Refraktometria zajmuje się pomiarami współczynników załamania światła. Promień świetlny, przechodząc przez materialny ośrodek, oddziałuje z elektronami i protonami cząsteczek ośrodka. W wyniku tego zmienia się prędkość rozchodzenia promieni w tym ośrodku, w porównaniu z prędkością w próżni. Staje się to przyczyną załamania światła na granicy dwóch ośrodków. Współczynnik załamania jest wielkością charakterystyczną dla danego rodzaju materiału, w określonej temp. I przy ustalonej długości fali jest on stały dla danej substancji, w głównej mierze zależy od stężenia. BEZWZGLĘDNY WSPÓŁCZYNNIK ZAŁAMANIA n= c/v= sinα/ sinβ WZGLĘDNY WSPÓŁCZYNNIK ZAŁAMANIA n=v1/v2 n12=n2/n1 dyspersja współczynnika załamania zależność współczynnika załamania od długości fali świetlnej dla danego ośrodka. Dla większości materiałów przeźroczystych współczynnik ten maleje wraz ze wzrostem długości fali refrakcja charakteryzuje ona polaryzowalność powłok elektronowych R= n²-1/n²+2 1/σ refrakcja molowa jest wielkością ADDYTYWNĄ co oznacza, że dla danego związku chemicznego okazuje się równa sumie refrakcji atomów lub wiązek chemicznych Rm= ΣniRai+ΣSjRwj+ ΣtkRpk gdzie: pierwszy składnik sumy oznacza refrakcję pochodzącą od atomów, drugi- od wiązań podwójnych, trzeci- od wiązań pierścieniowych dla niepolarnych dielektryków refrakcja molowa jest równa polaryzacji molowej indukcyjnej R= 4/3 π N αe TEORIA DEBYE'A dla cząsteczek obdarzonych stałym momentem dipolowym µ ε-1/ε+2 M/ε - n²-1/n²+2 M/σ= Na/3ε0 µ²/3kT refraktometr interferencyjny wyznacza różnicę prędkości jaką światło spójne wykazuje po przejściu przez ośrodek wzorcowy i badany refraktometr Abbego wykorzystuje zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia n=1/sinγ składa się z dwóch prostokątnych pryzmatów szklanych P1 i P2 o dużym współczynniku załamania n1. Górna powierzchnia dolnego pryzmatu jest matowa, dzięki czemu promienie wychodzą z niej w różnych kierunkach. Pomiędzy pryzmaty wprowadza się niewielką objętość cieczy o współczynniku n2<n1, w której warstewka tworzy płasko-równoległą płytkę. Do badanej cieczy promienie wchodzą pod różnymi kątami, natomiast do pryzmatu P2 przenikają tylko te, które padają pod kątem mniejszym od granicznego. Patrząc przez lunetkę L, obserwuje się jasną i ciemna jego część. W celu uzyskani wyniku pomiarowego, należy ustawić lunetkę w takim położeniu, aby widoczny w niej środek krzyża z nici pajęczych znajdował się na granicy jasnego i ciemnego pola. Odczytana na skali lunetki wartość pola granicznego odpowiada współczynnikowi załamania. Ewentualną nieostrość, związaną z rozszczepieniem światła białego przez pryzmat, usuwa się, stosując kompensator K