ZWĄZEK OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH RP - ZARZĄD GŁÓWNY

Regulamin nadawania odznak i wyróżnień

Obowiązuje na podstawie uchwały nr 96/XI/2000

Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP

Warszawa, 27 października 2000 roku

WSTĘP

Ochotniczy ruch strażacki o przeszło 150-letniej tradycji chlubnie zaznaczył swoje istnienie na kartach historii narodu i państwa polskiego. Przykłady poświęcenia w niesieniu ratunku i po­mocy są udziałem licznej rzeszy strażaków ochotników, którzy swoją działalnością zyskują uznanie społeczne. Walka z żywiołem ognia i sił przyrody, ratowanie zdrowia, życia oraz mienia w obliczu wypadków, katastrof oraz zdarzeń losowych, to tylko część działalności Ochotniczych Straży Pożar­nych. Członkowie OSP ponadto uczestniczą w kultywowaniu tradycji i dorobku kulturalnego. Swoją pracą i opieką docierają do młodzieży, którą organizują we wspólnym działaniu dla dobra rodziny, środowiska i kraju. Wypełniając społeczną powinność strażacy ochotnicy spotykają się z życzliwym zainteresowaniem szerokiego grona sympatyków i dobroczyńców, którzy wspierają realizację celów Ochotniczych Straży Pożarnych i ich Związku.

Te wysoce pozytywne przykłady postaw strażaków ochotników i osób ich wspomagających znajdują uhonorowanie między innymi w przyznawanych im przez władze państwowe odznacze­niach.

W Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP nadawane są odznaki i wyróżnienia członkom OSP, dzia­łaczom Związku oraz osobom i instytucjom współuczestniczącym w realizacji zadań spo­łecznego ratownictwa oraz przedsięwzięć programowych Związku OSP RP.

Rodzaje odznak i wyróżnień oraz zasady ich nadawania określone są w regulaminie.

ODZNAKI

1. ZŁOTY ZNAK ZWIĄZKU OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POL­SKIEJ

2. HONOROWY MEDAL im. BOLESŁAWA CHOMICZA

3. MEDAL „ZA ZASŁUGI DLA POŻARNICTWA” w trzech stopniach: złoty, srebrny i brązowy

4. STRAŻAK WZOROWY

5. ZA WYSŁUGĘ LAT

6. MŁODZIEZOWA DRUŻYNA POŻARNICZA w trzech stopniach: złota, srebrna i brązowa

WYRÓŻNIENIA

7. DYPLOM UZNANIA

8. LIST POCHWALNY

ZASADY NADAWANIA ODZNAK I WYRÓŻNIEŃ

9. Odznaki i wyróżnienia nadawane są przez Prezydium Zarządu Głównego Związku OSP RP oraz prezydia zarządów oddziałów Związku, zgodnie z kompetencjami.

10. W sprawach nadawania odznak prezydia, o których mowa w pkt 9 podejmują uchwały.

11. Prezydium Zarządu Głównego Związku OSP RP nadaje:

1. ZŁOTY ZNAK ZWIĄZKU OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH RP,

2. MEDAL HONOROWY im. BOLESŁAWA CHOMICZA,

3. MEDAL „ZA ZASŁUGI DLA POŻARNICTWA” (złoty, srebrny i brązowy),

4. WYRÓŻNIENIA

z własnej inicjatywy lub na wniosek prezydium zarządu wojewódzkiego Związku OSP RP.

12. ZŁOTY ZNAK ZWIĄZKU OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH RP i MEDAL HONOROWY im. BOLESŁAWA CHOMICZA Prezydium Zarządu Głównego ZOSP RP nadaje:

1. Ochotniczym Strażom Pożarnym i członkom OSP,

2. oddziałom i działaczom Związku OSP RP,

3. funkcjonariuszom Państwowej Straży Pożarnej pełniącym służbę w Komendzie Głównej PSP, Szkole Głównej Służby Pożarniczej i Centrum Naukowo-Badawczym Ochrony Prze­ciwpożarowej oraz pracow­nikom cywilnym zatrudnionym w tych jednostkach,

4. osobom i instytucjom szczebla centralnego współpracującym i wspomagającym Zwią­zek OSP RP w reali­zacji celów statutowych,

5. przedstawicielom współpracujących ze Związkiem OSP RP zagranicznych organizacji po­żarniczych (ra­towniczych),

6. pracownikom Związku OSP RP.

13. MEDAL „ZA ZASŁUGI DLA POŻARNICTWA” (złoty, srebrny i brązowy) Prezydium Zarządu Głównego ZOSP RP nadaje:

1. Ochotniczym Strażom Pożarnym, oddziałom Związku

2. funkcjonariuszom Państwowej Straży Pożarnej pełniącym służbę w Komendzie Głównej PSP, Szkole Głównej Służby Pożarniczej i Centrum Naukowo-Badawczym Ochrony Prze­ciwpożarowej oraz pracow­nikom cywilnym zatrudnionym w tych jednostkach

3. osobom i instytucjom szczebla centralnego współpracującym i wspomagającym Zwią­zek OSP RP w reali­zacji celów statutowych,

4. przedstawicielom współpracujących ze Związkiem OSP RP zagranicznych organizacji po­żarniczych (ra­towniczych),

5. pracownikom Biura Zarządu Głównego ZOSP RP.

14. Wyróżnienia Prezydium Zarządu Głównego ZOSP RP nadaje:

1. Ochotniczym Strażom Pożarnym,

2. działaczom naczelnych władz Związku OSP RP,

3. działaczom oddziałów wojewódzkich Związku OSP RP,

4. funkcjonariuszom Państwowej Straży Pożarnej pełniącym służbę w Komendzie Głównej PSP, Szkole Głównej Służby Pożarniczej i Centrum Naukowo-Badawczym Ochrony Prze­ciwpożarowej oraz pracow­nikom cywilnym zatrudnionym w tych jednostkach,

5. osobom i instytucjom szczebla centralnego współpracującym i wspomagającym Zwią­zek OSP RP w reali­zacji celów statutowych,

6. przedstawicielom współpracujących ze Związkiem OSP RP zagranicznych organizacji po­żarniczych (ra­towniczych),

7. pracownikom Biura Zarządu Głównego ZOSP RP.

15. Prezydium Zarządu Wojewódzkiego Związku OSP RP nadaje:

1. MEDAL „ZA ZASŁUGI DLA POŻARNICTWA” (złoty, srebrny i brązowy),

2. WYRÓŻNIENIA

z własnej inicjatywy lub na wniosek prezydium zarządu powiatowego Związku OSP RP.

16. Odznakę i wyróżnienia wskazane w pkt. 15 prezydium zarządu wojewódzkiego nadaje oso­bom oraz instytu­cjom z terenu województwa, w tym:

1. członkom Ochotniczych Straży Pożarnych,

2. działaczom Związku OSP RP,

3. funkcjonariuszom i pracownikom cywilnym Państwowej Straży Pożarnej,

4. wspomagającym Ochotnicze Straże Pożarne i oddziały Związku w wykonywaniu zadań ra­towniczych oraz realizacji celów Związku,

5. pracownikom Związku OSP RP.

17. Prezydium zarządu powiatowego Związku OSP RP nadaje:

1. ODZNAKĘ „STRAŻAK WZOROWY”,

2. WYRÓŻNIENIA

z własnej inicjatywy lub na wniosek prezydium zarządu gminnego (równorzędnego) Związku OSP RP.

18. Odznakę „STRAŻAK WZOROWY” prezydium zarządu powiatowego Związku OSP RP nadaje członkom Ochotni­czych Straży Pożarnych z terenu powiatu.

19. Wyróżnienia prezydium zarządu powiatowego Związku OSP RP nadaje osobom i instytucjom z terenu po­wiatu, w tym:

1. działaczom oddziałów gminnych Związku OSP RP,

2. funkcjonariuszom i pracownikom cywilnym Komendy Powiatowej (Miejskiej) oraz Ośrodka Szkolenia Pań­stwowej Straży Pożarnej,

3. współpracującym i wspomagającym oddział powiatowy w realizacji celów Związku OSP RP.

20. Prezydium zarządu gminnego (równorzędnego) Związku OSP RP nadaje:

1. ODZNAKĘ ZA WYSŁUGĘ LAT,

2. ODZNAKĘ MŁODZIEŻOWA DRUŻYNA POŻARNICZA (złota, srebrna i brązowa),

3. WYRÓŻNIENIA

z własnej inicjatywy lub na wniosek zarządu OSP.

21. Odznaki wymienione w pkt. 20 ppkt 1 i 2 prezydium zarządu gminnego (równorzędnego) Związku OSP RP nadaje odpowiednio:

1. członkom Ochotniczych Straży Pożarnych,

2. członkom Młodzieżowych i Harcerskich Drużyn Pożarniczych z terenu gminy.

22. Wyróżnienia prezydium zarządu gminnego Związku OSP RP nadaje osobom i instytucjom z terenu gminy, w tym:

1. Ochotniczym Strażom Pożarnym,

2. członkom Ochotniczych Straży Pożarnych,

3. funkcjonariuszom Państwowej Straży Pożarnej i pracownikom cywilnym z jednostki ratow­niczo-gaśni­czej,

4. współpracującym i wspomagającym oddział gminny w realizacji celów Związku OSP RP.

23. Uprawnienie do nadania odznaki i wyróżnienia każdej osobie i instytucji przysługuje Prezy­dium Zarządu Głównego Związku OSP RP.

24. Prezydium lub zarząd OSP wnioskując o nadanie odznaki, podejmują stosowną uchwałę ze wskazaniem komu i jaką odznakę proponują nadać oraz wystawiają imienny wniosek według wzoru zawartego w za­łączniku nr 1 do regulaminu (poza wnioskami na odznaki, o których mowa w pkt. 25).

25. W sprawach o nadanie odznak ”Za Wysługę Lat” i „Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza” stosuje się wnioski, których wzór zawiera załącznik nr 2 do regulaminu.

26. Wnioski wraz z uchwałą o nadanie odznaki składa się do uprawnionego do jej nadania prezy­dium oddziału Związku na dwa miesiące przed terminem wręczenia.

27. Wnioski w sprawach odznak i wyróżnień nadawanych przez Prezydium Zarządu Głównego Związku OSP RP składają prezydia zarządów wojewódzkich Związku lub za ich pośrednic­twem:

1. zarządy ochotniczych straży pożarnych,

2. prezydia zarządów gminnych Związku OSP RP,

3. prezydia zarządów powiatowych Związku OSP RP.

28. Wnioski, o których mowa w pkt. 27 powinny zawierać opinie poszczególnych prezydiów (np. wniosek OSP o nadanie Złotego Znaku Związku OSP RP jej członkowi, powinien być skiero­wany do Prezydium Zarządu Głównego Związku OSP RP za pośrednictwem prezydium za­rządu wojewódzkiego ZOSP RP, uzyskując ak­ceptację prezydiów zarządów gminnego, po­wiatowego i wojewódzkiego).

29. W sprawach wniosków na odznaki przyznawane przez prezydium zarządu wojewódzkiego i powiatowego postanowienia pkt. 27 i 28 stosuje się odpowiednio.

30. Wnioski o nadanie odznak i wyróżnień dla funkcjonariuszy i pracowników cywilnych jedno­stek PSP, kierow­nicy tych jednostek składają do prezydiów zarządów oddziałów Związku na­dających odznakę lub wyróżnie­nie.

31. Prezydium zarządu oddziału Związku uprawnione do nadawania odznaki lub wyróżnienia może odstąpić od ich nadania (rozpatrzyć wniosek negatywnie) w sytuacji:

1. braku wymaganych opinii,

2. braku spełnienia przez kandydata do nadania odznaki warunków określonych w regulami­nie,

3. ujawnionego sprzeniewierzenia się celom Związku OSP RP lub godności członka OSP przez kandydata do odznaczenia (wyróżnienia),

4. wyczerpania na dany okres czasu limitu odznak.

WARUNKI NADAWANIA ODZNAK I WYRÓŻNIEŃ

32. Złoty Znak Związku OSP RP nadawany jest za długoletnią aktywną działalność w Ochotniczej Straży Pożar­nej lub w Związku OSP RP. Odznaką tą może być uhonorowana osoba lub in­stytucja, które w sposób zna­czący zasłużyły się dla działalności Związku OSP RP, jak również Ochotnicza Straż Pożarna o co najmniej 100-letniej działalności.

33. Osoba lub instytucja przewidziane do nadania Złotego Znaku Związku OSP RP powinny posia­dać Złoty Me­dal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”.

34. W sytuacjach szczególnych, Prezydium Zarządu Głównego Związku OSP RP, może odstąpić od warunku określonego w pkt. 33 regulaminu.

35. Medal Honorowy im. Bolesława Chomicza nadawany jest za zasługi dla rozwoju i umacniania Związku OSP RP oraz Ochotniczych Straży Pożarnych. Medal ten mogą otrzymać OSP i ich członkowie, działacze Związku OSP RP oraz osoby, instytucje i organizacje społeczne. Meda­lem tym mogą być uhonorowane oddziały Związku OSP RP wyróżniające się w realizacji ce­lów Związku.

36. Osoby, instytucje i organizacje przewidziane do nadania Medalu Honorowego im. Bolesława Chomicza po­winny posiadać Złoty Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”, dodatkowo instytucje i organizacje (w tym OSP) powinny posiadać 75-letni staż swojej działalności.

37. Medal Honorowy im. Bolesława Chomicza powinien być nadawany i wręczany głównie pod­czas obchodów jubileuszy OSP i Związku OSP RP.

38. Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” (złoty, srebrny, brązowy) nadawany jest za wyróżniającą się działal­ność na rzecz ochrony przeciwpożarowej. Medalem tym mogą być odznaczane osoby, instytucje i organiza­cje (w tym OSP, ich członkowie oraz działacze Związku OSP RP).

39. Warunkiem nadania medalu wyższej klasy jest posiadanie medalu klasy niższej przez co naj­mniej 4 lata.

40. Ochotnicze Straże Pożarne charakteryzujące się aktywną działalnością mogą być przewi­dziane do uhonorowa­nia Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa”. Klasa medalu odpowiada ju­bileuszowi:

1. 25 lat - medal brązowy,

2. 50 lat - medal srebrny,

3. 75 lat - medal złoty

41. Odznaka „Strażak Wzorowy” może być nadawana czynnym członkom OSP za wzorową działal­ność, zaangażo­wanie i godną postawę społeczną. Strażak OSP przewidziany do nada­nia tej odznaki powinien: złożyć ślubowanie, uzyskać wyszkolenie odpowiadające pełnionej funkcji i posiadać co najmniej trzyletni staż działalności w OSP.

42. Odznaka „Za Wysługę Lat” przewidziana jest dla członków Ochotniczych Straży Pożarnych i Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych oraz działaczy Związku OSP RP, wykazujących się dzia­łalnością przez co najmniej pięć lat. Odznaka uzupełniana jest w cyklu pięcioletnim oznacze­niem liczby lat działalności w OSP.

43. Odznaka „Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza” jest wyróżnieniem nadawanym członkom młodzie­żowych i harcerskich drużyn pożarniczych za aktywną działalność w drużynie przy Ochotniczej Straży Pożarnej.

Odznaka posiada trzy stopnie:

1. pierwszy stopień - brązowa,

2. drugi stopień - srebrna,

3. trzeci stopień - złota.

44. Odznaka „Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza”:

1. pierwszego stopnia może być nadana po złożeniu ślubowania i posiadaniu półrocznego stażu w druży­nie,

2. drugiego stopnia może być nadana po uzyskaniu odznaki pierwszego stopnia i posiada­niu 1,5 rocz­nego stażu w drużynie,

3. trzeciego stopnia może być nadana po uzyskaniu odznaki drugiego stopnia i posiadaniu 2,5 rocznego stażu w drużynie.

45. Członkom MDP w wieku 17 18 lat można przyznać po złożeniu ślubowania srebrną odznakę MDP z pominię­ciem brązowej. Odznakę złotą można nadać po półrocznym okresie posiadania odznaki srebrnej i wykonywaniu funkcji instruktorskich w szkoleniu drużyny.

46. Złota odznaka MDP może być przyznawana działaczom Związku OSP RP pracującym z mło­dzieżą pożarni­czą. Uchwałę w tym zakresie podejmuje właściwe prezydium zarządu oddziału Związku.

47. Odznaki można nadawać dwukrotnie w każdym stopniu.

48. Odznaki zgodnie z postanowieniami regulaminu mogą być nadawane pośmiertnie.

49. Członkom OSP poległym w działaniach ratowniczych mogą być nadawane odznaki z pominię­ciem postano­wień regulaminu.

50. Dyplom uznania przyznawany jest zgodnie z uprawnieniami osobom, instytucjom i organiza­cjom za ak­tywną działalność wspomagającą realizację celów Związku OSP RP.

51. List pochwalny przewidziany jest dla Ochotniczych Straży Pożarnych i ich członków wyróżniają­cych się w działalności statutowej.

OPISY I WZORY ODZNAK

52. Wizerunkiem odznaki Złoty Znak Związku OSP RP jest krzyż równoramienny, zakończony na rogach ramion kulkami. Krzyż o wymiarach 41 mm (wysokość i szerokość) na krawędziach ma 1 mm pasek. Wykonany jest z metalu koloru złotego. Ramiona krzyża pokryte są białą emalią w złoconym obramowaniu. W środku krzyża na okrągłej czerwonej emaliowanej tar­czy umieszczony jest orzeł jagielloński z metalu koloru srebrnego, z otokiem koloru jasno granatowego oraz z napisem: ZWIĄZEK OCHOTNICZYCH * STRAŻY PO­ŻARNYCH RP *. Na tle górnego ramienia krzyża nad środkową częścią tarczy umieszczony jest płomień z metalu koloru srebrnego. Pomiędzy ramionami krzyża wieniec ze stylizowanych liści laurowych o szerokości 5 mm z metalu koloru złotego. Odznaka ta zawiązana jest na wstążce o szerokości 38 mm, koloru czerwo­nego z białymi paskami o szerokości 4 mm, umieszczonymi na krawę­dziach wstążki.

53. Medal Honorowy im. B. Chomicza ma kształt okrągłej tarczy o średnicy 70 mm, kolory srebrzy­stego, oksydo­wany. Na awersie medalu wykonana jest w płaskorzeźbie postać przed­stawiająca wizerunek popier­sie pierwszego prezesa jednolitego Związku OSP RP, obok napis w trzech wierszach: BOLESŁAW * CHO­MICZ * 1878 1959*. Na rewersie medalu akcesoria strażackie (dwa hełmy, dwa bosaki, drabina, toporek, prądownica, dzwon, sygnałówka).W dolnej części wizerunek Znaku Związku OSP RP i pod wizerunkiem na­pis: BOGU NA CHWAŁĘ LUDZIOM NA POŻYTEK. W prawej, bocznej części medalu umieszczone półkoliście stylizo­wane liście dębu. Medal jest wręczany w dekoracyjnym etui.

54. Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” ma kształt okrągłej tarczy o średnicy 30 mm, z krawędzią o szerokości 1 mm wykonanej z metalu odpowiedniego koloru; złotego, srebrnego i brązo­wego. Na awersie medalu wy­konana jest w płaskorzeźbie postać niewiasty symbolizująca grecką boginię ognia Hestię, (odpowiednik rzymskiej bogini ognia Westy) , stojącą na liściach laurowych, opartej jedną ręką na tarczy z pochodnią. W drugiej ręce trzyma liść wawrzynu nad napisem ZA ZASŁUGI DLA POŻARNICTWA. Na rewersie medalu orzeł jagielloński oparty na skrzyżowanych toporkach w obramowaniu wieńca szerokości 3 mm, ze stylizo­wanych liści laurowych. W górnej części w półkolu napis: ZW. OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH RP. Medal noszony jest na białej wstążce szerokości 36 mm z czerwonym paskiem o szerokości 16 mm, umieszczonym symetrycznie pośrodku białej wstążki.

55. Odznaka „Strażak Wzorowy” składa się z równoramiennego trójkąta wykonanego z metalu, którego lewa połowa pokryta jest emalią czerwoną a prawa granatową. U góry trójkąta wy­pukła głowa strażaka w heł­mie, niżej napis: STRAŻAK WZOROWY. Na tle trójkąta dwa skrzy­żowane toporki. Na trójkąt nałożony jest z metalu koloru złotego wieniec laurowy.

56. Odznakę „Za Wysługę Lat” stanowi tarcza okrągła o średnicy 24 mm, wykonana z metalu koloru złotego. Nad tarczą hełm strażacki, u dołu tarczy wylot prądownicy i dwa skrzyżowane toporki. Na otoku wieniec z liści laurowych szerokości 5 mm zwężający się do góry. Środek: tarcza okrągła z otokiem białej emalii szerokości 4 mm z napisem złoconym: ZW. OCHOTN. STRAŻY POŻ. RP * ZA WYSŁUGĘ LAT *, emalia czerwona z cyfrą złotą: V, X, XV, XX, XXV, XXX, XXXV, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70.

57. Odznaka „Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza ma formę toporka strażackiego. W części przeciwle­głej od ostrza toporka znajduje się napis „OSP”, po prawej stronie wkomponowany jest czerwony trójkąt. U dołu znajduje się napis „Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza”. Odznaka brązowa, srebrna, złota wykonana jest z metalu odpowiedniego koloru.

58. Sposoby noszenia odznak określa regulamin umundurowania.

59. Sposób umieszczania odznaki na sztandarze (odznaczenie OSP lub innej organizacji bądź instytucji) określa ceremoniał.

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

60. Potwierdzeniem uprawnienia do noszenia odznaki (eksponowania posiadanej odznaki) jest legitymacja lub dyplom. Dokumenty te wydają prezydia uprawnione do nadawania odznaki.

61. Legitymacje wydaje się osobie uhonorowanej odznaką, z wyjątkiem Medalu Honorowego im. Bolesława Chomicza, a dyplom instytucji lub organizacji, którym odznaka została nadana.

62. Do Medalu Honorowego im. Bolesława Chomicza nadawany jest zawsze dyplom.

63. Przy wręczaniu nadanych odznak i wyróżnień obowiązuje zasada, że aktu wręczenia doko­nuje prezes lub wskazany przez niego przedstawiciel zarządu, którego prezydium odznakę (wyróżnienie) nadało.

64. Prezydia uprawnione do nadawania odznak i wyróżnień prowadzą ewidencję wydanych od­znak (wyróżnień) według wzoru.

EWIDENCJA WYDANYCH ODZNAK I WYRÓŻNIEŃ

L.p.	Imię i nazwisko (nazwa instytucji, organizacji)	Imię ojca	Wnioskodawca	Rodzaj odznaki lub wyróżnienia	Nr uchwały

65. Prezydia uprawnione do nadawania wyróżnień określają ich wzory i zapewniają wykonanie.

66. Decyzją właściwego prezydium zarządu Związku OSP RP, prowadzenie spraw związanych z nadawaniem odznak i wyróżnień może być powierzone wyznaczonemu funkcyjnemu w od­dziale Związku OSP RP lub etatowemu pracownikowi.

67. W przypadku zagubienia odznaki lub legitymacji, uprawniony do ich posiadania może na wła­sny koszt uzy­skać duplikaty wydane przez prezydium zarządu Związku OSP RP uprawnione do nadania tej odznaki (wy­dania legitymacji).

68. Wysokość kosztów o których mowa w pkt 67 i cel ich wykorzystania określa prezydium upraw­nione do nada­nia odznaki.

---