Metoda projektu na matematyce

„ Powiesz - zapomnę,
pokażesz - zapamiętam,
przeżyję, doświadczę - zrozumiem.”

Do nowych metod nauczania należą metody aktywizujące, które zakładają aktywność ucznia w procesie dydaktycznym. W literaturze fachowej spotkać się można z kilkoma rodzajami takich metod, które dobrze sprawdzają się na godzinach wychowawczych czy przedmiotach humanistycznych. Są to metody typu: burza mózgów, metaplan, metoda przypadków, grupy zadaniowe... Jednak metody te nie są najlepsze do zastosowania na lekcjach matematyki.

W materiale tym interdyscyplinarną metodą polecaną do stosowania na lekcjach matematyki jest metoda projektu.

Najważniejszymi cechami metody projektu są:

• zerwanie z zasadą dominacji nauczyciela,

• samodzielne planowanie i przeprowadzanie pracy przez uczniów,

• uczenie się poprzez rozwiązywanie problemów,

• zdobywanie wiedzy z jednoczesnym jej wykorzystaniem w praktyce,

• korzystanie z różnych źródeł informacji,

• interdyscyplinarność.

W dalszej części artykułu przykładowo opisana jest realizacja projektu o temacie ogólnym "Procenty wokół nas". Projekt ten przeprowadzony został w III klasie gimnazjum w Czechowicach-Dziedzicach. Przy jego realizacji uczniowie mieli pole do popisu, ale i trudne zadanie. Po pierwsze musieli sami podzielić się na grupy, w których mieli pracować, po drugie sami wybierali szczegółowy temat dotyczący procentów, którym się zajmowali. Jeżeli chodzi o dobór w grupy okazało się, że młodzież jest zgrana (a może już dość dorosła) i dobrała się wspaniale. Zaskakująca natomiast była różnorodność tematów wybranych przez grupy. Młodzież procenty znalazła w różnych dziedzinach życia. W trakcie realizacji projektu pojawiły się takie tematy jak:

• Przychodnie i zdrowie.

• Zanieczyszczenie środowiska przez samochody oraz sposoby jego ograniczenia wykorzystujące nowoczesne źródła napędu.

• Przyrost naturalny w Czechowicach - Dziedzicach, Bielsku - Białej, Pszczynie i Cieszynie.

• Zużycie wody w Czechowicach - Dziedzicach.

Po wyborze grup i tematów uczniowie podpisali z nauczycielem kontrakt, w którym przedstawione zostały obowiązujące terminy, zasady pracy, formy realizacji i sposoby oceniania grup.

Procenty wokół nas

Projekt polega na zebraniu i usystematyzowaniu informacji o zastosowaniu procentów w życiu każdego z nas.

1. Cele projektu:

1. Pokazanie życiowej użyteczności wiedzy i umiejętności matematycznych zdobytych w szkole.

2. Przekonanie uczniów o potrzebie ciągłego uczenia się.

3. Przygotowanie do kształcenia i samokształcenia się w przyszłości, rozwijanie samodzielności.

4. Kształcenie u uczniów umiejętności:

• współdziałania w grupie, dzielenia się rolami i zadaniami,

• słuchania opinii innych osób, dyskutowania, planowania działań, podejmowania decyzji grupowych,

• rozwiązywania konfliktów, poszukiwania kompromisu,

• zbierania i opracowywania (np. za pomocą technologii informacyjnej) wiadomości na zadany temat,

• korzystania z różnych źródeł informacji,

• poszukiwania sojuszników dla wsparcia realizacji zadań,

• selekcji informacji,

• przeprowadzania i oceniania swojego działania,

• przygotowania indywidualnych prac,

• przygotowania i wygłaszania wystąpień publicznych,

• graficznego przedstawiania procentów,

• korzystania z kalkulatora,

• wykonywania wszelkich obliczeń procentowych (obliczanie procentu danej liczby, obliczanie liczby, gdy dany jest jej procent, obliczanie, ile procent jednej liczby stanowi druga)

2. Formy realizacji:
   
   W projekcie bierze udział klasa III gimnazjum. Zadanie wykonują wszyscy uczniowie tej klasy podzieleni na sześcioosobowe grupy. Hasłem przewodnim projektu są "Procenty wokół nas", a w obrębie tego zagadnienia uczniowie sami wybierają sobie temat szczegółowy.

3. Harmonogram realizacji projektu:

1. Czas trwania projektu - np. od lutego do kwietnia.

2. Plan realizacji poszczególnych etapów projektu.

I etap	25.02.	określenie tematu i celów projektu	0 - 5 pkt
II etap	13.03.	przygotowanie co najmniej 25 % pracy	0 - 5 pkt
III etap	08.04.	przygotowanie co najmniej 50 % pracy	0 - 5 pkt
IV etap	30.04.	przedstawienie wszystkich skompletowanych materiałów	0 - 5 pkt

5. Regulamin prezentacji wykonanego projektu.

1. Prezentacja może przybierać różne formy, np. album, plakat, inscenizacja, odczyt pracy pisemnej i inne.

2. Jeden zespół może wykorzystać jedną lub kilka form prezentacji.

3. Każdy zespół ma 15 minut czasu na prezentację zebranych i opracowanych materiałów.

4. Oprócz prezentacji każda grupa powinna opowiedzieć o sposobie pracy nad projektem (podział zadań w grupie, źródła informacji, współdziałanie, samoocena itp.)

5. Prezentacja nastąpi w ustalonym terminie na spotkaniu, w którym wezmą udział:

• grupy,

• dyrektor szkoły,

• nauczyciele,

• zaproszeni goście.

5. Zasady i formy oceniania wykonania projektu:

1. Ocenianie bieżące (po każdym zakończonym etapie) podczas konsultacji z nauczycielem:

• omówienie osiągniętych efektów,

• ukierunkowanie dalszej pracy,

• samoocena pracy dokonana przez poszczególnych uczniów,

• ocena współpracy w grupie przez jej członków i nauczyciela,

• zaangażowanie wszystkich uczniów w grupie, sposób podejmowania decyzji,

• słuchanie siebie nawzajem.

2. Ocena realizacji projektu dokonana przed końcową prezentacją przez nauczyciela:

• przyznanie punktów z matematyki (za aktywność, postawę twórczą, pracę dodatkową),

• dopuszcza się możliwość wystawienia podobnego stopnia z innych przedmiotów (za zgodą nauczyciela tego przedmiotu) w przypadku, gdy uczeń wykazał się szczególnymi umiejętnościami z tego przedmiotu potrzebnymi przy realizacji projektu,

• wpis do zeszytu wychowawczego pochwał uczniom, którzy najwięcej pracowali przy realizacji projektu.

3. Ocena końcowa projektu:

• ocena realizacji projektu przez poszczególne grupy nastąpi w dniu prezentacji,

• grupy oceniane będą przez komisję ,

• członkowie komisji oceniając projekt winni brać pod uwagę zrozumienie tematu, ilość zgromadzonych materiałów i ich opracowanie, sposób prezentacji i pracę w zespole,

• wystawienie oceny przez komisję polega na wypełnieniu "Karty do głosowania"

• dla wszystkich grup biorących udział w projekcie przewidziane są dyplomy.

KARTA DO GŁOSOWANIA

OCENIANE ELEMENTY PROJEKTU	UMIEJĘTNOŚCI WYKAZYWANE PRZEZ REALIZATORÓW	LICZBA PRZYZNANYCH PUNKTÓW
Formułowanie   tematu	wybór i sformułowanie tematu, jasne określenie celów, pomysł rozwiązania problemu określonego w temacie.
Zebranie i   opracowanie   materiałów	ilość zgromadzonych materiałów, różnorodność źródeł informacji, selekcja informacji, przetworzenie informacji (nadanie im nowej formy).
Prezentacja	wykorzystanie czasu prezentacji, forma prezentacji, zainteresowanie prezentacją widzów, sposób mówienia (akcentowanie, precyzja wypowiedzi, używanie języka matematycznego), wizualizacja (wsparcie graficzne)

Autor: Katarzyna Gandorska
nauczycielka matematyki w Czechowicach-Dziedzicach

---