ERGONOMICZNA ANALIZA STANOWISK PRACY
ORGANIZACJA STANOWISK PRACY Z KOMPUTERAMI
MIEJSCE PRACY DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
PODSTAWY PRAWNE
- Rozporządzenie MPiPS z1.XII.1998 r. (Dz. U. nr 148, poz.973)
- Dyrektywa 90/270/EWG
- PN-T-42107/A3:1997
- PN-92/F-06000
- PN-N-08000
- PN-N-08018
- PN-N-08028
- PN-84/E-02033
WYPOSAŻENIE STANOWISKA PRACY Z KOMPUTEREM
PODSTAWOWE
- jednostka centralna
- monitor
- klawiatura
- mysz
- stół (biurko)
- krzesło dla operatora
DODATKOWE
- drukarka
- skaner
- uchwyt na dokumenty
- podnóżek
- podkładka pod nadgarstki
- oprawa oświetlenia miejscowego
REGULACJA POŁOŻENIA MONITORA (wymiary i odległości)
- odległość oczu od ekranu w powinna się mieścić granicach 40-70cm
- kąt odchylenia tułowia do tyłu od poziomu powinien wynosić ok. 1050
- kąt pomiędzy linią ramienia a poziomem powinien wynosić ok. 1150
- kąt między ramieniem a przedramieniem ok. 1000
OŚWIETLENIE STANOWISKA Z KOMPUTEREM
- eliminacja odblasków, światła i refleksów lustrzanych
- stosowanie filtrów
Aby uniknąć męczących odbić światła w monitorze i jego otoczeniu, należy:
- ustawić monitory równolegle do okna
- do oświetlenia pomieszczenia stosować światło rozproszone
- unikać mebli z połyskiem
Ważne aby takie elementy, jak maszynopis, klawiatura i ekran znajdowały się w polu najlepszego widzenia
Optymalny kąt widzenia w płaszczyźnie pionowej - 600
DOBÓR MONITORA
- natężenie promieniowania elektromagnetycznego monitorów, zwłaszcza tzw. low radiation (LR), wynosi zaledwie tysięczne części NDN
- ekran monitora powinien być pokryty warstwą antyodbiciową lub wyposażony w filtr
- znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne. Jaskrawość i kontrast ekranu powinny być łatwe do regulacji w zależności od oświetlenia stanowiska pracy
- nie zaleca się stosowania monitorów z dodatnim kontrastem luminacji (jasne znaki na ciemnym tle)
- monitor powinien mieć możliwość obrotu wokół osi pionowej co najmniej po 600 w lewo i prawo oraz możliwość pochylania co najmniej o 50 i odchylania co najmniej o 200.
DOLEGLIWOŚCI PRZY PRACY Z KOMPUTEREM
NARZĄDU WZROKU
- subiektywne objawy zmęczenia:
- zły kontrast widzenia
- rozmazywanie się obrazu
- podwójne widzenie
- kłucie, ucisk
- pieczenie, zmęczenie i zaczerwienienie oczu
- bóle i zawroty głowy
- skurcze mięśni
- światłowstręt
- niemożność długiego czytania
UKŁADU MIĘŚNIOWO-SZKIELETOWEGO
- Zespoły i urazy z przeciążenia :
- przewlekłe i wielopunktowe bóle mięśni
- sztywność mięśni
- ograniczenie ruchów
- objawy uszkodzeń nerwów i ścięgien
- bóle układu m-sz
głowa - 48,0%
szyja i obręcz barkowa - 51,2%
kończyny górne - 24,3%
okolica lędźwiowa - 45,5%
pośladki - 7,6%
uda - 19,0%
kolana i podudzia - 29,0%
ORGANIZACJA STANOWISKA PRACY
Do prawidłowego ukształtowania stanowiska pracy przydatna jest znajomość ergonomii:
- górna krawędź ekranu monitora nie powinna znajdować się powyżej oczu pracownika
- inne urządzenia, jak skaner, drukarka powinny znajdować się w zasięgu rąk pracownika
Naturalna i wygodna pozycja ciała zmniejsza zagrożenia dla układu mięśniowo-szkieletowego:
- siedzisko powinno mieć regulację wysokości w zakresie 40-50 cm od podłogi
- płyta siedziska i oparcie powinny być wyprofilowane odpowiednio do naturalnej pozycji siedzącej
- oparcie powinno mieć możliwość regulacji w zakresie 50 do przodu i 300 do tyłu.
OBCIĄŻENIA STATYCZNE
- Utrzymywanie ciała w pozycji siedzącej - mięśnie kręgosłupa
- Utrzymywanie głowy w pozycji umożliwiającej obserwację klawiatury, dokumentu i ekranu - mięśnie karku
- Utrzymywanie kończyny górnej w pozycji umożliwiającej obsługę klawiatury - mięśnie obręczy barkowej, ramion i przedramion
MONOTYPOWOŚĆ RUCHÓW, OBCIĄŻENIE KRĘGOSŁUPA, ZMIANY SKÓRNE, DYSKOMFORT PSYCHICZNY
WYMIARY I ODLEGŁOŚCI
- Jeśli monitor jest ustawiony na komputerze, wówczas stół musi być niższy, ale tak, aby przestrzeń na nogi pod blatem dla klawiatury wynosiła co najmniej 50 cm.
- krzesło powinno mieć możliwość regulacji jak największej liczby elementów: wysokość, głębokość i pochylenie siedziska: wysokość i kąt nachylenia oparcia
ORGANIZACJA PRACY Z KOMPUTEREM
- organizacja pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii
- łączenie pracy z monitorem ekranowym z innymi rodzajami prac, wymuszającymi pracę w innej pozycji i nie obciążającej narządu wzroku
- wprowadzenie przerw w pracy przeznaczonych na wykonanie prostych ćwiczeń gimnastycznych
- nie przekraczanie godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego
- 5 minut przerwy, wliczanej do czasu pracy po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego
ORGANIZACJA PRACY PRZEMIENNEJ „WIĘCEJ RUCHU W BIURZE”
- umieszczanie telefonu nie w zasięgu ręki
- zorganizowanie stanowiska kserokopiarki w sąsiednim pomieszczeniu
- zastosowanie drukarek sieciowych oddalonych od stanowisk komputerowych
- zastosowanie biurek z możliwością pracy w pozycji stojącej
- zastosowanie krzeseł - klęczników
- wprowadzenie zakazu spożywania posiłków i napojów na stanowisku pracy
- zorganizowanie oddzielnego pomieszczenia socjalnego
- stworzenie warunków do przeprowadzania ćwiczeń gimnastycznych wpływających korzystnie na układ mięśniowo-szkieletowy i na organ wzroku
POMIESZCZENIE DO PRACY Z KOMPUTERAMI
Na każdego pracownika w pomieszczeniu z komputerami powinno przypadać:
- minimum 13m3 wolnego wnętrza
- minimum 2m2 wolnej powierzchni podłogi.
Oświetlenie powinno zapewniać komfort pracy wzrokowej
USTAWIENIE SPRZĘTU WZGLĘGEM OŚWIETLENIA
Ustawienie monitorów powinno być równoległe do okien i linii świateł sufitowych (płaszczyzna ekranu jest prostopadła do okna)
PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE
Pole elektromagnetyczne jest silniejsze za monitorem, dlatego zaleca się, aby monitory ustawiać parami tyłem do siebie w odległości co najmniej 80cm.
- odległość pomiędzy sąsiednimi monitorami powinna wynosić co najmniej 60 cm.