowym
przyczyną jest uraz w okolicy nerwu ( blokada, operacja)
przykurcz przywodzicieli
niedowład przywodzicieli ( osłabienie siły)
zanik przywodzicieli ( po długim okresie )
Leczenie trudne ( ze względu na mylne rozpoznanie okresu wczesnego)
5. Nerwoból biodrowo- pachwinowy
Dolegliwości:
dotyczą unerwienia tego nerwu - krocza, pochwy, moszny, odbytu, pachwiny!!!
występuje stosunkowo rzadko
osoby starsze, częściej kobiety
występuje jako ból raczej stały, rzadziej napadowy
może mieć postać świądu, parestezji
czesto jest on następstwem zabiegów ginekologicznych
Leczenie : leki p/depresyjne, p/padaczkowe, neuroliza, ostrzyknięcia
6. Nerwoból przedkrzyżowy
określenie: nazwa myląca. Jest to ból spowodowany
podrażnieniem nerwów współczulnych tworzących
górny splot podbrzuszny.Lokalizowany jest w rzucie
L5
Dolegliwości:
ból w miednicy małej, pachwinach !!!, podbrzuszu, pęcherzu i odbytnicy
parcie na mocz i stolec
występuje napadowo
charakter paląco- piekący
miedzy napadami może utrzymywać się swiąd
może być przeczulica okolicy krocza
Leczenie trudne: blokady, leki p/drgawkowe
7. Nerwoból guziczny „f”
nerwoból ? czy ból kości ogonowej?
Dolegliwości:
pojawia się napadowo
może promieniować do odbytu, ew. na boki
w wywiadzie jest zwykle uraz
tkliwość okolicy kości ogonowej
Leczenie: trudne, leki p/bólowe mało skuteczne, fizykoterapia
mało skuteczna, najlepszy efekt blokady
8. Odruchowa dystrofia współczulna
9. Zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego
określenie: najczęstsza lokalizacja, często jako wtórna
Dolegliwości:
pierwsze objawy - ból w pachwinie, lub w okolicy krę
tarza większego
ból promieniuje po przedniej powierzchni uda do kolana
może być ograniczony tylko do kolana
może promieniować od krętarza po bocznej powierzchni do kolana
nasilenie bólu przy wchodzeniu po schodach
stopniowo narasta ograniczenie ruchomości w stawie ( ratacji wew.,odwodzenia, prostowania)
utykanie ze skróceniem fazy podparcia kończyny
dodatni objaw Trendelenburga i Duchenne,a
zmiany radiologiczne
Leczenie typowe farmakologiczne - skuteczne w zależności od okresu
Fizjoterapeutyczne podobnie
10. Zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego
11. Stenoza kanału kręgowego
określenie: jest to strukturalne zwężenie światła kanału kręgowego
spowodowane przyczynami wrodzonymi i nabytymi.
Następstwem jest niestosunek między pojemnością a
zawartością kanału. Stenoza może być centralna i boczna.
Dolegliwości :
chromanie przestankowe ,
bóle, skurcze łydek,
bóle krzyża
bóle korzeniowe
ograniczenie przeprostu kręgosłupa,
objawy neurologiczne: osłabienie odruchów, zaburzenie czucia
zaburzenia zwieraczy
Leczenie : fizykoterapia dość skuteczna,
Nie wolno stosować wyciągów !!!
12. Ból śródstopia, metatarsalgia Mortona
dolegliwości:
ból lokalizowany w ¾ przestrzeni międzykostnej w śródstopiu
początkowo tylko przy chodzeniu , potem stały
chorują głównie kobiety
mylony z płaskostopiem
13. Ból po półpaścu ( przed i w trakcie)
14. Zakrzepowa niedrożność rozwidlenia aorty brzusznej
( Zespół Leriche,a)
Dolegliwości:
mylące!!!
bóle krzyża, miednicy z promieniowaniem do kończyny
chromanie przestankowe
osłabienie kończyn dolnych ( jednej!)
impotencja
tętno może być wyczywalne
15. Zaburzenia krążenia żylnego -( żylaki głębokie)
Dolegliwości:
bóle mięśni
obrzęki
ustępują po odpoczynku w pozycji leżącej z uniesieniem kończyny
16. Zmiany zakrzepowo-zapalne w krążeniu żylnym
Dolegliwości:
ból w miejscu zmiany zapalnej
obrzęk w miejscu zmiany zapalnej i poniżej
ucieplenie
ból nie ustępuje po odpoczynku w pozycji leżącej z uniesieniem kd
17. Ostry zator/zakrzep w tętnicy kończyny dolnej
Dolegliwości:
gwałtowny ból
zblednięcie i ochłodzenie kończyny poniżej zatoru
brak tętna na tętnicy grzbietowej stopy
zasinienie kończyny
18. Zaburzenia gospodarki mineralnej ( hipopotasemia)
Dolegliwości:
ból w trakcie chodzenia, lub stania
dotyczy głównie mięśnia czworogłowego ale też i łydki
ustępuje po odpoczynku
występuje u osób intensywnie odwadnianych np przy niedomodze krążenia
19. Stany zapalne jąder i najądrzy
Dolegliwości:
ból promieniujący od pachwiny po przyśrodkowej powierzchn uda do kolana
nasilający się przy chodzeniu
ograniczenie odwodzenia i przeprostu związane z bólem
z czasem przykurcze
20. Choroba niedokrwienna kończyn dolnych ( zakrzepowo-
zatorowe zapalenie naczyń)
Dolegliwości:
bóle łydek
chromanie przestankowe
zaburzenia troficzne ( skóra, paznokcie)
brak tętna na tętnicy grzbietowej stopy, w dole podkolanowym
21. Płaskostopie - zmiana statyki po zmianie obuwia
22. Choroby metaboliczne - cukrzyca, alkoholizm
Proksymalna polineuropatia cukrzycowa
silne bóle w okolicy gł uda
objawy ubytkowe ( niedoczulica, zaniki mięśniowe)
nagłe remisje i nawroty
23. Kolagenozy
Dolegliwości:
bóle łydek
zmiana struktury mięśni
24. Zespół niespokojnych nóg
Określenie: zespól o niejasnej etiologii, występowanie rodzinne
chorują kobiety, nieprzyjemne uczucie niepokoju w obrębie kkd
Dolegliwość:
obustronne bóle łydek
mogą występować mioklonie w obrębie mięśni kd
fascykulacje i skurcze łydek
parestezje ( pieczenie)
26. Bóle stóp
-ostroga piętowa
- nawykowe skręcenia stawu skokowego
- paluch koślawy
- zapalenie scięgna Achillesa