GOSPODARKA REGIONALNA

WYKŁAD 5 27.04.2008 R.

FIFG - Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa - kolejny instrument (powstał w 1994r).

Cele działań:

-wzmocnienie konkurencyjności i przedsiębiorczości w sektorze rybołówstwa,

-poprawa zaopatrzenia rynku oraz promocja produktów rybnych,

-promowanie rozwoju infrastruktury portów rybackich.

Fundusz Spójności (CF) powstał w 1994r.

!!! Kryteria przyznawania środków w ramach CF: [NA EGZAMIN]

- państwa członkowskie (nie region!!! jak poprzednio), [czyli dla NUTS 1] w których PNB na głowę mieszkańca w danym kraju musi być mniejsze niż 90% średniego PKB per capita (PNB) we wspólnocie (na głowę mieszkańca),

-beneficjenci:

• Grecja, Hiszpania, Irlandia, Portugalia (ze starej UE). Na 2007-2013 nie ma Irlandii, bo przekroczyli limit, ale na 2000-06 mieli.

• Z nowych państw członkowskich: wszyscy i także Rumunia i Bułgaria, z tego najwięcej dla Polski.

(!!!)Zakres interwencji Funduszu Spójności (CF) jest sektorowy (tylko na 2 sektory):

1.Środowisko - ochrona środowiska,

2.Transport - tylko takie projekty infrastrukturalne, które leżą we wspólnym interesie wspólnoty.

ZASADY OGÓLNE PRZYZNAWANIA ŚRODKÓW (projektów):

1.Minimalna wielkość projektów 10mln €,

2.Współfinansowanie Funduszu Spójności (CF) - dofinansowanie do 85% wartości kwalifikowanych wydatków ze środków publicznych (tych, które zapisane są w projekcie); 15% finansowania z budżetu państwa,

3.Finansowanie:

-projektów,

-etapów projektów finansowo i technicznie niezależnych,

-grup projektów powiązanych widoczną strategią,

-badań wstępnych,

-wsparcia technicznego.

WW to instrumenty dotujące (czyli bezzwrotne), a teraz będzie mowa o banku (czyli instytucji pożyczkowej).

EBI - Europejski Bank Inwestycyjny

-instytucja finansowa UE,

-utworzony na mocy Traktatu Rzymskiego (1958r),

-cel: zapewnienie długoterminowego finansowania projektów promujących integrację europejską,

-kapitał założycielski 150mld €,

-akcjonariusze: państwa członkowskie UE.

EBI - zadanie: „przeznacza większość swoich środków na wspieranie spójności gospodarczej i społecznej”.

Na co pożycza środki: Bank udziela pożyczek i gwarancji umożliwiających finansowanie:

-projektów rozwoju regionów zacofanych,

-projektów modernizacji lub przekształcenia przedsiębiorstw lub rozwoju nowych działań,

-projektów mających znaczenie dla większej liczby państw członkowskich (np. elektrownia atomowa dla kilku małych państw).

Global Loans (EIB):

-linia kredytowa oferowana bankom i innym instytucjom finansowym:

-musi być użyta do finansowania MŚP i / lub projektów infrastrukturalnych,

-projekty zwykle od 40tys € do 25mln €,

-EBI finansuje do 50% wartości projektu,

-beneficjent końcowy musi być świadom wkładu EBI.

INICJATYWY WSPÓLNOTOWE

Cechy charakterystyczne:

1.są niezależne od wniosków państw członkowskich,

2.środki pochodzą z Funduszy Strukturalnych (5,35% wszystkich środków Funduszy Strukturalnych, czyli około 10mld € na lata 2000-2006),

(!!!)3.wytyczają drogi innowacyjnym koncepcjom w ramach ich pola zainteresowania,

4.ustanawiają transnarodowe sieci ludzi i organizacji zajmujących się zbliżoną tematyką,

5.mają charakter horyzontalny (!), tzn. obejmują całe terytorium unii (a nie regiony, nie państwa, tylko tych wszystkich do których jest skierowany program).

INICJATYWY WSPÓLNOTOWE na lata 2000-2006: (zapamiętać z czego są finansowane IW!!!)

1.INTEREGG III - finansowany jest z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (ERDF). Ma na celu wzmacnianie współpracy ponadgranicznej (inaczej transgranicznej), międzynarodowej oraz międzyregionalnej.

2.URBAN - finansowany jest z ERDF-u. Działania na rzecz ekonomicznej i społecznej regeneracji przeżywających kryzys miast i terenów do nich przyległych. Dla programowania zrównoważonego rozwoju miast, np. rewitalizacja (renowacja) kamienic.

3.LIDER PLUS - finansowany jest z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, ale tylko z Sekcji Orientacji (!!!). Działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, ale działań specyficznych.

4.EQUAL - finansowany jest z Europejskiego Funduszu Społecznego (ESF). Działania na rzecz zwalczania dyskryminacji na rynku pracy(!!!). Projekty na rzecz integracji azylantów.

Budżet na 4 inicjatywy wspólnotowe na lata 2000-2006 to 10mld €. Z czego:

-prawie połowa środków na INTEREGG III,

-prawie 50% środków na EQUAL i LIDER PLUS (po 25%),

-tylko około 700mln € na URBAN.

INTEREGG III ma 3 komponenty:

a) współpraca transgraniczna - 67% wszystkich środków,

b) współpraca międzynarodowa - 27% wszystkich środków,

c) współpraca międzyregionalna - 6% wszystkich środków.

INTEREGG III może finansować praktycznie wszystko, co możliwe: np.: edukacja, turystyka, infrastruktura, rozwój przedsiębiorczości i wiele innych.

(!!!) EQUAL jest częścią strategii UE na rzecz stworzenia większej liczby miejsc pracy i zapewnienia szerokiego do nich dostępu.

EQUAL wspiera grupy zagrożone praktykami dyskryminacyjnymi ze względu na:

-płeć,

-rasę,

-pochodzenie,

-niepełnosprawność fizyczną i psychiczną,

-przynależność do grupy wiekowej,

-orientacji seksualnej,

-wykluczenie społeczne.

Projekty w ramach EQUAL muszą dotyczyć minimum dwóch państw unijnych w ramach partnerstwa i współpracy.

FUNDUSZE STRUKTURALNE I FUNDUSZ SPÓJNOŚCI A FUNDUSZE PRZEDAKCESYJNE

W Polsce od 1998r do 1 V 2004r były realizowane 3 wielkie programy: PHARE, SAPARD, ISPA.

Temat: PLANOWANIE REGIONALNE W STANDARDACH UE

1.Warunki umożliwiające korzystanie z Funduszy Strukturalnych:

-przygotowanie precyzyjnych planów w powiązaniu ze środkami krajowymi,

-!!!zapewnienie wieloletniego współfinansowania krajowego,

-zbudowanie i uruchomienie systemu programowania, zarządzania, monitorowania, oceny i kontroli przepływu środków finansowych z FS.

2.Etapy budowy programu rozwoju regionalnego:

-budowa strategii rozwoju lokalnego (gmina, powiat),

-budowa strategii rozwoju regionalnego (wojewódzkiego),

-formułowanie strategii rozwoju danego sektora lub branży we właściwych ministerstwach, np. w Ministerstwie Ochrony Środowiska - narodowa strategia rozwoju ochrony środowiska.

-budowa planu rozwoju społeczno-gospodarczego danego kraju przez rząd,

-przekazanie planu rozwoju do Komisji Europejskiej, która opracowuje wielkość środków dla działań zapisanych w planie rozwoju. Dokument ten przyjmuje postać tzw. podstaw wsparcia wspólnoty, czyli zatwierdzenie pod względem finansowym naszego planu rozwoju (z etapu 4),

-formułowanie w kraju (danym państwie) programów operacyjnych danego sektora,

-(!!)składanie projektów przez uprawnione podmioty.

1

ERDF

ESF

EAGGF/FEOGA

PHARE

FIFG

FUNDUSZ SPÓJNOŚCI

(drogi, ochrona środowiska)

SAPARD

ISPA

---