MARKETING PRZESTRZENI
wykład 1
LITERATURA:
xxx „Marketingowa strategia rozwoju przestrzeni”
Działania marketingowe obejmują swym zasięgiem mniej czy też bardziej rozległą przestrzeń. Zintegrowany zespół instrumentów i działań marketingowych mający na celu wzrost zdolności konkurencyjnej wyodrębnionej i zagospodarowanej przestrzeni określony jest w literaturze jako placemarketing. Placemarketing nakierowany jest na istniejących i potencjalnych użytkowników przestrzeni zgodnie z zasadą, że tylko ten kto na korzystnych warunkach dostarcza tego czego oczekują klienci może oczekiwać i osiągnąć sukces. Rozwój społeczno - gospodarczy każdego terenu jest w mniejszym bądź w większym stopniu związany z zakresem i sposobem zagospodarowania przestrzeni. Zagospodarowanie przestrzeni stymuluje lub hamuje rozwój społeczno-gospodarczy i w tym też sensie przestrzeń staje się jednym z istotnych czynników rozwoju jednostek terytorialnych różnych szczebli. Z drugiej strony pojawia się zjawisko coraz większej ograniczoności przestrzeni. W ślad za tym zmniejsza się elastyczność i swoboda wyboru rozmieszczenia ludzkiej działalności. Wzrastają coraz liczniej konflikty pomiędzy walorami przestrzeni a wymogami jej użytkowników. W tym świetle istotnego znaczenia nabierają wszelkie działania na rzecz prawidłowego dysponowania i racjonalnego gospodarowania przestrzeni. Przestrzeń bowiem obecnie stała się dobrem rzadkim a nie jak przez wiele lat to traktowano dobrem wolnym. Przestrzeń jest zatem nie tyle dobrem rzadkim lecz także dobrem ewidentnie zagrożonym i niepomnażalnym. Fakt ograniczoności i niepomnażalności przestrzeni rodzi konkurencję i konflikty w procesie jej wykorzystania. Zjawiska te są obecnie coraz bardziej powszechne i nasilają się. W procesie marketingu przestrzeni stykamy się zwykle z nieco odmiennymi elementami od tych, które występują w typowym, tradycyjnym procesie marketingu.
Elementy procesu marketingu przestrzeni:
przestrzeń (lokalizacja) - może być produktem samym w sobie jak i podstawą swoistego rodzaju przestrzennym oparciem dla innych produktów wytwarzanych w danym miejscu,
„producent lokalizacji” - „produkowanie” lokalizacji może odbywać się przez naturę a także poprzez ingerencję człowieka. Jeżeli mówimy o ingerencji człowieka to w układzie tym musimy zauważyć ogromną rolę władz lokalnych. Możemy ją uznać za niezwykle ważną i specyficzną kategorię producentów lokalizacji,
użytkownicy - przestrzeń może być użytkowana przez różne grupy konsumentów w odmiennych celach. Wynika stąd, że poszczególne lokalizacje mogą być oferowane krańcowo odmiennym grupom użytkowników,
rynek lokalizacji (przestrzeń) - w klasycznym rozumieniu to obszar, na którym odbywa się wolna wymiana towarów,
środki marketingu przestrzeni -zakres techniki i instrumentów dostępnych w celu interwencji na rynku lokalizacji jest szeroki. Lokalizacje są jednak szczególnie wrażliwe na stosowanie środków przestrzennych i funkcjonalnych a w tej grupie do najważniejszych środków zaliczamy planowanie przestrzeni.
Lokalizacja - wybór miejsca działalności danego użytkownika.
W procesie lokalizacji wyróżnia się dwie podstawowe fazy:
faza ogólna - to np. wybór danego regionu bądź miasta, w którym dana działalność społeczna bądź gospodarcza ma być prowadzona,
faza szczegółowa - to wybór konkretnego miejsca co wiąże się ze wskazaniem określonej działki budowlanej i sporządzeniem projektu jej zagospodarowania.
Lokalizacje działalności rozpatrywać możemy z wielu punktów widzenia. Szczególnie jednak interesującą nas klasyfikacją jest klasyfikacja lokalizacji z punktu widzenia jej wyboru. W tym układzie wyróżnić można:
lokalizacja przesądzona - w której to wpływ czynników lokalizacyjnych jest bardzo silny a wręcz rozstrzygający np. budowa kopalni węgla kamiennego w miejscu gdzie są złoża,
lokalizacja określona - w której to czynniki lokalizacyjne nie mają wprawdzie rozstrzygającego wpływu lecz brane są pod uwagę,
lokalizacja swobodna - w której to wpływ czynników lokalizacyjnych jest niewielki, np. budownictwo jednorodzinne.
Współcześnie naczelną zasadą w gospodarowaniu przestrzenią jest reguła koherencji lokalizacyjnej. Regułę tę w praktyce interpretuje się dwojako:
jako zlokalizowanie każdej działalności we właściwym miejscu,
jako przypisanie każdej lokalizacji właściwej dla niej działalności.
Zarówno klasyczne jak i współczesne teorie lokalizacji poszukują czynników, dla których pewne tereny są uznawane za korzystne dla danej działalności a inne nie. Teorie te próbuje zatem wyjaśniać przewagi jakie mają jedne lokalizacje nad innymi.
Niemiecki ekonomista Alfred Weber już w1904 r. wprowadził pojęcie czynnika lokalizacji. Tenże czynnik Weber definiuje jako rodzaj wyraźnie określonej korzyści, która pojawia się w danej działalności kiedy ta działalność prowadzona jest w danym miejscu.
Dotychczasowe badania pozwalają wskazać na dwa następujące fakty:
ocena czynników lokalizacji jest zróżnicowana w zależności od specyfiki prowadzonej działalności czyli czynniki te nie mają wymiaru obiektywnego,
czynniki lokalizacji nie mają stałego charakteru i ulegają systematycznym zmianom. Ma to związek przede wszystkim z postępem cywilizacyjnym, z koniunkturą gospodarczą a także ze zmianami potrzeb i wymagań człowieka.
Najważniejsze czynniki lokalizacji w 1964 r.:
łatwość naboru siły roboczej,
dogodne powiązania z rynkiem,
możliwość nabycia nieruchomości,
łatwość nabycia surowców,
słabszy wpływ związków zawodowych
ostatnie miejsca:
korzystna struktura podatków,
możliwość pomocy finansowej.
Najważniejsze czynniki lokalizacji w 1996 r.:
bliskość rynku zbytu,
środki wspierające działalność gospodarczą,
koszty robocizny,
kwalifikacje siły roboczej,
bliskość autostrady,
bliskość dostawców,
koszty energii,
usługi miejscowych banków.
Poszczególne cechy terenu mają zróżnicowane wartości dla różnych użytkowników. Możemy mówić, że walory użytkowe terenu nie stanowią wartości obiektywnej. Rozbieżności pomiędzy potrzebami określonych podmiotów a walorami użytkowymi poszczególnych lokalizacji są siłą motoryczną wszelkich przeobrażeń przestrzennych.
Rozbieżności te łączyć także należy z trojakiego rodzaju zachowaniami przestrzennymi:
jeżeli istniejące walory nie odpowiadają danemu użytkownikowi to może on zmienić sposób swego działania i dostosować się do istniejących walorów. Mówimy wówczas o modyfikacji rodzaju działalności,
możemy zmienić zagospodarowanie terenu a zatem tej jego cechy, która nie odpowiada jego nowym potrzebom. Mowa o modyfikacji walorów użytkowych,
jeżeli walory użytkowe przestrzeni nam nie odpowiadają możemy zmienić miejsce działalności. Nasze zachowanie przybiera postać migracji.
Prowadzenie lokalnej polityki przestrzennej jest jedną z najbardziej istotniejszych kompetencji władz lokalnych a jak każda polityka tak i polityka przestrzenna w skali lokalnej obejmuje trzy podstawowe fazy:
określenie celów czyli formułowanie odpowiedzi na pytania: po co działamy? i co chcemy osiągnąć?
opracowanie i przyjęcie pewnej strategii działania czyli określenie sekwencji działania i zadań dla poszczególnych wykonawców czyli próbujemy odpowiedzieć na pytania: co, gdzie, kiedy mamy zrobić?
sterowanie rozwojem przestrzennym czyli podejmowanie działań wywołujących realne zmiany w strukturze przestrzennej i funkcjonalnej danej jednostki terytorialnej.
W lokalnej polityce przestrzennej wyznaczane są różnorakie cele, które dotyczą następujących sfer:
zapewnienia optymalnych warunków dla procesów produkcyjnych i usługowych,
zapewnienie optymalnego poziomu warunków bytowych ludności a zatem odpowiednich warunków zamieszkiwania, pracy i obsługi,
zapewnienie optymalnego stanu środowiska naturalnego.
Ogół instrumentów lokalnej polityki przestrzennej podzielić można na cztery grupy:
środki przymusowe - są to przede wszystkim ustalone w różnego rodzaju aktach nakazy a także pozwolenia (np.: pozwolenie na lokalizację, pozwolenie na rozpoczęcie budowy, nakaz zabudowy działki budowlanej w określonym terminie i w określony sposób). Wszystkie środki przymusowe obwarowane są odpowiednimi sankcjami,
środki stymulujące bądź zniechęcające - ta grupa środków ma na celu skłonienie użytkowników przestrzeni do zachowań oczekiwanych przez lokalną gospodarkę i lokalną społeczność.
Do najważniejszych instrumentów tej grupy zalicza się:
przestrzenne zróżnicowanie obciążeń podatkowych (np. podatek od nieruchomości),
subwencjonowanie różnych rodzajów działalności w określonych miejscach, np. poprzez relatywnie niskie stawki czynszu za lokale użytkowe,
przestrzenne zróżnicowanie opłat za usługi komunalne, np. odprowadzanie ścieków.
środki materialnego kształtowania przestrzeni - środki te uchodzą za najbardziej skuteczne narzędzia. Ich skuteczność wynika z faktu, że użytkownicy przestrzeni chętnie odnoszą się do tzw. korzyści zewnętrznych lokalizacji, będziemy przez nie rozumieć materialne a także niematerialne dobra jakie otrzymuje określony podmiot ze swego otoczenia bez rekompensowania z jego strony kosztów wytworzenia.
W grupie tej należy wymienić:
instytucje w zakresie infrastruktury technicznej zwiększające dostępność terenów a także poprawiające obsługę danego terenu, np. instytucje w zakresie zaopatrzenia w wodę, odprowadzanie ścieków,
rozbudowa infrastruktury społecznej i mieszkalnictwa w celu zachęcenia do osiedlania się ludności, stworzenie bardziej atrakcyjnych warunków życia ma w tym przypadku oddziaływać na istniejących i potencjalnych mieszkańców,
tworzenie tzw. biegunów wzrostu bądź sfer wysokiej aktywności ekonomicznej. Jest to świadome lokalizowanie podmiotów produkcyjnych i usługowych na wydzielonym terenie. Ta koncentracja oddziaływać ma na bliższe i dalsze otoczenie.
środki promocyjne
informacje dzielimy na:
informacje publikowane,
informacje sterowalne - adresowane do konkretnych podmiotów zainteresowanych ulokowaniem działalności.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Władze lokalne zatwierdzając studium zobowiązują prezydenta, burmistrza bądź wójta do działań określonych w tym studium i w tym rozumieniu studium pełni funkcje decyzyjne. Kolejną funkcją studium jest koordynacja sporządzania miejscowych planów przestrzennych zagospodarowania a zwłaszcza wskazywania tych obszarów, dla których sporządzanie planu miejscowego jest obowiązkowe.
Szeroki zakres problematyki studium wskazuje na to, iż w powiązaniu ze strategią rozwoju lokalnego staje się ona podstawowym elementem planistycznym, który wyznacza na wiele lat kierunki rozwoju przestrzennego.
Zakres studium:
zakres demograficzny - przewidywanie przestrzenne, rozmieszczenie ludności,
zakres mieszkalnictwa - przewidywane zapotrzebowanie na mieszkania, zapotrzebowania na teren dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego.
Na podstawie studium powstają plany zagospodarowania przestrzennego.
Strategia rozwoju lokalnego - to określona koncepcja systemowego działania polegająca na:
formułowaniu zbioru perspektywicznych celów rozwojowych i ich modyfikacji w zależności od zmieniających się uwarunkowań,
określeniu niezbędnych zasobów ludzkich, rzeczowych, finansowych i środowiskowych dla realizacji przyjętych celów,
określeniu sposobów postępowania zapewniających realizację przyjętych celów.
Ogólnie biorąc strategia rozwoju lokalnego powinna odpowiadać na pytanie co musimy zrobić, aby funkcjonować i rozwijać się w przyszłości w celu optymalnego zaspokojenia potrzeb lokalnej społeczności?
Zarówno strategia jak i studium spełniają wiele funkcji:
funkcję decyzyjną bo wyznaczają politykę władz lokalnych,
funkcję stymulującą bo wskazującą możliwości rozwoju lokalnej gospodarki,
funkcję informacyjno-promocyjną bo tworzą zakres informacji dla istniejących i potencjalnych użytkowników przestrzeni.
Strategie rozwoju lokalnego tworzą podstawy do:
efektywnego zarządzania gminą przez jej władze tak w dłuższym jak i w krótszym horyzoncie czasowym,
optymalnego wykorzystywania ograniczonych własnych środków finansowych,
pozyskiwania przez władze środków finansowych ze źródeł zewnętrznych,
promowania rozwoju lokalnego.
Korzyści strategii rozwoju lokalnego:
korzyści subiektywne - poczucie władz lokalnych o spełnieniu obowiązku wobec mieszkańców,
korzyści obiektywne:
strategia rozwoju lokalnego pozwala wyeksponować interesy lokalnej społeczności,
określa zasady zachowań władzy lokalnej,
daje użytkownikom przestrzeni lokalnej poczucie stabilizacji,
eliminuje bądź łagodzi część konfliktów interesów,
pomaga w tworzeniu konkretnego i pozytywnego wizerunku przestrzeni lokalnej.
Wady strategii rozwoju lokalnego:
ogranicza swobodę poczynań władzy lokalnej.
Strategie rozwoju lokalnego mają zwykle wymiar globalny i wielowarstwowy. Jedną z warstw strategii globalnej jest strategia marketingowa jako jedna z warstw strategii funkcjonalnej. Strategia marketingowa ma zawężony zakres ale jej jakość decyduje o sukcesie danego terytorium na rynku. Działania marketingowe w przestrzeni prowadzone są w różnych zakresach.
Literatura zachodnio-europejska wyróżnia dwa zakresy:
Corporate Identity - obejmuje wszelkie działania zmierzające do wzrostu poziomu identyfikacji danej jednostki terytorialnej przez otoczenie. Działania te wyrażają się w różnych sposobach komunikacji marketingowej i tworzeniu pozytywnego obrazu regionu, miasta czy też miejscowości. W grupie działań ukierunkowanych na Corporate Identity mieszczą się m.in. różnego rodzaju targi i wystawy przedstawiające dorobek danego obszaru, festiwale, konferencje naukowe, imprezy kulturalne, itd.,
Corporate Design - symbole za pomocą których można identyfikować daną przestrzeń, np.: flaga, herb, hejnał itd.
Zakres działalności marketingowych podejmowanych przez władze samorządowe jest coraz większy bo wymuszony jest rosnącą konkurencją w przestrzeni pomiędzy gminami i miastami. Zakres ten obejmuje lokalizację zakładów przemysłowych a także bogactwo oferty w zakresie wypoczynku i rekreacji. Każde miasto, gmina chcąc osiągnąć sukces musi podejmować rozległe działania marketingowe. Stąd też współczesny samorząd terytorialny musi przejawiać zdecydowanie większe zainteresowanie konstruowaniem i realizacją strategii marketingowych.
wykład 2 11.10.2003
Głównym obiektem zainteresowania i działania władz lokalnych powinni być istniejący i potencjalni użytkownicy przestrzeni.
W zachodniej Europie ukształtowała się nawet w warunkach rynkowego zarządzania przestrzenią koncepcja zarządzania zorientowanego na mieszkańca klienta. Mieszkańcy bowiem stanowią najliczniejszą grupę użytkowników przestrzeni.
Koncepcja to opiera się na pięciu założeniach:
władze lokalne istnieją po to, aby zaspokajać różnorodne potrzeby mieszkańców a nie same dla siebie, nie po to by tylko trwały,
mieszkańcy oceniają władze lokalne przede wszystkim na podstawie jakości świadczonych przez nie usług,
świadczona usługa jest tylko wtedy coś warta jeśli jest za taką uważana przez tych, dla których jest świadczona,
klienci z reguły żądają usług dobrej jakości. Władze nie mogą zakładać, że użytkownicy będą funkcjonowali w nieodpowiedniej lokalizacji,
kto chce świadczyć usługi dobrej jakości musi zbliżyć się do klienta (poznać jego potrzeby).
W marketingu przestrzeni tak jak w klasycznej formule marketingu przestrzegane muszą być następujące reguły postępowania:
użytkownik przestrzeni jako szczególny typ klienta ma zawsze rację,
jeśli klient nie ma racji patrz pkt. 1,
znajdź potrzeby użytkownika przestrzeni i zapewnij jej zaspokojenie swoją przedsiębiorczą działalnością.
MARKETING URBANISTYCZNY
Urbanistyka - to sztuka upiększania miast, sztuka kształtowania przestrzeni miejskiej w taki sposób aby przestrzeń ta spełniała i zaspokajała potrzeby.
Charakter urbanistyki jest zbiorem metod i technik działania służących:
poznaniu potrzeb i skali popytu konsumentów na określone produkty miejskie,
kreowaniu wizerunku miast głównie poprzez poprawę jakości przestrzeni miejskiej,
kreowaniu produktów miejskich,
skutecznemu zachęcaniu do zakupu tych przedmiotów w tym określonych wycinków przestrzeni miejskiej.
Pomiędzy marketingiem urbanistycznym a planowaniem przestrzeni miejskiej istnieją ścisłe powiązania. Współczesne planowanie urbanistyczne uwzględniać musi reguły gry rynkowej a także potrzeby i wymagania użytkowników przestrzeni. Marketing współczesny wywiera coraz większy wpływ na kształtowanie planów przestrzennego zagospodarowania.
Marketing do planowania wnosi:
pojęcie produktów i półproduktów miejskich jako elementów zagospodarowania przestrzeni przeznaczonych do swoistego rodzaju sprzedaży,
myślenie o użytkownikach przestrzeni miejskiej jako o szczególnym typie klienta czyli nabywcy określonych produktów miejskich,
zasadę równoważenia podaży i popytu na produkty miejskie,
wzrost znaczenia sztuki kreowania wizerunku miasta w tym elementów jego przestrzennego zagospodarowania,
uświadamia planistom przestrzennym potrzeby planowania w kontekście reguł walki konkurencyjnej,
marketingowe analityki urbanistyczne jak analiza rynku, SWOT i inne techniki te wspomagające współczesne procesy planowania przestrzeni miejskiej.
Szczególnie intensywne działania marketingowe obserwowane są w rejonach śródmiejskich. Uatrakcyjnienie miasta oraz kształtowanie jego wizerunku poprzez porządkowanie, przebudowę i modernizację jego centrum określa się współcześnie mianem citymarketingu.
Współczesny marketing urbanistyczny jest rynkowo zorientowaną filozofią zarządzania przestrzenią miejską uwzględniającą fakt stałego konkurowania między miastami.
Współczesna gospodarka przestrzenna wiąże się ściśle z praktykami określonymi jako rewitalizacja miejska.
W procesie rewitalizacji miejskiej realizowane są zwykle różnorodne cele, które dotyczą w szczególności:
wzmacniania bazy ekonomicznej miasta czyli tych rodzajów działalności miejskiej, które decydują o rozwoju miasta i tworzą podstawy jego bytu,
poprawy jakości przestrzeni miejskiej,
ochrony i ożywienia tzw. przestrzeni kulturowej,
poprawy jakości życia społeczności lokalnej.
Zarówno polska jak i zagraniczna praktyka rewitalizacji miejskiej pozwala wyróżnić różne typy strategii rewitalizacyjnej. Typy te różnią się między sobą siłą działań ukierunkowanych na wymienione wcześniej zakresy.
Wyróżniamy trzy typy strategii rewitalizacji:
strategie rewitalizacji przestrzeni ekonomicznej - w tym typie nacisk kładziony jest na działania wywołujące zmiany w zagospodarowaniu przestrzeni ekonomicznej w wyniku czego przestrzeń ta będzie bardziej atrakcyjna a w ślad za tym nastąpi ożywienie gospodarcze i wzmocnienie ekonomiczne miasta,
strategie rewitalizacji przestrzeni kulturowych - akcentuje się tu wykorzystanie walorów kulturowych przestrzeni jako czynników dynamizujących rozwój miasta w tym także wpływających na jego aktywność gospodarczą,
strategie rewitalizacji przestrzeni społecznej - polegające na tworzeniu warunków do pobudzenia inicjatyw lokalnych ukierunkowanych na poprawę ładu przestrzennego i wzrost atrakcyjności przestrzennej w tych przypadkach najczęściej następuje poprawa jakości życia lokalnej społeczności.
Rewitalizacja miejska dotyczy ogólnie biorąc obszarów kryzysowych czyli obszarów, na których występują negatywne tendencje zarówno w sferze przestrzenno-funkcjonalnej jak i w sferze ekonomiczno-społecznej.
Lista zjawisk kryzysowych wymagających urbanistycznej interwencji jest bardzo długa nie mniej jednak zjawiska te dotyczą następujących elementów:
w sferze przestrzenno-funkcjonalnej przesłanką rozpoczęcia rewitalizacji są najczęściej:
negatywny wizerunek danego obszaru w przestrzeni miasta,
występowanie zjawisk skrajnej dekapitalizacji oraz dewastacji budynków i ich otoczenia,
brak terenów zielonych i rekreacyjnych,
nadmierne obciążenie niektórych rejonów miasta zanieczyszczeniami i hałasem,
negatywne skutki upadku przemysłu lub innej działalności produkcyjnej,
zła struktura handlu i usług,
słabo rozwinięta infrastruktura socjalna, kulturalna i rekreacyjna.
w sferze ekonomiczno-społecznej przesłanką rozpoczęcia działań rewitalizacyjnych są:
brak miejsc pracy i wysoki procent bezrobotnych,
niskie zarobki,
deficyt wykwalifikowanych kadr,
zjawiska degradacji rodzin,
rozrastające się obszary biedy,
rozszerzająca się skala zjawisk patologicznych,
poczucie izolacji i segregacji pewnych grup ludności w mieście (głównym czynnikiem tych izolacji jest sytuacja ekonomiczna).
W 1995 r. w Kopenhadze odbył się szczyt ONZ poświęcony kryzysowi ekonomicznemu współczesnych miast. Problematyka ta kontynuowana była w 1996 r. na konferencji Habitat II w Istambule. W okresie tym, bo w 1994 r. z inicjatywy UE powstał program Urban I od 2000 r. kontynuowany jako Urban II. W programach sformułowano postulaty dotyczące ekonomiczno-społecznych aspektów podejścia do rewitalizacji miast a szczególnie do rewitalizacji obszarów kryzysowych. Dzięki tym konferencjom i inicjatywom problematyka kryzysu przestrzeni miejskiej została uznana za jeden z głównych priorytetów programów rozwoju wielu państw. Programy rewitalizacyjne w UE coraz silniej zintegrowane są z funduszami programów strukturalnych UE. W wielu krajach UE funkcjonalno-przestrzenne i budowlane aspekty rewitalizacji łączone są z rozległymi programami rewitalizacji społecznej.
Przykład: we Francji w 1981 r. obok programów odnowy substancji budowlanej miast pojawiły się ściśle z nimi zintegrowane programy zatrudnienia a także wychowania i kształcenia.
W Wielkiej Brytanii w ramach kompleksowej odnowy kryzysowych kwartałów miast następuje także integracja prywatnego sektora gospodarczego i mieszkańców.
W Holandii od 1995 r. programy rewitalizacji miejskiej związane są z akcjami wspierania cudzoziemców w celu silniejszej ich integracji z ludnością rodzimą.
Problemy degradacji przestrzeni miejskiej w miastach amerykańskich wystąpiły znacznie wcześniej i przebiegały z większym nasileniem niż w Europie. W latach 60. i 70. rewitalizacją przestrzeni miejskiej zajmowały się instytucje pod nazwą Community Derelogment Corporations (CDC). Działalność tych instytucji skierowana była z jednej strony na budownictwo i politykę mieszkaniową a z drugiej strony na problemy rynku pracy. Obserwowano także kryzys przestrzeni społecznej. Widoczny był bowiem wzrost obszarów biedy oraz migracje ludności lepiej zarabiającej z tzw. dzielnic kryzysowych. Programy rewitalizacyjne prowadzone przez CDC skierowane były na kwartały kryzysowe miast. Myślą przewodnią tych programów było sformułowanie: „From Welfore to Workfore” (od opiekuńczości do zapewnienia miejsc pracy). Działania podejmowane przez CDC obejmowały m.in. programy wspierania organizacji non-profit funkcjonujących w dziedzinie inicjatyw lokalnych. Organizowanie pozyskiwania pomocy finansowej za źródeł krajowych i prywatnych. Podejmowanie i koordynowanie działalności budowlanej ukierunkowane na odbudowę kryzysowych kwartałów miejskich. Programy realizowane przez CDC były programami długofalowymi nie zaś działaniami o doraźnym charakterze. Działalność CDC uznawana jest jako przykład skutecznych rozwiązań rewitalizacyjnych, których efektem stał się wzrost bezpieczeństwa obszarów kryzysowych, aktywizacja rozwoju szkolnictwa, integracja lokalnych społeczności.
Projekty rewitalizacji starej zabudowy miejskiej w Polsce realizowane były jak dotychczas w kilkunastu miastach i dotyczyły obszarów staromiejskich bądź przemysłowych dzielnic pochodzących z XIX i XX w. Najczęściej miasta te ponosiły znaczną część kosztów przygotowania i realizacji projektów rewitalizacji. Na użytek tych projektów władze lokalne opracowywały też własne infrastruktury prawne i pozyskiwały środki z funduszy krajowych i zagranicznych.
1