PODEJŚCIE SYSTEMOWE DO ZARZĄDZANIA ZASOBAMI
Zasoby organizacyjne - ogół rzeczy, ludzi, informacji i środków finansowych, jakie organizacja posiada lub którymi może dysponować, chociaż prawnie nie stanowią jej własności.
Zasoby w organizacji - zasoby trwałe: uczestniczą w wielu cyklach wytwórczych, np. maszyny, linie produkcyjne, środki transportu; materiały: zasób, który bardzo często jest zużywany w jednym cyklu wytwórczym, np. surowce.
Procesy wytwórcze => produkt (produkcyjne => produkt materialny); produkt dzielmy na materialny, intelektualny(oprogramowanie, opracowanie, wyniki badań), usługi.
ZARZĄDZANIE
Zarządzanie - zestaw działań (obejmujący planowanie, podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji (ludzie, rzeczowe, informacyjne) wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.
Cykl Deminga - schemat ilustrujący podstawową zasadę ciągłego ulepszania (ciągłego doskonalenia, Kaizen), stworzoną przez Williama Edwardsa Deminga, amerykańskiego specjalistę statystyka pracującego w Japonii. 1)ZAPLANUJ (ang. Plan) : Zaplanuj lepszy sposób działania, lepszą metodę. 2)WYKONAJ, ZRÓB (ang. Do) : Zrealizuj plan na próbę. 3)SPRAWDŹ (ang. Check) : Zbadaj, czy rzeczywiście nowy sposób działania przynosi lepsze rezultaty. 4)ZASTOSUJ (ang. Act) : Jeśli nowy sposób działania przynosi lepsze rezultaty, uznaj go za normę (obowiązującą procedurę), zestandaryzuj i monitoruj jego stosowanie.
Sprawność = Efektywność = efekt/nakład
Wymiar ekonomiczny (ROE Return of equity, zwrot kapitału własnego, ROA Return on assets, zwrot z aktywów, ROI Return on investment, zwrot z inwestycji).
Skuteczność - na jakim poziomie cel został zrealizowany = wynik/cel [%]
Planowanie - wytyczanie celów organizacji (zadania jakie chcemy zrealizować), alokacja - przypisanie, przyporządkowanie.
CEL (system S1) -> ALOKACJA -> PODSYSTEMY (S11, S12,…) -> podsystemy złożone (S121, S122,…)
Podejmowanie decyzji - decydowanie o najlepszym sposobie osiągnięcia celów, wybór trybu działania spośród zestawu dostępnych możliwości.
Organizowanie - określenie najlepszego sposobu grupowania działań i zasobów.
Przewodzenie - (kierowanie ludźmi) motywowanie załogi organizacji do pracy w interesie organizacji, zapewnienie, by członkowie organizacji współpracowali ze sobą w interesie organizacji.
Kontrolowanie - obserwowanie postępów organizacji w realizacji jej celów i wprowadzenie korekt do bieżących działań.
WYTYCZNE DO TWORZENIA STRATEGII ZARZĄDZANIA DZIAŁALNOŚCIĄ PODTSAWOWĄ ORGANIZACJI
Identyfikacja zasadniczych celów
Kontrola różnorodności
Rozbijanie problemów na części
Powstrzymywanie rozrastania się organizacji (kalkulacja, analiza, w jaki sposób się przyczyni)
Struktura organizacji dostosowana do potrzeb klienta
CECHY PLANU DZIAŁANIA
Jasny
Zrozumiały
Akceptowany
Modyfikowalny
Spójny z wewnętrznymi możliwościami organizacji
Spójny z ograniczeniami zewnętrznymi
Możliwość nadzorowania
Pobudzający do działania
INZYNIERIA SYSTEMÓW TECHNICZNYCH
Teoria systemów
System - uporządkowana dwójka S=<E,φ>, E={e1, e2, …} elementy składowe, φ relacje(struktura)
Prawidłowości systemowe
Prawo powszechności - każde celowe działanie realizowane jest w systemie
Prawo przenikalności - ten sam obiekt może należeć do różnych systemów (przenikalność przez funkcję)
Prawo funkcjonalności - o przynależności obiektu do systemu decyduje jego funkcja a nie położenie
Prawo ogólności - każdy system może funkcjonować na użytek zewnętrzny bądź wewnętrzny
Prawo zamienialności - każdy system się zmienia
ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘWZIĘCIEM
Przedsięwzięcie - niepowtarzalny proces składający się ze zbioru skoordynowanych działań, z podaniem dat rozpoczęcia i zakończenia, podejmowany dla osiągnięcia celu spełniającego określone wymagania z uwzględnieniem ograniczeń dotyczących czasu, kosztów i zasobów (PN-ISO 10006:2005 „Zarządzanie jakością w przedsięwzięciach”)
Zarządzanie przedsięwzięciem - planowanie, organizowanie , monitorowanie, nadzorowanie i raportowanie wszystkich aspektów przedsięwzięcia oraz motywowanie wszystkich uczestników do osiągnięcia celów przedsięwzięcia.
Plan zarządzania przedsięwzięciem - dokument specyfikujący co jest niezbędne do spełnienia celu przedsięwzięcia
Plan jakości - dokument specyfikujący, które procedury i związane z nimi zasoby należy zastosować, kto i kiedy powinien je realizować w odniesieniu do określonego przedsięwzięcia, wyrobu, procesu lub umowy.
Wszystkich procesów dotyczących zarządzaniem przedsięwzięciem jest 11 (PN-ISO 10006:2005)
PROCESY DOTYCZĄCE ZASOBÓW
Planowanie zasobów
Nadzorowanie zasobów
PROCESY DOTYCZĄCE PERSONELU
Ustanowienie struktury organizacyjnej przedsięwzięcia
Przydzielenie personelu
Kształtowanie zespołu
PROCESY DOTYCZĄCE WSPÓŁZALEŻNOŚCI
Inicjowanie przedsięwzięcia i opracowanie planu zarządzania przedsięwzięciem
Zarządzanie interakcjami
Zarządzanie zmianą
Zamknięcie procesów i przedsięwzięcia
PROCESY DOTYCZĄCE ZAKRESU
Opracowanie koncepcji
Opracowanie i nadzorowanie zakresu
Definiowanie działań
Nadzorowanie działań
PROCESY DOTYCZĄCE CZASU
Planowanie zależności między działaniami
Oszacowanie czasu trwania
Opracowanie harmonogramu
Nadzorowanie harmonogramu
PROCESY DOTYCZĄCE KOSZTÓW
Szacowanie kosztów
Opracowanie budżetu
Nadzorowanie kosztów
PROCESY DOTYCZĄCE KOMUNIKOWANIA
Planowanie komunikowania
Zarządzanie informacją
Nadzór nad komunikowaniem
PROCESY DOTYCZĄCE ZAKUPÓW
Planowanie i nadzór nad zakupami
Dokumentacja wymagań dotyczących zakupów
Ocena dostawcy
Zawieranie umów
Nadzorowanie umów
PROCESY DOTYCZĄCE RYZYKA
Identyfikacja ryzyka
Ocena ryzyka
Postępowanie z ryzykiem
Sterowanie ryzykiem
Identyfikacja ryzyka - główne obszary identyfikacji ryzyka:
proces - ryzyko dotyczące procesu uwzględnia ryzyko występujące w różnych fazach realizacji wyrobu, takich jak: projektowanie i rozwój, produkcja, eksploatacja
wyrób - ryzyko dotyczące wyrobu uwzględnia ryzyko występujące w samym wyrobie: projektowe, technologiczne, funkcjonalne (użytkowe)
organizacja - ryzyko dotyczące organizacji uwzględnia ryzyko występujące w zasadach zarządzania, systemie jakości, możliwościach wykonawczych
Ocena ryzyka
Ryzyko (Rn) = P-stwo zdarzeń x Skutek, skutek: czas opóźnienia w realizowaniu, przekroczenie budżetu, funkcjonalność, kary umowne. Jeżeli mamy R1, R2, …, Rn ryzyk określamy kryterium decyzyjne.
Postępowanie z ryzykiem
redukowanie, minimalizowanie, ograniczanie
przeniesienie (np. ubezpieczenia)
monitorowanie, nadzorowanie, tolerowanie
Sterowanie ryzykiem
Identyfikacja - identyfikacja zagrożeń i ich źródeł
Analiza - ocena ryzyk pod kątem ich zagrożenia i skutku
Redukowanie - środki i mechanizmy służące wpływaniu na ryzyka
Monitorowanie - bieżąca ocena ryzyka i informacja o ryzyku
…..
Powyższy proces przebiega wielokrotnie na etapie przeglądu wymagań klienta, projektowania, zakupów, produkcji oraz po zakończeniu przedsięwzięcia.