Chorwacja - słowiańska dusza w oliwnym gaju

Gdy na własne oczy ujrzymy błękitne wody Chorwacji i królujące nad nimi imponujące krasy, z pewnością zrozumiemy, dlaczego cesarz Dioklecjan, właśnie w tym miejscu postawił najwspanialszy ze swoich pałaców.

Chorwacja (Republika Chorwacji) - państwo w Europie Południowej, nad Morzem Adriatyckim, graniczy od południa z Bośnią i Hercegowiną i Czarnogórą, od wschodu z Serbią oraz Węgrami i Słowenią od północy. Od południowego zachodu posiada dostęp do Morza Adriatyckiego

Historia Chorwacji :

• Do I wieku n.e. na terenie Chorwacji znajdowała się rzymska prowincja Iliria

• Od I wieku n.e. prowincje rzymskie Dalmacja i Panonia.

• Na początku VII wieku przybyły plemiona Chorwatów.

• W 803 tereny Chorwacji Dalmatyńskiej zostały podbite i włączone do imperium Karola Wielkiego.

• VII - VIII wiek - najazdy Ostrogotów, Awarów i plemion Słowian.

• Tereny Chorwacji stały się miejscem rywalizacji o wpływy: papiestwa, Wenecji i Węgier.

• Do 1102 rządy chorwackich książąt i królów.

• W 1102 unia personalna z Węgrami.

• XIV wiek - pod koniec panowania Andegawenów na Węgrzech (1308-95) okres walk wewnętrznych.

• Po bitwie pod Mohaczem w 1526 Chorwacja dostała się pod panowanie Habsburgów.

• Część ziem pod panowaniem Turków osmańskich, stopniowy ich napór spowodował zajmowanie praktycznie całego terytorium.

• W XVIII wieku zmniejszanie wpływów tureckich i w latach 1809-1813 powstały Prowincje Ilyrijskie Napoleona.

• W XIX wieku w Cesarstwie Austriackim, a później w strefie wpływów Węgier (po 1867 w Krajach Korony Świętego Stefana, czyli węgierskiej części państwa; w części austriackiej pozostała Dalmacja), cieszyła się tam jednakże autonomią (własny sejm). Austriacy starali się wyzyskiwać konflikty węgiersko-chorwackie dla umocnienia dynastii habsburskiej (np. Chorwaci pomogli w stłumieniu powstania węgierskiego w 1848).

• Także w XIX wieku tendencje niepodległościowe (1848).

• W 1918 Chorwacja weszła w skład Królestwa SHS (Serbów, Chorwatów i Słoweńców), od 1929 w Jugosławii.

• W roku 1941 faszystowskie ugrupowanie ustaszy na czele z Ante Paveliciem przejęło władzę, ogłosiło niepodległość i powstało Niepodległe Państwo Chorwackie (NDH). Terytorium Chorwacji sprzymierzonej wówczas z Niemcami obejmowało Chorwację właściwą (choć nie całą, część terytorium przyłączono do Włoch) oraz tereny dzisiejszej Bośni i Hercegowiny.

• W maju 1945 likwidacja przez armię jugosłowiańską Niezależnego Państwa Chorwackiego.

• Od 1945 po zakończeniu II wojny światowej Chorwacja została włączona do Jugosławii Josipa Broz-Tity (który sam był z pochodzenia Chorwatem).

• W 1991 proklamowano niepodległość; rozpoczęła się wojna z Jugosławią (de facto z Serbią, wspomaganą przez oddziały czarnogórskie) (Wojna w Chorwacji).

• Od kwietnia 1992 siły pokojowe ONZ.

• Konflikt rozwiązany w 1995 - układ w Dayton.

• Chorwacja zabiega o członkostwo w Unii Europejskiej i NATO.

• Od początku lat 90. rządy nacjonalistów Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ) pod wodzą Franja Tudjmana (aż do jego śmierci w 1999).

• Wygrana w wyborach 2000 sił umiarkowanych: prezydentem został Stjepan Mesić, dawny antykomunistyczny opozycjonista państwa. Rząd utworzyła koalicja zreformowanych postkomunistów z ludowcami, chadekami i partią liberalną a na jego czele stanął Ivica Račan. Gabinet zabiegał o zbliżenie Chorwacji do struktur europejskich.

• Przegrana w wyborach 2003, powrót do władzy Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ).

• 3 października 2005 roku Chorwacja rozpoczęła negocjacje w sprawie przyjęcia do Unii Europejskiej.

• lipiec-sierpień 2007 roku - wielkie pożary spustoszyły wybrzeża południowo-środkowej części Chorwacji

• 1 kwietnia 2009 - Chorwacja dołączyła do grona państw członkowskich NATO

• 14 września 2011 - zakończono negocjacje w sprawie przyjęcia Chorwacji do Unii Europejskiej

• 9 grudnia 2011 - podpisanie traktatu akcesyjnego

• 1 lipca 2013 - planowane jest wejście Chorwacji do Unii Europejskiej

Geografia:

Część południowa jest górzysta (Góry Dynarskie), a północ nizinna (Nizina Panońska). Chorwacja ma także dostęp do Morza Adriatyckiego. Państwo to posiada wyjątkowe w skali świata wybrzeże z ustawionymi równolegle do niego podłużnymi wyspami. Ten typ to tzw. wybrzeże dalmatyńskie, którego nazwa pochodzi właśnie od tej chorwackiej krainy. Na terenie kraju znajduje się 1185 wysp i wysepek, z czego 66 jest zamieszkanych. Największe z nich to:

• Krk - 405 km²

• Cres - 405 km²

• Brač - 394 km²

• Hvar - 299 km²

• Pag - 284 km²

• Korčula - 276 km²

Powierzchnia - 56 610 km²

Skrajne punkty: północny 46°33'N, południowy 42°23'N, zachodni 13°30'E, wschodni 19°27'E. Chorwacja składa się z dwóch pasów ułożonych na kształt litery "V". Pas ciągnący się wzdłuż wybrzeża jest długi na 380 km i szeroki na około 100 km, który zwęża się ku południowi. Drugi, północny pas, ciągnący się w głąb Półwyspu Bałkańskiego, jest długi na 430 km i w najszerszym miejscu ma 170 km.

Chorwacja graniczy z następującymi państwami:

• Słowenia - 670 km

• Węgry - 329 km

• Serbia - 241 km

• Bośnia i Hercegowina - 932 km

• Czarnogóra - 25 km

Linia brzegowa - 5790 km

Klimat:

W Chorwacji panuje klimat umiarkowany. W części kontynentalnej kraju jest podobny do klimatu Polski, temperatura jest przeciętnie wyższa o kilka stopni niż u nas. W rejonie Gorskiego Kotaru panuje klimat górski, charakteryzujący się większymi opadami (w zimie jest bardzo dużo śniegu).

Wybrzeże w sezonie:

Zupełnie inaczej jest na wybrzeżu. Panuje tam klimat śródziemnomorski, a więc ciepły, ale i łagodny. W lecie średnia temperatura maksymalna wynosi ok. 30 stopni, minimalna ok. 20. W zimie temperatura rzadko spada poniżej 0, śniegu właściwie nie ma. Pogoda w lecie potrafi się zmieniać błyskawicznie, opady są zazwyczaj krótkie i obfite. Czasami burza potrafi uderzyć niespodziewanie i dokonać sporych zniszczeń np. powyrywać drzewa, by godzinę później znów zaświeciło słońce. W okresie od maja do października długotrwałe załamania pogody właściwie się nie zdarzają. Dużą zaletą jest także to, że nie ma bardzo dużej różnicy temperatury między dniem a nocą.

Cechą charakterystyczną chorwackiego wybrzeża jest stosunkowo częste występowanie silnych wiatrów. Wiatr od strony lądu - bora (bura) jest wiatrem typu fenowego (jak halny), a więc spływającym z gór suchym i chłodnym jak na wybrzeże śródziemnomorskie (ciepłym jak na góry) powietrzem. Gdy wieje bora, powietrze jest rześkie, niebo czyste, a pogoda bezdeszczowa. Kiedy wieje drugi często spotykany rodzaj wiatru, yugo (południowy), powietrze jest bardzo wilgotne i gorące.

Przy omawianiu klimatu rysuje się lekka przewaga (niektórych) wysp - chmury raczej je omijają. Klimat na całym wybrzeżu jest podobny i między południem a północą nie ma bardzo dużej różnicy temperatury czy ilości opadów. Oczywiście - Dalmacja jest bardziej wysunięta na południe, tym samym jest tam nieco cieplej. Upały najbardziej dają się we znaki w czerwcu i lipcu. Klimat śródziemnomorski strasznie rozleniwia - jest ciepło, ale nie za gorąco; tylko siedzieć w cieniu i popijać wino.

Wybrzeże poza sezonem:

Miesiące zimowe są na chorwackim wybrzeżu mokre i wietrzne. Masa wody w morzu sprawia, że temperatura powietrza praktycznie nigdy nie spada tam poniżej zera (woda zawsze ma przynamniej 10 stopni). Te specyficzne warunki panują tylko przy samej linii brzegowej - oddalenie się od morza oznacza praktycznie zawsze wjazd w góry, gdzie opady przybierają postać śniegu oraz panują często mrozy. Różnica temperatury może sięgać na odcinku kilkidziesięciu kilometrów nawet kilkunastu stopni (jeśli przyjechaliście z głębi Chorwacji nad morze i nagle pod swoim samochodem widzicie wielką kałużę wody, nie przejmujcie się - to tylko nagle stopniał cały śnieg nagromadzony w zakamarkach auta).

Nad Adriatykiem nawet w najzimniejsze miesiące temperatura dosyć często przekracza 15 stopni. Średnia dobowa temperatura wynosząca w styczniu 8,3 stopnia wyraźnie to potwierdza. Niektórzy mieszkańcy wysp śnieg oglądają raz na parę lat i traktują jego opady jak wyjątkowe zdarzenie, które uniemożliwia im praktycznie życie. Adriatyk zimą jest częściej wzburzony, ale i wtedy jest morzem w miarę łagodnym. O turystyce w znaczeniu letniego wypoczynku oczywiście nie ma mowy, ale i tak notuje się pewną ilość turystów przybywających na wybrzeże zimą, głównie z krajów ościennych i w pogodne weekendy.

Ochrona przyrody:

Na terenie Chorwacji znajduje się osiem parków narodowych. Są to:

• Park Narodowy Jezior Plitwickich (Narodni Park Plitvicka Jezera) - położony w pobliżu arterii łączącej Dalmację z Zagrzebiem, obejmuje 16 jezior połączonych ze sobą wodospadami

• Park Narodowy Wysp Briońskich (Narodni Park Brjuni) - znajduje się w pobliżu zachodniego wybrzeża półwyspu Istria i obejmuje dwie większe i dwanaście mniejszych wysepek

• Park Narodowy Kornati (Narodni Park Kornati) - położony jest na Mediteranie i obejmuje wyspę Kornat i 150 innych wysp, wysepek i skał.

• Park Narodowy Mljet (Narodni Park Mljet) - znajduje się na wyspie Mljet, na północny zachód od Dubrownika. Obejmuje znaczną część tej wyspy; w tym dwa słone jeziora(de facto głębokie zatoki) mające połączenie z morzem oraz małą wysepkę św. Marii na jeziorze dużym(Veliko Jezero)

• Park Narodowy Krka (Narodni Park Krka) - obejmuje dolny bieg rzeki Krka, od miejscowości Trosenj i Necven, aż po jej ujście do Morza Adriatyckiego w okolicy miasta Šibenik

• Park Narodowy Paklenica (Narodni Park Paklenica) - park leży w południowej części gór Velebit i obejmuje dwa wąwozy - Velika Paklenica i Mala Paklenica oraz kilka jaskiń.

• Park Narodowy Risnjak (Narodni Park Risnjak) - jest położony w paśmie Risnjak, pomiędzy Alpami a Górami Dynarskimi, na północ od Rijeki. Obejmuje źródło rzeki Kupa.

• Park Narodowy Welebitu Północnego (Narodni Park Sjeverni Velebit) - położony w najwyżej położonych pasmach gór Velebit, w pobliżu wyspy Rab. Obejmuje dwa rezerwaty - Rożanski kuk i Hajdućki kuk oraz jaskinie, w tym jedną z najgłębszych na Świecie - Lukina jama

Podział administracyjny:

Chorwacja podzielona jest na 20 żupanii (chorw. županija) + 1 miasto wydzielone (Zagrzeb).

podział administracyjny Chorwacji

1. Zagrebačka 2. Krapinsko-zagorska 3. Sisačko-moslavačka 4. Karlovačka 5. Varaždinska 6. Koprivničko-križevačka 7. Bjelovarsko-bilogorska 8. Primorsko-goranska 9. Ličko-senjska 10. Virovitičko-podravska

11. Požeško-slavonska 12. Brodsko-posavska 13. Zadarska 14. Osječko-baranjska 15. Šibensko-kninska 16. Vukovarsko-srijemska 17. Splitsko-dalmatinska 18. Istarska 19. Dubrovačko-neretvanska 20. Međimurska

Ustrój polityczny:

Chorwacja jest wielopartyjną republiką parlamentarną na podstawie konstytucji z 1990 roku (zmodyfikowanej w 1999 i 2001 roku), z silną pozycją parlamentu.

Mimo że wśród Słowian, Chorwaci cieszą się najstarszą tradycją państwowości, to Republika Chorwacji jest jednym z najmłodszych państw europejskich. Jej konstytucja została uchwalona 22 grudnia 1990 r., a uznana została, jako samodzielne państwo przez międzynarodową wspólnotę, 15 stycznia 1992 r. System prawa został przystosowany do współczesnego ustawodawstwa europejskiego.

Chorwacja stała się krajem demokracji parlamentarnej, którego system polityczny opiera się na uznawaniu praw człowieka, rządach prawa, równoprawności narodowej, nienaruszalności własności osobistej, sprawiedliwości socjalnej i wielopartyjności.

W Chorwacji jest system partyjny 18-związkowy. Do najbardziej liczących się partii politycznych należą Chorwacka Wspólnota Demokratyczna, Chorwacka Partia Socjalliberalna, Partia Socjaldemokratyczna oraz Partia Prawa.

Głową państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 5 lat, z prawem powoływania rządu, łącznie z premierem - szefem rządu.

Chorwacki model demokracji parlamentarnej opiera się na podziale władzy.

Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego parlamentu - Zgromadzenia Chorwackiego (Saboru) - złożonego z różnej liczby członków (w zależności od ilości głosujących), wahającej się jednak od 100 do 160 deputowanych. Sabor działa na zasadzie sesyjności. Pierwsza sesja trwa od 15 stycznia do 30 lipca,druga od 15 września do 15 grudnia. Każda sesja rozpoczyna się od odśpiewania hymnu Chorwacji „Nasza ukochana Ojczyzno” (Lijepa naša domovino). Osiem dni przed rozpoczęciem obrad nowej sesji każdy z przedstawicieli Saboru otrzymuje od przewodniczącego zarys harmonogramu posiedzeń, który obejmuje wnioski parlamentarzystów rządu oraz projekty aktów normatywnych, będących przedmiotem debat i głosowań na posiedzeniach plenarnych. Deputowani mają możliwość składania wniosków o uzupełnienie porządku obrad, zgłaszając projekty ustaw do czasu rozpoczęcia sesji. Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele.

Akcesja Chorwacji do Unii Europejskiej

Chorwacja jest państwem, które ma największe szanse na członkostwo w Unii Europejskiej. Negocjacje rozpoczęto w 2005 roku. Ich zakończenie początkowo planowano na lipiec 2010, a założoną datą akcesji był rok 2011. Negocjacje jednak przeciągnęły się w czasie, między innymi z powodu konfliktu granicznego pomiędzy Chorwacją a Słowenią i zablokowaniem negocjacji przez tę ostatnią^[. Ostatecznie, zamknięcie negocjacji nastąpiło 30 czerwca 2011. W dniu 9 grudnia 2011 w Brukseli podpisano traktat akcesyjny, a 22 stycznia 2012r. przy frekwencji 43,5% odbyło się w Chorwacji referendum akcesyjne, w którym za wejściem tego kraju do Unii Europejskiej opowiedziało się 66,24% uczestniczących w głosowaniu Chorwatów.

Planowana data przystąpienia do Unii Europejskiej, po zakończeniu procesu ratyfikacji traktatu akcesyjnego we wszystkich krajach członkowskich, to 1 lipca 2013.

Kontrowersje

• Wypełnienie wszystkich zobowiązań z Układu Stowarzyszeniowego

• Współpraca z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla byłej Jugosławii,

• Opóźnienie ratyfikacji Układu o Stabilizacji i Stowarzyszeniu

• Opóźnienie rozpoczęcia planowanych na marzec 2004

• Sprawa Ante Gotowiny- 96% Chorwatów uważa go za bohatera narodowego

• 7.12.2005- zatrzymany na Teneryfie, wydany Trybunałowi w Hadze

• Obawy przed wykupem ziemi przez Włochów i Austriaków

• Usprawnienie działań antykorupcyjnych

• Zbyt duża pomoc publiczna rządu chorwackiego dla przedsiębiorstw państwowych, znaczna ingerencja państwa w gospodarkę, brak postępów w restrukturyzacji dużych przedsiębiorstw, hamowanie rozwoju sektora prywatnego, słaba mobilność pracowników

• Usprawnienie działań administracji publicznej (jej niewydolność zaznacza się choćby w podatkach, polityce fitosanitarnej, weterynarii, statystykach), reforma służby cywilnej

• Usprawnienie sądownictwa

• Dobrosąsiedzkie stosunki. Uregulowanie kwestii granicznych ze Słowenią, Serbią, Czarnogórą, Bośnią i Hercegowiną

• Uregulowanie kwestii własności i wynajmu powracających uchodźców. Dotychczas uregulowano w miastach tylko 2% spraw dotyczących własności i wynajmu

• Uczciwe procesy sądowe dla osób podejrzanych o zbrodnie wojenne

• Ochrona mniejszości narodowych (szczególnie Serbów i Romów). Uwzględnienie parytetu w zatrudnianiu w państwowych instytucjach przedstawicieli mniejszości narodowych. Propagowanie tolerancji i pojednania.

• Ochrona środowiska. W 2006 roku parlament chorwacki podjął decyzję o wyznaczeniu strefy ekologicznej i połowowej wobec państw członkowskich UE- weszła w życie 01.01.2008

• Brak działań zmierzających do obniżenia deficytu budżetowego, a wręcz wzrost wydatków publicznych

• Rybołówstwo- oprócz kwestii z niedopuszczeniem państw UE do swoich wód, słabe zarządzanie flotą, inspekcje kontrolne, działania strukturalne i zbyt duża pomoc państwa

GOSPODARKA CHORWACJI :

Rolnictwo

Rolnictwo chorwackie jest stosunkowo dobrze rozwinięte, znajduje w nim zatrudnienie 2,7% ludności zawodowo czynnej, wytwarzając aż 8,2% krajowego PKB. Prawie 57% terytorium Chorwacji zajmują grunty orne, łąki i pastwiska. Daje to przeciętny wskaźnik 0,67 ha użytków rolnych na 1 mieszkańca. Najlepsze warunki dla rozwoju rolnictwa posiada Sławonia oraz Chorwacja właściwa. Produkuje się tam głównie pszenicę, kukurydzę, buraki cukrowe, słonecznik, len, konopie, tytoń, a także drzewa owocowe (śliwa). Prawie w całej Chorwacji popularna jest uprawa winorośli, przy czym najwyżej cenione są wina dalmackie. W Dalmacji i Istrii rozwija się również uprawa oliwek, figowców i drzew cytrusowych. Na obszarach nizinnych hoduje się bydło, trzodę chlewną i drób, w Górach Dynarskich, także owce, kozy, osły i muły. Na wybrzeżu rozwija się rybołówstwo i przetwórstwo rybne (głównie sardynki i tuńczyki), u wybrzeży Półwyspu Istria prowadzi się hodowlę ostryg. Poważne znaczenie gospodarcze ma eksploatacja lasów które zajmują ponad 1/3 powierzchni kraju.

Przemysł

Główną rolę w gospodarce Chorwacji odgrywa przemysł przetwórczy o zróżnicowanej strukturze gałęziowej, do najważniejszych gałęzi należą: hutnictwo żelaza (huta w Sisak) i aluminium (huty w Lozovac i Razine), przemysł stoczniowy, (skupiony w dużych portach morskich jak Rijeka, Split i Pula), oraz chemiczny i petrochemiczny (włókna sztuczne, farmaceutyki, nawozy sztuczne, środki czystości i kosmetyki), skupiony w miastach Sisak, Osijek i Split. Duże znaczenie ma także przemysł maszynowy (m.in. fabryki obrabiarek w Zagrzebiu, maszyn rolniczych w Osijek i urządzeń energetycznych w Karlovac), elektrotechniczny, cementowy (Split, płw. Istria). Przemysł włókienniczy (tekstylny i odzieżowy), skórzany i obuwniczy, ulokowany w centralnej części kraju, w Karlovacu, Zagrzebiu i Osijeku. Przemysł spożywczy, głównie winiarski, mięsny oraz przetwórstwa owocowo-warzywnego. W Zagrzebiu ponadto skupia się przemysł poligraficzny, elektroniczny i farmaceutyczny. Niezwykle istotne dla gospodarki chorwackiej jest wybrzeże Dalmacji. Rijeka odgrywa znaczącą rolę jako port tranzytowy dla towarów z Austrii i Węgier, zyskała również poważne znaczenie w świecie jako stocznia. Split, duży port morski a także centrum produkcji tworzyw sztucznych.

Produkcja energii elektrycznej jest w znacznym stopniu oparta na wyzyskiwaniu hydroenergetycznych zasobów rzek górskich (m.in. kaskadowe hydroelektrownie na rzekach Cetina i Krka). W latach 70. wybudowano we współpracy z Słowenią elektrownię atomową w Krško, znajdującą się na terytorium Słowenii, około 20 km od granicy.

Kraj posiada niewielkie własne zasoby surowcowe, stosunkowo duże pokłady boksytów (duże pokłady boksytów występujące na półwyspie Istria i w Dalmacji dały podstawę rozwoju hutnictwa aluminium z centrum w Šibeniku), mniejsze miedzi, węgla brunatnego oraz złoża ropy naftowej i gazu ziemnego, nadto nieznaczne złoża manganu, cynku i ołowiu, azbestu oraz węgla kamiennego. Złoża ropy naftowej i gazu ziemnego odkryte w 1960 roku w pełni zaspokajają wewnętrzne potrzeby kraju, czyniąc Chorwację samowystarczalną pod względem energetycznym.

Turystyka

Do 1990 roku, kiedy to rozpadła się Jugosławia, ten dział gospodarki przynosił największą część dewizowych dochodów państwa. Turystyka skupiała się głównie na wybrzeżu dalmatyńskim i w Istrii, znajdowały się tam liczne uzdrowiska i kąpieliska morskie. Wewnątrz kraju ruch turystyczny był relatywnie niewielki. Konflikty zbrojne związane z rozpadem Jugosławii znacznie ograniczyły ruch turystyczny. Wojna domowa zdewastowała dużą część infrastruktury turystycznej, także zabytkowe miasta jak Pula, Split czy Dubrownik, pełne atrakcji turystycznych, uległy poważnym zniszczeniom. Od 1997 roku przemysł turystyczny jest powoli odbudowywany, a sama Chorwacja staje się coraz bardziej popularnym celem przyjazdów wśród turystów. Obecnie turystyka jest znów ważnym i dochodowym działem gospodarki. Obywatele Unii Europejskiej mogą przekroczyć granicę i przebywać na terenie kraju do 90 dni bez posiadania paszportu, legitymując się jedynie dowodem osobistym.

Struktura etniczna

Według spisu ludności z 2001 roku struktura narodowości w Chorwacji przedstawia się następująco:
narodowość	liczba	procentowo
Chorwaci	3 977 171	89,63%
Serbowie	201 631	4,54%
Bośniacy	20 755	0,47%
Włosi	19 636	0,44%
Węgrzy	16 595	0,37%
Albańczycy	15 082	0,34%
Słoweńcy	13 173	0,30%
inna narodowość	81 355	1,81%
nie określona	89 130	2,01%
brak danych	17 975	0,41%

Główne skupiska mniejszości narodowych znajdują się w następujących regionach:

• Albańczycy - Zagrzeb, Istria;

• Bośniacy - Zagrzeb, Istria, Primorje;

• Czesi - zachodnia Slawonia (miasta Daruvar i Grubišno Polje oraz gmina Končanica), Moslavina (miasta Pakrac, Lipik);

• Niemcy i Austriacy - Osijek, Zagrzeb

• Polacy - Zagrzeb, Rijeka

• Rusini - wschodnia Slawonia;

• Serbowie - Slawonia (zwłaszcza wschodnia), Kordun, Banovina, Zagrzeb, Rijeka;

• Słowacy - wschodnia i środkowa Slawonia (miasta Ilok i Našice);

• Słoweńcy - Zagrzeb, Primorje, Istria;

• Ukraińcy - Zagrzeb, Sisačko-moslavačka županija, Brodsko-posavska županija, Vukovarsko-srijemska županija;

• Węgrzy - Baranja;

• Włosi - zachodnia i południowa Istria, Rijeka, Cres, Lošinj, Moslavina.

Język

W tym samym spisie przy pytaniu o język ojczysty uzyskano następujące rezultaty:

1. chorwacki - 96,11%,

2. serbski - 1,00%,

3. włoski - 0,46%,

4. albański - 0,32%,

5. węgierski - 0,28%,

6. słoweński - 0,26%,

7. inny - 0,78%,

8. brak danych - 0,37%.

Językiem urzędowym państwa jest język chorwacki, jednak w gminach (općina) zamieszkanych co najmniej w 1/3 przez mniejszości, językami urzędowymi są również języki tych mniejszości. Obecnie status taki mają język serbski w 21 gminach, język węgierski w dwóch gminach, język włoski w dwóch gminach, język czeski w jednej gminie i język słowacki w jednej gminie

Religia

Natomiast jeśli chodzi o wyznania, wyniki spisu były następujące:

katolicy - 87,2%,

prawosławni - 5,59%,

muzułmanie - 3%,

protestanci - 1,13%, gł. luteranie, baptyści i zielonoświątkowcy

Świadkowie Jehowy - 0,12%,

żydzi - 0,05%,

pozostali głównie - ateiści

Święta

Data	Nazwa polska	Nazwa chorwacka	Uwagi
1 stycznia	Nowy Rok	Nova godina
6 stycznia	Trzech Króli	Bogojavljenje, Tri Kralja
	Wielkanocna Niedziela i Poniedziałek	Uskrs i Uskršnji ponedjeljak	święto ruchome
1 maja	Święto Pracy	Međunarodni praznik rada
60 dni po Wielkanocy	Boże Ciało	Tijelovo	święto ruchome
22 czerwca	Dzień Antyfaszystowskiego Ruchu Oporu	Dan antifašističke borbe
25 czerwca	Dzień Państwowości	Dan državnosti
5 sierpnia	Dzień Zwycięstwa i Dumy Państwowej	Dan pobjede i Dan domovinske zahvalnosti
15 sierpnia	Dzień Wniebowzięcia NMP	Velika Gospa
8 października	Święto Niepodległości	Dan nezavisnosti
1 listopada	Dzień Wszystkich Świętych	Dan svih svetih
25 grudnia	Boże Narodzenie	Božić
26 grudnia	Dzień św. Szczepana	Sveti Stjepan

Kuchnia chorwacka :

Jedzenie chorwackie jest dosyć specyficzne i zróżnicowane zależnie od klimatu. W części północnej jedzenie jest zbliżone do naszego. Na wybrzeżu dominują potrawy raczej lekkie, wolno psujące się. Mniej popularna niż w Polsce jest wieprzowina (choć jej udział wciąż jest wysoki). Sporo je się baraniny i ryb, zwłaszcza na wybrzeżu. Restauracje, zwłaszcza na wybrzeżu, serwują potrawy w dość specyficznym stylu, który nie każdemu będzie odpowiadać. Najczęściej serwowane potrawy mięsne to mjesano meso na zaru (mięso z grilla), cevapcici, raznjici (coś na kształt szaszłyka), pljeskavica (mielony z 3 rodzajów mięsa). Duży jest wybór ryb, np. oslic (morszczuk), zubatac. Nierzadko można też zamówić mięso z rekina (Morski Pas czyli Pies Morski), które jest nawiasem mówiąc bardzo smaczne i bez ości. Z owoców morza najpopularniejsze są lignje, czyli kalmary. Z pewnością nie będą one każdemu smakować. Niektórzy mają do kalmarów uprzedzenia ze względu na ich wygląd, ale najczęściej po spróbowaniu zmieniają o nich zdanie. Dla koneserów polecić można raki (skampi), ale "normalny zjadacz chleba" się nimi nie pożywi - mnóstwo dłubaniny, a mięsa (fakt, że szlachetnego) jak na lekarstwo. Jak na prawie każdym wybrzeżu, ryby są droższe od mięsa (chociaż właściwie to powinno być odwrotnie). Koszt obiadu dla dwóch osób w przeciętnej restauracji to ok. 70 - 100 zł. Nad morzem kuchnie pracują najczęściej od godziny 18. Kiedyś napiwki były doliczane "oficjalnie" do rachunku, obecnie ich wysokość jest dowolna. Specjalnością klimatu górskiego jest odojak (prosiak) lub janjetina (jagnięcina). Jadąc przez Gorski Kotar warto się zatrzymać przy jednym z wielu oferujących te specjały barów (rozpoznawalne po "kręcącym się" nad ogniem prosiaku), ceny nie są szokujące (w granicach 35-40 zł za kg). Jeśli chodzi o napoje to na wybrzeżu w ogóle nie pija się herbaty. Bardzo popularnym napojem jest wino. Pija się je głównie do posiłków. Istnieją rozlewnie, gdzie przyzwoite wino można kupić już za ok. 5 zł/litr. Popularne jest także piwo, a także napoje chłodzące. Z mocniejszych trunków zdecydowanie najbardziej znana jest rakija, czyli wódka, najczęściej domowej roboty. Alkohole są przeważnie tańsze niż w Polsce.

---