Odpowiada dr n. med. Ma∏gorzata Koz∏owska-Wojciechow-
ska z Instytutu ˚ywnoÊci i ˚ywienia w Warszawie:

Probiotyki (z greckiego pro bios – dla ˝ycia) to ˝ywnoÊç

lub preparaty zawierajàce ˝ywe kultury bakterii fermen-
tacji mlekowej. Fermentacja mlekowa jako metoda prze-
d∏u˝ania trwa∏oÊci produktów, na przyk∏ad kapusty, ogór-
ków czy mleka, znana jest od tysi´cy lat. Obecnie mleczne
napoje fermentowane wytwarza si´ z mleka pasteryzowa-
nego, szczepiàc je czystymi kulturami bakterii i grzybów
(w przypadku kefiru) w ÊciÊle okreÊlonych iloÊciach. Prócz
jednak tradycyjnych jogurtów i kefirów produkuje si´ tak-
˝e fermentowane napoje mleczne dodatkowo wzbogaco-
ne bakteriami probiotycznymi – specjalnie wyselekcjono-
wanymi bakteriami kwasu mlekowego i zbli˝onymi do nich
biofidobakteriami. Na rynku napoje te wyró˝nia zwykle
przedrostek „bio” w nazwie produktu. Specyficznà cechà
bakterii probiotycznych, w zasadzie identycznych z bak-
teriami jelitowymi, jest zdolnoÊç przedostawania si´ w sta-
nie ˝ywym do jelita grubego, osiedlania si´ w nim i roz-
mna˝ania – wykazujà one bowiem opornoÊç na niszczàce
dzia∏anie kwasu solnego i kwasów ˝ó∏ciowych.

IloÊç bakterii w jelicie grubym jest ogromna – u cz∏owie-

ka doros∏ego wynosi 10

10

–10

11

w gramie treÊci jelitowej.

Bakteryjna flora jelitowa odgrywa istotnà rol´ w proce-
sach trawienia i wch∏aniania sk∏adników pokarmowych,
a szczególnie opornych na trawienie polisacharydów i pep-
tydów. Zapobiega ponadto rozwojowi w przewodzie pokar-
mowym bakterii gnilnych i reguluje prawid∏owy przebieg
procesów fermentacyjnych. Spo˝ywanie fermentowanych
napojów mlecznych z dodatkiem bakterii probiotycznych,
takich jak wyselekcjonowane szczepy Lactobacillus ca-
sei, zwi´ksza liczb´ bakterii korzystnych dla organizmu
cz∏owieka, zmniejszajàc populacj´ bakterii chorobotwór-
czych, przywraca równowag´ mikroflory jelitowej i chro-
ni przed rozwojem wielu chorób – zapobiega zaburze-
niom jelitowym, reguluje cz´stoÊç wypró˝nieƒ, zapobiega
wzrostowi poziomu cholesterolu oraz wzmacnia uk∏ad
odpornoÊciowy. Probiotyki majà ponadto dzia∏anie anty-
nowotworowe i antymutagenne oraz zdolnoÊç biodegra-
dacji azotynów i tym samym zapobiegania powstaniu kan-
cerogennych nitrozoamin i sà zalecane w niedoborach
laktazy oraz po antybiotykoterapii.

n

JAK

I DLACZEGO?

?

Co to sà probiotyki i jakie jest ich dzia∏anie?

A

NNA

K

RYSKA ZE

Â

WIEBODZIC

96

ÂWIAT NAUKI KWIECIE¡ 2004

Pytania prosimy kierowaç na adres redakcji: Âwiat Nauki,
Al. Jerozolimskie 136, p. poczt. nr 9, 00-965 Warszawa, lub
e-mailem: [e-mail]

MIROS¸

A

W GRY¡