NAUKA O MATERIAŁACH, 2010/2011

Przykładowe pytania oraz zagadnienia z wykładów - do egzaminu

LAB. 2.

1. Co to są badania makroskopowe? ( cel i rodzaje badań)

2. Jakie wady mogą występować w stalach, żeliwach ?

3. W jakiej postaci występuje w stali siarka i fosfor? Jak wpływają na własności stali?

4. Rodzaje badań nieniszczących, sposoby przeprowadzenia badań i ich cel.

LAB. 11

1. Co to jest i do czego służy układ równowagi fazowej.

2. Co są: linie solidus i likwidus?

3. Wyjaśnić przyczyny segregacji składu chem. podczas krzepnięcia stopu.

4. Co to jest roztwór stały, co to jest mieszanina faz, jak różnią się własnościami?

5. Co to jest termopara? Zasada pracy, sposób podłączenia do miernika temperatur.

6. Czy tzw. zimne końce są niezbędne dla pracy termopary - uzasadnij odpowiedz ?

7. Jak mierzy się temperaturę pirometrem optycznym i stożkami pirometrycznymi?

8. Co to jest wlewek? Jak stygnie metal we wlewku?

LAB. 14/15

1. Przebieg statycznej próby rozciągania metali.

2. Jak wyglądają typowe wykresy ze statycznej próby rozciągania z wyraźną i umowną granicą plastyczności? Jakie własności można z niej odczytać? Co one oznaczają? Które z nich są własnościami wytrzymałościowymi, a które plastycznymi ? Co to są: granica proporcjonalności, sprężystości, plastyczności, wytrzymałości, zerwania ? Jak wyznacza się umowne granice sprężystości i plastyczności ?

3. W jaki sposób odkształcenie plastyczne zachodzi w metalach i stopach? - (przez poślizg i bliźniakowanie), co to znaczy?

4. Przebieg próby udarności. Co to jest udarność i jak się ją oblicza? Jak zmienia się udarność wraz z temperaturą, co to jest Tpk ?

5. Pomiar twardości metodą:

1. Rockwella,

2. Vickersa,

3. Brinella,

4. Poldi,

5. Skleroskopem Shore'a.

ĆW. 34

1. Co to jest zgniot i co jest miarą zgniotu?

2. Jak zmieniają się własności stopu po zgniocie?

3. Na czym polega zjawisko poligonizacji?

4. Co dzieje się w stopie podczas zdrowienia? Jak zmieniają się jego własności?

5. Co to jest, jak się oblicza i od czego zależy temperatura rekrystalizacji?

6. Co dzieje się w stopie podczas rekrystalizacji i rozrostu ziarna? Jak zmieniają się własności?

7. Od czego i jak zależy wielkość ziarna po zgniocie i rekrystalizacji?

8. Co to jest zgniot krytyczny?

9. Co to jest rekrystalizacja wtórna?

10. Wyjaśnij mechanizm rozrastania się ziarn podczas rekrystalizacji wtórnej.

11. Odkształcenie plastyczne przez poślizg i bliźniakowanie.

12. Różnice w zjawiskach zachodzących w materiale przerabianych plastycznie na zimno i przerabianych plastycznie na gorąco.

ĆW. 17

1. Od czego zależy jakość stali niestopowych?

2. Wpływ węgla na własności stali niestopowych.

3. Jakimi własnościami powinny się charakteryzować stale niestopowe konstrukcyjne a jakimi stale niestopowe narzędziowe?

4. Obróbka cieplna stali niestopowych konstrukcyjnych i niestopowych narzędziowych.

5. Siarka i fosfor w stali.

6. Co to są stale automatowe? Co w ich składzie chemicznym i własnościach jest charakterystycznego?

7. Inne stale niestopowe o szczególnym przeznaczeniu.

ĆW. 18

1. Co to jest surówka i co to jest żeliwo? Czym się różnią?

2. Jakimi własnościami różni się żeliwo od stali ?

3. Postacie występowania węgla w żeliwie.

4. Rodzaje grafitu. Jak kształt grafitu wpływa na odp. na pękanie żeliwa

5. Siarka, fosfor i krzem w żeliwie - jak wpływają na własności żeliwa żeliwa.

6. Rodzaje żeliwa.

7. Co to jest steadyt?

ĆW. 19/26/27

1. Co nazywamy stalami stopowymi?

2. W jakiej postaci mogą występować w stalach dodatki stopowe i co one powodują?

3. Jak ocenia się przydatność stali stopowych konstrukcyjnych do określonego ich zastosowania?

4. Co to są stale konstrukcyjne? W jakich warunkach mogą pracować?

5. Rodzaje stali stopowych konstrukcyjnych.

6. Jak ocenia się spawalność stali konstrukcyjnych i co to jest równoważnik węgla?

7. Wpływ wielkości ziarna na granicę plastyczności i Tpk.

8. Jaka jest prawidłowa budowa stali na łożyska.

9. Jakie własności powinny mieć stale stopowe narzędziowe?

10. Rodzaje stali stopowych narzędziowych.

11. Prawidłowa budowa stali stopowych narzędziowych do pracy na zimno.

12. W jakim przedziale temperatur mogą pracować stale stopowe narzędziowe do pracy na gorąco?

13. Jakie powinny mieć własności stale stopowe narzędziowe do pracy na gorąco?

14. Obróbka cieplna stali stopowych narzędziowych do pracy na gorąco.

15. Zastosowanie stali stopowych narzędziowych do pracy na zimno i na gorąco.

16. Co to są stale szybkotnące i do jakiej temperatury mogą się nagrzewać?

17. Jaką mikrostrukturę powinny mieć stale szybkotnące?

18. Zastosowanie stali szybkotnących.

19. Obróbka cieplna stali szybkotnących.

20. Rodzaje stali i stopów o specjalnych właściwościach.

21. Co to jest stal lub staliwo Hadfielda, kiedy ma dużą odporność na ścieranie.

22. O stalach odpornych na korozję. Dlaczego mają taką odporność?

23. Wpływ chromu na potencjał elektrochemiczny stopów żelaza.

24. Co to są stale 18/8?

25. Na czym polega korozja międzykrystaliczna w stalach 18/8 i jak się jej przeciwdziała?

26. Co to jest korozja naprężeniowa?

27. Zastosowanie stali 18/8.

28. Co to jest żaroodporność, żarotrwałość i żarowytrzymałość?

29. Jakie własności muszą mieć stale zaworowe, w jakich warunkach środowiska muszą pracować ?

ĆW. 24/30/31

1. Podział stopów metali nieżelaznych ze względu na ich występowanie na układzie równowagi.

2. Co to są siluminy? Na czym polega ich modyfikacja i w jakim celu się ją przeprowadza? Jak zmienia się podczas modyfikacji budowa siluminu?

3. Co to są mosiądze, rodzaje mosiądzów.

4. Korozja mosiądzów.

5. Co to są brązy, rodzaje brązów.

6. Obróbka cieplna stopów metali nieżelaznych (utwardzanie wydzieleniowe).

7. Jakimi własnościami powinny się charakteryzować stopy łożyskowe i jaką mają budowę?

8. Co to są babbity?

CW. 35 Obróbka cieplna

1. Schemat zabiegów OC

2. Opisać charakterystyczne cechy przemian dyfuzyjnych.

3. Przykłady przemian dyfuzyjnych w stalach.

4. Na czym polega normalizowanie stali, wyż. ujednoradniające, wyż. zupełne i jakie są różnice pomiedzy tymi zabiegami i jaki jest cel ich stosowania

5. Opisać charakterystyczne cechy przemian bezdyfuzyjnych.

6. Przebieg przemiany martenzytycznej w stali

7. Przebieg przemiany bainitycznej w stalach

8. Jak ośrodki chłodzące : woda, olej lub powietrze wpływają na własności stali

9. Co to jest martenzyt, charakterystyczne własności i budowa martenzytu

10. Co to jest bainit ?

11. Co to jest hartowność, co jest miarą hartowności.

12. Przemiany podczas odpuszczania stali niestopowej - rodzaje odpuszczania, zmiana struktury i własności stali podczas odpuszczania

WYKŁADY - tematy do opanowania przez studentów, które są wymagane do egzaminu.

1. Wiązania między atomami.

2. Charakterystyczne cechy kryształów metali (stan krystaliczny, struktura amorficzna).

3. Elementy sieci przestrzennej kryształu (prosta sieciowa, podstawowy period identyczności, płaszczyzna sieciowa, sieć przestrzenna, węzły sieci).

4. Elementarna komórka sieciowa (prymitywna, centrowana, regularna).

5. A₁, A₂, A₃ - opis i wielkości je charakteryzujące (liczba koordynacyjna, współczynnik wypełnienia sieci).

6. Wady budowy krystalicznej (punktowe, liniowe, powierzchniowe).

7. Co to są procesy aktywowane cieplnie?

8. Polikrystaliczna struktura metali (monokryształy i polikryształy).

9. Co to jest stop? Jak opisuje się skład chemiczny stopu?

10. Co to jest faza? Co to jest układ równowagi fazowej?

11. Charakterystyczne cechy roztworów stałych, związków chemicznych, faz międzymetalicznych.

12. Wpływ wydzieleń i węglików na własności materiału.

13. Krzywa przejścia plastyczno - kruchego.

14. Metody badania własności stopów.

15. Mechanizmy pękania stopów.

---