Interna 8.05.2014
Coraz wiecej krow cierpi na niedobor fosforu- wydalany z moczem i kalem, w malych ilosciach zawarty w paszy tj w kiszonkach i kurkurydzy,wybierane sa te rosiny ktore maja go malo
Roznice miedyz zwierzetami
Fosfor
Pozniom Pn osocza
1,29-3,06 mmol/l 4,0-9,5 mg%
1,80-2,76 mmol/l 5,6-6,5 mg% bydlo miesne- ameryka
Hiofosfatemia
Zaleganie okoloporodowe
Zespol zalegania okoloporodowego
Hemoglobinuria poporodowa
-warubjuhe wraz z wapniem odpowiednia strukture i dynamike ukladu szkieletowego i zebow
Wewnatrzkomorkowy poziom P warunkuje synteze i rozpad nosnikow energii ATP AMPadp itp
Wchodzi w sklad nukleoprotein, fosfolipidow, fosforanow, nukleotydow i innych zwiazkow
-jest istotnym skladnikiem buforujacym w plynach CUN i odgrywa znaczaca role w utrzymaniu rownowagi kwasowo- zasadowej we krwi
-wchlaniany jest na zassadzie transportu aktywnego- w najwiekszej czesci jako fosforany nieorganiczne- w jelicie cienkim
-jego wchlanienia zalezy od absorpcji wapnia
-w organizmie znajduje sie w 80% w kosciach
-wydalany jest z kalem i moczem w postaci fosforanow
-fosfor w przewodzie pokarmowym przezuwaczy nie wchlania sie
Zaleganie okoloporodowe
Objawy:
-roznego stopnia kulawizny
-ciezkie wstawanie
-przestepowanie z nogi na noge
-opuchniecie stawow i miesni
-przyjmowanie pozycji lezacej
-po podniesieniu drzenia calego ciala ii upadek
Mimo tego apetyt i pragnienie, a takze laktacja w poczatkowym okresie czesto tylko nieznacznie ograniczona
Jak krowa sie polozy to bedzie juz jadla bo ja nie boli- odroznienie od spadku poziomu wapnia
Konczyny na zasadzie zaby- nie podciagniete- niedobor fosofu - zaniki miesniowe lub uszkodzenie miednicy- krowa nei do odratowania
Zespol zalegania okoloporodowego- uwarunkowania
1. Porazenie poporodowe- zly system leczenia i obslugi zwierzecia
2. Niedobor fosforu w paszy- warunkuje hipofasfetemie
3. Syndrom tlustej krowy- warunkuje slabosc i toksemie
4. Nadmiar bialka w paszy- w dluzsźokresie oslabienie miesniowe
5. Niedobor Se lub wit E- PDM
6. Uszkodzenie nerwow i miesni- w czasie porodu, uszkodzenie w czasie zalegania lub dlugotrwalego lezenia
7. Poziom hormonow estrogenowych- ruja, zmniejsozny apetyt, spadek absorpcji Ca
8. Rasa zwierzat- duza wydajnosc
W stanach ostrej hipofosfatemii najkorzystniej jest podac preparaty droga parenteralna- w wiekszosc stanowia preparty zlozone
->
Preparaty zlozone zawierajace zwiazki fosforu, rutynowo stosowane w terapii hipofosfatemii, podawane droga parenteralna, poza normalizacja poziomu P, istotnie wplywaly na zmienne ksztaltowanie sie Ca i Mg w surowicy krwi
->
Konieczna dokladna kontrola poziomu makroelementow w krwi zwierzat dotknietych choroba
Stany subkliniczne i slabo zaawansowane:
-preparaty dmiesniowe 20-30 ml 2-3 x co 48 h
-preparaty mineralne roznych frm doustne
-wlasna mieszanka- potwierdzona badaniami klinicznymi
*stany subkliniczne 100 g jednowodnego dwufosforanu sodu
*bardziej zaawansowane 200g jednowodnego dwufosforanu sodu z 200 g glikolu propylenowego
Hemoglobinuria wysokoprodukcyjnych krow mlecznych
-swoisty syndrom zmian warunowany niedoborem fosforu
-choroba wystepuje 1-4 tygodni poporodzie
-hemoityczna anemia i hipofosfatemia charakteryzuje obraz tej choroby
Przyczyny
-dieta o niskiej zawartosci fosforu
-obecnosc w skladnikach dawki pokarmowej czynnikow hemollitycznych- rosliny kapustowate -krzyzowe, liscie burakow cukrowych, kapusta, lucerna, rzepak, brukiew
Objawy
-anemia
-slabosc, zataczanie, bladosc blon sluzowych, wzrost liczby uderzen miesnia sercowego
-hemoglobinuria
-kal suchy i twardy
-zejscie smiertelne nastepuje w trakcie 2-5 dni bez interwencji lekarskiej
-zmiany malego stopnia moga ustepowac samoistnie w trakcie 3-4 tygodni
-w/w okresie notowane sa zawsze zmiany w apetycie, dazenie do przyjmowania roznych pasz- lizawosc
Rozpoznanie
-obnizony poziom fosforu w surowicy krwi, przewanie ponizej 0,15-1,0 mml/l lub 0,5-3,0 mg/100 ml, niski poziom Ca i zaburzony stosunek Ca:P
-rownoczesnie notowany niski poziom fosforu u pozostalych krow w stadzie
-duzy spadek liczby krwinek czerwonych, ich objetosci i hemoglobiny
-wzrost alkalicznej fosfatazy
-obnizenie poziomu sodu, chloru i cholesterolu
-wzrost poziomu bilirubiny w koncowej fazie procesu chorobowego
-leukocytoza, neutrogilia, obnizenie bialka calkowitego, albumin, podwyzszenie globulin
-wydalanie moczu o kolorze brazowo/czerwonym
-posmiernie watroba obrzeknieta,powiekszona i nacieczona tluszczem
Rozpoznanie roznicowe:
-babeszjoza- stwierdzenie babeszji we krwi
-zatruciemiedzia- poziom Cu w tkancje watrobowej powyzej 8000 umol/l w surowicy powyzej 50 umol/l
-forma wywolana niedoborem Cu
Leczenie i profilaktyka
-podaz i.v. Preparatow fosforowych 30g fosforanu sodowego w 200 l wody destylowanej
-transduzja krwi 5-10l
-duze dawki wit C i.v
-dextran zelaza
-podaze fosforanu wapnia w diecie 100-200 g/dzien
Poziom Ca surowicy
2,25-2,87 mmol/l 9,0-11,5 mg%