REGULAMIN CZYNNOŚCI URZĘDOWYCH
1. ADMINISTRACJA PUBLICZNA
Administracja publiczna- wszelka zorganizowana działalność, zmierza do osiągnięcia pewnych celów, wyznaczonych ustawowo. Działalność trwała, celowa i planowa. Względna trwałość. Definicja może być odnoszona do administracji prywatnej, administracji publicznej.
Administracja prywatna administracja przedsiębiorstw, spółdzielni, zakładów pracy, str organów,
w których są jednostki nazwane administracją
Administracja publiczna administracja sprawowana przez państwo i inne związki publiczno- prawne np. samorząd terytorialny, samorządy specjalne
Ujęcia administracji publicznej:
- organizacyjne, podmiotowe- administracja publiczna to ogół podmiotów administracyjnych np. wójt,
prezydent, rada, burmistrz
- przedmiotowe- administracja publiczna to działalność państwa i związków publiczno- prawnych, jej
przedmiot to załatwianie spraw administracyjnych (wynikają z przepisów ustawy) np. sadzenie
kwiatów, policjant z radarem
Przedmiot ogólny:
- formalny- cała działalność administracji publicznej bez względu na to, czy ma, czy nie ma charakter
administracyjny. Administracja publiczna podejmuje różne działania: w formie cywilnej i
administracyjnej
Administracja, która wydaje decyzje w formie administracyjnej prawo administracyjne
Ta sama administracja działa w formie administracji cywilnej różnorakie kontrakty
Administracja posługuje się umowami cywilnymi, tego typu działania są regulowane definicją w ujęciu formalnym.
Ujęcie materialne, przedmiotowe:
- negatywne- administracja publiczna to wszystko, co nie jest ustawodawstwem i sądownictwem,
ujęcie jest poprawne z punktu widzenia logiki formalnej (definicja delty i reszty)
Wada: nie możemy ustalić, czym jest administracja
- pozytywne- definicja pozytywna, lecz brak powszechnej, akceptowanej, bo administracja pojawia
się na bardzo dużej ilości obszarów działalności człowieka. Stała tendencja to
poszerzanie zakresu regulacji administracyjno- prawnych poszczególnych sfer
działalności ludzkiej
Sfera zaangażowania:
falowanie zainteresowania, występowało XVIII- XIX w.
deregulacja
rozrost regulacji administracji prawnej = moment szczytowy
np. prywatyzacja zadań publicznych, usługi medyczne sprywatyzowane deregulacja
Administrację można opisać, ale nie zdefiniować! (De F…….)
Można wskazać dominujące cechy, które mniej więcej wskazują, czym ona jest,. Mniejsze wykluczają dominujące.
Cechy administracji publicznej:
zjawisko społeczne- zajmuje się sprawami zbiorowości ludzkiej i interesantów jednostek,
ukierunkowana jest na realizację interesów publicznych, dobra ogółu
Konflikty między interesem zbiorowym, a jednostki.
Powstanie państwa i administracji to spiętrzenie się konfliktu, że ich rozwiązanie było niemożliwe, pojawiła się potrzeba władzy, funkcjonująca struktura posługiwała się przemocą , siłą dla rozstrzygnięcia tych spiętrzonych konfliktów.
Administracja to struktura, która urzeczywistnia dobro wspólne, przełamuje ogół ……………… z dobra wszystkich z dobrem jednostki.
Podstawa działalności administracji publicznej: ustawa, stąd „Prawo jest instrumentem szerzenia pokoju między ludźmi”
Prawo to podstawowy instrument, zapewniający pokój między ludźmi. Brak regulaminu prawnego oznacza chaos i koniec cywilizacji człowieka.
Administracja to aparat państwa, czuwa nad wykonywaniem, przestrzeganiem, stosowaniem przepisów prawa!
aktywności, inicjatywa, ukierunkowanie na przyszłość- administracja sama z siebie podejmuje działania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa, spokoju, moralności publicznej, dar działania ukierunkowany na zaspokojenie potrzeb zbiorowości i jednostki oraz każde jej działanie skierowane jest ku przyszłości
Administracja nie czeka aż jednostka upomni się o świadczenie, sama podejmuje działanie, by je realizować.
podejmowanie konkretnych działań, środków dla realizacji spraw jednostki i pewnych przedsięwzięć zabezpieczających możliwość rozwoju przyszłych pokoleń przez racjonalne zagospodarowaną przestrzeń- robi to administracja
Przymus, władztwo administracyjne:
Władztwo administracyjne możność jednostronnego kształtowania sytuacji prawno-administracyjnej jednostki, przez organ administracji publicznej i --=-- posłużył się przymus państwa dla zabezpieczenia wykonania tego jednostronnego rozstrzygnięcia
Uprawnione organy administracji samorządowej bez względu na stanowisko adresata określa jego położenie prawne, a jeśli adresat nie podporządkuje się rozstrzygnięciom to państwo może się posłużyć przymusem dla wykonania tego rozstrzygnięcia np. zasady poruszania się po drogach publicznych kontroluje policja drogowa, ustala się naruszenia przepisów i wymierza sankcje.
Administracja nie zawsze występuje jako podmiot władzy.
XIX w. interweniowała, gdy było naruszenie prawa.
Od XX w. świadczy usługi, państwo dobrobytu, zabezpieczenie dóbr jednostki.
„Stróż nocny”- rozwija się administracja świadcząca, dostarcza ludziom usług oświaty, kultury,
wychowania, opieki zdrowotnej, świadczeń w czasie niezdolności do pracy, egzystencji choroby, kalectwa, podeszłego wieku.
2. PRAWO ADMINISTRACYJNE
Zespół norm prawnych, regulujących administracyjną działalność państwa
zarzut formalny, krytyka
„To samo przez to samo” - nic z tego nie wynika
Funkcją administrowania jest regulowanie też przez prawo konstytucyjne, cywilne, karne
Prawo ustrojowe, administracyjne:
Administracja publiczna w ujęciu podmiotowym to złożony system organów i podmiotów administracyjnych, funkcjonujących w różnych strukturach, których działanie oparte jest na różnych założeniach
ADMINISTRACJA PUBLICZNA: (na czele organ kolegialny RM)
administracja rządowa RM organ polityczny, podejmuje decyzje o charakterze politycznym.
Rola RM to zarządzanie rozwojem, ukierunkowanie rozwoju całego państwa w przyszłości
Ministrowie:
- działowi, z teką- stoją na czele określonego działu administracji rządowej
- powołani do wykonywania spraw zleconych przez prezesa Rady Ministrów
Administracja rządowa podzielona jest na działy, mają one poszczególnych ministrów
np. oświata, zdrowie. Minister zarządza całym swym działem i jest członkiem RM.
Ministrowie bez teki są tylko członkami RM, nie są samodziałającym organem administracji rządowej, np. Julia Pitera walka z korupcją [bez teki] Minister Sprawiedliwości [z teką]
- centralna
* organy centralne komendant główny policji, straży pożarnej, gł. inspektor nadzoru
budowlanego, weterynaryjnego, agencje rządowe, spółki akcyjne
- terenowa
* funkcjonuje na poziomie województwa
* organy administracji zespolonej na czele wojewoda, podlegają mu kierownicy
wojewódzkich służb, straży, inspekcji np. komendant policji, straży pożarnej
* organy administracji rządowej niezespolonej nie podlegają zwierzchnictwu wojewody,
to organy, które podlegają bezpośrednio ministrom lub organom centralnym np. administracja
wojskowa w terenie, skarbowa, podatkowa
Wojewoda- organ, który ma podnosić odpowiedzialność za bezpieczeństwo, spokój, porządek w
województwie, podlegają mu organy, które maja nad tym czuwać
Zespolenie- silna więź organizacyjna, na mocy której wojewoda, co do zasady uzyska prawo
powoływania, opiniowania kandydatów na wojewódzkich komendantów i inspektorów
podległych mu służb, inspekcji i straży.
Zadanie wykonywane przez te struktury są wykonywane w jego imieniu i ponosi on odpowiedzialność za ich wykonanie.
Niezespolone organy- nie są podporządkowane w tak silnym zakresie wojewodzie. Może on tylko
w przypadku wskazanie w ustawie wywierać niewielki wpływ na ich działalność. Główny wpływ ma ich funkcjonowanie mają organy centralne.
Administracja rządowa= na zasadzie centralizmu
Elementem tej zasady jest zależność osobowa i służbowa (możliwości wydawania przez organy nadrzędne, prawnie wiążących poleceń służbowych organowi podrzędnemu, które organ musi realizować)
Osobowa: łączy się z możliwością powoływania przez organ nadrzędny kierownika organu
podrzędnego, jego odwoływania, awansowania, karania, nagradzania
centralizm (str. pionowa)
organ centralny Każdy organ nadrzędny może przejąć
sprawdzanie organu podrzędnego.
zależność służbowa
wojsko= rozkaz strona cywilna= polecenie służbowe kościół katolicki
Napoleon Bonaparte, twórca nowoczesnego centralizmu
Zadania administracji rządowej:
- te, które musza być wykonane jednolicie w całym państwie. Struktury są zbudowane na zasadzie
pewnego schematu. Jest 1 w województwie, zasady są takie same
administracja samorządowa terytorialna
Samorząd terytorialny:
- gminny
- powiatowy trójszczeblowy
- wojewódzki
To administracja zdecentralizowana wszystkie elementy są niezależne i samodzielne, brak jest
zależności osobowej i służbowej (kierownictwa, nadzoru, hierarchii)
W miejsce to pojawia się nadzór weryfikacyjny- więź prawna, łącząca zdecentralizowane jednostki samorządu terytorialnego z państwem, sprowadza się do możliwości modyfikowania działania samorządu terytorialnego przez organ nadrzędny, ale tylko w przypadku wyraźnie wskazanym w ustawie
W przypadku scentralizowanym organ nadrzędny wkracza zawsze, chyba że zabrania ustawa.
W nach. weryf organ nadrzędny może wkroczyć tylko, gdy tak stanowi ustawa.
W przypadku nadrzędnych hierarchicznie organów, może wszystko, za wyjątkiem tego, co zabronione przez ustawę
W nach. weryf organ nadrzędny może wkroczyć tylko, gdy tak stanowi ustawa.
Jednostki samorządu terytorialnego są samodzielne, podlegają one ochronie sądowej, mogą skarżyć akty nadzoru do sądu administracyjnego.
W scentralizowaniu jest tak jak w wojsku, nie można mieć ochrony sądowej..
Administracja publiczna jest zróżnicowana.
Podmiotowość publiczno- prawna państwo postanowiło wyodrębnić pewne jednorodne terytoria z
zamieszkałą tam ludnością i przyznać im cześć władzy administracyjnej, po to, by sami bezpośrednio zainteresowani wykonywali zadania publiczne, które ich dotyczą.
Argument:
- sam zainteresowany najlepiej wie, czego potrzebuje
Skład:
- NBP i Rada Polityki Pieniężnej (organ)
- KRRiTV- stoi na straży niezależnych mediów publicznych
- GIOchrDanychOsobowych
-NIK- kontroluje administracje rządową
! Organy te wykonują zadania administracyjne i są niezależne od administracji rządowej. Zadania, które oni wykonują muszą być wykonywane bez możliwości wpływu na sposób ich wykonania przez RM!
(Niezależnie od różnic te oba elementy to cześć pewniej całości)
administracja państwowa
3. PRAWNE FORMY DZIAŁANIA ADMINISTRACJI
Administracja publiczna w ujęciu przedmiotowym:
Każde działania muszą mieć formę wyrazu, trzeba wyrabiać je, wyodrębnić z całości, by było widoczne dla adresatów.
Każde z tych działań ma formę prawną, wynika z przepisów prawa.
czynności prawne- objawienie woli organu administracyjnego, by wywołać określone skutki prawne, chodzi tu o wywołanie bezpośrednich skutków prawnych. Takie działania, które prowadzą do wykonania właściwych skutków prawnych
Czynności:
- administracyjne wywołują skutki prawne bezpośrednio na gruncie prawa administracyjnego,
mogą wywoływać skutki pośrednie na gruncie prawa cywilnego np. decyzja
o wywłaszczeniu
- cywilne wywołują skutki prawne bezpośrednio na gruncie prawa cywilnego
inne działania polegające na wydawaniu aktów prawnych niebędących czynnościami prawnymi- nie są nastawione na wywoływanie skutków prawnych
Inne działania:
- społeczno- organizacyjne
- faktyczne, matematyczno- techniczne
- zwykłe poświadczenia
4. CZYNNOŚCI PRAWNE:
Administracyjno-prawne:
Są to czynności o charakterze władczym, mocą których następuje jednostronne kształtowanie sytuacji prawnej jednostki na gruncie przepisów prawa administracyjnego. Czynności te zawsze wywołują bezpośrednie skutki prawne na gruncie prawa administracyjnego, choć niektóre spośród nich mogą również wywoływać pośrednio skutki w sferze prawa cywilnego.
Podział:
Akty prawa powszechnie obowiązującego, np. Rozporządzenia wykonywane do ustaw
Akty wewnętrzne administracji publicznej, spośród których wyróżnić można akty tworzące normy ogólne
Akty zewnętrzne i wewnętrzne;
kryterium adresata, kryterium zakresu obowiązywania:
akty zewnętrzne są to akty adresowane do podmiotów usytuowanych poza strukturami administracji publicznej (obywateli)
akty wewnętrzne są adresowane do podmiotów pozostających w stosunku podporządkowania (podwładny bądź organ niższej instancji)
Podporządkowanie dzielimy na organizacyjne i służbowe
Schemat ten funkcjonuje również pomiędzy urzędnikami.
Akty generalne - są to akty, których adresat oznaczony jest nazwą ogólną
Akty zewnętrzne - Rozporządzenia do ustawy
Akty wewnętrzne - instrukcje, regulaminy, zarządzenia wewnętrzne
Akty indywidualne - są to akty, których adresaci są ściśle zindywidualizowani
Akty zewnętrzne - decyzja administracyjna
Akty wewnętrzne - polecenie służbowe (funkcjonują w stosunkach między przełożonym a podwładnym), zakładowe (funkcjonują w stosunkach pomiędzy podmiotem kierującym zakładem a użytkownikiem zakładu, np. wyższa uczelnia)
Akty planowane - tutaj norma prawna nakłada obowiązek wykonania planu (plan jest to jednorazowe zadanie)
Akty tworzące sytuację prawną dla jednostki - regulują konkretne sytuacje ale nie są one skierowane do konkretnego adresata ale do każdego, np. znaki drogowe
Akty tworzące uprawnienia bądź obowiązki dla ściśle określonego adresata, np. decyzje administracyjne
Akty egzekucyjne pod warunkiem, że są one czynnościami prawnymi - są one nakierunkowane na obowiązki wykonania aktu administracyjnego bądź ustawy
Cywilno-prawne:
Są to nie władcze działania administracji, prowadzą do wywołania bezpośrednich skutków na gruncie prawa cywilnego.
Akty administracyjne należą do podstawowej formy działalności administracji publicznej, następuje ograniczony stosunek między aktami a czynnościami urzędowymi
Administracyjna czynność indywidualno-konkretna o charakterze władczym, podejmowana przez organ administracji publicznej działa na podstawie:
Wyraźnego przepisu prawa, zazwyczaj ustawy
Akt administracyjny jest zazwyczaj jednostronny
Działanie władcze - oznacza to, że treść aktu administracyjnego jest kształtowana tylko przez jedną stronę tego stosunku, mianowicie przez organ a sam adresat nie ma żadnego wpływu na jego treść.
Charakterystyka aktu wewnętrznego:
Są to akty, których adresatem jest podmiot funkcjonujący w strukturach aparatu administracji publicznej;
Akty te nie stanowią kategorii jednolitej, spośród nich można odnaleźć takie, które zawierają nomy prawne.
Akty wewnętrzne mogą przyjmować postać uchwał (składający się z wielu osób) bądź zarządzeń (od organów jednoosobowych); mogą przyjmować różne nazwy tj. regulamin, instrukcja, pisma ogólne, wytyczne…
Regulaminy mogą dotyczyć spraw organizacyjnych urzędu, zasad jego funkcjonowania oraz zasady pracy.
W zakładzie publicznym funkcjonują aktu wewnętrzne, które przejmują rolę statutu.
Regulaminy organizacyjne są to akty, które przyjmują zawsze postać aktu prawa powszechnie obowiązującego, określającego organizację i zasady funkcjonowania danego urzędu. Każdy urząd administracyjny posiada własny regulamin organizacyjny.
Art. 31 ust. RM
Ministerstwa pewną strukturę organizacyjną mają już narzuconą przez ustawę. Są one do pewnego stopnia zorganizowane schematycznie, a więc tak samo. Dopiero później zachodzą możliwości regulowania kwestii bardzie szczegółowych.
Dokument jest to akt pisemny, stanowiący wyrażenie określonej myśli lub wiadomości. Dokumenty dzielimy na prywatne i publiczne. Na gruncie prawa administracyjnego brak jest jednolitej definicji dokumentu.
Pojęcie to pojawia się w wielu przepisach prawnych; niektóre ustawy zawierają legalną definicję dokumentu:
UDIP:
„Dokumentem urzędowym jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utworzona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowane do innego podmiotu lub złożone do akt”
Art. 76 KPA:
„Dokumenty urzędowe sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.”
Taką samą moc dowodową mają dokumenty urzędowe jednostek samorządu terytorialnego.
Moc dowodowa dokumentów urzędowych:
Formalna (zewnętrzna) - dotyczy tego, że wystawca tego dokumentu rzeczywiście coś zaświadczył urzędowo.
Materialną (wewnętrzną) - dotyczy znaczenia skuteczności prawnej zawartego w dokumencie zaświadczenia.
Dokumenty urzędowe korzystają z dwóch rodzajów domniemań:
Domniemanie prawdziwości - dokument pochodzi od organu, który je utworzył
Domniemanie zgodności z prawdą oświadczenia organu, od którego dokument pochodzi.
Dokumenty dzielimy na:
Krajowe - pochodzą od organów państwa Polskiego
Zagraniczne
Tajne - objęte tajemnicą państwową
Poufne - objęte tajemnicą służbową
Jawne
Dokumenty prywatne - wystawione przez osoby prywatne. Moc dokumentów prywatnych nie została w przepisach KPA określona, co oznacza, że podlegają swobodnej ocenie dowodów tak samo jak dokumenty zagraniczne.
Do podstawowych czynności kancelaryjnych należą:
Przyjmowanie i rozdział wszystkich korespondencji i przesyłek
Prowadzenie ewidencji wpływów specjalnych i wartościowych
Sporządzanie czystopisów pism oraz ich powielanie
Wysyłanie korespondencji i przesyłek
Przyjmowanie i nadawanie telegramów, dalekopisów, faksów oraz obsługa poczty elektronicznej
Udzielanie informacji interesantom a w razie potrzeby kierowanie ich do odpowiednich wydziałów i stanowisk pracy
I
II
III