Zespołowe gry sportowe zaliczyć można do najbardziej różnorodnych gier zespołowych uprawianych w Europie i najpopularniejszych dyscyplin sportu.
Gry to środek wychowania fizycznego oraz środek rekreacji dorosłych i ludzi niepełnosprawnych.
Gra sportowa, stanowi jedną z odmian walki sportowej traktowanej jako akt wielopodmiotowy, w którym dominuje rywalizacja.
Gra sportowa została potraktowana jako zjawisko społeczne. Definicją gry sportowej jest działanie prowadzone przez przeciwników sportowych, zawodników lub drużyny zgodnie z ustalonymi przepisami - zasadami.
Zespól sportowy - to całość zorganizowana do współdziałania, składająca się
z jednostek, będących jej elementami. Członkowie zespołu mają ściśle określone zadania. Dotyczy to zarówno zakresu zadań, jak i uprawnień, obowiązków oraz stopnia odpowiedzialności poszczególnych członków. W zespole występuje egalitarny podział wpływów, zależy od cech osobowości danej jednostki, skali uzdolnień, wiedzy i umiejętności.
Zespół sportowy jako to zorganizowana całość:
decydenci ( trener główny, trener asystent, lekarz, dietetyk, fizjoterapeuta)
doradcy ( trener metodyk, biochemik, biomechanik, fizjolog, psycholog, socjolog)
wykonawcy ( gracze podstawowi, gracze rezerwowi)
koordynatorzy ( kierownik zespołu, organizator)
Elementy charakteryzujące czynności umysłowe gracza:
Zawodnik ma przed sobą cel działania => antycypacja => postrzeganie => ocena => działanie ( decyzja) => realizacja decyzji.
Czynniki warunkujące mistrzostwo gracza:
zdolności umysłowe zapewniające racjonalne decyzje i wybór działania
specjalne zdolności motoryczne zapewniające skuteczne wykonanie zamierzeń
zdolności kondycyjne zapewniające szybkie, silne, wytrwałe wykonanie zamierzeń
Przykłady alternatywnych możliwości działania:
rzut piłki
podanie piłki
kozłowanie piłki
zamierzony rzut piłki
zamierzone podanie piłki
bieg na pozycję
wykonanie zastawienia
bezruch
atakować gracza
zmusić do podania piłki
zmienić pole gry za piłką
nie atakować gracza z piłka
wymusić rzut
blokować rzut
nie blokować rzutu
Taktyczne postępowanie gracza podczas działań ofensywnych i defensywnych
rodzaj działania:
ATAK => zdobyć punkt => podać piłkę partnerowi, który może zdobyć punkt => zdobyć pozycję do uzyskania punktu => ułatwić partnerowi zdobycie punktu => przygotować pozycje do obrony.
ATAK => przygotować pozycje do obrony => zdobyć piłkę => przeszkodzić w utracie punktu => wspierać działania partnera => przygotować pozycje do ataku => zdobyć punkt.
OBRONA => zdobyć piłkę => przeszkodzić w utracie punktu => wspierać działania partnera => przygotować pozycje do ataku => zdobyć punkt.
Antycypacja sytuacji:
znajomość celu gry i stopnia jego realizacji
wiedza o sposobach działania w rożnych sytuacjach
znajomość własnych możliwości działania
znajomości możliwości działania partnerów
znajomość możliwości działania przeciwnika
praktyczne doświadczenie o decydowaniu w rożnych sytuacjach
Rodzaje i systemy zawodów sportowych:
Zawody sportowe - najbardziej emocjonujący sprawdzian każdego trenera
i zawodnika. Każde zawody wymagają funkcjonowania dużego zaplecza organizacyjnego, propagandowego i finansowego
Rodzaje zawodów:
mistrzowskie - imprezy zatwierdzane przez MENiS. Zadaniem jest wyłonienie mistrzów poszczególnych klas rozgrywek od najniższego szczebla do centralnego ( dwurundowe)
pucharowe - wszystkie zespoły mogą brać udział, - przegrany odpada ( piłka nożna, siatkówka, koszykówka i piłka ręczna)
towarzyskie - mecze organizowane prze kluby, miasta, okręgi na zasadzie osobnego porozumienia
kontrolne - bardziej kontrolne jak propagandowe na zasadzie towarzyskich, mają charakter szkoleniowy, nazywane sparingami, przeważnie w okresie przygotowawczym.
Rodzaje zawodów:
krajowe
międzynarodowe - na podstawie pisemnej umowy ( termin, miejsce, ilość wymienianych zawodników), są uwzględniane w kalendarzu imprez, związków czy federacji, takich jak FIFA czy UEFA - są to kontakty klubowe miast
międzypaństwowe - zawsze oficjalny, uroczysty charakter, Mistrzostwa Europy, Turniej Olimpijskie, oficjalne spotkania towarzyskie
i międzynarodowe o charakterze towarzyskim.
Regulamin rozgrywek:
Każde spotkanie powinno odbyć się zgodnie z ustnym lub specjalnie opracowanym regulaminem rozgrywek
postanowienia ogólne:
nazwa zawodów
organizacja zwodów
teren spotkania ( I runda, II runda)
kto bierze udział
kto i co funduje
system zawodów:
każdy z każdym
system pucharowy
system do dwóch przegranych
system mieszany
play off
wzór na obliczenie ilości spotkań:
n(n-1)/2, gdzie:
n - ilość drużyn zgłoszonych do zawodów
x - ilość spotkań
Trener - motto:
„Każdy popełnia błędy - rzecz w tym, aby popełniać ich jak najmniej”
Na model trenera mają wpływ:
talent
doświadczenie zawodowe
refleks
wiedza teoretyczna
wytrwałość
stałość emocjonalna
optymizm
sprawiedliwość
otwartość
zmysł organizacyjny
Piłka ręczna:
Pochodzenia piłki ręcznej:
Dania 1898 „ handbold”, Nielsen - grali na halach w ta grę, zimą. W 1906 roku
w Danii, powstały pierwsze przepisy gry w piłkę ręczna
Niemcy „torball”, w pierwszym okresie był to sport dla kobiet, w 1920 roku Torball, przekształcił się w handball
Czechy 1907 „Huzela” - sport podobny do rugby, koedukacyjny ( bramki w kształcie litery „H”
1928 rok MFPR ( IHF), Bazyleja rządzi światowa piłką ręczna
1938 rok I-sze MŚ w piłce ręcznej
1972 rok Monachium, pierwszy raz piłka ręczna
Szczypiorniak => ( miasto - Szczypiorno), po I wojnie światowej w niemieckim obozie jenieckim, grano w piłkę ręczna, po raz pierwszy w Polsce. Ta nazwa obowiązywała, oficjalnie do 1953 roku.
Organem naczelnym w Polsce jest ZPRP
Pierwsze Mistrzostwa Polski rozegrano w 1930 roku.
Grano na halach ( 7 osób - pole bramkowe 7 metrów) oraz na boiskach do piłki nożnej
( 11 osób - pole bramkowe 13 metrów), przy grze na boisku inaczej kozłowano, co 3 kroki kozioł.
Sukcesy polskiej piłki ręcznej na świecie:
Montreal 1976 rok - brązowy medal na IO ( trener J. Czerwiński)
Niemcy 1982 - III m MŚ ( trener Kuchta)
Polska, Gdańsk 2002 - złoty medal młodzieżowych ME ( trener Nowiński)
Piłka ręczna składa się z organizacji ataku i organizacji obrony:
Organizacja ataku:
szybki bezpośredni - 1 lub 2 długie podania do szybko biegnącego partnera przed bramka i zdobycie bramki
szybki pośredni - więcej podań ( kilka) - szybkie przemieszczania się pod bramkę przeciwnika
pozycyjny ( atak piszemy z kreską).
Atak ustawienie 2-1-3: pierwsza linia: 2 - ch skrzydłowych ( niscy, szybcy, o dużej masie),
1 obrotowy ( wysoki, o dużej masie ciała), druga linia: 2 - bocznych rozgrywających
( najwyżsi z drużyny, zdobywają bramki z rzutach z wyskoku), 1 środkowy rozgrywający
( mózg drużyny, odpowiada za grę).
Atak ustawienie 2-2-2: pierwsza linia: 2 - skrzydłowych, 2 obrotowych, druga linia:
2 bocznych rozgrywających i 1 środkowy rozgrywający.
Działania zawodnika w ataku pozycyjnym: atak bramki ( atak prostopadły) - atak prostopadły to atak na obrońcę. Obrońca wychodząc do atakującego, zostawia za sobą wolna przestrzeń, zyskujemy wtedy miejsce. Po ataku prostopadłym, następuje zwód.
Atak wiążący - atak pomiędzy dwóch obrońców.
Ponowienie ataku, to atak wiążący wielokrotny - gdzieś w końcu zabraknie obrońcy
i atakujący będzie miał czysta sytuacje bramkową.
Zmiany zawodników:
zmiana ustawienia w ataku
zmiany pozycji
Rodzaje ataku:
atak jednopozycyjny - zawodnicy nie zmieniają pozycji
atak wielopozycyjny - zawodnicy zmieniają pozycję w trakcie gry
Sposoby ataku:
atak umowny - wyćwiczone zespołowe systemy działania
atak improwizowany - w zależności od działań obrońców
2 przerwy na czas w każdej połowie.
Są specjaliści od gry w ataku / obronie; wchodzą np.: na 1 akcje lub 1 obronę piłki
Gracza można zmieniać tylko, podczas gdy drużyna jest w posiadaniu piłki, nigdy po stracie piłki.
Na rysunkach zawodnika ataku rysujemy trójkątem, z zawodnika obrony kółeczkiem, podanie piłki strzałką, podanie natomiast przerywana strzałką. Kolejność podań oznaczamy kolejno numerkami.
Systemy obrony:
system obrony każdy swego => nastawiona na zabranie piłki
bez przekazywania
z przekazywaniem
system obrony strefowej ( przemieszczanie zawodników w stronę piłki, tworzenie przewagi liczebnej)
obrona w jednej linii
obrona w dwóch linach
obrona w trzech linach - wszyscy przesuwają się w stronę piłki
kontratak:
bezpośredni ( 1 długie podanie)
pośredni ( kilka podań)
Siatkówka
Historia:
1895 powstanie siatkówki ( USA, Morgan)
1896 powstanie pierwszych przepisów gry w siatkę
1913 pierwsze Igrzyska Azjatyckie
1914 - 1918 ( okres I wojny światowej) - piłka siatkowa, weszła do Europy
1930 w Polsce „ latająca piłka”
1923 pierwszy międzynarodowy mecz rozegrany przez Polskę
1947 powstanie Międzynarodowej Organizacji Piłki Siatkowej
1964 IO Tokio, pierwszy występ siatkówki na IO
1964 IO Tokio 3 miejsce kobiet
1968 IO Meksyk 3 miejsce kobiet
1974 MŚ Meksyk złoty medal mężczyzn
1976 IO Montreal 1 miejsce kobiet
2003 ME 1 miejsce kobiet
Klasyfikacja elementów techniki gry ze względu na cele stawiane zawodnikom podczas gry.
|
Czynności główne |
Cel: zdobycie piłki |
1. zagrywka
2. atak
3. blok |
|
Czynności podstawowe |
Cel: stworzenie korzystnej sytuacji do przeprowadzenia ataku |
Odbicia:
|
|
Czynności elementarne ( lokomocyjne) |
Cel: wybór dogodnego miejsca i pozycji w działaniach ofensywnych i defensywnych |
1. postawa gotowości do gry 2. sposoby przemieszczania się:
|
Taktyka indywidualna => zasady skutecznego i ekonomicznego działania zawodnika w grze
Taktyka indywidualna - jest to celowe wykorzystywanie umiejętności podejmowania przez poszczególnych zawodników w konkretnych sytuacjach najbardziej trafnych decyzji. Taktyka indywidualna to - umiejętność rozwiązywania specyficznych problemów sytuacyjnych, pojawiających się w czasie gry.
Taktyka zespołowa:
taktyka ataku ( działania przygotowawcze zespołu przyjmującego zagrywkę)
system wariant
wystawiający z linii ataku bez zmiany stref, ze zmiana stref
wystawiający z linii obrony bez zmiany stref, ze zmianą stref
taktyka obrony ( działania przygotowawcze zespołu zagrywającego)
rodzaj system wariant
blok a) w strefach lub pojedynczy, grupowy
z przekazywaniem
b) każdy swego pojedynczy, grupowy
obrona w polu z asekuracja bloku:
środkiem
skrzydłami
zawodnikiem nie blokującym
kompleksowa
linia
z asekuracją ataku przez 1,2 lub 3 zawodników
Przepisy gry:
gra do 25 punktów
Libero ( ma inny kolor koszulki niż inny gracze, może, ale nie musi występować)
może bronić w polu i w głębi pola, przyjmować zagrywkę, może wystawiać
Libero nie może: zagrywać, blokować, ani próbować blokować, atakować piłki ( ale może przebić piłkę), nie może wystawić piłki w polu ataku dla innego zawodnika ( sposobem górnym) do ataku, być kapitanem zespołu
funkcje zawodników na boisku:
jeden rozgrywający
dwóch środkowych bloku
dwóch przyjmujących
jeden atakujący
jeden Libero
przebieg gry:
6 zmian w 1 secie
3 zmiany powrotne ( zawodnik, który zszedł, może powrócić za tego samego zawodnika)
zmiana narzucona ( w przypadku kontuzji zawodnika, może wejść każdy inny zawodnik, zawodnik kontuzjowany już nie może powrócić do gry)
przerwy:
techniczna - 1 minuta; ( po 8 i 16 zdobytych punktach w setach 1-4, w 5 secie nie ma przerw technicznych.
2 przerwy dla trenera ( w każdym secie po 2) trwające po 30 sekund
między setami przerwy 3 minutowe
nietypowe przerwy
sędziowie:
pierwszy, drugi, sekretarz i liniowy
w zawodach najwyższej rangi jest ich 7 ( 4-ch liniowych, pierwszy i drugi sędzia oraz sekretarz.
W zawodach niższej rangi jest ich 5
Pierwszy sędzia: ma decydujący głos,
Kary dla zawodników:
upomnienie
ostrzeżenie ( żółta karta dla zawodnika, drużyna traci pkt
i zagrywkę
wykluczenie ( czerwona kartka, ławka kar i zmiana regulaminowa
dyskwalifikacja
W grze zawsze musi brać udział 6 zawodników!
Błąd ustawienia - moment zagrywki ( zetknięcie ręki z piłką)
środkowy pomiędzy skrajnymi
rozgrywający po przeciwnych stronach ( 1 w ataku, 2 w obronie)
zawodnicy bloku na przeciwnych stronach
Koszykówka
Rada pedagogiczna w Springfield YMCA Sport College, napisała w 1891 roku, konkurs na grę potrzebną do zimowej zaprawy dla lekkoatletów
dwa wiklinowe kosze na wysokości 3,048 cm
swa zespoły 9-cio osobowe ( drużyny)\
21 grudnia 1891 - powstanie pierwszych 13 zasad gry
1892 - powstają pierwsze przepisy gry
11 marca 1892 - zostaje rozegrany pierwszy mecz
1934 - koszykówka w programie Igrzysk Azjatyckich
1936 IO Berlin - turniej olimpijski ( 23 drużyny, Polska zajęła 4 miejsce)
James Naismith - Twórca koszykówki
FIBA
18 czerwca 1932 roku w Genewie powstaje międzynarodowa federacja koszykówki amatorskiej, która zrzesza dziś blisko 200 krajów. 2002 roku szefem FIBA zostaje Baumann
PZKosz
1957 - powstanie Polskiego Związku Koszykówki
1963 ME kobiet we Wrocławiu, Polska 2 miejsce
1980 ME mężczyzn Banja Luce, Polska 2 miejsce, II trener Huciński
1999 ME w Katowicach, Polska 1 miejsce, trener Herkt
1981 ME Ancona, Polska 2 miejsce
2000 IO Sydney, Polska 8 miejsce
Drużyna koszykarska składa się z 12 graczy
1 październik 2003 rok: przepisy - poprawki
przerwa na zadanie: 5 przerw ( 2 przerwy w pierwszej połowie, 3 przerwy w drugiej połowie, 1 przerwa w każdej dogrywce)
rzut sędziowski - rozpoczyna 1 i 3 kwartę oraz każdą dogrywkę
wszystkie rzuty z góry zlikwidowane
2 i 4 kwartę rozpoczyna rzut z linii bocznej ( kto rzuca decyduje strzałka przy stoliku sędziowskim)
faul techniczny (dla zawodnika) - 2 rzuty wolne + piłka
przepis 8 sekund (czas na przejście z pola obrony na pole ataku)
faule nie sportowe - związane z fizycznym kontaktem, za 2 faule nie sportowe grozi dyskwalifikacja i zawodnik udaje się do szatni. Za drugi faul są 2 rzuty wolny i piłka zostaje oddana drużynie przeciwnej
trenerzy - podczas meczu, tylko trener może stać przy linii boiska
zmiany zawodników - obje drużyny mogą dokonywać zmiany po błędach niezależnie od tego, kto je popełnił
rozpoczęcie meczu - każdy ma swoja ławkę i kosz
przepis 24 sekund - jeżeli zespół broniący złapie piłkę, która nie dotknęła obręczy gra toczy się dalej, jeżeli nie złapie broniący - błąd.
Kontuzja zawodnika - zawodnik może zostać na boisku
Stroje - mogę być kolorowe
Nowa numeracja koszulek: rozgrywki FIBA ( od 4 do 15), rozgrywki prowadzone przez federacje ( od 4 do 99)
Od 1 września w rozgrywkach żeńskich obowiązywać będzie nowy rozmiar piłki
( kobiety 6, a mężczyźni 7)
Piłka rozmiar 6 ( waga 500-540 g, obwód 720-740 mm)
Piłka rozmiar 7 ( waga 567-650 g, obwód 750-780 mm)
NBA ( buduje 30 drużyn, rywalizacja odbywa się od początku listopada,, aż do końca marca, w tym czasie koszykarze rozgrywają 82 mecze)
Streetball
gra na ulicach, może się też czasem na salach
w USA traktowana jak religia
wynik nie jest ważny, ważna jest gra ( tradycja i zachowania)
brak sędziów
gra umowna
gra na jeden kosz, po zbiórce cofamy się za linię rzutów za 3 punkty
punkty naliczane za: 1,2 lub 3 punkty
nie ma ograniczeń fauli, po faulu drużyna rozpoczyna akcję od nowa z końcowej linii boiska ( połowy)
występuje dużo sztuczek technicznych
gra się trzech na trzech, umowa z góry...
Mimi koszykówka:
sędziowie - głównym ich obowiązkiem jest bycie przyjacielem
ważne, aby sędziować szybko i nie poświęcać czasu na zbyt dużo rzutów sędziowskich, rzutów wolnych i szukanie błędów
gra dla dziewcząt i chłopców w wieku 12 lat i młodszych
wymiary boiska 28 na 15 metrów
linie - odległość linii rzutów wolnych od tablicy wynosi 4 metry ( nie wyznacza się linii za 3 punkty
kosze, na wysokości nie przekraczającej 2,60 m nad podłogą
piłka nr 3 ( waga: 450-500 g, obwód: 68-73 cm)
drużyna składa się z 10 zawodników ( 5-ciu na boisku i 5-ciu rezerwowych)
kosz uzyskany rzutem z gry ma wartość 2 punktów, zaś z rzutu wolnego 1 punkt
czas gry: 2 połowy po 20 minut, przerwa między połowami 10 minut
każda połowa podzielona na 2 części po 10 minut, a między nimi przerwy 2minutowe
każdy zawodnik, musi grac w 2 połowach, chyba ze wyklucza go kontuzja lub 5 fauli
Po 50 latach, w USA pojawiła się koszykówka dla dzieci, Archar wymyślił przepisy gry mini.
W 1968 roku powstał Komitet Mini koszykówki
W 1966 roku rozegrano pierwszy turniej Mini Kosza w Polsce
Podanie, najbardziej pożądane w ataku pozycyjnym => oburącz, jednorącz i znad głowy. Podanie znad głowy, w ataku szybkim ma znaczenie.
Najważniejszym rzutem jest rzut jednorącz znad głowy
Poruszanie się bez piłki ( bardzo ważna praca NN, równowaga, balansowanie)
Kozłowanie: zmiana kierunku kozłem przed sobą
Zasłony: od piłki i do piłki 2:2, 3:3
Atak pozycyjny: duża ósemka
Obrona zespołowa: każdy swego, strefowa i kombinowana
Piłka nożna
Aktywność sportowa skierowana jest przeciwko: (wg. J. Lipca)
rzeczywistości obiektywnej ( chęć bycia lepszym graczem)
ograniczonym możliwościom ( aktualny stan wytrenowania)
innym zawodnikom ( partner, przeciwnik) w celu określenia własnych możliwości
Fazy zachowania się zawodnika w sytuacji gry:
przewidywanie ( ewentualność zaistnienia zdarzenia)
postrzeganie sytuacji
przetwarzanie informacji
wybór działania - decyzja
działanie labo zaniechanie działania
Działanie wewnętrzne - stan umysłu gracza, nastawienie na obmyślanie sposobów osiągania celów gry ( wg Naglaka).
Taktyka gry - trafna i szybka decyzja wyboru jednej z kilku możliwych alternatyw.
Taktyka gracza - sposób działania w okolicznościach wymagających wyboru jednej z kilku możliwych alternatyw, przy czym decyzja gracza zależy bezpośrednio lub pośrednio od zachowania się partnerów i przeciwnika.
Działania zewnętrzne - możliwości gracza skierowane na określony wynik i tak zorganizowane, aby ten wynik osiągnąć ( wg. Naglaka).
Specjalne umiejętności ruchowe ( dyspozycje do wykonania zadania ruchowego, których istotą jest celowość i skuteczność) stanowią integralną część sytuacyjnej możliwości działania podczas gry.
Umiejętności ruchowe:
z piłką: pomocnicze ( przyjęcie, podanie, prowadzenie, drybling) i główne ( strzał, asysta, odbiór piłki)
bez piłki ( start, zatrzymanie, zwrot, wyskok, pad, zwód)
Zasady działania gracza z piłką:
mając piłkę dąż do zdobycia bramki ( punktu)
decydując się na atak dobieraj taki sposób działania, który w twoim wykonaniu jest najskuteczniejszy
poprzedzaj rzeczywisty zamiar czynnością sugerującą inne działanie
powstrzymuj się od ataku, gdy sytuacja jest dla ciebie niekorzystna lub gdy tego wymaga strategia gry
poruszaj się z piłką tylko z wyjątkowych okolicznościach
podaj piłkę partnerowi, jeżeli jest w korzystniejszej sytuacji do zdobycia bramki.
Zasady działania w ataku gracza bez piłki => zajmij pozycje umożliwiające tobie lub partnerowi skuteczny atak, zadbaj w kolejności, o:
uzyskanie pozycji do zdobycia bramki
skuteczne przyjęcie piłki
pozycję ułatwiającej partnerowi znalezienie dogodnej możliwości do zdobycia bramki
Zasady działania gracza w obronie:
zdobądź piłkę
nieustępliwie działaj na rzecz zdobycia piłki
gdy przeciwnik ma piłkę, działaj tak aktywnie, aby odwieść go od rozpoczęcia ataku
gdy rywal jest skutecznym napastnikiem, bądź zawsze przy nim
jeśli pierwszy znajdziesz się na własnym polu, bez względu na wyznaczone miejsce broń pola, z którego przeciwnik może najłatwiej zdobyć punkt
jeżeli nie możesz zapobiec atakowi, zmuszaj przeciwnika do wyboru niekorzystnego dla niego miejsca i sposobu wykonania ataku
Ogólne zasady gry w obronie:
ustaw się przodem lub bokiem do przeciwnika i tyłem ( bokiem) do broniącego celu zajmij pozycje między nim, a bramką
prowokuj przeciwnika do przekroczenia przepisów ( linie sprzyjają obrońcy)
zachowuj postawę równoważną, głowę ustawiaj prostopadle do punktu padania środka ciężkości ciała
Grupowe działanie graczy => indywidualne możliwości poszczególnych członków zespołu stanowią o jakości gry, ale sprawne osiąganie jej celów możliwe jest tylko dzięki rozsądnemu wykorzystywaniu indywidualnych uzdolnień graczy w działaniach grupowych - kooperacji rozumianej jako udzielanie sobie wzajemnej pomocy w różnych sytuacjach gry.
Atakowanie zespołowe ( działanie grupowe podejmowane w celu dokonania zmiany istniejącego stanu gry)
szybkie:
zaplanowane
niezaplanowane
pozycyjne:
Według zasad
Według schematów
atakowanie ze stałych fragmentów gry
łączone
Zasady Ataku szybkiego:
kontratak zaczyna ten zawodnik (cy), który nie ma wpływu na działanie ofensywne przeciwnika ( z miejsca niezagrożonego osłabieniem obrony0
zawodnik powinien biec w kierunku linii bocznych boiska ( rozrzedzenie obrony, wolne pole do ataku ze środka)
z chwilą otrzymania piłki gracz musi natychmiast atakować bramkę ( podający wspiera partnera)
przy równowadze sił gracze powinni zmieniać pozycje ( od środka w kierunku bocznych sektorów boiska)
kontratakujący powinni unikać dużej liczby podań, zbędnego prowadzenia piłki
i podań do tyłu
Zasady atakowania pozycyjnego:
zawodnik z piłką powinien poruszać się w kierunku bramki przeciwnika ( inne kierunki wynikają tylko z założeń taktycznych)
posiadający piłkę powinien patrzeć się w kierunku celu ataku
piłkę należy podawać niespodziewanie, szybko i dokładnie ( najskuteczniejsze podania to te, które wykonywane są w kierunku bramki)
gracze bez piłki powinni stale zmieniać pozycje tak, aby uzyskać pozycję do zdobycia bramki dla siebie lub dla partnerów
Bronienie zespołowe ( działania grupowe podejmowane w celu utrzymania istniejącego stanu gry)
obrona stref ( przeciwko piłce)
obrona każdy każdego ( przeciwko graczowi)
obrona mieszana ( przeciwko graczowi i piłce)
„+” „ obrona „każdy swego” „-”
+ skuteczna destrukcyjnie - nieracjonalna ( lepszy kryje gorszego)
+ aktywizuje graczy ( inicjatywa) - obniża odpowiedzialność zespołową
+ umożliwia wykorzystanie przewagi -wymaga doskonałości
fizycznej i psychicznej nad rywalem - wprowadza chaos przy zmianach pozycji atakujących
„+” „obrona stref” „-”
+ skuteczna w trudnych warunkach - pasywna ( inicjatywa u atakujących)
( teren, meteo) - wyczerpuje psychicznie
+ umożliwia racjonalne rozłożenie sił - wymaga współpracy ( problemy z
+ pozwala na zachowanie głębi obrony przekazywaniem, osłabienie pól między
+ właściwa na atak indywidualny strefami)
- stwarza trudności przy jej przesuwaniu
( przerzutu piłki)
System gry - ramy wyznaczające funkcję, pozycje i zadania w ataku
i w obronie dla poszczególnych zawodników, formacji oraz grup graczy.
Ustawienie 1-4-3-3 => bramkarz, 4( lewy obrońca, cofnięty środkowy obrońca, wysunięty środkowy obrońca, prawy obrońca), 3 ( lewy pomocnik, środkowy pomocnik, prawy napastnik), 3 ( lewy skrzydłowy, środkowy napastnik, prawoskrzydłowy).
Ustawienie 1-4-4-2 => bramkarz, 4( lewy obrońca, cofnięty środkowy obrońca, wysunięty środkowy obrońca, prawy obrońca), 4(lewy pomocnik, środkowy pomocnik defensywny, środkowy pomocnik ofensywny, prawy pomocnik), 2 napastników.
Ustawienie 1-3-5-2 => bramkarz, 3 ( wysunięty środkowy obrońca, cofnięty środkowy obrońca, wysunięty środkowy obrońca), 5 ( lewy pomocnik, środkowy pomocnik defensywny, środkowy pomocnik rozgrywającym środkowy pomocnik ofensywny, prawy pomocnik), 2 napastników
Ustawienie 1-4-5-1 => bramkarz, 4( lewy obrońca, 2-ch środkowych obrońców, prawy obrońca), 5( środkowy pomocnik defensywny, lewy pomocnik ofensywny, środkowy pomocnik rozgrywający, środkowy pomocnik defensywny, prawy pomocnik ofensywny),
1 środkowy napastnik.
Przepisy:
boisko ( wymiary: dł 90/120 metrów; szer. 45/90 metrów)
- pole bramkowe 5,5 metra
- rzut karny 11 metrów
- długość pola karnego 16,5 metra
piłka ( 68-70 obwód; 410-450 gram waga piłki)
najmniejsza liczba zawodników w drużynie => 7
czas trwania gry: 2 razy 45 minut, przerwa 15 minut
zdobycie bramki: gdy piłka całym obwodem, przekroczy linię bramki, z wyjątkiem gdy jest oddana z:
- rzutu wolnego
- rzutu z autu
- z rzutu sędziowskiego
- pośredniego
- gdy piłka straci swoje cechy
- wykona się rzut bezpośredni do swojej bramki
6. Spalony - zawodnik drużyny atakującej jest na pozycji spalonej, gdy w momencie podania, znajduje się bliżej linii bramkowej niż piłka, za wyjątkiem:
- gdy bliżej linii bramkowej znajduje się przeciwnicy
- gdy zawodnik drużyny atakującej znajduje się na swojej połowie
- gdy piłka zostanie zagrana przez przeciwnika
- z rzutu z autu, z rzutu rożnego, od bramki, z rzutu sędziowskiego
Style gry:
szkocki - gra oparta na mnogości krótkich podań i stosowaniu trójkątów
angielski - podania są długie, jest dużo biegania i walki…
liczba drużyn w polskiej ekstraklasie: 14
Starty polaków w ME => nie zdołaliśmy się zakwalifikować
Straty polaków na MŚ:
1938 Francja
1974 RFN ( 3 miejsce i srebrny medal)
1978 Argentyna
1982 Hiszpania ( 3 miejsce)
1986 Meksyk
2002 Korea i Japonia
Tenis stołowy
Tenis stołowy jest trzecim co do wielkości uprawianym sportem na świecie, około 300 milionów ludzi na całym świecie czynnie, bądź sporadycznie oprawia tę dyscyplinę sportu. Tenis stołowy posiada około 186 federacji.
Tenis stołowy jest grą, której istotą jest zdobycie punkty poprzez zagranie wygrywające lub pomyłkę przeciwnika. Główną wytyczną w treningu przez całą karierę zawodniczą jest „jak wygrać punkt”.
Charakterystyka dyscypliny:
automatyka ruchu - na poziomie 40% ( wiosła 95%)
duże wymagania w zakresie przygotowania ( technicznego, taktycznego, fizycznego, mentalnego)
gra wyborów ( zawiera w sobie ogromną liczbę wyborów różnych technicznie uderzeń w zależności), od:
rodzaju zastosowanego uderzenia przez rywala
rodzaju zastosowanego sprzętu
sukces w tenisie stołowym - właściwe uderzenie we właściwym momencie
gra rotacji ( największa rotacja w sporcie - 160 obrotów na sek. = 10.000/min)
gra szybkości ( duża prędkość piłki - atak =160km/h, przebicie ok. 30km/h)
gra precyzji ( kontakt piłki z rakietką około 2/1000 sek, około 2-10 mm ruchu uderzeniowego)
gra zmienności ( duża zmienność rotacji, rytmu i miejsca)
gra emocji ( zmienność sytuacji - odporność psychiczna)
gra przewidywania ( antycypacji)
najdłuższy w historii czas gry o 1 punkt to 2 godziny 10 minut ( Alojzy Ehrlich Pol MŚ 1937)
Zawodnicy na najwyższym poziomie na świecie podlegają antycypacji, statystyki meczów pokazują, ze piłka przeciętnie potrzebuje 0,2-0,4 sekundy aby przelecieć z jednej strony stołu na drugą.
Rodzaj uderzenia |
Odległość miedzy zawodnikami |
Prędkość zagranej piłki |
Czas |
Przebicie |
3m |
30 km/h = 8,33 m/s |
0,36 s |
Kontratopspin |
8m |
120 km/h = 33,3 m/s |
0,24 s |
Smecz |
4m |
160 km/h = 44,4m/s |
0,09s |
Tenis stołowy => przewidywać nieprzewidywalne
Historia tenisa stołowego:
usługa gastronomiczna XIX wiek
kształtowanie się przepisów XX wiek
powstanie ITTF 1926 rok
powstanie PZTS 1932 rok
I mistrzostwa Polski seniorów 1932 rok
I Mistrzostwa Polski Seniorek 1937 rok
Sprzęt:
Rakietka ( deska, okładzina, klej)
Piłeczka
Stół
Deski można klasyfikować z punktu widzenia różnych strategii gry:
DEF - do tradycyjnej obrony podcięciem z dala od stołu
ALL- - dla pasywnej, wszechstronnej gry przy stole z naciskiem na kontrolę piłki
( krótkie podcięcie, blok) i obronę podcięciem
ALL - dla wszechstronnych zawodników grających umiarkowany atak i dokładny blok
ALL + - dla zawodników ofensywnych stosujących wszechstronną grę ( krótkie podcięcie, kontra, blok) wraz ze zróżnicowanym atakiem topspinowym
OFF- => dla zawodników umiarkowanie ofensywnych grających z silną rotacją
i jednocześnie dużą dokładnością i kontrola piłki
OFF - do ofensywnej gry, z dużą szybkością, rotacja i siła
Okładzina jest kombinacją dwóch warstw: ( powierzchni zewnętrznej i podkładu zewnętrznego. Rodzaje okładzin:
okładzina gładka - sandwich
okładzina czopowana ( długi czop z podkładem)
okładzina czopowane ( długu czop bez pokładu)
okładzina czopowana ( krótki czop)
okładzina gładka ( antytopspin)
Elastyczność i przyczepność powierzchni zewnętrznej różnią się znacznie przy różnych okładzinach, a to decyduje o szybkości i rotacji uderzonej piłeczki.
Grubość podkładu gąbczastego i jego konstrukcji ( od bardzo twardego do bardzo miękkiego) - determinuje szybkość i rotacje
Z tego powodu dzielimy okładziny ( gumy), na:
wolne i szybkie
oraz pozwalające uzyskać
większą lub mniejszą rotację.
Okładziny mają 2 kolory: czerwony i czarny.
Grubości okładzin:
1,3 - 1,7 mm => jest dobra dla graczy wszechstronnych
1,9 mm do maksimum => to grubości odpowiednie dla graczy ofensywnych
Stół:
długość: 274 cm
szerokość: 152,5 cm
wysokość: 76 cm
grubość płyty: 25 mm
techniki parte na uderzeniu piłeczki => atak szybki
techniki oparte na pocieraniu powierzchni piłeczki => atak topspinowy i obrona podcięciem
style gry:
styl ofensywny ( atak topspinowy, atak szybki, kombi atak)
styl defensywny ( obrona podcięciem pasywna i aktywna)
Mężczyźni |
Kobiety |
Wiek osiągnięcia mistrzostwa |
|
20-23 lata |
18-21 lat |
Straż treningowy |
|
10-14 layt |
13-16 lat |
Cechy morfologiczne |
|
160-170 cm, proporcjonalna smukła sylwetka |
170- 185 cm proporcjonalna smukła sylwetka |
Sprzęt - dobór sprzętu:
Ze względu na dobór sprzętu tenis stołowy jest sportem bardzo indywidualnym.
W porównaniu di innych gier rakietowych - tenisa ziemnego, badmintona i squasha, znaczenie doboru sprzętu w tenisie jest najważniejsze. Ogromna różnorodność okładzin
i desek dostępnych na rynku powoduje, iż każdy ma możliwość indywidualnego doboru sprzętu, zaspakającego jego potrzeby.
Nowo wprowadzone przepisy:
wielkość piłeczki ( powiększenie z 38 do 40 mm)
sposoby liczenia punktów
set grany jest do 11 punktów
serwis wykonywany jest po 2 razy przez każda ze stron
„mała partia” do 3 wygranych setów
„duża partia” do 4 wygranych setów
sposób wykonywania serwisu:
odbijający musi pokazać sposób uderzenia
odbierający musi widzieć lot piłki…
Tenis zmienny
uderzenia:
wolej z powietrza
pół wolej
forhend ( z prawej strony)
beckhand ( z lewej strony)
stop wolej ( z powietrza, spada zaraz za siatka)
smecz ( z powietrza i z kozła)
kierunki uderzanej piłki:
cross ( po przekątnej)
longlay ( wzdłuż linii)
uderzenia:
lift
top spin ( przyśpieszenie)
slice ( podkręcenie)
liczenie:
„orzeł i reszta” - wybór stron i serwisu
1-szy serwis zawsze z prawej strony na lewa stronę
przy stanie po 40 - musi być przewaga 2-ch piłek
po nieparzystych gemach zmiana stron
90 sekund od chwili skończenia piłki ( czas na zmianę stron i ławeczek)
20 sekund to czas na wykonanie serwisu
linia jest boiskiem
Przy time break'u 6/6 ( 18/16) - przewaga dwóch punktów, każdy ma po 2 serwisy, zmiana stron po 6 punktach.
Kategorie wiekowe:
do 10 lat - krasnale
do 12 lat - skrzaty
do 14 lat młodzicy
do 16 lat - kadeci
do 18 lat - juniorzy
powyżej 18 lat - seniorzy
Polskie nazwiska, warte zapamiętania:
Jadwiga Jędrzejowska ( łącznie 85 tytułów; w latach 1935-1939 od 2 do 5 m na świecie)
Ignacy Tłoczyński
Henryk Hebda
Władysław Skonecki
Wiesław Gąsiorek ( 12 lat z rzędu mistrz Polski)
O puchar Devisa ( nieoficjalne MŚ)
Polska liga:
I liga męska: 5 mężczyzn, 5 singli, 2 deble
Od 12 roku życia seniorek i seniorów są: 4 single i 2 deble
Przy remisie decyduje, kto wygrał więcej setów
Polski Turnieje:
Ogólnopolska OTK
Regionalne RTK
Mistrzostwa Polski
Puchar PZT ( od 12 roku życia)
Masteres
Zespołowe Gry Sportowe - wykłady; okioko@poczta.onet.pl
8