egz 2 cz, Weterynaria


II część
1.Główny hormon w regulacji cyklu rujowego -

GnRH-główna rola w reprodukcji. Główny hormon w cyklu rujowym. GnRH to główny hormon regulujący cykl rujowy i produkowany w podwzgórzu, pobudza wydzielanie FSH z przysadki. FSH pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych, które produkują estrogeny. Gdy estrogeny osiągną odpowiedni poziom, działają hamująco na wydzielenie FSH przez przysadkę na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Tuż przed owulacją dochodzi do wyrzutu LH z przysadki w wyniku czego dochodzi do powstania ciałka żółtego, produkuje ono progesteron.

2.Ile trwa ruja? Krowa4-24(18)h Świnia48-72h Owce 3-84(24-36)h Kozy ok. 36h Klacz3-9(5)dni Kotki 4-10dni(do 21) Suki 2-12dni

3.Kiedy jest owulacja?

KALCZ 24-48h przed zakończeniem rui

KROWA 30-35(24-30)h od początkowych objawów rui

ŚWINIA ok. 43h od początku rui, z wahaniami od 35-55h

OWCE 20-40h od pocz obj rui

KOZY 30-36h od obj rui

SUKI 2-3dzień rui 36-48h po piku LH.

KOTKI owulacja prowokowana, zwykle po 27h od krycia

4.Fazy cyklu płciowego u suki: proestrus; estrus; metoestrus; anoestrus

5.Gonadoliberyny naturalne i syntetyczne: Busereliny: Burselin Animedica; Receptal(octan busereliny); lutal Gonadoreliny: Supergestran(LH-RH o punkt dział); Depherelin; Dirigestran;Fertagyl.

6.Zwierzęta sezonowo poliestralne: klacz, owca, bydło, koza, kotka, fretki

7.Co to jest anoestrus: jest to okres spoczynku płciowego ( brak pęcherzyków i ciałek żółtych na jajniku), brak aktywności jajników.

8.Preparaty do blokowania estrus: octan medroksyprogesteronu.

9.Krótkodziałające preparaty antykoncepcyjne u kotek: medroksyprogesteron Rovera tabl, octan megestrolu Pillkan 5 i 20 tabl, poligestron Delvosteron tabl.

10.Definicja torbieli u krowy-Torbiele jajnikowe(cysters variorum) przetrwałe pęcherzyki jajnikowe z obumarłą komórką jajową o średnicy większej niż 2,5cm utrzymujące się na 1 lub obu jajnikach przez okres przynajmniej 10dni.

11.Leczenie przetrwałego ciałka żółtego u klaczy-ciałko żółte przetrwałe stwierdza się gdy czas występowania ciałka żółtego przekracza okres 14-16-20dni. Często jest to 30-90dni. Do pojawienia się go może dojść w: ciąży urojonej(resorpcja zarodków, zap bl śl macicy, bez wyraźnej przyczyny).Objawy: brak rui, mała aktywność tworzenia pęcherzyków jajnikowych, szyjka typowa dla diestrus(centralnie blada),pochwa sucha blada, obecność ciałka żółtego w kilkukrotnym badaniu USG, progesteron >1ng/ml (wykluczona ciąża)Leczenie: podawanie PGF2alfa(nie działa w pierwszych 5 dniach cyklu),zwęża oskrzela(ostrożnie przy astmie) po ok. godz od podania wyst poty. Przy braku efektów powtórne podanie po 8-9-12dniach, dodatkowo można podać hCG.

12.Podział endometritis chronica u krów:

1. Endometritis catarrhalis chronica simplex (E1)lekko mętny, obfity wyciek.

2. Endometritis catarrhalis chronica mucopurulenta (E2)obfity wyciek śluzowo-ropny z powiększonej macicy.

3. Endometritis chronica purulenta (E3) okresowe wycieki tzw. białe upławy, dużo ropy na zew.

4.Pyometra (E4) ropna wydzielina w macicy, atonia, ściany powiększone, czopy ropne, chełbotanie.

13.Endometritis sica- suche zapalenie błony śluzowej macicy: brak wypływu, tylko odczyn zapalny dot. bł śluzowej, może być beztlenowcowe, występ. u klaczy


14.Endometrosis-
klacz- zwyrodnieniowe zaburzenie bł śl. macicy, bez obecności stanów zap. Uszkodzenia mają charakter: zwłóknień, zastojów limfy, zrostów wewnątrz macicy, cyst endometrialnych


15.Uro-, pneumovagina, perimetritis- co to
-

Urovagina-zaleganie moczu w pochwie na skutek źle wygojonego skaleczenia pierścienia błony dziewiczej. Pneumovagina-zaleganie powietrza w pochwie.

Perimetritis-zapalenie błony surowiczej macicy.

Parametritis-zapalenie więzadła szerokiego macicy.

16.Preparaty do leczenia zapalenia macicy nieantybiotykowe -

Vagothyl2-4%; Rivanol; Chlorheksydyna 0,2-0,5% r-r wodny; Uterovet (ze względu na zawartość B-blokerów został wycofany z użytku u bydła i Świn)

17.Inhibina- co to-

polipeptyd, niesterydowy inhibitor FSH, produkowany i uwalniany przez kom ziarniste pęcherzyka jajnikowego dominujcego. Zapobiega poliowulacji.

18.Najczęstsze guzy u klaczy na jajniku -

guzy wywodzące się z warstwy ziarnistej są guzami hormonalnie czynnymi mogą produkować progesteron, estrogeny lub testosteron. Najczęściej występują:*gruczolak torbielowaty-z kom nabłonkowatych, często powoduje wzrost poziomu testosteronu, częste przerzuty.*gruczolakoraki-przerzuty, objawy morzyskowe *rozrodczaki-b.złośliwe, częste przerzuty, obj morzyskowe


19.Biochemia i hematologia, objawy ropomacicza
-

*Hematologia-leukocytoza lub leukopenia przy długotrwałym procesie(górna granica 16-18tys) oraz przesunięcie obrazu w lewo.

*Biochemia-zwiększona aktywność AST ,ALT, wzrost stężenia bilirubiny.

20.Najprostszy sposób przyspieszania rui u klaczy -

*zastosowanie sztucznego światła(15-16h/dobę przez 2-mies 110-130Lx)

*zastosowanie GnRH(przez 28dni przy pęcherzyku ok. 3cm)

*stosowanie okresowe progesteronu lub progestagenów (przez 10-12dni)

*najlepiej terapie świetlne(164/60dni)+progestageny(12dni)=owulacja

*stosowanie gonadotropin.

21. Cicha ruja- co to i u kogo-

CICHA RUJA (ANAPHRODISIA, SUBOESTRUS)

Jest to stan, w przebiegu którego nie stwierdza się klinicznych objawów rui, lub są one bardzo niewyraźne, przy czym w pełni zachowana jest cykliczna czynność jajników.

Cicha ruja często występuje u krów wysokomlecznych. W okresie pierwszych 60 dni po porodzie, gdy u krów nie stwierdza się objawów rujowych, mogą występować ciche ruje.

Występowanie:

22. Co jest powodem niezachodzenia krów w ciąże-

OPÓŹNIONA OWULACJA

ZARASTANIE (ATREZJA) PĘCHERZYKÓW JAJNIKOWYCH

BRAK RUI (ANOESTRUS)

APLAZJA (BRAK) LUB HIPOPLAZJA (NIEDOROZWÓJ) JAJNIKÓW

CIAŁKO ŻÓŁTE RZEKOMO CIĄŻOWE CORPUS LUTEUM PSEUDOGRAVIDITATIS

NIECZYNNOŚĆ (AFUNKCJA) JAJNIKÓW

ZAPALENIE JAJNIKÓW (OOPHORITIS, OVARITIS)

NOWOTWORY JAJNIKÓW (NEOPLASMA OVARIORUM).

TORBIELE JAJNIKOWE (CYSTES OVARIORUM

CICHA RUJA (ANAPHRODISIA, SUBOESTRUS)

ZABURZENIA RYTMU CYKLU RUJOWEGO

ZABURZENIA CZASU TRWANIA RUI

SUBFUNKCJA CIAŁKA ŻÓŁTEGO

ZAPALENIE MACICY

23.Owulacja prowokowana- u kogo - u kotek -spowodowane mechanicznym drażnieniem pochwy


24.FSH - wydzielane z przedniego płata przysadki pod wpływem GNRH produkowanego w podwzgórzu, receptory w obrębie jajnika tylko i wyłącznie na kom warstwy ziarnistej pęcherzyka Graffa. Powoduje wzrost i rozwój pęcherzyka Graffa. Wydzielanie FSH blokowane jest pod wpływem estrogenów.


25.hCG -Zadaniem jest utrzymywanie funkcji ciałka żółtego, struktury, która powstaje w jajniku, w miejscu uwolnienia komórki jajowej, a potem podtrzymywanie produkcji progesteronu.

eCG - serogonadotropina łożyskowa produkowana u klaczy w łożysku, FSH 80% LH 20%


26.HCG jest odpowiednikiem czego- 60% LH, 20 % FSH


27.Faza pęcherzykowa odpowiada jakim fazom cyklu płciowego - proestrus i estrus (?)


28.Torbiele wywoływane są-

Występowanie torbieli wskazuje na niekorzystne działanie czynników wewnętrznych lub zewnątrzpochodnych, zaburzających wydzielanie gonadotropin i hormonów jajnikowych. Torbiele jajnikowe odgrywają największą rolę podczas pierwszych 45-60 dni po wycieleniu.

W przypadku torbieli czynnych wydzielniczo (estrogeny, progesteron) obserwuje się zaburzenia cyklu. Torbiele nie zaburzają cyklu, ale rozrastając się mogą prowadzić do zaniku jajnika. W okresie poporodowym torbiele mogą spontanicznie zanikać (zwykle gdy torbiel rozwija się 20-30 dni po porodzie, czyli przed pierwszą owulacją).

Czynniki predysponujące:

29.Nabłonek w przedsionku i pochwie właściwej-wielowarstwowy plaski

30.Preparaty do stymulacji rui u świń -estradiol (Luteowit) , GNRH (Receptal , Divigestran, Supergestran)

31.Kiedy podajemy prostaglandyny( PGF2α) -w celu wywołania poronienia, przyspieszenie porodu u dużych zwierząt, ropne zap. macicy, torbiele luteinowe, synchronizacja porodów u świń, do synchr. rui.

32.Dół owulacyjny- u kogo- klaczy

33.3 metody rozpoznawania idealnego momentu krycia u suki - 1.Bad.ginekologiczne (wywiad, Bad.zewn narz płciowych, USG , vaginoskopia) 2.Bad. i ocena sluzu pochwowego: pH, oporność ,krystalizacja śluzu. 3.Bad. cytologiczne. 4.Okreslanie szczytu LH w surowicy. 5.Określanie stężenia progesteronu.

34.Przez co produkowane jest PGF 2 α- przez błonę śluzową macicy na która wcześniej działały estrogeny i progesteron. Działa luteolitycznie (liza ciałka żółtego), zmniejsza produkcję progesteronu, otwiera szyjkę macicy.

35.Wymień zapalenia macicy u klaczy -

  1. Endometritis.

  2. Myometritis.

Wykrycie zapalenia macicy u krów jest łatwiejsze ze względu na wypływ z dróg rodnych, zmiany w badaniu rektalnym, problemy z zacieleniem. U klaczy objawy związane z zapaleniem macicy są słabo wyrażone (nie gromadzi się tyle płynu, aby wystąpiły upławy). Jest to związane ze znacznie mniejszymi zdolnościami sekrecyjnymi macicy klaczy (przeważają zdolności resorpcyjne). Macica klaczy ma nieswoiste oraz swoiste mechanizmy obronne:

Działanie systemu obronnego zależy od fazy cyklu (w rui odporność wysoka, a w fazie ciałka żółtego obniżona).

36.Co powoduje dojrzewanie pęcherzyków - FSH wydzielany z przysadki

37.Wszystkie fazy rui - Proestrus, oestrus, metaestrus, diestrus, anestrus

38.Fazy cieczki - faza przygotowawcza, faza akceptacji samca

39.Zaburzenie cyklu rujowego u klaczy

1. acyklia - brak cyklicznej aktywności jajników w sezonie rozrodczym (anoestria):

- poporodowa (ciężki poród, zatrzymanie łożyska, zapalenie macicy, przy niewykorzystaniu rui źrebięcej ok. 50% klaczy nie wchodzi w następną ruję),

- niedojrzałe płciowo i stare klacze,

- ciąża,

- sezonowe anoestrus,

- choroby przewlekłe,

- niedobory, kacheksja,

- aplazja jajników,

- guzy jajników,

- niewłaściwa eksploatacja.

2. przedłużony cykl jajnikowy. Przyczyna: ciałko zółte przetrwale

3. skrócony cykl jajnikowy:

- okresy przejściowe,

- niewydolność ciałka żółtego,

- guzy jajników, macicy,

- endometritis postanówkowe, poporodowe,

- stosowanie niektórych leków, np. NSAID,

- choroby przewlekłe,

- niedobory, kacheksja,

- niedojrzałe płciowo i stare klacze,

- niewłaściwa eksploatacja, stres.

40.Zaburzenia owulacji u bydła -

OPÓŹNIONA OWULACJA

ZARASTANIE (ATREZJA) PĘCHERZYKÓW JAJNIKOWYCH

BRAK RUI (ANOESTRUS)

APLAZJA (BRAK) LUB HIPOPLAZJA (NIEDOROZWÓJ) JAJNIKÓW

CIAŁKO ŻÓŁTE RZEKOMO CIĄŻOWE CORPUS LUTEUM PSEUDOGRAVIDITATIS

NIECZYNNOŚĆ (AFUNKCJA) JAJNIKÓW

ZAPALENIE JAJNIKÓW (OOPHORITIS, OVARITIS)

NOWOTWORY JAJNIKÓW (NEOPLASMA OVARIORUM).

TORBIELE JAJNIKOWE (CYSTES OVARIORUM

CICHA RUJA (ANAPHRODISIA, SUBOESTRUS)

41.Torbiele najczęściej u kogo a u kogo najrzadziej -Torbiele jajnikowe najczęściej występują u bydła, potem u świń, rzadziej u małych przeżuwaczy, suk i kotek, a najrzadziej u klaczy

42.Czym leczyć przetrwałe ciałko żółte -U klaczy: ciałko żółte przetrwałe: podać PGF2, a jeżeli nie zadziała - powtórzyć po 8-12 dniach.

43.Przyczyny ronień u krów-

BRUCELLOZA

CHOROBA MĘTWIKOWA

CHLAMYDIOZA

LEPTOSPIROZA

CHOROBA RZĘSISTKOWA

LISTERIA MONOCYTOGENES

ZAKAŹNE ZAKAŻENIA GRZYBICZE

WIRUSOWA BIEGUNKA I CHOROBA BŁON ŚLUZOWYCH

OTRĘT BYDŁA

ZAKAŻENIA HEMOPHILUSEM

44. Synchronizacja rui u loch: wystąpienie rui można stymulować m.in. poprzez przepędzanie, transport, bezpośredni kontakt z knurem, zmodyfikowane żywienie, stosowanie specjalnych feromonów lub preparatów wywołujących ruję. Równoczesne odstawienie prosiąt

5



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
egz. cz 3, weterynaria, Nowy folder, k2, studia materialy, rozrod, Położnictwo
FULL EGZ z cz 2
Świnie cz. 1, weterynaria, 5 rok semestr 2, prewencja wet
farma egz odp, Weterynaria rok 3, Farmakologia
rozród-pytania, egz cz 1 (2), 21
rozród-pytania, egz cz 3 (2)
farma egz 2012, Weterynaria rok 3, Farmakologia
rozród-pytania, egz. cz 3 (2), 1
egz cz 1
Anatomia - egz I sem, weterynaria
egz z bydla, weterynaria
egz cz 3 - mleko i mastity, EGZAMIN

więcej podobnych podstron