Kraków
Cmentarz Rakowicki - jeden z największych cmentarzy w Krakowie o powierzchni 42 ha. Położony jest w całości na terenie Dzielnicy I Stare Miasto.
Nazwa cmentarza pochodzi od nazwy drogi (obecnie ulicy Rakowickiej) wiodącej do odległej o 2 km dawnej wsi Rakowice
Nekropolia jest miejscem pochówku krakowian, zarówno zwykłych obywateli miasta, jak i tych zasłużonych: twórców kultury, naukowców, przedstawicieli znanych rodów, działaczy niepodległościowych, politycznych i społecznych, uczestników ruchów niepodległościowych, powstań, obu wojen światowych i innych.
Na cmentarzu istnieją m.in. wydzielone kwatery uczestników powstań listopadowego, styczniowego, krakowskiego, I wojny światowej, członków Legionów Polskich, uczestników II wojny światowej, w tym żołnierzy września 1939, alianckich lotników, partyzantów, ofiar zbrodni hitlerowskich, żołnierzy radzieckich poległych podczas wyzwalania Krakowa w 1945.
Muzeum UJ Collegium Maius
Collegium Maius jest najstarszym budynkiem uniwersyteckim w Polsce. Jego historia sięga roku 1400, kiedy król Władysław Jagiełło przekazał Uniwersytetowi dar w postaci budynku. Do połowy XIX wieku wygląd i układ wewnętrzny Collegium nie uległ większym zmianom. Przeprowadzona w latach 1840-1870 przebudowa Collegium Maius w stylu neogotyckim wraz z przeznaczeniem budynku na siedzibę Biblioteki Jagiellońskiej zmieniły wygląd i charakter..Po wojnie siedziba Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, w którym znajdują się dawne zbiory uniwersyteckie oraz bogata kolekcja instrumentów naukowych. W odnowionych lektoriach na parterze umieszczono wystawę interaktywną.
Kopiec Józefa Piłsudskiego ( największy z czterech krakowskich kopców) Drugi bardziej znany to Kopiec Kościuszki W 1934 r. Związek Legionistów Polskich wysunął pomysł usypania kopca-pomnika walki narodu o niepodległość. Kopiec rozpoczęto sypać 6 sierpnia 1934 r. w dwudziestą rocznicę wymarszu z Krakowa I kompanii kadrowej Legionów.
Po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego postanowiono kopiec nazwać jego imieniem. Sypanie zakończono 9 lipca 1937 r. W kopcu złożono ziemię z wszystkich pól bitewnych I wojny światowej, na których walczyli Polacy.
Brama Floriańska (Brama św. Floriana) w Krakowie
- średniowieczna brama z basztą, położona na Starym Mieście w Krakowie u końca ulicy Floriańskiej. Stanowi pozostałość po dawnych murach miejskich. Jest jedną z ośmiu krakowskich bram obronnych
W XIII i XIV wieku Kraków otoczono murem. Brama Floriańska, o której źródła pisane wspominają od 1307 roku, była jedną z bram w murach obronnych. Tu zaczynała się Droga Królewska na Wawel.
Obecna budowla w swojej najstarszej części pochodzi z przełomu XIII i XIV wieku. W latach 1565-1566 w pobliżu Bramy Floriańskiej zbudowany został Arsenał Miejski. W XVI w. mieściły się w Bramie stajnie miejskie. W 1694 r. przeprowadzony został jej gruntowny remont. Obecnie brama wchodzi w skład trasy turystycznej Mury Obronne
Kościół Mariacki
jeden z największych i najważniejszych, po Katedrze Wawelskiej, kościół Krakowa, od 1962 posiada tytuł bazyliki mniejszej. Należy do najbardziej znanych zabytków Krakowa i Polski.
Jest kościołem gotyckim, budowanym w XIV i XV wieku. Położony jest przy północno-wschodnim narożniku Rynku Głównego, na Placu Mariackim. Kościół znajduje się na trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca.
W latach 1355-1365, dzięki fundacji Mikołaja Wierzynka (mieszczanina krakowskiego i stolnika sandomierskiego), wzniesiono obecne prezbiterium czyli owalną część kościoła w której znajduje się słynny ołtarz.
W końcu XV wieku świątynia Mariacka wzbogaciła się o arcydzieło rzeźbiarskie późnego gotyku - Ołtarz Wielki - dzieło Wita Stwosza z Norymbergi
Wieża wyższa, zwana Hejnalicą, ma 82 metrów wysokości. Zbudowana jest na planie kwadratu, gdzie na wysokości dziewiątej kondygnacji przechodzi w ośmiobok,
Wieża niższa, o wysokości 69 metrów, przeznaczona jest na dzwonnicę kościelną. Wzniesiona na planie kwadratu, posiada wyraźnie zaznaczony na całej wysokości gzymsami i oknami.
WAWEL
wzgórze na Pomoście Krakowskim, w Dzielnicy I Stare Miasto, na lewym brzegu Wisły. Ma charakter zrębu tektonicznego, który powstał w miocenie
Zabytki wawelskiego wzgórza:
Zamek Królewski na Wawelu
bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława
W 1978 Wawel wraz ze Starym Miastem, został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, w 1994 razem ze Starym Miastem, został uznany za pomnik historii
( ważne! pomnik historii - jest najważniejszą z form ochrony zabytków w Polsce. Status pomnika historii ustanawiany jest w drodze rozporządzenia przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Przyznawany jest zabytkom nieruchomym o szczególnej wartości historycznej, naukowej i artystycznej, utrwalonym w powszechnej świadomości i najwyższe znaczenie dla dziedzictwa kulturalnego Polski.)
Na Wawelu znajduje się renesansowy dziedziniec zamku przebudowanego także w stylu renesansu za Zygmunta Starego. Jest to pierwsze w pełni renesansowe dzieło na ziemiach polskich. W 1517 r. rozpoczęto budowę kaplicy Zygmuntowskiej, grobowca-mauzoleum ostatnich Jagiellonów.
Na zamku znajdują się :
reprezentacyjne komnaty królewskie - wystawa obejmuje także komnaty na drugim piętrze, m.in. Salę Poselską, której strop ozdobiony jest rzeźbionymi głowami (tzw. głowami wawelskimi) i Salę Senatorską
prywatne apartamenty królewskie
skarbiec koronny, gdzie prezentowany jest m.in. miecz koronacyjny Szczerbiec oraz zbrojownia.
W Katedrze św. Stanisława Męczennika zwaną Ołtarzem Ojczyzny znajdują się :
Groby królewskie min: Władysława Łokietka, Kazimierza Wielkiego, Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta (łącznie 17 królów wliczając Jadwigę i Annę Jagiellonkę)
Groby Biskupów Krakowskich i srebrny sarkofag św Stanisława Męczennika
Krypta Wieszczów Narodowych : Mickiewicz , Słowacki, Krasiński, Norwid
Dzwon Zygmunt także Muzeum Katedralne
Na Starym Mieście w Krakowie ważne są Sukiennice jako dawny renesansowy obiekt handlu suknem i towarami zamorskimi