GRUPA NR: ZESPÓŁ: |
ĆWICZENIE NR: 7
Współczynnik podziału Nernsta. Sprawozdanie zbiorcze.
|
DATA WYKONANIA ĆWICZENIA:
|
ZESPÓŁ: |
|
OCENA:
|
1. WSTĘP TEORETYCZNY:
Rozważając układ izotermiczno - izobaryczny złożony z dwóch praktycznie niemieszających się cieczy 1 i 2 otrzymujemy układ 2 - fazowy ciekły, a wytworzone fazy nazwać można fazą I i II.
Faza I jest nasyconym roztworem składnika 2 w 1, faza II jest nasyconym roztworem składnika 1 w 2. Wprowadzając do jednej z tych faz substancję 3 (słaby kwas organiczny) rozpocznie się proces przenoszenia przez granicę faz substancji 3. Proces ten będzie trwał do chwili ustalenia się równowagi termodynamicznej. Zgodnie z zasadą termodynamiki dla układów wielofazowych w stanie równowagi potencjały chemiczne składnika 3 muszą być jednakowe dla obu faz.
- standardowe potencjały chemiczne składnika 3 w fazach I i II,
a zatem:
-
-odpowiednia aktywność składnika 3 w fazach I i II
Stan standardowy wybrano tak, że współczynniki aktywności są równe jedności w roztworach nieskończenie rozcieńczonych.
Dla realnych stężeń określa się tzw. współczynnik podziału Nernsta wyrażany przy pomocy stężeń:
Współczynnik podziału Nernsta jest to stosunek stężeń składnika występującego w obu fazach w postaci cząsteczek jednego typu.
Tak zdefiniowany współczynnik podziału zmienia się ze stężeniem, dlatego, że roztwory nie są doskonałe.
W szczególnym przypadku składnik 3 jest w fazie I częściowo zdysocjowany, a w fazie II częściowo zasocjowany.
2. CEL.
Analiza wyników poszczególnych cząstkowych sprawozdań zespołów.
3. OPRACOWANIE DANYCH DOŚWIADCZALNYCH:
Zespół 1 |
Zespół 2 |
Zespół 3 |
Zespół 4 |
||||
α |
CII/CI |
α |
CII/CI |
α |
CII/CI |
α |
CII/CI |
0,1069 |
3,1800 |
0,091 |
3,914 |
0,1124 |
3,4000 |
0,1187 |
2,1500 |
0,0855 |
4,3375 |
0,075 |
5,990 |
0,1470 |
5,5600 |
0,1022 |
3,2364 |
0,0768 |
5,4800 |
0,063 |
6,407 |
0,1663 |
6,9158 |
0,0912 |
4,2286 |
0,0704 |
6,2500 |
0,059 |
7,312 |
0,1795 |
7,5182 |
0,0855 |
5,1750 |
KN |
KDim |
KN |
KDim |
KN |
KDim |
KN |
KDim |
0,884 |
183,99 |
0,363 |
20,689 |
1,067 |
416,95 |
1,389 |
838,639 |
Dla układu trójskładnikowego dwufazowego kwas benzoesowy - woda - ksylen można zapisać równanie łączące charakterystyczne wielkości zadane i szukane:
Jest to zarazem równanie prostej y = a x + b, jeżeli przyjmie się następujące założenia:
W związku z tym można obliczyć wartości dwóch stałych charakterystycznych:
Należy jeszcze określić metodą regresji liniowej współczynniki prostej, a i b:
Zespół 1 |
Zespół 2 |
Zespół 3 |
Zespół 4 |
||||
C1 |
|
C1 |
|
C1 |
|
C1 |
|
0,0050 |
3,5333 |
0,0070 |
4,349 |
0,0045 |
3,8250 |
0,0040 |
2,4571 |
0,0080 |
4,7534 |
0,0105 |
6,484 |
0,0075 |
6,5156 |
0,0055 |
3,6327 |
0,0100 |
5,9619 |
0,0150 |
6,864 |
0,0095 |
8,2125 |
0,0070 |
4,6250 |
0,0120 |
6,7567 |
0,0170 |
7,768 |
0,0110 |
9,1889 |
0,0080 |
5,6712 |
Stałe wynoszą odpowiednio:
4. WNIOSKI.
Woda i ksylen są wzajemnie nierozpuszczalne i po zmieszaniu tworzą dwie warstwy ciekłe, będące praktycznie czystymi cieczami. Do tego układu dodajemy stały kwas benzoesowy, rozpuszczalny w obu cieczach. Pojawił się on w obu warstwach tworzących roztwory o różnych stężeniach. Stosunek stężenia kwasu benzoesowego w warstwie organicznej do warstwy wodnej nie jest stały i jest liczbą większą od jedności. Oznacza to, że stężenie kwasu w warstwie ksylenowej jest większe niż w warstwie wodnej. Kwas benzoesowy dużo lepiej rozpuszcza się w warstwie organicznej niż w wodnej.
Stała dimeryzacji jest wysoka, ponieważ w warstwie organicznej powstaje więcej cząsteczek zdimeryzowanych niż monomerów.
Stała podziału Nernsta jest mniejsza od 1 co świadczy, że udziały składnika niezdysocjowanego w fazie wodnej i niezasocjowanego w fazie organicznej są w przybliżeniu sobie równe, jednak więcej monomerów jest w fazie organicznej.
Dodatkowym wnioskiem, który można wyciągnąć z tego doświadczenia jest to, że ze wzrostem stężenia stopień dysocjacji rośnie.