WYMAZ ZE ZMIAN SKÓRNYCH
Metody pobierania:
Zmiany powierzchniowe:
Skórę w okolicy zmiany ropnej należy starannie odkazić 70% alkoholem
Pobrać wymaz jałową wymazówką zwilżoną solą fizjologiczną i umieścić w jałowej probówce lub w podłożu transportowym
Owrzodzenia pokryte zaschniętą wydzieliną:
Obrzeże rany i jej górną powierzchnię przemyć alkoholem, a następnie jałowym skalpelem lub pęsetą usunąć zeschniętą warstwę, wprowadzić wymazówkę i pocierając ruchem obrotowym pobrać materiał z jak najgłębszych warstw, umieścić w jałowej probówce lub w podłożu transportowym.
Ropnie powierzchowne:
Skórę nad ropniem przemyć alkoholem i pozostawić do wyschnięcia, następnie nakłuć ropień, odrzucić pierwszą porcję ropy, następnie pobrać jałową wymazówką lub strzykawką i umieścić materiał w jałowym pojemniku.
Ropnie głębokie:
Pobrać przez nakłucie strzykawką lub jałową wymazówką z węglem aktywnym.
Rodzaj i objętość pobieranego materiału:
wymaz, ilość materiału powinna być wystarczająca do przeprowadzenia badania - tylko niewielka część bakterii (ok.10%) daje się odzyskać z wymazówki
aspirat - 1-3 ml do jałowego kubeczka, do 10 ml do podłoża płynnego
Materiały należy dostarczyć jak najszybciej do laboratorium.
W przypadku pobierania wymazów wskazane jest użycie dwóch wymazówek, w tym jednej bez podłoża transportowego w celu wykonania preparatu bezpośredniego.
Czynniki etiologiczne zmian skórnych(bakterie):
liszajec - Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus, Streptococcus gr. B (u noworodków)
liszajec pęcherzowy - gronkowce
niesztowica - paciorkowce i gronkowce
pęcherzykowe zapalenie skóry palców - paciorkowce i gronkowce
zespół oparzonej skóry - gronkowce
zapalenie mieszków włosowych - Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Enterobacteriaceae
czyraki - S. aureus
różą - paciorkowce z gr A, rzadziej C lub G, u noworodków- B
cellulitis - paciorkowce, gronkowce
zgorzelinowe zapalenie tkanki łącznej - S. pyogenes, C perfringens, Bacteroides
promienica - Actinomyces israelli
trądzik pospolity - Propionibacterium acnes
trąd- Mycobacterium leprae
borelioza - Borrelia burgdorferi
nokardioza - Nocardia brasiliensis
wirusy - ospa wietrzna(Varicella-Zoster virus)
Diagnostyka bakteriologiczna:
Preparat bezpośredni i barwienie metoda Grama
Posiew na podłoża stałe i płynne zapewniające wzrost bakterii tlenowych (agar z krwią, MacConkey, EMB, Levine'a, agar czekoladowy) i beztlenowych (VL; VL z krwią, Wit.K i heminą, Columbia Agar z dodatkiem krwi baraniej, Schaedler z krwią); antybiogram
Grzybice powierzchniowe:
Materiał: włosy, paznokcie, zeskrobiny, wymazy z błon śluzowych
Metody pobierania: włosy, paznokcie i skóra pobieramy na jałowy czarny papier lub jałowe płytki Petriego; zeskrobiny ze skóry pobieramy z obrzeża zmiany, zeskrobiny z paznokcia z miejsc zmienionych; włosy wraz z cebulką jałową pęsetą.
Dermatofitozy - Epidermophyton, Microsporum, Trichophyton
Zakażenia drożdżakowate (skóra, błony śluzowe, paznokcie)- Candida albicans, C. glabrata, C. crusei
Grzyby pleśniowe - bardzo rzadko zmiany skórne (Alternaria, Aspergillus, Scopulariopsis, Fusarium, Penicyllum)
Diagnostyka: preparaty barwione metodą Grama, preparaty tuszowe na obecność otoczki, hodowla na podłożu Sabouraud; identyfikacja na chromogennym podłożu CHROMagar; lekowrażliwość(E-testy), barwienia histopatologiczne; mikroskopia bezpośrednia,