PROGRAM

EDUKACJA EKOLOGICZNA DZIECI 6-LETNICH

Opracowanie:

Grażyna Anna Wieżel - Publiczne Przedszkole w Czerninie

SPIS TREŚCI

1. Wstęp

2. Charakterystyka programu

3. Charakterystyka modułów z uwzględnieniem celów szczegółowych, treści

nauczania, procedur osiągania celów i przewidywanych osiągnięć dziecka

4. Uwagi o realizacji programu

5. Ewaluacja

6. Literatura

I.WSTĘP

Zadaniem edukacji ekologicznej jest poszukiwanie nowych dróg prowadzących do tego, by Ziemia pozostawała zasobna i piękna. Rolą nauczycieli jest zbliżenie dzieci do problemów dotyczących ochrony Ziemi jako całości. Możemy to osiągnąć poprzez umiejętne przekazanie dzieciom informacji o przyrodzie, zagrożeniach oraz sposobach przeciwdziałania tym niebezpieczeństwom.

Już w przedszkolu powinniśmy przybliżać dzieciom obszerny zakres pojęcia środowiska naturalnego oraz kształtować emocjonalny stosunek do świata przyrody. Ważne jest aby dzieci umiały umiejętnie patrzeć i dostrzegać różnorodność problemów w najbliższym otoczeniu, a także oceniać zagrożenia, jakie niesie za sobą niekontrolowany rozwój przemysłu.

Mając na uwadze ważność tych problemów opracowałam program „Edukacja ekologiczna dzieci 6-letnich”. Jest on zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego /Dz.U. nr. 61z dnia 19 czerwca 2001r. nr.625/. Program ten zwraca uwagę na rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska naturalnego, obserwowanie zmian zachodzących w bliższym i dalszym środowisku dziecka oraz rozumienia potrzeby troski o środowisko. Treści w tym programie zostały skupione wokół wybranego programu wychowania i nauczania w przedszkolu i są ich rozszerzeniem.

W zakresie zdobywania wiadomości dziecko poznaje:

• główne źródła zagrożeń środowiska naturalnego;

• wpływ niewłaściwych działań człowieka na środowisko naturalne;

• zasady ochrony środowiska naturalnego.

dziecko umie:

• dbać o środowisko w swoim otoczeniu;

• działać w obronie środowiska naturalnego;

• przewidywać negatywne skutki wpływu zanieczyszczeń wody, gleby i powietrza na środowisko przyrodnicze;

• wskazywać innym działania służące poprawie środowiska naturalnego.

W zakresie wychowania dziecko:

• właściwie zachowuje się w środowisku przyrodniczym;

• rozwija zainteresowania przyrodnicze;

• jest uwrażliwione na piękno przyrody i ma do niej szacunek;

Metody aktywizujące pracę dzieci:

• problemowe;

• praktyczne;

• eksponujące;

II. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

Program „Edukacja ekologiczna dzieci 6-letnich” składa się z trzech modułów:

1. Powietrze.

1. Woda.

1. Gleba.

W jego skład wchodzą również: cele kształcenia, treści nauczania, procedury osiągania celów oraz oczekiwane osiągnięcia dziecka. Jest on dostosowany do wieku oraz możliwości wychowanków. Zawarty w nim materiał nauczania jest rozszerzeniem treści nauczania z obszaru edukacji przyrodniczej. Realizacja programu pozwala na rozwijanie zainteresowań ekologicznych dzieci oraz działań podejmowanych przez nich na rzecz ochrony środowiska naturalnego.

Głównym celem tego programu jest:

• poznanie sposobów ochrony środowiska naturalnego;

• uświadomienie zagrożeń występujących w środowisku naturalnym;

• kształtowanie emocjonalnego stosunku dziecka do działań podejmowanych na rzecz ochrony środowiska naturalnego.

I MODUŁ: POWIETRZE

Cele poznawcze	Cele praktyczne	Cele motywacyjne	Treści nauczania	Procedury osiągania celów	Osiągnięcia dziecka
zna skład chemiczny powietrza; wymienia przyczyny oraz skutki zanieczysz- czeń powietrza wyjaśnia przyczynę powstawania dziury ozonowej; ilustruje sposoby zapobiegania zanieczysz- czeniom powietrza; wskaże niekorzystny wpływ kwaśnych deszczów na środowisko;	przewidzi skutki zanieczyszczenia powie- trza; zaprojektuje plakat „Życie w czystym powietrzu”; operuje pojęciami: dziura ozonowa, kwaśne deszcze.	dąży do zachowania czystego powietrza w swoim środowisku; jest świadome skutków związanych z zanieczyszczeniem powietrza; jest przekonany o współzależności między czystym powietrzem i środowiskiem;	Charakterystyka atmosfery. Rodzaje zanieczyszczeń powietrza. Przyczyny i skutki zanieczyszczeń powietrza. Wpływ człowieka na zanieczyszczenie powietrza.	Rozmowa o zanieczyszczeniu powietrza na podstawie historyjki obrazkowej, pt. „Kominy dymią”. Konkurs plastyczny „Czyste powietrze wokół nas” Sadzenie drzewek w najbliższym otoczeniu. Zabawy ruchowe na świeżym powietrzu /z latawcem, balonem/. Tworzenie makiety miast: Czystolandii i Brudnolandii. Badanie czystości powietrza /proste doświadczenia/ Zwiedzanie kotłowni ekologicznej w Czerninie.	dba o czyste powietrze w swoim otoczeniu; dostrzega zagrożenia spowodowane zanieczyszczeniem powietrza.

Umiejętności kluczowe: Ewaluacja:

• współdziałanie w zespole; - tworzenie makiety miast;

• rozwiązywanie problemów w sposób twórczy; - konkurs plastyczny.

• podejmowanie indywidualnych i grupowych decyzji;

• prezentacja własnego punktu widzenia;

II MODUŁ: WODA

Cele poznawcze	Cele praktyczne	Cele motywacyjne	Treści nauczania	Procedury osiągania celów	Osiągnięcia dziecka
wyjaśni na czym polega krążenie wody w przyrodzie; rozpozna rodzaje zanieczyszczeń wód; zdefiniuje określenie ścieków; zilustruje źródła zanieczyszczenia wód; zna rolę oczyszczalni ścieków; wymieni klasy czystości wód; wyjaśni przyczyny deficytu tlenowego w wodzie.	narysuje plakat dotyczący zakazu zanieczyszczania wody; zaplanuje sposoby oszczędzania wody w swoim domu; przewidzi skutki podlewania roślin wodą z dodatkiem detergentów; dowiedzie złego wpływu brudnej wody na zdrowie człowieka.	jest przekonane o konieczności oszczędzania wody w swoim domu i przedszkolu; jest przekonane o złym wpływie ścieków; jest świadome skutków braku wody; jest przekonane o konieczności stosowania ekologicznych środków czystości.	Obieg wody w przyrodzie. Rodzaje zanieczyszczenia wód. Przyczyny i skutki zanieczyszczenia wód. Proces oczyszczania ścieków. Ochrona wód.	Wycieczka do oczyszczalni ścieków w Sztumie. Zabawa w teatr „Kłopoty delfinka” Porównywanie czystej i brudnej wody /doświadczenia/. Rozmowy na podstawie ilustracji dotyczące oszczędzania wody. Gra dydaktyczna pt. ”Wędrówka wody'. Spotkanie z pracownikiem wodociągów na temat czystości wody.	racjonalnie użytkuje wodę; informuje innych o konieczności oszczędzania wody; jest świadome skutków zanieczyszczenia wody.

Umiejętności kluczowe: Ewaluacja:

• skutecznie porozumiewa się w różnych sytuacjach; - zabawa w teatr;

• prezentuje własny punkt widzenia; - gra dydaktyczna.

• bierze pod uwagę poglądy innych dzieci;

• efektywnie współdziała w zespole;

• poszukuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł.`

III MODUŁ: GLEBA

Cele poznawcze	Cele praktyczne	Cele motywacyjne	Treści nauczania	Procedura osiągania celów	Osiągnięcia dziecka
wymieni rodzaje gleby; zdefiniuje pojęcie śmieci; zna negatywną rolę odpadów; wyjaśni negatywną role dzikich wysypisk; wymieni elementy w jaki sposób zapobiegać degradacji gleby.	wybierze odpowiedni rodzaj podłoża dla hodowli sadzonek; sklasyfikuje rodzaje śmieci; dowiedzie słusznej roli nadleśnictwa w ochronie gleby.	przejawia chęć brania udziału w akcji sprzątania świata; jest przekonane o potrzebie ochrony gleby.	Gleba i jej rodzaje. Wpływ odpadów komunalnych i przemyło- wych na stan gleby. Wpływ dzikich wysypisk na środowisko. Degradacja gleby i sposoby jej zapobiegania. Rola nadleśnictwa w ochronie gleby.	Rozmowa na podstawie filmów ilustrują - cych zmiany w środo - wisku. Przeprowadzanie prostych doświadczeń sprawdzających jakość gleby. Wycieczka do lasu na dzikie wysypiska śmieci. Spotkanie z leśnikiem w celu zapoznania się ze sposobami ochrony gleby. Zabawa dydaktyczna pt.” W poszukiwaniu skarbów”. Teatrzyk lalkowy pt. ”Przyjaciele krecika”.	zapobiega zanieczyszczeniom gleby w swoim środowisku; informuje innych o zagrożeniach spowodowanych zanieczy - szczeniem gleby; bierze udział w akcjach na rzecz ochrony przyrody.

Umiejętności kluczowe: Ewaluacja;

• rozwijanie sprawności umysłowych; - zabawa dydaktyczna;

• planowanie i organizowanie własnej nauki; - teatrzyk lalkowy.

• umiejętnie odnosi się do praktyki zdobytej wiedzy.

4. UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU

Zamierzeniem programu „Edukacja ekologiczna dzieci 6-letnich” było ukazanie zagrożeń jakie niesie dla człowieka i środowiska niekontrolowany rozwój techniki. Program ten będzie realizowany w czasie zajęć wychowawczo-dydaktycznych, w ciągu całego roku. Podczas realizacji tego programu podopieczni będą mogli dokonywać samodzielnych wyborów, (np. przynależności do zespołów).

Zajęcia z edukacji ekologicznej będą prowadzone systematycznie w taki sposób, aby pobudzały aktywność, zainteresowania, spontaniczność wychowanków oraz stymulowały motywację wewnętrzną. Przebieg zajęć uwzględnia wiek dziecka oraz przewiduje realizację większości problemów w formie zabawy, ponieważ jest ona najskuteczniejsza w pracy z małymi dziećmi.

V. EWALUACJA

Aby sprawdzić w jakim stopniu tak zmodyfikowany program zostanie opanowany przez dzieci, przygotowałam dla każdego dziecka karty pracy, które załączam do programu.

VI .LITERATURA

• Borzyszkowska-Czechowska L., Edukacja ekologiczna dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, Słupsk 1996

• Cichy D., Wychowanie ekologiczne w systemie edukacji narodowej, „Nowa Szkoła” 1989,nr 1

• Ciesielska M., Słowniczek ekologiczny, Warszawa 1994

• Duffner R., Jak żyć ekologicznie, Poznań 1991

• Elbanowska S., Przyroda nieożywiona w wychowaniu przedszkolnym, Warszawa 1983

• Frątczakowie E. i J. Ochrona i kształtowanie środowiska w edukacji dzieci przedszkolnych, Warszawa 1987

• Kalinowska A., Ekologia - wybór przyszłości, Warszawa 1992

• Sander H., Z zagrożeń współczesnej ekologii, „Wychowanie w Przedszkolu” 1993, nr 4

• SkubałaP., Wychowanie ekologiczne w przedszkolu, „Wychowanie w Przedszkolu” 1995, nr 8

• Suchora-Olech A., Kształtowanie postawy ekologicznej w edukacji wczesnej, Słupsk 2000

• Piotrowska D., ABC sześciolatka, Przyroda, Zdrowie, Komunikacja, Warszawa 2001

---