Medycyna ratunkowa W
10.12.2005
Obrażenia narządów jamy brzusznej
Polska:
Stanowią 1,7% wszystkich obrażeń ciała
45% poszkodowanych z obrażeniami jamy brzusznej
Obrażenia brzucha ma 20% poszkodowanych z mnogimi obrażeniami ciała
Obrażenia narządów jamy brzusznej obarczone są 5 -10% śmiertelnością
Urazy jamy brzusznej
następstwa
obrażenia obrażenia
narządów miąższowych narządów jamistych
75% 25%
wątroba, śledziona, nerki jelito cienkie, grube,
pęcherz moczowy
krwotok wewnętrzny zapalenie otrzewnej
do jamy otrzewnowej chemiczne
objawy hemodynamiczne objaw otrzewnowe;
chory septyczny
Objaw Kehra - gromadzi się krew w jamie otrzewnowej, drażni okolice przepony.
Badanie fizykalne:
Brzuch twardy, bolesny - uszkodzenie w przewodzie, zapalenie otrzewnej
Brzuch miękki i tkliwy - krwotok wewnętrzny
O rozpoznaniu krwotoku wewnętrznego decydują głównie objawy hemodynamiczne.
Objawy ostrego brzucha występują w następstwie obrażeń narządów jamistych.
Szczegółowy wywiad, dokładne badania fizykalne i specjalistyczne badania dodatkowe trąca sens w sytuacjach jednoznacznych → wstrząs hemodynamiczny → laparotomia.
W sytuacji bezpośredniego zagrodzenia życia po urazie jamy brzusznej jako pierwszą czynność należy ocenić grupę krwi.
Urazy jamy brzusznej
urazy tępe urazy przenikające
80% 20%
Tępe urazy jamy brzusznej
Najczęstsze przyczyny:
Wypadki komunikacyjne
Upadki z wysokości
Urazy tępe
uraz bezpośredni uraz pośredni
uraz deceleracyjny
(mechanizm z wyhamowania
najczęściej uszkodzone:
kreska, poprzecznica, esica,
jelito cienkie)
W tępych razach jamy brzusznej najczęściej dochodzi do obrażeń wątroby i śledziony.
60% powierzchownych obrażeń wątroby goi się samoistnie
Wątroba - samoistne hamowanie krwotoków, należy przyjąć postawę wyczekującą
Śledziona - tu nie można na to liczyć nie ma tendencji do samogojenia
Pęknięcie śledziony
jednoczasowe dwuczasowe
(pęka miąższ ale nie pęka torebka
tworzy się krwiak,
nie ma krwotoku wewnętrznego
- wtórny uraz
może spowodować
pęknięcie śledziony)
W obrażeniach śledziony należy dążyć do zachowania przynajmniej części narządu, zwłaszcza u dzieci.
Krwotok do jamy otrzewnej najczęściej jest skutkiem uszkodzenia narządów miąższowych.
U poszkodowanego z krwotokiem wewnętrznym odroczenie zabiegu w celu wyrównania stanu hemodynamicznego jest błędem w sztuce.
Podstawą badania diagnostycznego w uszkodzeniu jamy brzusznej jest TK
Zespół pasa bezpieczeństwa
Uszkodzeniu najczęściej ulegają: trzustka, dwunastnica, przepona (najczęściej po stronie lewej 75%)
Diagnostyczne płukanie jamy otrzewnej (badanie nieswoiste).
U nieprzytomnego u których podejrzewamy krwotok
TK - badanie bardziej swoiste.
2