KLASYFIKACJA NOWOTWORÓW

1. N. zarodkowe, n. z zawiązków narządów, z narządów płciowych

2. N. z narządów nerki nephroblastoma

3. N. nabłonkowe

1. tkankowo swoiste - wyraźne cechy

1) łagodne

*z nabłonka pokrywowego

brodawczak - rozplem warstwy kolczystej

guz podstawno-komórkowy

nabłoniak

*z nabłonka gruczołowego

gruczolak

gruczolak torbielowaty

2) złośliwe

*z nabłonka pokrywowego

rak płasko-nabłonkowy

rak z nabł. cylindrycznego

rak z nabł. przejściowego

*z nabłonka gruczołowego

gruczolakorak

2. tkankowo nieswoiste - trudno określić histiogenezę

rak lity rdzenisty i prosty

rak włóknisty

3. typowe dla określonych narządów

rak z kom. wątroby

gruczolak z kom. wątroby

rak z kanalików nerkowych

guz z kom. Sertoliego, nowotwory APUD

4. N. mezodermalne i mezynchymalne

1. z tkanki łącznej właściwej

1. łagodne

włókniak twardy i miękki

śłuzak, tłuszczak

sarkoid, chrzęstniak

kostniak, zębniak

2. złośliwe

włókniako… - mięsak

2. mięsnej

łagodne: mięśniak gładki i prążkowany

złośliwe: mięśniaki … mięsakowate

3. naczyniowej

łagodne: naczyniaki krwionośne i limfatyczne

złośliwe: naczyniaki krwionośne … mięsakowate

D) z układu krwiotwórczego

łagodne: histocytoma

złośliwe: chłoniak, chłoniako-mięsak

szpiczak, guz z kom. tucznych

zieleniak, białaczka

5. N. z tkanki barwnikotwórczej

znamię barwnikowe

czerniak łagodny i złośliwy

6. N. ukł. nerwowej

rdzeniak, nerwiak, n. nerwów obw.

glejak, wyściółczak, oponiak

7. N. mieszane

KLASYFIKACJA WAD ROZWOJOWYCH

Potworności

I - Pojedyńcze

Zab. rozwojowe dotyczące całego ciała lub układów

• wzrost karłowaty - nonosomia

karłowatość pierwotna

karłowatość chondrodystroficzna

• wzrost olbrzymi - gigantismus

układów lub narządów

II - Dwoiste (wielorakie)

1. Twory dwoiste wolne

1. jednakowe - gemini aequales - bliźnięta z jednego jaja

2. niejednakowe,

płód bezsercowy

płód bezsercowy bezpostaciowy

B) Twory dwoiste zrośnięte - zroślaki

1. symetryczne

przednie, pośrodkowe, tylne

Nazwy od okolicy zrośnięcia - pharus -okolica głowowa - cephalopharus, pępkowa, potyliczna kręgosłupowa

Teoria zrostowa : Podziału i Rotacyjna

- całkowite - posiadają dwa kręgosłupy całkowite, jeden stanowi odbicie drugiego

- niecałkowite - kręgosłup tylko w pewnym miejscu jest podwójny

2. niesymetryczne

1 normalny - autosit

2 nieprawdziwy - parasit - czasem przyjmuje formę nowotworu - potworniaka - teratoma i może nie

wpływać na życie organizmu

KRWOTOKI, postać i lokalizacja

haemorrhagia

Wylanie się krwi w pełnym składzie poza naczynia, Przyczynami mogą być urazy, rany cięte i miąższowe, nadmierne ciśnienie krwi, choroby uszkadzające ściany naczynia - zakaźne, zatrucia, awitaminoza.

- krwotok w wyniku pęknięcia naczynia lub serca - haemorrhagia per rhein

- krwotok w wyniku przerwania naczynia - haemorrhagia per diacresin

- krwotok w wyniku przeżarcia naczynia - haemorrhagia per diabresin

zew, wew, krwiak, wylewy punkcikowe, podbiegnięcia, krwiomocz

OBRZĘK DEFINICJE I PODZIAŁ ZE WZG. NA PATOGENEZĘ

eodma

Zaburzenia gosp. wodnej ustroju, które prowadzą do nadmiernego gromadzenia się płynów śródtkankowych, puchlina - nadmierne gromadzenie się przesięku w jamie ciała.

1. obrzęk zastoinowy - wzmożone ciś. hydrostatyczne, przy niedomodze serca, przy przeszkodach w okolicy serca, przy wadach zastawek, przy przeszkodach miejscowych - nowotwór

1. obrzęk ortostatyczny - zaleganie krwi w żyłach przy bezruchu mięśni - przejściowy

2. obrzęk porażenny - zaleganie krwi przy porażeniach stały

2. obrzęk z niedoboru białek - zmniejszone ciś. onkotyczne, przy zmniejszonej ilości białek (albumin), przy głodzeniu, przy chorobach przewodu pokarmowego, Obrzęk nerczycowy - niedobór białek przez wydalanie ich z moczem.

3. Obrzęk nerwowy - zaburzenia w regulacji napięcia ścian naczyń

4. Obrzęk na tle nadmiernej rozpuszczalności ścian naczyń

5. Obrzęk wyrównawczy - u zwierząt wyniszczonych, brak u nich tk. tłuszczowej, a na jej miejsce zjawia się płyn surowiczy

Następstwa obrzęku - upośledzona czynność, pogłębienie zaburzeń w krążeniu, upośledzone odżywianie związane z obrzękiem prowadzi do zmian wstecznych.

PODZIAŁ ZMIAN ANATOMO-PATOLOGICZNYCH

1. Zmiany wsteczne

2. Zaburzenia w krążeniu

3. Zmiany postępowe

4. Zapalenia

5. Nowotwory

6. Zaburzenia rozwojowe

7. Przerwy w ciągłości tk, i przemieszczeniu narządów

MARTWICA SEROWATA

serowacenie - caseificatio

Postać martwicy skrzepowej, następuje krzepnięcie białka w kom. i substancji międzykom., ścięte białko utrzymuje swój kształt. Barwa żółtawa, konsystencja sucha, słaba barwliwość, zatarta budowa. Występuje w ziarninie gruźliczej, w nowotworach złośliwych, w tk. słabo unaczynionych, w wyniku działania jadów. Wygląd matowy przekrój suchy.

PRZYĆMIENIE MIĄŻSZOWE

offiscatio parenchymatosa

Typ zwyrodnienia białkowego, komórka może wrócić do stanu prawidłowego lub zginąć. Obrzęk komórki, strata przezroczystości, zmiany w układzie koloidowym cytoplazmy, zmiany w gospodarce białkowej jądra komórkowego, obniżenie ilości DNA i RNA. Pojawienie się ziarnistości w cytoplazmie komórek. W jądrze brak jest ziarnistości. Ziarnistości są to obrzmiałe mitochondria, które wchłonęły wodę. Uszkodzenie bł. kom., ograniczone oddychanie, dochodzi do transformacji sferycznej mitochondriów - zmiana kształtu na kulisty. Jądro może ulegać zmianom nekrobiotycznym. Narząd jest powiększony, bledszy, kruchy, ma napiętą torebkę, brzegi na przekroju rozchylają się. Zwyrodnienie to występuje w chorobach zakaźnych, gorączkowych, zatruciach, w procesach rozpadowych i przy niedokrwistości.

PRZYCZYNY WAD ROZWOJOWYCH

1. egzogenne

-mechaniczne - owinięcie pępowiny

-promieniowanie - RTG - mutacje

-termiczne - choroby gorączkowe matki

-chemiczne - teratogeny, hormony (insulina, steroidy)

-żywieniowe - łubin, brak A B Mn Se

-zakażenia - wirusowe (różyczka), pasożytnicze, bakteryjne

Działają w III zakresach

I - Embrionalne przemiana materii jest szczególnie wrażliwa i podatna na działanie teratogenne

II - Krótkotrwałe zaburzenia funkcji przemiany materii w pewnych kom. uniemożliwia normalny rozwój

III - Możliwość kompensacji jest wykluczona przez postępujący rozwój organizmu

Powodują:

-obumarcie płodu

-zab. rozwojowe

-normalny rozwój przy zmniejszonych zdolnościach życiowych

2. endogenne

Dziedziczenie wad rozwojowych cechy recesywne i dominujące

-mutacje (spontaniczne, indukowane)

-aberracje chromosomalne -podwojenie, potrojenie

chromosomów płciowych - zmiany fenotypowe - zespoły

chromosomów autosomalnych

-mozaikowatość - brak rozdzielnia pary chromosomów

-chimeryzm - powstaje najczęściej gdy blastomery dwóch różnych zygot mieszają się, dzięki anastomozom

łożyskowym

-teratogeneza o podłoży molekularnym

Wady Rozwojowe

1. Mające cechy ubytku monstra per defectum

-brak rozwoju, obniżenie lub zahamowanie rozwoju, brak narządu lub części ciała aplasia

-niedorozwój narządu hypoplasia

-brak albo niepełne połączenie (szczeliny, otwory) między narządami

-niepełny podział w narządach lub zrośnięcia

2. O cechach nadmiaru monstra per excessum

-nadmierny wzrost całego organizmu hypersoma gigantismus

np: macroencephalia, śledziona dodatkowa lien accesorius, nadliczbowe palce polydactylia

3. Wyrażające się nieprawidłowym położeniem narządów monstra per fabricam alienam

-wadliwe umiejscowienie heterotopia

ZABURZENIA W KRĄŻENIU CHŁONKI

Przy ruchach, fizjologicznych czynnościach tkanek, przy wzroście ciśnienia żylnego, przy zwiększonej przepuszczalności naczyń włosowatych chłonki - zwiększy się

Lymphoedema - obrzęk przy zastoju chłonki

Chylothoraz - chłonka w jamie piersiowej

Chyloperitencum - chłonka w jamie brzusznej

Lymphoedema congenicum - wrodzony zastój chłonki

ZAKRZEP

thrombus

Powstaje przyżyciowo gdy krew krzepnie wew. naczyń. Zakrzep tworzy się przyściennie i jest zespolony ze ścianą naczynia lub wsierdziem . Jest suchy, kruchy, ziarnisty o powierzchni nierównej. Czynnikami sprzyjającymi do powstania zakrzepu jest;

• zmiana w pokryciu śródbłonka (zanik wyściółki z mukopolisacharydami)

• zwolnienie przepływu krwi, płytki w prądzie naczyń obwodowo

• zmiany w składzie krwi

czerwony, biały, mieszany, szklisty; przyścienny, zatykający, przedłużony

Konsekwencje

• rozmiękczenie, jałowe i zakażone

• organizacja zakrzepu

• skanalizowanie zakrzepu

ZAPALENIE WŁÓKNIKOWATE

inflamatio fibrinosa

Typ zap. wysiękowego, płyn zawiera dużo globulin i fibrynogenu - błony rzekome - zap. rzekomo-błoniaste. Błonka może pokrywać pow. narządu - zap. pow., lub sięgać głęboko (do bł. śluzowej właściwej - księgosusz pomór świń

ZATORY - MATERIAŁ I MIEJSCE TWORZENIA

embolus

Nagłe zamknięcie światła naczynia przez tzw. korek zatorowy (ciało stałe, ciecz lub gaz)

Warunki powstania:

1. Urazy ze zmiażdżeniem

2. Zakrzepy

3. Stany posocznicowe

4. Nowotwory

5. Zabiegi operacyjne

6. Błędy przy zastrzykach

Zator typowy - z prądem krwi

Zator nietypowy: skrzyżowany, wsteczny, jeździecki

Materiał zatorowy może mieć pochodzenie wew-ustrojowe (zakrzepy, tłuszcz, kom. tk.) i zew-ustrojowe (ciała gazowe, bakterie, pasożyty). Zator tłuszczowy, powietrzny, bakteryjny, pasożytniczy

Następstwa zatoru (zależą od wielkości korka, naczynia i tk. w których jest zawał)

1. Niedokrwienie - zmiany wsteczne, martwica

2. Zawał

ZAWAŁ BLADY (bezkrwisty)

infractus anemicus

W wyniku zatoru następuje przerwa w zaopatrzeniu w krew a następnie martwica , przebieg naczyń warunkuje kształt zawału.

- zatkanie tętnicy - krew żylna może się cofnąć do obszaru ale kompetencja tkanek narządu miąższowego nie dopuszcza do pęknięcia naczyń, komórki ulegają obrzękowi, ciśnienie zwiększa się, komórki zwiększają ucisk na naczynie, co powoduje wypychanie krwi z naczyń i uwypuklenie tkanek objętej zawałem. Może nastąpić rozpłynnienie martwicy, przerośnięcie tk. łączną - organizacja zawału - blizna

ZWYRODNIENIE BIAŁKOWE

degeneratio albuminowa

Podział: miąższowe, śluzowe, szkliste (a ono na skrobiowate właściwe i koloidowe), rogowe, wodniczkowe. itd.

ZWYRODNIENIE ROGOWE

keratosis patologika

Keratyna ma dużo siarki i jest odporna na czynniki fiz. i chem. Barwi się kwasami na różowo, rogowacenie polega na przekształceniu się protoplazmy w keratochialinę to aleidynę a ta w keratynę. Rogowaceniu ulegają też bł. śluzowe .

Hyperkeratosis - nadmierne rogowacenie

Modzel - callus. Jest to nadmierne rogowacenie naskórka w miejscu stałego ucisku.

Nagniotek (odcisk) - clavus. J.w zrogowaciały naskórek ma kształt zwróconego wierzchołkiem do skóry,

powoduje jej ucisk.

Róg skórny - cornus cutaneum. Pojedyńczy lub kilka, w okolicy głowy, uszu, kończyn

Rogowacenie ciemne - acantosis nigricans. U psów, zgrubienie warstwy kolczystej i rogowej z dużą ilością

barwnika

Rybia łuska - ichtiosis. Uogólniona choroba skóry o nieznanej etiologii. Dachowato ułożone łuski ze

szczecinkami - u ludzi i cieląt

Parakeratosis - przyśpieszone i niepełne rogowacenie

W warstwie naskórka brak warstwy ziarnistej, w warstwie rogowej wyraźne jądra

Łuszczyca - psoriosis. Przewlekłe łuskowacenie

Dyscoratosis - wadliwe rogowacenie

W warstwie kolczystej i ziarnistej występują komórki samodzielne rogowaciejące- keratosis senilis, awitaminoza, a u drobiu - białe plamy na przełyku.

Leukoplackia - plamistość rogowa, w jamie ustnej, przełyku, pochwie na tle długotrwałych nieżytów.

ZWYRODNIENIE ŚLUZOWE

d. mucosa

Typ zwyrodnienia białkowego. Nadmierne wytwarzanie w tk śluzu i ciał śluzowatych w wyniku nadczynności kom. śluzowych lub kom. nabierających własności śłuzotwórczych. Śluz i ciało śluzowate - mukopolisacharydy; obojętne kwaśne (kw. hialuronowy ). Śluz powstaje w czasie nieżytowego zapalenia bł. śluzowych, kom. tk. łącznej mają kształt wielobiegunowy (kom gwiaździste lub pająkowate), obrzęk śluzakowaty - myxodema - w nadczynności tarczycy.

ZMIANY WSTECZNE

Uszkodzenie kom. i tk. w wyniku wadliwej przemiany materii i innych przyczyn (zaburzenia funkcjonalne). Nieprawidłowości w fiz. i chem. budowie tkanek, zmiana wyglądu, pojawienie się ciał chemicznych. Stopień zmian zależy od rodzaju tk. czasu działania, jakości i rodzaju bodźca.

1. Zanik - atrophia

2. Zwyrodnienie - degeneratio

3. Martwica - necrosis, zamieranie- necrobiosis

Przekrwienie bierne

Barwniki wew. pochodne

Zaburzenia melaniny w tkankach

Martwica / autoliza - różnice

Zwyrodnienie włóknikowate

Zapalenie krwotoczne

Nowotwory - rak, podział (pochodzenie i budowa)

Nowotwory histioidalne

Podścielisko w nowotworach z tk. mezynchym i nabłonk. z czego

Przerzuty - co to, drogi, co predysponuje

Przekrwienie bierne

Odrost - zdolność do odrostów

Zaburzenia rogowacenia

Martwica / autoliza - różnice

DIC - obraz morfologiczny

Organizacja wysięku (i ciał stałych ??)

Ostre uszkodzenie komórek

Zawał blady

Zwyrodnienie włóknikowate

---