RACHUNKOWOŚĆ wykład I
Literatura:
„ Rachunkowość - aspekty teoretyczne i praktyczne” Bronisław Micherda
„Rachunkowość” Kazimierz Sawicki
„Podręcznik samodzielnej nauki księgowania” Barbara Wieruch Wyd. ODDK
Egzamin: test jednokrotnego wyboru, około 50 pytań.
Kontakt: jonask@poczta.fm
RACHUNKOWOŚĆ JAKO NAUKA
1 teoria : trzeba dążyć do definicji rachunkowości, żeby określić raz na zawsze czym jest rachunkowość.
Pierwsza próba zdefiniowania rachunkowości to lata 50 20 wieku.- poj. rachunkowości ujęte w sposób pragmatyczny, praktyczny.
20 lat później - krytyka kolejnej definicji.
Koniec lat 70 do dziś :
„Rachunkowość jest uniwersalnym i elastycznym systemem informacyjno-kontrolnym odzwierciedlającym przebieg i rezultaty działań jednostek gospodarczych”.
2 teoria: nie potrzebna jest definicja rachunkowości, wystarczy określić jej przejawy, cechy; charakterystyczne dla rachunkowości anglosaskiej, dla USA.
Rachunkowość to Biurokracja - władza papieru
CECHY Rachunkowości:
Uniwersalność
Można ją zastosować do podmiotu prowadzącego dowolną działalność,
Zdolna do przekazywania wiadomości o różnym stopniu szczegółowości: informacje ogólne, informacje o jednym pracowniku.
Elastyczność - można ją zastosować w firmie o dowolnej wielkości: mikroprzedsiębiorstwa, globalni przedsiębiorcy.
System - coś zwartego, spójnego, zbiór zasad, reguł, schematów postępowania, jest wewnętrznie uporządkowany, poukładany.
Odzwierciedla przebieg- zadaniem jest pokazać w sposób dokładny jak przebiega działalność danego podmiotu np. jaki zysk firma osiągnęła i jaki był to zysk.
Rezultat działania - sprawozdania finansowe, pozwalają również na ocenę tego podmiotu.
FUNKCJE RACHUNKOWOŚCI:
Funkcja Informacyjna - najstarsza funkcja, można powiedzieć że po to rachunkowość powstała, dostarcza informacje dla różnych użytkowników dostosowane pod względem czasu, treści, stopnia szczegółowości.
Z reguły są to informacje na potrzeby zarządzania, ale nie tylko do wewnątrz te informacje idą,
Na potrzeby personelu, pracowników (głównie informacje dotyczące rentowności),
Konkurencja,
Aparat skarbowy,
Kapitało dawca - głównie banki, inwestorzy indywidualni,
Otoczenie, administracja państwowa, regionalna np. samorząd lokalny np. zyskowność.
Funkcja Kontrolno - ochrona majątku przedsiębiorstwa (2 aspekty)
Ochrona przed zniszczeniem majątku - bierna strona
Wypracowanie odpowiedniego systemu odpowiedzialności, przypisanie konkretnych elementów majątku odpowiednim osobom, dokument OT - odbiór środka trwałego.
Oddziaływanie na racjonalne wykorzystywanie majątku, zapobieganie marnotrawstwo - strona czynna
Eliminacja niegospodarności, odpowiedni system obiegu dokumentów, przejaw - inwentaryzacja,
okresowy spis z natury ujawniający braki, niedobory.
Rozwinęła się w samodzielną dyscyplinę - controling ( monitorowanie całego procesu
gospodarowania).
Funkcja Analityczna - zapożyczona z innych nauk, wykorzystywanie danych pochodzących z rachunkowości do bieżącej ewidencji działalności podmiotu np. wskaźnik zysku. Obrabiane są surowe dane i formułowane są wnioski przydatne w zarządzaniu podmiotem gospodarczym.
Funkcja Stymulacyjna - współuczestniczenie w procesie zarządzania poprzez generowanie informacji i oddziaływanie na poprawę funkcjonowania, powiązana z funkcją analityczną.
STRUKTURA RACHUNKOWOŚCI (SKŁADA SIĘ Z..)
Księgowość - część rejestracyjna systemu, tworząca bazę danych do rachunkowości.
W praktyce jest to prowadzenie ksiąg rachunkowych, handlowych, konta, operacje księgowe.
Rachunek kosztów - identyfikacja, pomiar, klasyfikacja i ewidencja kosztów dla potrzeb zarządzania.
2 systemy ewidencji kosztów w księgowości.
Rachunkowość zarządcza - odrębna dziedzina, która wyrosła na bazie rachunku kosztów, zajmuje się planowaniem, kontrolą, badaniem opłacalności, wspiera zarządzanie podmiotami, ma prospektywny charakter.
Sprawozdawczość finansowa - rezultat działania księgowości. Sprawozdawczość rozumiana szeroko: rozumienie finansowe i narzucone innymi przepisami.
NADRZĘDNE ZASADY RACHUNKOWOŚCI:
To zbiór zasad racjonalnego postępowania dobrego postępowania i wytycznych które mają wskazywać nam dobre postępowanie. Zasady te dają pewność porozumienia się z innymi. Nie ma katalogu takich zasad. (Jest ich dużo 8 z nich jest zawsze wymieniana.)
Nie ma zamkniętego katalogi zasad art.4 ust.1,2 ust. o rachunkowości:
1) Zasada Prawdziwego i wiernego obrazu - każdy podmiot prowadzący ewidencje powinien dążyć do odzwierciedlania prawdziwego przebiegu działalności z uwzględnieniem wszystkich czynników, które ten obraz mogłyby zakłócić np. wahania giełdowe. W Polsce nie jest ona najważniejsza.
2) Zasada Memoriału art.6 ust.1 (w Polsce uznawana za najważniejszą)
„W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.”
Obowiązek ujmowania operacji gospodarczych w okresach, w których wystąpiły bez względu na to czy rachunki związane z tymi operacjami zostały uregulowane. Dana operacja musi zostać ujęta w tym okresie, w którym powstała nieważne czy została zapłacona.
Przeciwna jest zasada kasowości - liczy się tylko przepływ gotówki.
3) Zasada Kontynuacji działania - art.5 ust.2
Wszystko to co widzimy (sprawozdania, raporty) zostały opracowane przy założeniu, że dany podmiot gospodarczy zamierza prowadzić działalność w najbliższej przyszłości (12 m-cy w niezmienionym istotnie zakresie np. nie zamierza zawiesić działalności, zlikwidować się, czyli zamierza działać dalej).
„Przy stosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub
prawnym. Ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności, kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego.”
4) Zasada Ostrożności - (ostrożnej wyceny, pesymizmu) art.7 ust.1 - należy tak wyceniać wynik finansowy podmiotu aby nie zniekształcić pomiaru, dla bezpieczeństwa przyjmujemy zawsze wynik gorszy.
„Poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady ostrożności.”
„Nie wyceniaj wyżej niż cena rynkowa”
5) Zasada Periodyzacji - ujmowanie działalności podmiotów w ograniczonych czasowo ramach.
Dwie ramy czasowe:
m-c
rok
przykład: lipiec - grudzień - pierwszy okres działalności można dołączyć do następnego roku, maksymalny czas pierwszego okresu działalności (roku obrotowego) to 12 plus 6 m-cy.
6) Zasada Podmiotowości - jest to punkt widzenia, na zjawiska patrzymy z punktu widzenia konkretnego podmiotu gospodarczego.
Każdy podmiot gospodarczy musi posiadać odrębną rachunkowość.
7) Zasada Wyższości treści nad forma - art.4 ust.4 - podmiot może dokonywać uproszczeń w ramach całości, jeżeli nie wpływają one ujemnie na zasady prawdziwego i wiernego obrazu.
„Jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku określonego w ust. 1.”
8) Zasada Ciągłości (porównywalności) - art. 5 ust.1
Podmiot gospodarczy zobowiązany jest do stosowania tych samych zasad z okresu na okres tak aby można było porównywać dane. Można wprowadzać zmiany tylko na przełomie lat.
9) Zasada Istotności - art.8 ust.1
„Określając zasady (politykę) rachunkowości należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności, o której mowa w art. 7.”
Jeżeli przedsiębiorca dokonuje wyboru rozwiązania w zakresie rachunkowości ma obowiązek wyodrębnić wszystkie istotne zdarzenia niezbędne do oceny sytuacji majątku.
Realizacji
Współmierności przychodów i kosztów
Zakazu kompensat
Indywidualnej wyceny
MODEL RACHUNKOWOŚCI
1) Model anglosaski - najdoskonalszy z istniejących modeli, powstał w krajach o dużym udziale inwestorów indywidualnych, którzy są kapitałowcami, występują w krajach dawnej Kandy, USA, Australii, Halandii.
2) Model kontynentalny - kształtują one rachunkowość przedsiębiorców przy dużym udziale banków i państwa. Cechuje się tym że jest ściśle sformalizowana, wszystko normują, układają. Przedstawicielami są kraje kontynentu europejskiego tj. Niemcy, Francja, Włochy, Hiszpania, Polska -nie·!
3) Model Południowoamerykański ( zwany też :łaciński, inflacyjny) - kopia modelu kontynentalnego wprowadzona na stałe korektę inflacyjną- stosowana w krajach o wysokiej inflacji ( Ameryka Południowa i Środkowa)
4) Model Mieszany (przejściowy) - charakterystyczna dla krajów postsocjalistycznych, najmniej wyraźny np :Polski. Ma cechy modelu anglosaskiego i kontynentalnego np.; Rumunia, Wietnam, Bułgaria
5) Model - charakteryzuje się brakiem modelu, ukierunkowana na informowaniu władz realizacji planu, występuje w krajach komunistycznych tj. Korea Północna, Kuba, Albania
6) Model Teoretyczny ( nieistniejący) - zgodny z międzynarodowymi standardami rachunkowości.
Harmonizacja - charakterystyczna dla UE zbliżone rozwiązania żeby rachunkowość poszczególnych krajów była do siebie zbliżona.
MSR - jest to katalog rozwiązań problemów rachunkowości, zbiór dobrych rad, nie jest normą prawną, umożliwia wejście przedsiębiorstwa na tereny innego kraju.
BILANS
Bilans - jako podstawowa sprawozdawczości finansowej. Bilans w Polsce -dwustronne zestawienie porządkowe, z jednej strony majątek przedsiębiorstw, z drugiej źródło przychodu majątku czyli kapitał.
Metoda bilansowa - ma specyficzny punkt widzenia, oznacza podwójny sposób patrzenia na rzeczywistość po stronie finansowej i rzeczowej. Bilans jednostronny - wzór zał. 1 do ust. o rachunkowości.
BILANS
Aktywa ( Majątek) Pasywa( Kapitał)
A: Aktywa trwałe
Wartości niematerialne i prawne
Rzeczowe aktywa trwałe
Należności długoterminowe
Inwestycje długoterminowe
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
B: Aktywa obrotowe
Zapasy
Należności krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
Krótkoterminowe inwestycje międzyokresowe
Wartości niematerialne i prawne - nabyte przez jednostkę prawo majątkowe, nadające się do gospodarnego wykorzystania o przewidywalnym okresie użytkowania dłuższym niż 1 rok i przeznaczone na potrzeby jednostki.
Wyróżniamy grupy:
Prawa autorskie - licencje, koncesje, prawa patentowe
Know - how (wiedzieć jak) - sprzedawana licencja, sposób postępowania
Wartość firmy : good will - dodatnia wartośc firmy, Bad will - ujemna wartość firmy( ujmowane po stronie pasywów nie jest wartością niematerialną i prawną!)
Koszty zakończenia prac rozwojowych
2) Rzeczowe aktywa trwałe - utożsamione ze środkami trwałymi, o przewidywanym okresie użyteczności dłuższym niż 1 rok na potrzeby jednostki.
Środki trwałe - to zdatne i kompletne do użytku zaliczamy do nich :
- nieruchomości ( grunty, budynki) współwłasność prawa do użytku wieczystego lokalu
- śr. trwałe mechaniczne
- ulepszenie w obcych środkach trwałych
- inwentarz żywy dłuższy niż jeden rok.
3) Należności długoterminowe - przedsiębiorstwo nabywa prawo do pozyskania środków
piwnicznych na okres spłaty dłuższy niż 12 m-cy np. leasing
4) Inwestycje długoterminowe - zaangażowanie śr. pieniężnych na dłużej niż 12 m-cy.
5) Zapasy - decyduje o tym rodzaj działalności są to np. towary, materiały podstawowe( surowce) i pomocnicze ( paliwo)
6) Należności krótkoterminowe - prawa majątkowe zdarzeń przeszłych, okres spłaty pniżej 1 roku
7) Inwestycje krótkoterminowe - środki pieniężne w sensie dosłownym oraz wszystkie inwestycje poniżej 1 roku
RACHUNKOWOŚĆ 29.10.2010 II WYKŁAD
Źródła pochodzenia majątku:
-kapitał własny
-zobowiązania i rezerwy na zobowiązania (kapitał obcy)
AKW (Pasywa kapitał własny)
I.. Kapitał podstawowy (fundament) to, co jest- przedsiębiorstwa- układ wspólników
-SA kapitał akcyjny
-ZOO kapitał udziałowy
-sp. Cywilna kapitał właścicieli, kapitał zakładowy, przedsiębiorstwa państwowe i spółdzielnie mają fundusze (np.założycielski). fundusz=kapitał.
Kapitał podstawowy- jest uwzględnienie, stały, ale może się zwiększyć lub zmniejszyć. Gdy przedsiębiorstwo pokrywa straty kapitałowe to jest to droga do upadłości.
II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy, to co powinno być a go nie ma- kapitał zadeklarowany przez wspólników ale nie wniesiony do dnia bilansu. Pozycja II jest ujemna- odejmuje się ją od kapitału podstawowego. Należne wpłaty są zawsze ujemne. Znakowanie kwot ujemnych.
Rysunek (z minusem na czerwono w prostokącie)
-200 200 |
200 |
III. Akcje/ udziały własne (też są ujemne) dawniej udziały/akcje do zbycia. Wyemitowane a nikt ich nie kupił. III tak jak II pomniejsza kapitał podstawowy.
IV. Kapitał zapasowy (benfor bezpieczeństwa)- tworzy się aby zabezpieczyć się przed stratami, nakłada się część zysku na kapitał zabezpieczający . SA musi np. prawa odkładać 8% zysku netto na kapitał zapasowy aż nie osiągnie on 1/3 kapitału podstawowego. Jak osiągnie to może- nie musi.
100zł-cena nominalna
130zł-cena sprzedaży
Nadwyżka ceny sprzedaży ponad cenę nominalną stanowi II źródło tworzenia kapitału zapasowego. Przedsiębiorstwo państwowe ma fundusz przedsiębiorstwa.
V. Kapitał z aktualizacji wyceny
VI. Pozostałe kapitały zerowe
Ad V. proces aktualizacji to proces dostosowanie majątku do ceny rynkowej. Jak się raz zmieni wartość aktualizacji to trzeba to robić konsekwentnie
Ad V i IV jest dobrowolne nie trzeba tego robić.
VII. Zysk z lat ubiegłych (w 2003 był niepodzielny zysk) tzn. zysk nie rozplanowany, czeka na decyzję organów przedsiębiorstwa. Pozycja ta pojawia się, znika jak się podzieli to nie ma a za rok znów jest nowy. Może to być także niepokryta strata z ubiegłych lat.
VIII zysk/strata okresu bieżącego. Zysk netto musi się zgadzać z ostatnią pozycją (ku sprawozdania) z rachunku zysku i strat.
IX. odpisy z zysku netto w trakcie roku obrotowego (pozycja ujemna, pomniejsza zysk netto). Wypłacanie zaliczek ,nagród, premii, udziałów przed zakończeniem roku obrotowego. Podział zysku zanim się go określi, e trakcie roku obrotowego.
Najczęściej są:
-kapitał podstawowy,
-kapitał zapasowy
Kapitał obcy- zobowiązania i rezerwy na zobowiązania. Wszystko użyczoe, pożyczone przedsiębiorstwa
I. Rezerwy na zobowiązania.
Rezerwy- to zapas który przedsiębiorstwo sobie odkłada by pokryć przyszłe koszty, są one pewne ale nie zna ich dokładnej wysokości (rezerwa na naprawy gwarancyjne- najczęściej jest to % od sprzedanych wyrobów, rezerwa na odprawy sprzedanych wyrobów, rezerwa na odprawy emerytalne, nagrody jubileuszowe).
II. Zobowiązania długoterminowe (ponad 12 miesięcy). Zobowiązania wynikające z przyszłych zdarzeń. Obowiązek zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz określonego podmiotu (kontrahent, budżet państwa, pracownik itd.). inaczej dług do zapłaty. Najczęściej zobowiązania z tytułu zaciągniętych pożyczek i kredytów.
III. Zobowiązanie krótkoterminowe (do 12c miesięcy). Zalicza się tu zobowiązania zapłaty za dostawy dóbr i usług WYJĄTEK Zawsze takie są choć mają 12 miesięcy.
IV. Rozliczenia międzyokresowe
Suma pasywów= suma aktywów
Uporządkowanie pasywów nie jest przypadkowe. Uporządkowane są wg.wzrastającego stopnia wymagalności. Bilans jest obowiązkowy 1 raz w roku. Niektóre przedsiębiorstwa (banki 6 msc, zakładu bezp.., fundusze emeryt.) muszą częściej. Bilans można sporządzić w dowolnym terminie.
Nad bilansem:
-nazwa przedsiębiorstwa
-adres siedziby
-numer regon
-data (głównie 31.12)
-bilans (sprawozdanie) bilans musi dzielić wszystkie składniki na aktywa i pasywa. Określić wartość aktywów i pasywów.
-określić sumę bilansową
Pod bilansem:
-data i miejsce sporządzenia bilansu
-podpis osoby sporządzającej bilans (osoby odpowiedzialnej za prowadzenie księgowości)
Podpis- kierownik jednostki gospodarczej
Odmowa podpisu tych osób musi być wyjaśniona pisemnie dlaczego tak jest, musi być podany powód braku podpisu
5 CECH BILANSU:
-zupełność- zawiera wszystkie składniki pasywów i aktywów jakie wynikają z ujęcia wszystkich zdarzeń gospodarczych jakie wystąpiły w danym okresie.
-rzetelność- zgodność ze stanem rzeczywistym
-sprawdzalność- każdą pozycję aktywów i pasywów da się sprawdzić z dokumentami źródłowymi (pozycja z księgą, księga z dokumentami)
-ciągłość- te same zas. Z okresu na okres, chwila zamknięcia bilansu jest tym samym równocześnie chwilą otwarcia nowego
-przejrzystość- odpowiedni sposób uogólnienia informacji, posegregowanie informacji zgodnie ze wzorem.
Bilans- podstawowe sprawozdanie rachunkowe ma funkcję informacyjną dla właściciela banku, konkurencji itd. Bilans przeds to jego fotografia na ten dany konkretny moment. Bilans jest ujęciem statycznym, księgowanie na kartach jest dynamiczne.
Zdarzenia gospodarcze- otoczenie zewnętrzne, wewnętrzne.
Operacje gospodarcze- część zdarzeń gospodarczych wywołujące zmiany w bilansie przeds. Każda operacja gosp.ma początek i koniec. Zawsze wywołuje zmiany w 2 miejscach.
Fakty gospodarcze- nie wywołują zmian np. wysłanie oferty, zatrudnienie, fakty. Ciągną za sobą w przyszłości operacje.
Rodzaj operacji za względu na charakter zmian
Aktywa + zakup towaru za gotówkę, maleje kara, rośnie majątek towaru. -- Suma majątku jest bez zmian
|
Pasywa + Nie ma zmian w sumie bilansowej. Przeznaczenie zysk netto na kapitał zapasowy. - Przeznaczenie zysku na dywidendy do wypłaty |
|||||||||
|
+ - |
|
||||||||
|
Operacja aktywno- pasywna |
|
||||||||
|
Kupno na kredyt Kupiłem towar Nie zapłaciłem Aktywno pasywna suma |
Kupiecki (zapłacą za miesiąc) Wzrosty aktywa Wzrosty pasywa Dodatnia Bilansowa rośnie |
|
|||||||
|
- - |
|
||||||||
|
Bo ubyło pieniędzy. Bo zmienił się… |
|
||||||||
|
Zapłaciłem- zmalały aktywa i pasywa. Aktywo-pasywa zmniejszająca, ujemna, uregulowanie zobowiązania. |
|
||||||||
|
Operacje wynikowe Wynik finansowy= przychód-koszty WF=P-K |
|
Rysunek…………………….
Operacja gospodarcza zmienia wygląd bilansu, zatem musi być udokumentowana- dowody źródłowe, dowody księgowe- prawidłowo sporządzone dokumentacje potwierdzające wystąpienie operacji gospodarczej w określonym czasie i miejscu.
Dowód księgowy winien zawierać:
1)określenie rodzaju dowodu i numer identyfikacyjny. Określenie jest waże bo wygladają podobnie, tak samo numer jest potrzebny do jednoznacznego..
2)wskazanie stron dokonujących operacji gosp.
3)opis treści, i wartości operacji (co i za ile)
4)data dokonania operacji, oraz data sporządzenia dowodu
5)podpisy stron uczestniczących w operacji
6)dekretacja-sprawdzenie poprawności dowodu i zakwalifikowanie do ujecia w księgach rachunkowych. Ustawa o rachunkowości dopuszcza by punkt 5 i 6 nie były realizowane gdy dokument jest wystawiony elektronicznie.
Dowody księgowe;
I. Zewnętrzne- potwierdzają operację ze środowiskiem, z otoczeniem przedsiębiorstwa
II. Wewnętrzne- nasze własne w ramach tego samego podmiotu
Zewnętrzne:
-własne wydawane przez przedsiębiorstwa
-obce przychodzące fa VAT (zwykła fa korygujaca nota księgowa, różne nadaje faktu osoby fa VAT dokumentuje zawsze zakup. WB (wyciąg bankowy) potwierdza operację na rachunku bankowym, które już wystąpiły i przeszłość.
Inne środki pieniężne to weksle obce i czeki obce
-własne- wystawiane dla obcych
Fa VAT dokumentuje sprzedaż
Wz-wydanie zewnętrzne przekazanie przedmiotu towaru
PP-polecenie przelewy dyspozycja dla banku
Czek
Weksel
Wewnętrzne:
Dokumenty kasowe
KP- kasa przyjmuje
KW- kasa wyplaci i wyda
RK-raport kasowy
KP- każdy wpływ musi być udokumentowany
KW-rozchody, wydatki i kasy
Rk- zestawia wszystkie wpływy, wydatki najczęściej z dnia, będące jedną kwotą
Dokumenty związane ze środkami trwałymi:
OT- odbiór środku trwałego, datą, co to jest, kto odbiera, miejsce uzytkowania
LT- likwidacja środka trwałego gdy się zuzyje
Li- potwierdza chwilę zakończenia likwidacji może to być cały proces
P2- przyjęcie zewnętrzne potwierdza fizyczne przyjęcie towaru
Fa VAT, Pz muszą być zgodne
Rw- rozchód wewnętrzny wydanie czegoś do wewnątrz przedsiębiorstwa, surowce do produkcji, środki czystości, paliwo it
PK- polecenie księgowania, wydaje księgowy, nie ma żadnego innego dowodu księgowego
LP- lista płac- dokument potwierdzający naliczenie i wypłatę wynagrodzenia.
Funkcjonowanie kont księgowych- narodziło się w płdn Włoszech kupcy stosowali tzw konto dwustronne, istnieje od ponad 500 lat
Rysunek
|
nazwa |
numer |
|
Strona debetowa D+ WN
|
Strona kredytowa C+ Ma (zapłacić) |
||
Suma obrotów∑
|
∑ |
Różnica między stronami- SALDO
Konta służą ujmowaniu zmian aktywów i pasywów
Aktywne |
Pasywne |
||
Środki pieniężne w kasie |
zobowiązania |
||
+ saldo początkowe Sp. 2500 1000 -3000 |
- 1500 2000 |
-800 700 100 |
+ sp 1000 najczęściej z poprzedzeniem miesiąca 500 2000 |
65000 |
3500 S 3000 Dt |
1700 Sc + 1800 |
3500 |
6500 = 6500 |
3500 |
3500 |
|
Saldo debetowe bo db jest większy, a notuje s po tej stronie gdzie jest mniej |
Kwota pasywa prawie zawsze mają salda kredytowe wyjątek |
Sald zerowych się nie pisze. Przy kartach aktynowych zawsze są salda debetowe.
Strona obrotów większych daje nazwę!
|
WF |
|
- koszt |
|
+ przychód |
Sc + |
|
Jak ma pecha to ma SD + |
Wf- jedyne konto pasywne gdzie może być saldo debetowe i oznacza stratę w działalności gospodarczej wszędzie indziej to błąd.
Zasada podwójnego zapisu. Nie ma wyjątku. Każda operacja gospodarcza będzie zaksięgowana na 2 różnych stronach konta (raz po debacie, raz po kredycie w odpowiadających sobie kwotach).
Rachunkowość wykład IIi
Dzielenie i łączenie kont ( działanie na kontach):
Konta dzielimy:
- aby uzyskać więcej informacji
1) Podział poziomy kont - wyodrębnienie jednorodnej treści z obu stron konta i ta treść będzie funkcjonowała jako odrębne konto węższej treści.
Towary
Konto syntetyczne - przekazuje Konta analityczne - o szczegółowej treści
|
|
informacje o jednym towarze
do sprawozdania ( bilansu) idzie tylko kwota z kont syntetycznych, nie pokazuje się kont analitycznych są one dodatkowe dla przedsiębiorstwa.
2) Podział pionowy kont (zasada ta wywołuje ciekawe skutki) wyodrębnia treści z jednej strony konta i te treści funkcjonują jako odrębne konto
|
x |
Konto korygowane ↘
x |
|
Konto korygujące
Wynik finansowy
|
|
Wszystkie koszty i przychody księgujemy na WF na końcu WF nie zliczamy kosztów i przychodów
Koszty Wynik finansowy Przychody
X
x
X
x
X
x
→
Brak sald początkowych i zerowych przy kontach kosztów i przychodów. Co miesiąc są otwierane i zamykane oraz przenoszone na Wynik finansowy.
ŁĄCZENIE KONT
Należności z tyt. Zobowiązania z tyt. dostaw i usług ↘ ↙ dostaw i usług
|
|
Jeżeli są te same zobowiązania i należności z jednej firmy to wtedy przedsiębiorstwo może je połączyć na konto rozrachunki.
Rozrachunki - pokazuje nam różnicę między należnościami a zobowiązaniami.
ZESTAWIENIE OBROTÓW I SALD
- ma postać uproszczoną lub rozszerzoną (próbną) - dotyczy dodatkowych informacji - zestawienie wszystkich kont i wpisuje się je do każdego konta sumę zapisu po strone debet (Dt)i kredyt (Ct) - wpisuje salda debet (Dt)i kredyt (Ct) tam gdzie występuje
Lp. |
Konto |
Obroty |
Salda |
|
|
|
Dt |
Ct |
Dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- Zestawienie mówi nam o zgodności księgowania (suma Dt musie się równać sumie Ct)
- o prawidłowym zamknięciu konta
- o prawidłowo ustalonym saldzie
PROBLEMY WYCENY
Wyróżniamy cztery rodzaje cen do stosowania wyceny !
Cena nabycia - cena zakupu danego składnika obejmuje kwotę należną sprzedającemu skorygowana o pewne kwoty.
Cena zakupu może być powiększona o koszty związane bezpośrednio z zakupem np.; koszty transportu, ubezpieczenia załadunku, magazynowania itp.
Cena + koszty dodatkowe
Cena zakupu + cena nabycia ( nie zawiera VATu cena netto oraz rabaty)
Koszty wytworzenia - obejmuje wszystkie koszty związane z wytworzeniem danego produktu ( koszty bezpośrednie i pośrednie)
Koszty bezpośrednie - związane z produktem, łatwo je obliczyć
Koszty pośrednie - nie da się bezpośrednio przyporządkować do produktu
Wartość godziwa - kwota za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać (sprzedany)wymieniony a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, a nie powiązanymi stronami ( doskonała cena rynkowa) dla majątku finansowego
Cena sprzedaży netto - ( najczęściej stosowany) możliwe do uzyskania na dzień bilansowy cena sprzedaży danego aktywu bez podatku VAT i bez jakichkolwiek zmniejszeń.
Sposób ustalenia wartości początkowej - to cena zakupu + wszystkie koszty dodatkowe pomniejszone do momentu oddania do użytku.
METODA LINIOWA - środki trwałe zużywają się równomiernie przez cały okres użytkowania ubytek wartości z roku na rok jest taki sam Ustalić go można z wykazu rocznych stawek zużywalności ubytku amortyzacji rocznie z ust. o osobach fizycznych i prawnych lub z klasyfikacji środków trwałych.
METODA DEGRESYWNA - (degresywno - liniowa) środek trwały najbardziej traci na swojej wartości w początkowych latach użytkowania lub śr. trwały jest najbardziej produktywny na początku swojej działalności.
Cechy:
Możliwość korzystania z tzw. czynników przeliczeniowych ( podwyższenie stawki amortyzacji. Np.: 210 000 x 10% x 3= 210 000 x 30%=63 000
Zmienna podstawa obliczenia( w pierwszym roku j.w a w pozostałych od wartości netto z roku wcześniejszego)
Od roku w którym odpisy amortyzacyjne liczone metodą degresywną jest niższe niż liczone metodą liniową do tego roku przechodzą na metodę liniową.
Nie wszystkie środki trwałe da się policzyć metodą degresywną !!
ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE
Środki trwałe w budowie - to środki niekompletne, niezdatne do użytku, gromadzi wszystkie środki związane z produkcją.
Wartości niematerialne i prawne - odpis z tytułu zużycia są dokonywane w ten sam sposób co środki trwałe.
Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych może być:
- dokonywana tylko metodą liniową
- mają dużo wyższą stawkę zużycia amortyzacyjnego ( szybciej się zużywają)
Prawo podatkowe pozwala na niewielką zmianę % stawki zużycia amortyzacji stosunku do danego roku np.: zwiększenie zużycie z 10% zmieniamy na 15% w zależności od używanego sprzętu.
5