UKŁAD POKARMOWY - opracowania

1. Wymienić elementy układu pokarmowego

Jama ustna , gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie, jelito grube, odbyt, + gruczoły trawienne :ślinianki, trzustka, wątroba.

2. Wymienić narządy budujące przewód pokarmowy

Jama ustna, gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie(dwunastnica, jelito czcze i kręte), jelito grube, odbyt.

3. Wymienić gruczoły dodatkowe

Ślinianki, trzustka, wątroba.

4. Zaznaczyć na schemacie narządy przewodu pokarmowego.

5. Zaznaczyć na schemacie wybrane narządy układu pokarmowego.

6.

6.Określić, w którym miejscu jamy brzusznej znajduje się wątroba, żołądek, trzustka.

Wątroba znajduje się w jamie brzusznej,

większa jej część po prawej stronie.

Żołądek jest położony w nadbrzuszu,

powyżej pępka, po lewej stronie.

Trzustka jest narządem położonym

tuż poniżej żołądka.

7. Wymienić elementy jamy ustnej

Zęby i język, gruczoły - ślinianki

8. Porównać w tabeli zęby mleczne i stałe

Cechy	uzębienie
	mleczne	stałe
Ilość zębów	20	32
Wzór zębowy	2+1+2	2+1+2+3
Siekacze	+	+
Kieł	+	+
Przedtrzonowe	-	+
Trzonowe	+	+
Kształt	Zaokrąglone	Zróżnicowane

9. Rozpoznać na schemacie zęby człowieka.

10. Wyjaśnić, dlaczego zęby człowieka określamy jako heterodontyczne.

Ponieważ uzębienie człowieka jest zróżnicowane. Wyróżnia się 4 rodzaje zębów : siekacze, kły, zęby przedtrzonowe i trzonowe.

11. Określić cechy i funkcję poszczególnych rodzajów zębów człowieka.

Siekacze - dłutowate, służą do odgryzania kęsów

Kły - zaostrzone, u człowieka spełniają niewielką rolę, razem z siekaczami trą pokarm

Zęby przedtrzonowe - spłaszczone, guzkowate powierzchnie, służą do rozcierania pokarmu

Zęby trzonowe - ----------------- | | -------------------------, miażdżą (razem z przedtrzonowymi)

12. Zaznaczyć na schemacie : koronę, szyjkę, korzeń zęba

13. W przekroju podłużnym korzenia

zaznaczyć : szkliwo, zębinę, miazgę, naczynia krwionośne, nerwy.

14. Uzasadnić stwierdzenie : język jest narządem smaku.

Język pokryty jest błoną śluzową, w której znajdują się liczne brodawki smakowe. W brodawkach skupione są kubki smakowe. Poszczególne kubki smakowe mają odmienną wrażliwość chemiczną, co umożliwia różnicowanie wrażeń smakowych. Ilość odróżnianych smaków jest nieograniczona. Zawsze jednak stanowią one kombinację czterech smaków podstawowych : gorzkiego, słonego, kwaśnego i słodkiego,

15. Przedstawić budowę brodawek smakowych.

Brodawki smakowe są zbudowane z licznych kubków smakowych, znajdują się na języku oraz podniebieniu. Kubki smakowe mają różne kształty, np. okolone, liściaste.

16. Wymienić cztery rodzaje brodawek.

Nitkowe

Liściaste

Grzybowate

Okolone

17. Rozpoznać na schemacie rodzaje brodawek.

18. Na czterech schematach języka zaznaczyć smaki : słodki, gorzki, kwaśny i słony.

19. Podać liczbę par i rozmieszczenie ślinianek.

3 pary ślinianek:

podżuchwowe, podjęzykowe, przyuszne.

20. Określić rodzaje śliny wytwarzanej

przez poszczególne rodzaje ślinianek.

Podżuchwowe - wodnista i śluzowa

Podjęzykowe - podobna mieszanina jak w podżuchwowych

Przyuszne - wodnista

21.Przedstawić rolę ptialiny w trawieniu cukrów.

Inaczej amylaza ślinowa. „Odrywa” ona z każdego końca cząsteczki skrobi cząsteczki maltozy.

Ze względu na krótki czas przybywania pokarmu w jamie ustnej nie jest w stanie rozłożyć całości - pozostają dłuższe lub krótsze łańcuchy glukozy - tzw. dekstryny.

22. Określić trzy funkcje śliny.

Składniki śliny:

Woda + jony ( Na +, K+, Cl -)zwilża pokarm, ułatwia formowanie kęsów i przesuwanie do przełyku.

Białka enzymatyczne - ptialina - rozkłada skrobię,

Lizozym - zabija bakterie.

.23. Określić funkcję migdałków.

Migdałki zawierają skupienie limfocytów . Stanowią barierę dla czynników chorobotwórczych, funkcja immunologiczna.

24. Wyjaśnić skutki przerostu migdałka trzeciego.

Powiększony migdałek staje się przeszkodą upośledzającą drożność nosa. Przerośnięta tkanka limfatyczna migdałka gardłowego jest przyczyną zaburzenia drożności nosa oraz stałe oddychanie przez usta zarówno w ciągu dnia jak i przez sen, zmiana barwy głosu (mowa nosowa, niewyraźna), chrapanie w czasie snu, bezdechy senne,

25. Połykanie jest odruchem bezwarunkowym. Wyjaśnić, gdzie znajduje się ośrodek połykania.

Ośrodek nerwowy połykania znajduje się w rdzeniu przedłużonym (część mózgowia).

26. Wytłumaczyć, dlaczego podczas połykania pokarm nie wpadnie do krtani.

W chwili dociśnięcia pokarmu do tylniej ściany gardła następuje odruchowe uniesienie krtani

i przykrycie jej przez nagłośnię. Podczas odruchu połykania chrzęstny fałd zwany nagłością zamyka dostęp

do krtani i dróg oddechowych.

27. Przedstawić przekrój poprzeczny przez przewód pokarmowy.

28. Wytłumaczyć, na czym polegają

ruchy perystaltyczne jelit.

To rytmiczne skurcze mięśni gładkich przełyku i jelit ,

które umożliwiają przesuwanie się pokarmu

w stronę jelita grubego.

29. Określić przystosowanie

jelita cienkiego do wchłaniania pokarmu.

Cała jego wewnętrzna powierzchnia pokryta

jest drobnymi wyrostkami - kosmkami jelitowymi.

Wewnątrz każdego kosmka znajdują się naczynia

krwionośne i limfatyczne, do których wchłaniane

są składniki odżywcze. Powierzchnia kosmków

pokryta jest nabłonkiem, którego komórki

zaopatrzone są w wyrostki zwane mikrokosmkami.

W sumie daje to ogromną powierzchnię wchłaniania.

5

---