* 16 kwietnia 1991 r. nastąpiła reaktywacja Giełdy Warszawskiej, odbyło się wtedy pierwsze notowanie po II wojnie światowej
* Początkowo było notowanych tylko 5 spółek (Exbud, Tonsil, Swarzędz, Krosno, Irena)
Exbud = przejęty przez zagraniczną spółkę budowlaną
Tonsil = na progu upadłości
Swarzędz = nadal notowana na WGPW, przeżywa trudności
Irena, Krosno = spółki proeksportowe reprezentujące branże hutnictwa szkła
-------------------------------------------------------------
* Początkowo giełda służyła głównie do obsługi ofert Skarbu Państwa
* Oferta publiczna Banku Śląskiego (debiut na giełdzie z ceną pierwszego notowania ponad 13-krotnie wyższą od ceny emisyjnej)
-------------------------------------------------------------
* A dopiero później wchodziły na nią spółki od początku prywatne (Agora - pierwszy debiut spółki od początku prywatnej)
-------------------------------------------------------------
* Akcjonariat GPW w Warszawie: Skarb Państwa ma 98%, reszta to biura maklerskie.
-------------------------------------------------------------
Kazimierz Marcinkiewicz ,,opowiadamy się za utrzymaniem dotychczasowej struktury własnościowej warszawskiej giełdy”
Gazeta Giełdy Parkiet, 26 września 2005 roku
Wypowiedź Pawła Szałamachy, wiceministra Skarbu Państwa (w 2006 roku nie będą podjęte żadne działania zmierzające do prywatyzacji GPW, debata sejmowa z 14.01.2006)
Giełda warszawska jest większa od giełd w Czechach i na Węgrzech pod względem kapitalizacji, ale ustępuje im pod względem płynności (np. obroty przez kapitalizację)
- pod względem liczby debiutów WGPW zajęła w 2005 roku 3 miejsce w Europie po Londynie i Oslo
- w 2004 roku była to nawet lokata druga
-------------------------------------------------------------
* Niska płynność wynika z tego, że
= duże pakiety akcji mają zagraniczni inwestorzy, którzy kupili akcje na dłużej,
(banki PeKaO, BRE, BZ WBK mają niższy free float niż KGHM, PROKOM i PKN) - dane z 2005
= działalność OFE też powoduje, że płynność spada, bo instytucje te kupują udziały w spółkach zwłaszcza średnich i małych na dłuższy okres. Fundusze emerytalne są to inwestorzy raczej długookresowi.
-------------------------------------------------------------
* Kapitalizacja przez PKB to obecnie ok. 35%, w 2010 r. ma być 47,6% (tak mówi dokument „Agenda 2010” przygotowany przez MF, KPWiG, GPW)
-------------------------------------------------------------
SYSTEM NOTOWAŃ NA WGPW
* W tej chwili są przede wszystkim notowania ciągłe,
* Na początku był jeden fixing w ciągu dnia,
* Potem doszły też notowania ciągłe, jest też system notowań z dwoma fixingami,
* Na pewno rola notowań ciągłych wzrosła,
* Na początku była jedna sesja giełdowa w ciągu tygodnia, potem dwie itd. aż do pięciu.
* Giełda warszawska publikuje indeks giełdowy WIG, jest on indeksem ważonym kapitalizacją i obrotami.
* Im większa spółka tym ma większy wpływ na WIG
-------------------------------------------------------------
Od 1995 r. publikowane są
WIG 20 oraz sWIG80 (odpowiednio są to indeks dużych i małych spółek),
potem pojawił się indeks spółek średnich mWIG40,
-------------------------------------------------------------
* W okolicach hossy internetowej (1999 / 2000) pojawił się TECHWIG
= (spółki nowej ekonomii, czyli spółki TMT, czyli telekomunikacja, media, technologie),
-------------------------------------------------------------
* WIG - POLSKI, tylko spółki krajowe (bez spółek zagranicznych - BACA, MOL, IVAX itd.)
-------------------------------------------------------------
* Indeks typu cenowego, czyli indeks nieważony to taki, w którym udział wszystkich spółek jest taki sam. Tego typu indeksy publikuje Gazeta Giełdy Parkiet od 1995r.,
* Parkiet publikuje Indeks Cenowy oraz indeksy branżowe
-----------------------------------------------------------
* Notowane indeksy na WGPW to
= instrumenty bazowe (akcje spółek) oraz
= pochodne (kontrakty na poszczególne spółki), a także kontrakty na indeksy oraz opcje
-------------------------------------------------------------
* Na giełdzie warszawskiej aktywne są 3 grupy inwestorów:
= indywidualni krajowi,
= instytucjonalni krajowi oraz
= inwestorzy zagraniczni, (rola tych ostatnich zwiększyła się)
udział po około 1/3, choć ostatnio udział krajowych inwestorów indywidualnych spadł poniżej 30 % (z uwagi na podatek giełdowy)
-------------------------------------------------------------
w II półroczu 2004 inwestorzy zagraniczni generowali aż 47 % obrotu na giełdzie, a inwestorzy indywidualni krajowi tylko 24 %, wynika to z większego zainteresowania giełdą polską ze strony inwestorów zagranicznych oraz być może jest to skutek podatku giełdowego, który trochę zniechęcił inwestorów indywidualnych krajowych
-------------------------------------------------------------
* Giełdy na świecie są w większości prywatne, ale nie zawsze tak było,
* W 1999 r. Wiesław Rozłucki powiedział na Komisji Finansów Publicznych, że proces prywatyzacji zaczęły tylko giełdy australijska i szwedzka
-------------------------------------------------------------
Są oczywiście też sojusze giełd, ale występuje też dążenie do samodzielności, np. giełda londyńska nie dała się przejąć przez giełdę niemiecką, bo akcjonariusze giełdy londyńskiej nie wyrazili na to zgody
Ostatnio przejęciem giełdy londyńskiej zainteresowana jest giełda australijska ale na razie do przejęcia nie doszło.
Giełda Londyńska obroniła się przed próbą przejęcia przez giełdę Nasdaq
(Brytyjczycy cenią niezależność, własna waluta, własna giełda)
-----------------------------------------------------------
* Spośród giełd prywatnych niektóre same są notowane na giełdzie (np. giełda niemiecka czy hiszpańska, czyli nastąpiło upublicznienie giełd) stały się one normalną spółką giełdową i są zmuszone działać dla zysku,
-------------------------------------------------------------
* Nastąpiła więc ewolucja od instytucji non profit w kierunku instytucji, której celem jest maksymalizowanie zysku ale....
nie wszystkie giełdy są jednak prywatne,
= Polska,
= Iran,
= Malta,
=Turcja,
= Korea Pd i
=Tajlandia mają giełdy państwowe, niektóre z nich są duże (Korea Pd), inne małe np. Iran,
-------------------------------------------------------------
* Dużą rolę dla rozwoju giełdy maja OFE, reforma emerytalna to rok 1999. OFE muszą inwestować głównie w kraju, bo ogranicza je limit 5%, a poza tym ryzyko kursowe powoduje, że inwestycje krajowe są bezpieczniejsze.
-------------------------------------------------------------
* Decyzja Eurostatu z 2 marca 2004 roku o nie kwalifikowaniu OFE do sektora finansów publicznych
-------------------------------------------------------------
* Cechą polskiej giełdy jest duże „ubankowienie” indeksu WIG, z tego powodu trzeba badać uwarunkowania monetarne, które są ważne dla banków (patrz artykuły w Naszym Rynku Kapitałowym, w 2005)
-------------------------------------------------------------
Są dwa rodzaje giełd. Na jednych występują wyłącznie bądź niemal wyłącznie spółki krajowe („tygrysy azjatyckie”), a na innych jest duży udział spółek zagranicznych (nawet kilkadziesiąt % obrotu całej giełdy, Wlk. Brytania, Singapur, Szwajcaria)
Kraj |
Udział spółek |
Kraje wschodzące |
zagranicznych |
Argentyna |
10,5 |
Brazylia |
0,1 |
Chile |
0,0 |
Filipiny |
0,2 |
Indonezja |
0,0 |
Jordan |
Brak danych |
Korea Południowa |
0,0 |
Malezja |
1,9 |
Meksyk |
3,3 |
Tajlandia |
0,0 |
Turcja |
0,0 |
|
|
Kraje dojrzałe |
|
Australia |
6,6 |
Austria |
2,2 |
Belgia |
Brak danych |
Dania |
Brak danych |
Finlandia |
Brak danych |
Francja |
Brak danych |
Grecja |
0,7 |
Hiszpania |
1,7 |
Holandia |
Brak danych |
Irlandia |
3,3 |
Japonia |
0,1 |
Kanada |
0,2 |
Niemcy |
8,1 |
Norwegia |
16,5 |
Nowa Zelandia |
9,6 |
Portugalia |
Brak danych |
Singapur |
Brak danych |
Szwajcaria |
92,9 |
Szwecja |
Brak danych |
USA |
8,2 |
Wielka Brytania |
43,5 |
Włochy |
6,2 |
* Spółki krajowe notowane na GPW emitują, z kolei GDR-y notowane na innych giełdach (Agora, KGHM, Mostostal Export, PeKaO, PKN, Prokom, Stalexport, TP)
-------------------------------------------------------------
Potrzeba walki o pozycję giełdy
- jedna z możliwości to tworzenie segmentu dla małych i średnich spółek
Liczba spółek na AIM (rynek dla małych i średnich spółek w Wielkiej Brytanii) w latach 1995 - 2005 w podziale na spółki brytyjskie (biała krzywa) oraz spółki zagraniczne (czarna krzywa)
* Liczba debiutów na AIM (rynek dla małych i średnich spółek w Wielkiej Brytanii) w latach 1995 - 2005 w podziale na spółki brytyjskie (biała krzywa) oraz spółki zagraniczne (czarna krzywa)
co przyciąga inwestorów na rynek AIM ?
niższe wymogi informacyjne
preferencje podatkowe
opieka doradców nad spółką
------------------------------------------------------------
* Rynek taki utworzono też na giełdzie w Dublinie (aby przeciwdziałać marginalizacji giełdy irlandzkiej).
1
5