Wymagania przeciwpożarowe dla elementów wykończenia wnętrz i wyposażenia stałego.
Klasyfikacja wyrobów z uwagi na reakcję na ogień
Odporność ogniowa - zdolność elementu budynku i materiałów budowlanych do spełniania określonych wymagań podczas pożaru.
Kryteria służące do oceny odporności ogniowej:
• nośność R
• szczelność E
• izolacyjność I
Liczby oznaczające czas zachowania właściwości użytkowej (min.) wg polskich przepisów mają następujące wartości: 15, 30, 60,120, 240.
Wymagania dotyczące materiałów i elementów przy wznoszeniu obiektów:
• ograniczenie stosowania materiałów palnych,
• stosowanie materiałów palnych odpornych na działanie źródła ognia i nie rozprzestrzeniających płomieni,
• stosowanie elementów zawierających materiały palne tak skonstruowane, by ograniczyć rozprzestrzenianie się ognia,
• stosowanie elementów budowlanych z materiałów odpornych na działanie ognia tak, by rozdzielały płomienie lub części budynku,
• stosowanie drzwi i klap ognioodpornych,
• uszczelnianie przepustów instalacyjnych, by nie przedostawał się przez nie ogień,
• wydzielanie instalacji automatyki i sygnalizacji pożarnej za pomocą ognioodpornych osłon,
• stosowanie konstrukcji nośnej budynku odpornej na działanie temperatury pożarowej.
ZABRONIONE
1.ZL I, ZL II, ZL III, ZL IV - stosowanie do wykończenia wnętrz materiałów łatwo zapalnych, o bardzo toksycznym rozkładzie termicznym i intensywnie dymiących.
2.Drogi ewakuacyjne - stosowanie materiałów i wyrobów budowlanych łatwo zapalnych.
3.ZL I, PM - stosowanie łatwo zapalnych przegród, stałych elementów wyposażenia i wystroju wnętrz oraz wykładzin podłogowych.
4.ZL II, PM - stosowanie łatwo zapalnych wykładzin podłogowych.
PODŁOGI
• niepalna konstrukcja nośna
• niezapalne płyty podłogowe, klasa odporności ogniowej > REI 30, budynki WW i ZL I > REI 60
• przestrzenie podłogowe podzielone na sektory o powierzchni < 1000 m2, z przegrodami o klasie > EI 30, budynki WW > EI 60
• instalacje i przewody elektroenergetyczne wykorzystane do wentylacji i ogrzewanie umieszczone w przestrzeni podłogowej powinny mieć osłony lub obudowy o klasie > EI 30, budynki WW > EI60
• w podłogach na drodze ewakuacyjnej zabrania się wykonywania otworów do wentylacji lub ogrzewania
SUFITY
• materiały niepalne lub niezapalne, niekapiące i nieodpadające pod wpływem ognia
• przestrzenie między sufitem podwieszanym a stropem powinny być podzielone na sektory o powierzchni >1000m2
• w korytarzach przegrody sufitowe co 50m wykonane z materiałów niepalnych
WYKŁADZINY ŚCIENNE
• dopuszcza się stosowanie materiałów palnych w pomieszczeniach z piecykami gazowymi i elektrycznymi (łazienki, sauny) z zachowaniem odległości > 0,3m od wykładzin
• zabrania się stosowania materiałów łatwopalnych w pomieszczeniach z piecykami na paliwo stałe
POMIESZCZENIA Z MIEJSCAMI DO SIEDZENIA W RZĘDACH
(>200 osób dorosłych lub 100 dzieci)
• siedzenia powinny być wykonane z materiałów trudno zapalnych i niewydzielających bardzo toksycznych produktów rozkładu i spalania
• szerokość przejść pomiędzy rzędami > 0,45m
• liczba siedzeń w rzędzie < 16 pomiędzy przejściami
< 8 w rzędzie przyściennym
(zwiększenie liczby miejsc do 40 i 20 - zwiększenie odstępu między rzędami o 1cm na każde dodatkowe siedzenie)
• szerokość przejść komunikacyjnych > 1,2 m do 150 osób (zwiększenie o 0,6m na każde 100 osób)
• trwałe umocowanie siedzeń lub ławek do podłogi i ze sobą w rzędach i między rzędami
Elementy wystroju wnętrz wykonane z materiałów palnych przez które lub obok których prowadzone są przewody ogrzewcze, wentylacyjne, dymowe lub spalinowe należy zabezpieczyć przed zapalaniem lub zwęgleniem.
Źródła:
1.Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12.04.2002 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
2.Kosiorek M., Kwalifikacja wyrobów budowlanych z uwagi na reakcję na ogień.
3.www.murator.pl - materiały palne, niezapalne i niepalne (poniżej)
Materiały palne, nie zapalne i niepalne
Do września 2007 roku Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej odnotowała w Polsce blisko 83 tys. pożarów, z czego ponad 11 tys. dotyczyło budynków mieszkalnych. Wielkość strat powstałych w wyniku pożaru jest uzależniona od rodzaju materiału izolacyjnego użytego w konstrukcji budynku. Dlatego właściwy wybór ocieplenia jest bardzo ważny nie tylko z powodu jego dobrych właściwości izolacyjnych, ale także ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego.
Prawie wszystkie pożary powstają w wyniku działań człowieka i wynikają zazwyczaj z nieostrożnego obchodzenia się z ogniem lub instalacją elektryczną. Do powstania pożaru przyczyniają się też łatwopalne materiały - w zetknięciu z ogniem stają się one bowiem paliwem, przyczyniającym się do szybkiego rozwoju pożaru i błyskawicznego rozprzestrzeniania się ognia. Nadal często zdarza się, że takich materiałów używa się do budowy domów i innych obiektów, dlatego warto wówczas pomyśleć o skutecznej ochronie przeciwpożarowej. Dużą rolę odgrywają w tym przypadku odpowiednie, bezpieczne materiały budowlane. Przy ich właściwym wyborze pomocna okazuje się europejska klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych. Wiele dostępnych na rynku materiałów dla budownictwa została już zbadana i oceniona w ten właśnie sposób. Klasyfikacja ogniowa wyrobu budowlanego (umieszczona na jego etykiecie) pokazuje, jak produkt zachowuje się w przypadku działania ognia. Są to m.in. informacje, czy: wyrób łatwo i szybko się zapala, podczas tego procesu wydziela dym lub też czy jest odporny na działanie płomieni.
Europejska Klasyfikacja Ogniowa uwzględnia trzy podstawowe kryteria oceny materiałów budowlanych: 1. Euroklasa wyrobu - wskazuje, czy i jak dany produkt przyczynia się do rozwoju pożaru, tzn. jak dużo i szybko wytwarza energii cieplnej; 2. Ilość i szybkość wytwarzanego dymu w warunkach pożaru (kryterium nie dotyczy wyrobów z klas A1, E i F); 3. Możliwość tworzenia się płonących kropel i odpadów, które mogą powodować dalsze rozprzestrzenianie się ognia i wywoływać oparzenia skórne (kryterium dotyczy materiałów z klas od A2 do E).
Euroklasy
Najważniejszym wskaźnikiem w powyższej klasyfikacji jest Euroklasa wyrobu. Na jej podstawie można ocenić ryzyko rozgorzenia, czyli wybuchowego rozprzestrzeniania się ognia, następującego w chwili, gdy wszystkie palne materiały znajdujące się w pomieszczeniu stają w ogniu. Procesowi temu towarzyszy skokowy wzrost temperatury oraz przenoszenie się pożaru na inne pomieszczenia. Jak pokazują statystyki, w przypadku wystąpienia rozgorzenia, wielokrotnie wzrastają straty materialne, a liczba ofiar śmiertelnych jest aż 3-krotnie większa.
Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych - klasy podstawowe
Euroklasa - klasa podstawowa |
charakterystyka wyrobu |
A1 |
najwyższa dla bezpiecznych i niepalnych wyrobów |
A2, B, C, D, E |
wyroby o pogarszających się kolejno właściwościach ogniowych, w coraz wyższym stopniu palne, przyczyniają się do rozwoju pożaru. Klasom A2, B, C, D, E towarzyszą uzupełniające klasyfikacje określające ilość dymu i płonących kropli, powstałych podczas palenia się tych wyrobów. |
F |
grupa najniższa obejmująca wyroby łatwopalne, dla których nie określa się żadnych wymagań oraz wyroby niebadane. |
Według Europejskiej Klasyfikacji Ogniowej, wszystkie produkty przydzielone są do jednej z 7 klas - od najwyższej A1 do najniższej F. Wyroby klasy A1 nie palą się, a więc w żaden sposób nie przyczyniają się do rozwoju pożaru. Na drugim biegunie są produkty klasy F, które nie spełniają żadnych wymagań. W kontakcie z ogniem łatwo się zapalają, wytwarzając przy tym ogromne ilości ciepła i szybko rozprzestrzeniając ogień.
W przypadku wybuchu pożaru niebezpieczny dla ludzi i mienia jest nie tylko sam ogień, płomienie i wysoka temperatura. Poważnym zagrożeniem są tutaj także dym oraz płonące krople. Dym, zawarte w nim toksyczne gazy oraz mniejsza ilość tlenu w powietrzu powodują śmierć u około 60% ofiar wszystkich pożarów. Zadymienie wywołuje u ludzi osłabienie zmysłu orientacji, przez co wydłuża się czas ewakuacji z płonącego budynku, trudniejsze staje się prowadzenie akcji ratowniczej. Płonące krople natomiast niosą ze sobą ryzyko oparzeń skórnych oraz przyczyniają się do dalszego rozprzestrzeniania się pożaru.
Klasyfikacja ogniowa materiałów budowlanych - klasyfikacja uzupełniająca
klasa wytwarzania dymu |
ilość i szybkość wytwarzania dymu przez palący się wyrób |
s1 |
prawie bez dymu |
s2 |
średnia ilość i gęstość dymu |
s3 |
bardzo dużo gęstego dymu |
klasa wytwarzania płonących kropli |
intensywność wytwarzania płonących kropli i cząstek przez palący się wyrób |
d0 |
brak płonących kropli |
d1 |
niewiele płonących kropli (podobne do iskier z płonącego drewna) |
d2 |
bardzo wiele kapiących płonących kropli i cząstek |