Z prądem czy pod prąd
Scenariusz warsztatów dla jednej klasy na terenie szkoły
Cele zajęć:
wskazanie na możliwości racjonalnego zużycia energii w życiu codziennym
pogłębienie wiedzy na temat potrzeby racjonalnego gospodarowania energią wytwarzaną na potrzeby ludzi współcześnie żyjących
przekonanie młodych ludzi, że w ich codziennym zachowaniu jest wiele takich działań, które mogą przyczynić się do lepszego zastosowania energii, oszczędzania jej, a tym samym przyczynienie się do ochrony środowiska.
wskazanie młodzieży, co im może przyświecać w codziennych zachowaniach w obszarze korzystania z energii
Potrzebne pomoce: kartki do notowania i coś do pisania
Czas trwania: około 2 godzin lekcyjnych
Miejsce zajęć: klasa
Sprzymierzeńcy: fizycy, biolodzy
Przebieg zajęć:
Cały warsztat składa się z 3 elementów:
Uwaga, uwaga!
Włączyć czy wyłączyć?
Co ma piernik do wiatraka?
Uwaga, uwaga:
Prosimy aby każdy naszykował sobie karteczkę i w ciągu pięciu minut napisał kilka rozwiązań jak się zachowa po ogłoszeniu komunikatów. Informujemy, że komunikaty będą dwa. Nie uprzedzamy, o czym będą komunikaty. Ćwiczenie jest właśnie tak zbudowane aby w pewnym momencie pozorna analogia wskazała na istotne różnice
A zadaniem uczniów będzie podzielić kartkę na dwie części:
Moje własne działania
O co poproszę firmę, która jest odpowiedzialna za utrudnienia (które będą w treści komunikatu)
A po wysłuchaniu komunikatu mają zaproponować, każdy uczeń indywidualnie, zapisując na swojej kartce, jak najwięcej dobrych rozwiązań
I tak zatem pierwszy komunikat brzmi:
“Uwaga, z powodu dłuższej awarii ogłaszamy, że w ciągu najbliższych pięciu dni nie będzie u Państwa w domu wody. Bardzo nam przykro z tego powodu, jest to sytuacja niezależna od nas. Jednocześnie ze swej strony zapewniamy Państwa, że przyłożymy wszelkich starań aby ułatwić Państwu życie w ciągu tych pięciu dni. Prosimy o podpowiedzi, co moglibyśmy dla państwa zrobić aby jak najbardziej państwu pomóc!”
Po odczytaniu tego komunikatu dajemy uczniom 5 minut na znalezienie rozwiązań jak przeżyć te 5 dni bez wody.
I na tym kończymy tę część związaną z pierwszym komunikatem. Nie zbieramy rozwiązań zaproponowanych przez uczniów.
A teraz komunikat drugi:
“Uwaga, z powodu dłuższej awarii ogłaszamy, że w ciągu najbliższych pięciu dni nie będzie u Państwa w domu prądu. Bardzo nam przykro z tego powodu, jest to sytuacja niezależna od nas. Jednocześnie ze swej strony zapewniamy Państwa, że przyłożymy wszelkich starań aby ułatwić Państwu życie w ciągu tych pięciu dni. Prosimy o podpowiedzi, co moglibyśmy dla państwa zrobić aby jak najbardziej państwu pomóc!”
I teraz w ciągu 5 minut uczniowie muszą znaleźć różne rozwiązania.
Dopiero po tej części analizujemy: czy było łatwo znaleźć rozwiązania, jak sobie wyobrażają: co będą robić w domu, kiedy nie będzie światła jak sobie z tym dadzą radę, jak bardzo wszystko co robimy, jak mamy zorganizowane życie w powiązaniu z energią i co z tego wynika.
Włączyć czy wyłączyć?
Jeszcze przed tym ćwiczeniem wspominamy o różnych źródłach energii, różnych surowcach pozwalających wytwarzać energię. Można pokazać surowce stanowiące najczęstsze źródła energii
Po tym wprowadzeniu dzielimy klasę na 6 grupek i każda grupka to specjaliści od szczególnego zagadnienia:
Grupa 1. |
Ogrzewanie |
Niezbędne |
Grupa 2 |
|
Nadprogramowe |
Grupa 3 |
Oświetlenie |
Niezbędne |
Grupa 4 |
|
Nadprogramowe |
Grupa 5 |
Praca, poruszanie |
Niezbędna |
Grupa 6 |
|
Nadprogramowa |
Prosimy aby każda grupka zastanowiła się: co w każdym domu mieszkalnym można zakwalifikować do ich grupy nawiązując do skorzystania z energii.
Jakie działania człowieka mogą powodować nadprogramowe wykorzystania energii.
Na zakończenie analizujemy i spisujemy na tablicy te, które są wskazane przez nich jako obszary potencjalnego oszczędzania energii
Co ma piernik do wiatraka?
Czyli w poszukiwaniu pozornie niezwiązanych rzeczy z racjonalnym wykorzystaniem energii.
Dzielimy wszystkich na małe grupki i w tych grupkach mają znaleźć przykłady takich działań człowieka, które pośrednio wpływają na korzystanie lub marnotrawienie energii.
Na początek dajemy im do rozwiązania jedną, dwie z zagadek poniżej:
Zagadka: Co ma pranie i suszenie do zmniejszenia zużycia energii elektrycznej w domu?
Odpowiedź: Dobrze wyrównane do suszenia ubrania łatwo i szybko się uprasują, natomiast powieszone niedbale mogą mieć trudne do usunięcia w procesie prasowania załamki i wydłużające prasowanie.. Niby błahostka, ale jeżeli tych ubrań jest sporo?
Zagadka: Jak kasza może wpłynąć na zmniejszenie zużycia energii grzewczej?
Odpowiedź: Kasza rozgrzewa cały organizm od środka. Zimą warto o tym pamiętać. Człowiek rozgrzany od środka nie potrzebuje dogrzewać się
Zagadka: Czemu górale chodzą w opiętych białych spodniach wykonanych z wełny w specjalny sposób sfilcowanej ?
Odpowiedź: Wełnę owczą zbija się w ten sposób aby nie było dziurek, przez które może przenikać zimne powietrze. A spodnie są opięte, bo ubieranie się w rzeczy blisko ciała, ale tylko z naturalnego surowca, powoduje, że straty energii są jak najmniejsze. A czemu warto skorzystać z mądrości górali?
Zagadka: Co ma surowiec, z którego zrobiono ubranie, do zużycia energii w moim domu? Czy ubierać się w rzeczy łatwe do prania, szybko suszące się ?
Odpowiedź: Ubrania z tworzyw sztucznych: z anilany (inna nazwa tego samego surowca to akryl), poliestrów, elany , poliamidów, i inne syntetycznych, trzeba bardzo często prać. Ubrania z tworzyw nienaturalnych szybciej się brudzą, a nawet jeżeli tego nie wdać to powodują dodatkowe pocenie się człowieka. Co momentalnie kwalifikuje ubrania do prania...
Podsumowujemy i wyciągamy wnioski jak wiele możemy drobnych rozwiązań zastosować w swoim życiu i tym samym oszczędzać energię.
Najciekawsze powiązania można wyróżnić, rozwinąć dalej zastanowić się jak je zacząć stosować na co dzień.