Kończyna górna

• Obręcz kończyny g.

- (łopatka, obojczyk)

• Kończyna górna wolna

• kość ramienna

• kości przedramienia

(k. promieniowa i łokciowa)

- ręka

Kości obręczy kończyny górnej

• Clavicula

• Koniec mostkowy

• Koniec barkowy

• Trzon

• Scapula

• Powierzchnia grzbietowa

• Powierzchnia żebrowa

Obojczyk - Clavicula

Jest kością długą leżącą między łopatką
a mostkiem. Jest kształtu esowatego. Posiada trzon oraz dwa końce: mostkowy
i barkowy. Końcem mostkowym łączy się
z mostkiem tworząc staw mostkowo-obojczykowy, końcem barkowym łączy się z wyrostkiem barkowym łopatki tworząc staw barkowo-obojczykowy

Łopatka - Scapula

Jest kością płaską, kształtu trójkątnego, leżącą na tylnej stronie klatki piersiowej, między II a VII żebrem. Posiada 3 brzegi: górny, przyśrodkowy i boczny oraz 3 kąty: górny, dolny i boczny. Powierzchnia zwrócona do żeber to powierzchnia żebrowa, tworząca dół podłopatkowy. Powierzchnia zewnętrzna nazywa się powierzchnią grzbietową. Przebiega na niej grzebień łopatki, który przechodzi w wyrostek barkowy, który łączy się stawowo z obojczykiem. Grzebień łopatki dzieli powierzchnię grzbietową na dół nadgrzebieniowy i podgrzebieniowy. Na górnym brzegu łopatki położony jest wyrostek kruczy, a na kącie bocznym leży wydrążenie stawowe - miejsce połączenia stawowego z kością ramienną (staw ramienny). Na górnym brzegu wydrążenia leży guzek nadpanewkowy, na dolnym brzegu - guzek podpanewkowy.

Kość ramienna - (humerus)

• Jest to kość długa złożona z trzonu i dwóch końców. Na końcu bliższym znajduje się głowa kości ramiennej, która łączy się z łopatką w stawem ramiennym. Na przedniej stronie końca bliższego leży guzek mniejszy, na bocznej zaś guzek większy. Od guzków ku dołowi biegnie grzebień guzka większego i grzebień guzka mniejszego, oddzielone bruzdą międzyguzkową. Poniżej guzków leży szyjka chirurgiczna. W górnej części trzonu leży guzowatość naramienna.

Koniec dalszy kości ramiennej

• Koniec dalszy kości ramiennej nosi nazwę kłykcia kości ramiennej. Leżą na nim dwa nadkłykcie: boczny i przyśrodkowy.

Na końcu dalszym znajduje się także główka kości ramiennej, która łączy się z kością promieniową w stawie ramienno-promieniowym (część stawu łokciowego) oraz bloczek kości ramiennej, który łączy się z kością łokciową w stawie ramienno-łokciowym (część stawu łokciowego). Powyżej bloczka, na przedniej stronie leży dół dziobiasty, a na tylnej - głęboki dół wyrostka łokciowego

Kości przedramienia

Składa się z kości łokciowej i kości promieniowej. Kość łokciowa leży po stronie palca małego, a kość promieniowa po stronie kciuka. W położeniu odwrócenia przedramienia (ręka skierowana stroną dłoniową do przodu) obie kości leżą równolegle. W czasie ruchu nawracania (ręka skierowana stroną grzbietową do przodu) kości przedramienia krzyżują się tak, że kość promieniowa ustawia się przed kością łokciową. Kości przedramienia łączą się oprócz wymienionych poniżej stawów również połączeniem więzozrostowym między tymi kośćmi, położona jest błona międzykostna przedramienia.

Kość promieniowa - (radius)

Jest to kość długa. Składa się z trzonu, końca bliższego i końca dalszego. Na końcu bliższym znajduje się głowa otoczona obwodem stawowym do połączenia z kością łokciową (staw promieniowo-łokciowy bliższy). Na górnej powierzchni głowy leży dołek stawowy do połączenia z główką kości ramiennej (staw ramienno-promieniowy). Poniżej głowy znajduje się szyjka oraz guzowatość kości promieniowej. Na końcu dalszym leży wyrostek rylcowaty, wcięcie łokciowe dla połączenia z kością łokciową(staw promieniowo-łokciowy dalszy) oraz powierzchnia stawowa nadgarstkowa do połączenia z kośćmi szeregu bliższego nadgarstka (staw promieniowo-nadgarstkowy)

Kość łokciowa - (ulna)

• Jest kością długą. Na końcu bliższym znajdują się dwa wyrostki: tylny wyrostek łokciowy i przedni - wyrostek dziobiasty. Ograniczają one wcięcie bloczkowe - powierzchnię stawową do połączenia z bloczkiem kości ramiennej (staw ramienno-łokciowy). Poniżej leży wcięcie promieniowe do połączenia z obwodem stawowym głowy kości promieniowej (staw promieniowo-łokciowy bliższy) oraz guzowatość kości łokciowej. Koniec dalszy tworzy głowę, na której znajduje się obwód stawowy głowy do połączenia z wcięciem łokciowym kości promieniowej (staw promieniowo-łokciowy dalszy) oraz wyrostek rylcowaty. Głowa kości łokciowej łączy się też z krążkiem stawowym oddzielającym ją od kości nadgarstka.

Kości ręki (ossa manus)

• Kości nadgarstka (ossa carpi)

• Kości śródręcza (ossa metacarpalia)

• Kości palców (ossa digitorum manus)

Kości nadgarstka

Ułożone są w dwóch szeregach po 4 kości. Szereg bliższy, licząc od strony promieniowej, tworzą następujące kości: łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta, grochowata.

• Szereg dalszy tworzą kości: czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, główkowata i haczykowata.

• Kości nadgarstka są kośćmi różnokształtnymi o budowie zbliżonej do sześcianów.

Kości nadgarstka łączą się za pomocą stawów międzynadgarstkowych tj. połączenie między kośćmi szeregu bliższego bądź dalszego oraz stawu śródnadgarstkowego tj. połączenie miedzy kośćmi szeregu bliższego z dalszym. Szereg bliższy nadgarstka łączy się też z kością promieniową w stawie promieniowo-nadgarstkowym

• K. łódeczkowata (os scaphoideum)

• K. księżycowata (os lunatum)

• K. trójgraniasta (os triquetrum)

• K. grochowata (os pisiforme)

• K. czworoboczna większa Os trapezium

• K. czworoboczna mniejsza Os trapezoideum

• K. główkowata Os capitatum

• K. haczykowata Os hamatum

Kości śródręcza

• Pięć kości długich. Każda posiada trzon, koniec bliższy zwany podstawą i koniec dalszy, czyli głowę. Podstawy łączą się z kośćmi nadgarstka (stawy nadgarstkowo-śródręczne). Podstawy łączą się też między sobą (stawy międzyśródręczne), a głowy kości śródręcza z paliczkami odpowiednich palców (stawy śródręczno-paliczkowe).

• Pierwsza kość śródręcza łączy się z kością czworoboczną większą nadgarstka tworząc staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka różny od pozostałych stawów w palcach 2-5.

Kości palców ręki

Zbudowane są z paliczków. Każdy palec, z wyjątkiem kciuka, składa się z trzech paliczków: bliższego, środkowego i dalszego. Palec pierwszy (kciuk) ma dwa paliczki: bliższy dalszy. Każdy paliczek ma koniec bliższy, czyli podstawę i koniec dalszy, czyli głowę. Podstawy paliczków bliższych łączą się z kośćmi śródręcza (stawy śródręczno-paliczkowe), wyróżnia się oddzielnie staw kciuka ponieważ ma on inną ruchomość od pozostałych (patrz tabela 4). Paliczki łączą się między sobą, paliczek bliższy z środkowym (staw międzypaliczkowy bliższy), paliczek środkowy z dalszym (staw międzypaliczkowy dalszy). Kciuk posiada tylko jeden staw międzypaliczkowy.

Połączenia stawowe

Articulatio sternoclavicularis

• Krążek stawowy - dzięki sprężystości łagodzi siłę uderzenia w okolicy stawu ramiennego

• Więzadło mostkowo-obojczykowe przednie i tylne

• Więzadło międzyobojczykowe

• Więzadło żebrowo-obojczykowe

Staw barkowo-obojczykowy (articulatio acromioclavicularis)

• Krążek stawowy

• Więzadło barkowo-obojczykowe

• Więzadło kruczo-obojczykowe

Ruchy w poszczególnych stawach

Stawy mostkowo-obojczykowy
i barkowo-bojczykowy

Stawy sprzężone (typ nieregularny) o 3 stopniach ruchomości
1. Unoszenia- opuszczania
2. Wysuwania-cofania

3. Rotacja obojczyka ruch złożony - obwodzenie i obrót łopatki

Więzozrosty łopatki

W. kruczo-barkowe

W. poprzeczne górne i dolne

Staw ramienny (articulatio humeri)

Więzadła: kruczo-ramienne, obrąbkowo-ramienne

Ruchy w poszczególnych stawach

• Staw ramienny (typ kulisty wolny)
  o 3 stopniach ruchomości

1. Zgięcie- wyprost

2. Odwodzenie-przywodzenie

3. Rotacja zewnętrzna i wewnętrzna

Ruch złożony obwodzenie

Składniki niestałe: obrąbek stawowy, ścięgno głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia

Ruch rotacji zewnętrznej
i wewnętrznej wokół osi długiej ramienia

Zespół stawów barkowych
(mostkowo-obojczykowy, barkowo-obojczykowy, ramienny)

1. Unoszenie - opuszczanie kończyny ponad poziom przez zgięcie

2. Unoszenie- opuszczanie kończyny ponad poziom przez odwodzenie.

Staw łokciowy (articulatio cubiti) złożony z 3 stawów

1. ramienno-promieniowy typ kulisty spolaryzowany (2 stopnie ruchomości),

2. ramienno-łokciowy typ zawiasowy
   (1 stopień ruchomości)

3. promieniowo-łokciowy bliższy typ obrotowy
   (1 stopień ruchomości)

• Ruchy stawu łokciowego:

1. Zgięcie - wyprost

2. Odwracanie - nawracanie

• Staw promieniowo-łokciowy bliższy (część łokciowego)

• Staw promieniowo-łokciowy dalszy

• stawy sprzężone o 1 stopniu ruchomości

1. Odwracanie - nawracanie

• Staw promieniowo-nadgarstkowy (articulatio radiocarpea) typ eliptyczny
  o 2 stopniach ruchomości

1. Zgięcie dłoniowe (zgięcie)- zgięcie grzbietowe (wyprost)

2. Odwodzenie czyli
   (przywodzenie do promieniowe) przywodzenie czyli
   (przywodzenie do łokciowe)

Ruch obwodzenia

• Staw śródnadgarstkowy (art.mediocarpea)

• Stawy międzynadgarstkowe (art.intercarpeae)

• Stawy nadgarstkowo-śródręczne II - V (art. carpometacarpeae)

• Stawy międzyśródręczne (art. intermetacarpeae)

• Są to stawy płaskie o minimalnej ruchomości pogłębiające ruchomość stawu promieniowo-nadgarstkowego

• Staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka (art. carpometacarpea pollicis)
  typ siodełkowy

Staw o 2 stopniach ruchomości

1. Odwodzenie - przywodzenie dłoniowe

2. Odwodzenie przywodzenie promieniowe

Ruch złożony:

odprowadzanie-przeciwstawianie

• Stawy śródręczno-paliczkowe II-V (art. metacarpophalangeae)
  typ kulisty spolaryzowany

• Stawy o 2 stopniach ruchomości

1. Zgięcie - wyprost

2. Odwodzenie-przywodzenie
   (od i do palca III)

• Staw śródręczno-paliczkowy kciuka (art. metacarpophalangea pollicis)

• Stawy międzypaliczkowe II -V (art.interphalangeae )

• Staw międzypaliczkowy kciuka

Stawy o 1 stopniu ruchomości

1. Zgięcie- wyprost

Więzadła ręki

• Poboczne promieniowe nadgarstka

• Poboczne łokciowe nadgarstka

• Promieniowo-nadgarstkowe dłoniowe i grzbietowe

• Łokciowo-nadgarstkowe dłoniowe

---