• AK I, Sem. letni Kolokwium II

• PYTANIA PRZYKŁADOWE

1. Scharakteryzuj rodzaj Spiraea, wymień poznane gatunki, przyporządkuj je do sekcji.

RODZAJ: SPIRAEA

• krzewy, niekiedy z podziemnymi rozłogami

• liście skrętoległe, pojedyncze, czasem lekko klapowane, brzegiem karbowane, piłkowane, rzadziej całobrzegie

• kwiaty zwykle obupłciowe, drobne, w różnego rodzaju kwiatostanach, na szczycie krótko- lub długopędów, płatki białe, różowe lub purpurowe, słupków 5, wolnych lub tylko u nasady zrośniętych, pręcików 15-60, wewnętrzne często przekształcone w dysk miodnikowy

• owoc zbiorowy z 5 drobnych mieszków

• gatunków około 100 na pókuli północnej

• w Polsce rosną dziko salicifolia i media

• krzewy ozdobne głównie dzięki drobnym, ale licznym kwiatom

• jesienne zabarwienie liści dekoracyjne u prunifolia i japonica `Macrophylla'

• wymagania glebowe przeciętne do małych

• pełne nasłonecznienie

• odporność na mrozy z reguły dostateczna (prunifolia- wrażliwa)

• popularne krzewy często sadzone w grupach

• żywopłoty zwłaszcza nieformowane- ale również strzyżone

• krzewy gatunków kwitnących na szczycie tegorocznych pędów można corocznie ścinać przy ziemi jak byliny.

SEKCJA: CHAMAEDRYON
Spiraea prunifolia	tawuła śliwolistna
Spiraea `Grefsheim'	tawuła norweska
SEKCJA CALOSPIRA
Spiraea japonica	tawuła japońska
SEKCJA SPIRAEA
Spiraeax pseudosalicifolia	tawuła nibywierzbolistna

2. Scharakteryzuj rodzaj Malus, wymień cechy ozdobne poznanych przedstawicieli.

RODZAJ: MALUS

• wysokie krzewy lub małe drzewa

• -gałęzie niekiedy cierniste

• -liście: opadają na zimę , pojedyncze, piłkowane, niekiedy klapowane, z przylistkami które szybko opadają

• -kwiaty białe, różowe,purpurowe 1.5-5 cm z żółtymi pylnikami w baldachach lub baldachogronach, kwitną w kwietniu i maju, miododajne,

• -owoce jabłkowate różnej wielkości z nasionami w komorach bez komórek kamiennych(VIII-X)

• - Występowanie ok. 25 gat. W strefie umiarkowanej półkuli północnej, w Polsce dziko tylko M. sylvestris

• -ozdobne z kwiatów, owoców pojawiających się w dużej ilości

• - lubią miejsca słoneczne żyzne i świeże gleby, w większości odporne na mrozy, stosowane w parkach i dużych zieleńcach , podle gają wielu chorobom i szkodnikom np. parchowi jabłoni

MALUS PURPUREA: pędy wiśniowe z antocyjanami, podobnie młode liście czerwone, kwiaty purpurowo-różowe, małe ozdobne, krzaczaste drzewko w pokroju, małe owoce do 2.5 cm długoszypulkowe z trwałym kielichem

3. Scharakteryzuj rodzaj Sorbus. Czym wyróżniają się poznane gatunki?

RODZAJ: SORBUS

• Drzewa i krzewy; zróżnicowane na długo i krótkopędy;

• Liście brzegiem piłkowane, pojedyncze lub złożone, często wrębne , klapowane, dzielne lub pierzasto złożone

• Kwiaty najczęściej białe, niewielkie 1-1.5 cm, w u nasady ulistnionych podbaldachach, pylniki żółte, kwiaty nieprzyjemnie pachnące (V)

• Owoce nieduże jabłkowate, czerwone lub pomarańczowe również brązowe, żółte różowe i białe

• W Polsce występuje około 5,6 gatunków, około 80 na półkuli północnej

• Dekoracyjne liście i owoce jesienią o atrakcyjnym zabarwieniu

• Gleby świeże lubi słońce ale znosi półcień

• Zastosowanie parki ogrody, obsadzanie węższych ulic, owoce często zjadane przez ptaki

Sorbus aucuparia- jarząbpospolity: złożone liście z 9-15 listków, pomarańczowe do czerwonych owoce

Sorbus aria-Jarząb mączny: liście pojedyncze duże średnio 12 cm młode obustronnie pokryte białym kutnerem, wręcz białe, starsze spodem, małe i mało jaskrawe owoce kutnerowate, korona regularna zbudowana z wielu wyprostowanych konarów jak u tilia tomentosa.

Sorbus torminalis- jarząb brekinia: liście klapowane piłkowane spodnie klapy najbardziej odstające , od spodu lekko owłosione, w dotyku skórzaste na długich cienkich ogonkach, pestkowowate owoce kuliste lub elipsoidalne brązowe z jasnymi przetchlinkami,

Sorbus intermedia- jarząb szwecki, pojedyncze liście z 7-9 klapami z wierzchu nagie spodem filcowane, owoce pomarańczowoczerwone lub żółtobrązowe eliplnsoidalne

4. Scharakteryzuj rodzaj Crataegus. Czym wyróżniają się poznane gatunki?

Głogi to w zasadzie niewysokie drzewa bądź wręcz krzewy. Spotyka się ok. 200 gatunków, bardo łatwo krzyżujących się ze sobą i trudnych do rozpoznania. Długopędy zwykle z cierniami w kątach liści. Kwiaty na krótkopędach, zebrane w podbaldachy, rzadko pojedyncze; o wyraźnym, dość nieprzyjemnym zapachu. Płatki zwykle białe.

Wymagania : Głogi w większości nie mają wygórowanych wymagań odnośnie gleby, niektóre gatunki dobrze rosną na glebach suchych i słabych; źle rosną na glebach podmokłych lub kwaśnych. Większość wymaga pełnego nasłonecznienia ale są też i cienioznośne 

Crataegus monogyna- Wysoki krzew lub niewysokie drzewo (do 10-12 m wysokości) o szerokiej, gęstej koronie. Pędy z licznymi krótkimi cierniami do 2 cm długości. Kwiaty przeważnie z jedną szyjką słupka. Stosowany na żywopłoty. Wymaga gleb żyźniejszych, wilgotniejszych i zwięźlejszych niż głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata). Często atakowany przez choroby i szkodniki drzew z rodziny różowatych.

Crataegus laevigata - Wysoki krzew lub drzewo dorastające do 4-6 m.  Roślina obficie kwitnie, Pojawiające się wiosną dekoracyjne czerwonawe, różowe lub białe kwiaty zebrane w baldachogrona. Roślina bardzo łatwa w uprawie i wytrzymała na suszę, zanieczyszczenie powietrza i mrozy. Ma niewielkie wymagania glebowe - może rosnąć na jałowych glebach.
Stanowisko słoneczne lub półcień. 

Crataegus rhipidophylla- Zbliżony cechami do głogu jednoszyjkowego (Crataegus monogyna). Różni się ostro zakończonymi klapami liści, są one całe albo przynajmniej w górnych 2/3 ostro piłkowane Działki kielicha wydłużone, znacznie dłuższe niż szersze, w zależności od odmiany albo odgięte w dół albo wyprostowane i stulone. Owoce większe, do 15 mm długości, Ma tolerancyjne wymagania glebowe, może rosnąć zarówno na glebie żyznej jak i jałowej, w słońcu i cieniu.

5. Scharakteryzuj rodzaj Cotoneaster, wymień cechy ozdobne poznanych przedstawicieli.

Irga jest azjatycką rośliną o pokroju krzaczastym lub niskiego drzewa. Pokrywa się ona białymi, czasami różowymi kwiatami o niewielkich rozmiarach. Liście są w kolorze głębokiej zieleni o gładkich brzegach. Po przekwitnięciu pojawiają się malutkie, czerwone, rzadziej czarne owoce.
Wymagania : Nie jest rośliną zbytnio wymagającą. Może rosnąć prawie na każdej glebie. Dobrze sprawuje się na stanowiskach ubogich w sole mineralne, a nawet kamienistych, odczyn obojętny lub zasadowy. Nie znosi mokrych terenów. Uwielbia miejsca słoneczne.
Zastosowanie : Stosowany jest także przy alejkach w parkach. Spotyka się irgi w ormie żywopłotu, gdyż są odporne na przycinanie i dobrze dają się formować.

Cotoneaster horizontalis- Niski krzew do 1m wysokości o szeroko prawie poziomo, rozpostartych gałęziach, gałązki boczne odchodzą bardzo regularnie na boki w jednej płaszczyźnie, po obu stronach osi głównej, tym krótsze im bliżej jej końca. Główny walor ozdobny stanowi oryginalny pokrój — gałązki regularnie rozgałęziające się na boki w jednej płaszczyźnie oraz długo pozostające na pędach owoce. Jesienne przebarwienie liści bardzo atrakcyjne, intensywnie pomarańczowe do ciemnoczerwonego.

Cotoneaster nanshan- Niski krzew z wyginającymi się łukowato, gęsto rozgałęzionymi pędami. Dorasta do 0,8 m wys. i podwójnej szerokości. Liście ciemnozielone, z pofalowanym brzegiem, jesienią jaskrawoczerwone. Kwiaty różowe, obfite, V. Owoce czerwone, okazałe. Stanowisko słoneczne. Toleruje wszystkie rodzaje żyznych gleb ogrodowych. Polecana do ogrodów skalnych, na murki i skarpy. Walorem jest ciekawy pokrój, jesienne zabarwienia, ozdobne z liści, owoców i kwiatów.

Cotoneaster divaricatus- Gęsto ugałęziony krzew, o rozpościerających się pędach. Dorasta do 2 m wys. Liście ciemno zielone. Jesienne przebarwienie pomarańczowe, bardzo dekoracyjne. Kwiaty biało różowe, VI, owoce czerwone. Stanowisko słoneczne lub częściowo zacienione. Toleruje wszystkie żyzne, ogrodowe gleby, pełne słońce oraz półcień. Nadaje się na nieformowane szpalery, do sadzenia pojedynczo i w grupach. Walory: ciekawy pokrój, ozdobne owoców, kwiatów.

6. Scharakteryzuj rodzaj Rosa. Czym wyróżniają się poznane gatunki?

RODZAJ: ROSA - róża

• Krzewy o różnej sylwetce lub prymitywne pnącza często z odrostami korzeniowymi

• Pędy zwykle kolczaste, kolce bardzo zmienne od silnych, wygiętych, hakowatych po cienkie szczecinki

• Liście z reguły sezonowe i nieparzysto złożone, z przylistkami zrośnietymi ogonkiem liściowym

• Kwiaty 4,5 krotne w wiechach, podbaldachach, baldachogronachlub pojedynczo,

• Owoce zbiorowe z drobnych, twardych niełupek i zarazem pozorne - otoczone zmięśniałym z reguły hipancjum

• Wymagania: Róże dzikie, tzw. botaniczne dobrze rosną na glebach przeciętnych w miejscach słonecznych, na ogół odporne na mrozy,

• Cięcie nie wskazane, raczej tylko do przezedzenia starych krzewów

• Ok. 120 na półkuli północnej, najczęściej w strefie klimatu umiarkowanego, W Polsce dziko rośnie 14 gat, a ok. 10 róż obcych to gat od dawna zadomowione

Rosa canina - krzew do 3m wys. , o łukowato wygiętych pędach z hakowato zakończonymi kolcami, 5-7 listkowe, liscie bardzo zmienne w kształcie, zielone, brzegiem piłkowane, szkarłatne owoce, stosowana jako podkładka pod róże ogrodowe.

Rosa glauca- krzew do 2-3m wys o wyprostowanych pędach, kolce nieliczne proste lub hakowate, liście jajowate lub eliptyczne pojedynczo piłkowane (wyjątek) u nasady całobrzegie, podobnie jak pędy fioletowo nabiegłe i sine od nalotu, przylistki dosc szerokie. Cenna ze względu na barwę liści, owoce kuliste drobne.

Rosa rugosa - Krzew do 2m wys z licznymi rozłogami, o grubych wyprostowanych gałęziach, pędy z szydlastymi kolcami oraz szczecinkami. Liście pomarszczone ciemnozielone i błyszczące, od spodu gęsto owłosione, owoce płaskokuliste, ceglastoczerwone, duze pachnące różowoczerwone kwiaty (6-8cm )

7. Scharakteryzuj rodzaj Rubus, wymień poznane gatunki i ich cechy ozdobne.

RODZAJ: RUBUS - jeżyna, malina

• Krzewy lub rośliny zielne o zmiennej sylwetce: o pędach wyprostowanych i łukowato wygiętych, prymitywne pnącza, rośliny ścielące się po ziemi, często z podziemnymi rozłogami, odrostami korzeniowymi i odrostami, które pojawiają u nasady rocznych pędów.

• Sięgającie ziemi wygięte pędy krzewow wielu gat, mogą się zakorzeniać i dawac początek nowym roślinom

• Liście sezonowe półzimozielone, zimozielone, zwykle piłkowane, zasychają i odłamują się-brak śladów liściowych

• Kwiaty z reguły 5-krotne, obupłciowe, zebrane w wiechy lub grona, rzadziej pojedynczo, płatki białe lub różowe drobne (R. idaeus)

• Wymagania glebowe przeciętne, raczej gleby świeże, żyzne, próchnicze, niemniej jednak niektóre jeżyny rosną dobrze na glebach suchych i piaszczystych, miejsca słoneczne lub półcieniste - zarośla, brzegi lasów, polany, zręby.

Rubus idaeus- krzew z długimi pędami (ok. 2-3m) szeroko łukowato wygiętymi ku ziemi i zakorzeniającymi się na końcach, kolczaste - kolce niewidoczne wśród szczecinek, liście 3 lub 5 listkowe, piłkowane, od spodu biało filcowane, z czerwonobrązowymi nerwami. Owoce pomarańczowoczerwone ok. 1cm. Otoczone szczeciniasto owłosionym kielichem, soczyste i smaczne. Działki kielicha znacznie dłuższe od różowych płatków. Wymagania: gleby żyzne i świeże, słońce, w surowe zimy marznie ale odrasta.

CECHY DEKORACYJNE: oryginalna sylwetka, dekoracyjne pędy i kielich kwiatów (barwa, szczecinki)

Rubus laciniatus - pędy z silnymi kolcami, liście głęboko, a nawet od nasady nerwów sieczne (powycinane mogą być działki i płatki w kwiecie) półzimozielone. Liczne kwiaty. Owoce czarne i smaczne.

8. Scharakteryzuj rodzaj Prunus, wymień cechy ozdobne poznanych przedstawicieli.

 

Rodzaj krzewów i drzew z rodziny różowatych (Rosaceae) Występuje w strefie umiarkowanej i ciepłej półkuli północnej, obecnie odmiany uprawne i ozdobne rozpowszechnione na całym świecie. Do rodzaju tego należą gatunki określane zwyczajowymi nazwami jako: brzoskwinia, czeremcha, czereśnia, laurowiśnia, morela, wiśnia, śliwa.

Prunus laurocerasus -Wysoki, zimozielony krzew, popularny w krajach południowej Europy. Pędy zielone, nagie, wznoszące się skośnie ku górze. W naszym kraju, na najlepszych stanowiskach, dorasta do 4 m wys. Liście eliptyczne, 5-15 cm dł., skórzaste, z wierzchu ciemnozielone i błyszczące, od spodu jaśniejsze i matowe, nagie, całobrzegie i brzegiem lekko podwinięte. Kwiaty białe, drobne, w wyprostowanych gronach do 12 cm dł., pachnące, V. Owoce czarne, kuliste, w naszym klimacie rzadko występują. Preferuje gleby żyzne, dostatecznie wilgotne, miejsca zaciszne, półcieniste. Laurowiśnie łatwo regeneruje uszkodzenia. Doskonale znoszą cięcie i dlatego najczęściej są stosowane na różnej wysokości, formowane żywopłoty. Mogą rosnąć w cieniu, pod koronami drzew.

Prunus avium- Czereśnią wiśnia ptasia to najwyższe obok orzecha włoskiego, jedno z najbardziej okazałych drzew owocowych uprawianych w naszych sadach osiągających ponad 20m wysokości i 1m średnicy pnia. Owoce, tzw. czereśnie - kuliste, czerwone (w odcieniu zależnym od odmiany) pestkowce o soczystym i słodkim miąższu. Posiadają kulistą pestkę i zwisają grupami na długich szypułkach (ich długość znacznie przekracza długość owocu). Gleba przeważnie żyzna, miejsce słoneczne

Prunus spinosa- gatunek krzewu z rodziny różowatych (Rosaceae). Występuje W Polsce jest to gatunek pospolity na niżu i niższych położeniach górskich. Jest bardzo zmienny i tworzy mieszańce z innymi śliwami. Tarnina jest rośliną wykorzystywaną w ziołolecznictwie, ma jadalne owoce, odgrywa istotną rolę środowiskową, wykorzystywaną także w nasadzeniach biotechnicznych. Jest rośliną miododajną i dostarcza twardego drewna, zwłaszcza dawniej mającego wielorakie zastosowania. Tworzy gęste, cierniste zarośla zwane czyżniami będące ostoją dla wielu gatunków zwierząt.

9. Scharakteryzuj rodzaj Magnolia. Czym wyróżniają się poznane gatunki?

RODZAJ: MAGNOLIA

• Drzewa i krzewy o gładkiej szarawej korze

• pąki okryte 1,2 łuskami często owłosione.

• Liscie sezonowe lub zimozielone, duże całobrzegie z dużymi przyliskami, późny rozwój liści które w jesień przebarwiają się na żółto lub brązowo.

• kwiaty zwykle duże z 6 płatkokształtnymi tepalami, okazałe kwiaty,

• owoce mieszki zwykle czerone różowe przed dojrzeniem, nasiona po 1,2 w mieszku fasolowate okryte pomarańczową, różową lub czerwoną osnówką po otwarcu mieszka zwisają na cienkich białych nitkach

• Gleby żyzne próchniczne ciepłe wilgotne z lekko kwaśnym odczynem w miejscu osłoniętym od wiatru, mała odporność na mróz.

Magnolia soulangeana -szeroki duży krzew lub małe drzewko, duże kwiaty do 15 cm początkowo kielichowate od białych po purpurowe, owłosione pąki i spody liści

Magnolia acuminata- drzewo do 30m kwiaty niewielkie stulone na zewnątrz zielonkawożółte, szyszko kształtne owoce mała ilość nasion

Magnolia tripetala - małe drzewko z największymi liśćmi z magnolii parasolowato złożone na końcach gałęzi, kwiaty duże nieprzyjemnie pachnące na szczytach ulistnionych pędów kremowobiałe, owoce szyszkokształtne ciemnoróżowe nasiona liczne

10. Scharakteryzuj rodzaj Hamamelis. Czym wyróżniają się poznane gatunki?

RODZAJ: HAMAMELIS

• Krzewy lub bardzo małe drzewa

• pączki zróżnicowane na kwiatowe i wegetatywne, nieokryte łuskami, gęsto pokryte gwiazdkowatymi włoskami

• liście skrętoległe, krótkoogonkowe, zwykle niesymetryczne, zatokowo-ząbkowane'kwiaty skupione po kilka na krótkopędach, na gałązkoach 2-letnich lub starszych, obupłciowe, z 4 bardzo wąskimi, żółtymi płatkami- w pączku pastorałkowato zwiniętym, rozprostowującymi się w miarę rozkwitania, u nasady płatków nektarniki, kielich silnie owłosiony

• owoce dwuklapowe, niewielki torebki, otwierające się gwałtownie

• nasiona 2 twarde, gładki, błyszcząco czarne; wypstrykiwane naa odległość kilku metrów przez ściskające je i rozchylające się ściany torebek, gładkie wewnątrz i równie jak nasiona twarde

• gatuneków 6 w Ameryce Pn. i wsch. Azji

• degoracyjne z żółtych, niecodziennego kształtu kwiatów ukazujących się o nietypowej porze- u gat. azjatyckich zimą w czasie odwilży lub na przedwiośniu, u gatunków amerykańskich jesienią, w okresie dojrzewania owoców i przebarwiania liści

• późny rozwój liści, jesienne zabarwienie żółte, często pomarańczowe lub czerwone, zmiana barwy postępuje od brzegów liścia do środka

• oryginalnie `eksplodujące' nasiona

• gleby żyzne, świeże i próchniczne, z lekko kwaśnym odczynem

• miejsca słoneczne do półcienistych

• dość duża odporność na mrozy

• mała odporność na suszę

• krzewy amatorskie, do sadzenia w pobliżu ścieżek, rzadko stosowane.

Hamamelis mollis- oczar omszony

• różne części rośliny gęsto omszone, zaś liście obustronnie

• złocistożółte, pachnące kwiaty z płatkami lekko zaczerwienionymi u nasady- są najbardziej okazałe i DWUBARWNE

• działki widoczne między płatkami mają purpurowe wnętrze

Hammamelis japonica- oczar japoński

• rozpostarte gałęzie

• liście zazwyczaj spodem nagie

• kwiaty o żółtych, `pomiętych' płatkach i purpurowo zabarwionym wnętrzu kielicha

• owoce z brzegiem kielicha poniżej połowy torebki

11. Scharakteryzuj morfologię i wymagania Magnolia ×soulangeana. …Hydrangea macrophylla. …Hamamelis japonica. …Spiraea japonica. ...Malus ×purpurea. …Pyrus salicifolia. ...Sorbus aucuparia. …Chaenomeles japonica. …Crataegus monogyna. ...Cotoneaster horizontalis. …Rosa rugosa. …Kerria japonica. ...Potentilla fruticosa. … Prunus laurocerasus.

Magnolia xsoulangeana - szeroki duży krzew (3-4m) niekiedy małe drzewo do 15m. Liscie spodem owłosione odwrotnie jajowate, ale mogą być eliptyczne, całobrzegie, kwiaty duże, kwitnie IV-V, owoce nieliczne. Gleby żyzne i świeże z przepuszczalnym podłożem. Zastosowanie: miejsca zaciszne, osłonięte od wiatrów.

Hydrangea macrophylla - krzew do 1m wys, róże cześci rosliny nagie lub owłosione, lisice: duże szeroko jajowate lub eliptyczne, grubo piłkowane, ,,mięsiste”, z tłustym połyskiem. Kwiaty płonne i sterylne kwitnie VI/VII wymaga dużo słonca i dużo wody, łatwo więdnie, w surowe zimy marznie.

Hamamelis japonica- krzew lub małe drzewko do 10m wys. Z rozpostartymi gałęziami, liscie spodem nagie, ładnie barwi się na żółto-czerwono-pomarańczowo, kwiaty o żółtych pomiętych płatkach i purpurowo zabarwionym wnętrzu kielicha (I/II-III) owoce z brzegiem kielicha poniżej połowy torebki. Lubi gleby kwaśne, stanowiska słoneczne i półcieniste. Wystepowanie: Japonia.

Spirea japonica - krzew o wyprostowanych gałązkach, dość szeroki, niezbyt gęsty, (1-1,5m) liście wydłuzonojajowate, zaostrzone, podwójnie piłkowane, spodem szarozielone i nieco owłosione na nerwach. Kwiaty w płaskich podbaldachach, drobne jasno i ciemnoróżowe, pręciki wyraźnie dłuższe od płatków korony. Zastosowanie: niskie żywopłoty.

Malus xpurpurea - wielokrotny mieszaniec, małe krzaczaste drzewko (do 5-6m), owoce małe,zwykle z trwałym kielichiem, kwiaty zawsze różowe zwykle w maju, wiosną purpurowe liście i kwiaty, liście: karbowany brzeg, długie ogonki, fragmenty purpurowe, kolor drwena mocno zaczerwieniony. Wrażliwa na choroby (parch, mączniak). Światłożądna. Gleba żyzna i świeża.

Pyrus salicifolia- wysoki krzew lub małe drzewo (4-8m) często z odrostami korzeniowymi, z cienkimi gałęziami zwisającymi często do ziemi. Liscie wąsko eliptyczne lub lancetowate, całobrzegie (podobne liście wierzb mają zwykle piłkowane brzegi i krótsze ogonki), dojrzałe szarozielone. Owoce małe zielone twarde. To najpopularniejszy gat. gruszy ozdobnej (gruszki na wierzbie) oryginalna sylwetka,, białe lub szare zabarwienie ulistnionych koron. Bardzo tolerancyjna grusza, odporna na susze i mrozy, światłożadna, sadzic należy pojedynczo w eksponowanych miejscach dla uwydatnienia sylwetki.

Sorbus aucuparia- jarząb pospolity - drzewo do ok. 15m, pączki gesto owłosione, liście złożone z 9-15 listków, zwykle pojedynczo piłkowane, u nasady całobrzegie, od spodu szarawo owłosione, kwiatostany gęste i owłosione. Owoce kulistawe pomarańczowe do czerwonych cierpkie. Bardzo dekoracyjne, długo efektowne jeszcze w zime, cenione w przetwórstwie zawieraja m.in. Wit. C. jesienne przebarwienie liscie pomarańczowo brązowe, wymagania: jest bardzo tolerancyjny w stosunku do siedliska- rosnie często na piaskach i dobrze znosi zacienienie.

Chaenomeles japonica- niski szeroki krzew, z rozpostartymi gałęziami (do 1m) pędy słabo cierniste, za młodu krótko, gęsto owłosione, liscie odwrotnie jajowate lub łopatkowate, grubo karbowane, nagie, kwiaty ceglastoczerwone, owoce kuliste. Rzadziej uszkadzany przez mrozy niż u pozostałych gatunków, czasami sadzony wzdłuż dróg leśnychna brzegu lasu.

Crataegus monogyna- wysoki krzew lub drzewo do 12m., ciernie do 2cm, wczesny rozwój liści. Liscie u nasady zwykle klinowate, 3-7 klap, jest bardzo zmienny, poziomo rozłożone gałęzie, w kwiatach jeden słupek, owoce zwykle z jednym orzeszkiem, przylistki prawie całobrzegie bez gruczłkow. Małe wymagania siedliskowe. \

Cotoneaster horizontalis - niski krzew, bardzo oryginalne rozgałęzienia i pokrój, liście małe szerokoeliptyczne do okrągławych, o płaskiej i dość grubej blaszce, ciemnozielone i błyszczące, jesienią czerwone, owoce elipsoidalne pomarańczowoczerwone, lsniące. Przeciętne wymagania glebowe, gleby raczej lekkie i przepuszczalne, nie ciezkie i nie mokre.Zastosowanie: rabaty bylinowe, pojedynczo lub po kilka w pobliżu sciezek, a także przy ścianach, murach i ogrodzeniach, które pokrywa płasko `rybimi' rozgałęzieniami.

Rosa rugosa- Krzew do 2m wys z licznymi rozłogami, o grubych wyprostowanych gałęziach, pędy z szydlastymi kolcami oraz szczecinkami. Liście pomarszczone ciemnozielone i błyszczące, od spodu gęsto owłosione, owoce płaskokuliste, ceglastoczerwone, duze pachnące różowoczerwone kwiaty (6-8cm ) W Polsce często uprawiana (nadmorskie wydmy, nasypy kolejowe, pobocza dróg itp. ) i dziczejąca.

Kerria japonica- jedyny gatunek, krzew do 1(2)m. szerokie kępy, rozrastające się przez pdziemne rozłogi, pędy liczne i wyprostowane, cienkie i gładkie, jaskrawozielone, 3letnie zwykle zamierają, liscie wąsko jajowate, na szczycie długozaostrzone, ostro podwojnie piłkowane spodem owłosione, jasnozielone. Kwiaty pojedynczo, na koncach bocznych krótkopędów z 5 złocistożółtymi płatkami, powtarza kwitnienie, owoc brunatny złoóżny z brunatnych orzeszków. Krzew tolerancyjny, najlepiej rośnie na glebach żyznych i świeżych, w miejscach nie zachwaszczonych, słonecznych lub w lekkim półcieniu niezbyt odporny na mrozy.

Potentilla fruticosa- pięciornik krzewiasty, bardzo gęsty zaokrąglony w zarysie niski krzew, zwykle do 1m. lisie drobne pierzastozłożone zwykle z 3-7 waskoeliptycznych listkow całobrzegich i brzegiem podwinietych. Kwiaty żółte. Krzew cenny mały ale obficie kwitnący. Bardzo tolerancyjny gleby raczej lekkie i przepuszczalne, pełne słonce, bardzo odporny na susze-ma głęboko siegające korzenie. Nie wymaga opieki. Odporny na mrozy, długowieczny. Może być sadzony w postaci niskich nieformowanych lub nieznacznie ciętych żywopłotów.

Prunus laurocerasus- zimozielony krzew. Liscie eliptyczne, brzeg nieco podwiniety, całobrzegi lub drobno piłkowany, badzo sztywne nagie i błyszczące. Kwiaty drobne białe, w wyprostowanych gronach, niedłuższych od wspierających je liści, w kątach liści ubiegłorocznego przyrostu, owoce jajowate lub kuliste, czarne lub czerwono czarne, lśniące lub trujące. Wymagania: gleby żyzne, dostatecznie wilgotne, miejsca zaciszne, osłnięte, w półcieniu, (zalecana ochrona przed słoncem zimą i wczesną wiosną) odporność na mrozy słaba.

12. Wymień cechy wspólne i różniące Spiraea `Grefsheim' i S. japonica.

CECHY WSPÓLNE

Spiraea Grefsheim	Spiraea japonica
Krzew Tolerancyjna glebowo, lubi słońce Gubi liście na zimę, kwiaty w baldachogronach Nadaje się na żywopłoty	Krzew Tolerancyjna glebowo, lubi słońce Gubi liście na zimę, kwiaty w baldachogronach Nadaje się na żywopłoty

CECHY RÓŻNIĄCE

Dorasta do 2m Liście drobne, wąskie, szarozielone Kwiaty śnieżnobiałe Na końcu pędu zakończone kwiatostanem

Dorasta do 1m, Liście duże do 8cm, jajowato wydłużone, brzegi podwójnie pilkowane Kwiaty różowe Na końcu pędu zakończone kwiatostanem

13. Wymień cechy wspólne i różniące Stephanandra tanakae i S.incisa.

CECHY WSPÓLNE

Stephanandra tanakae	Stephanandra incisa
Krzew Rośnie na glebie przepuszczalnej i wilgotnej Liście przebarwiają się na jesień Biała barwa kwiatów	Krzew Rośnie na glebie przepuszczalnej i wilgotnej Liście przebarwiają się na jesien Biała barwa kwiatów

CECHY RÓŻNIĄCE

Osiąga od 1 do 2 m Kwiaty w gronach Liście trójklapowane, mocno ząbkowane szorstkie 8-10 cm Pokrój płożący pędy rosną po ziemi

Osiąga do 0,5m Kwiaty w wiechach Liście mniejsze mocno powcinane Pokrój regularny pędy stykają się ziemi

14. Wymień cechy wspólne i różniące Pyrus pyraster i P.salicifolia.

Cechy wspólne Odrosty korzeniowe Twarde owoce o gruszkowatym kształcie małe Światłożądna odporna na suszę

Cechy różniące Pyraster to duże drzewo, salicifolia małe lub wysoki krzew Pyraster ma cierniste długopędy a salicifolia pokryte kutnerem Liście salicifoli są jak wierzby całobrzegie lancetowate szarozielone spodem kutnerowate, pyraster ma liście nieduże okrągławe, drobno piłkowane owłosione w małym stopniu, sztywne błyszczące U pyraster owoce mają kolor zielony żółty lub brązowy u salicifolii zielony

15. Wymień cechy wspólne i różniące Cydonia oblonga i Chaenomeles sp..

Cechy wspólne Krzew Pozakwiatowe nektarniki Przylistki ale u pigwy opadają Owoce jabłkowate twarde, żółte Lubią miejsca ciepłe, słoneczne wrażliwe na przymrozki, jadalne owoce

Cechy różniące Cydonia nie ma cierni, ma liście całobrzegie filcowane spodem, często pofalowane, u chaenomeles(pigwowca) liście karbowane lub piłkowane Pigwa ma kwiaty na krótkich bocznych pędach białe lub bladoróżowe płatki ułożone spiralie u pigwowca dachówkowato, na starszych gałęziach zebrane zwykle po kilka w bezlistne wiązki różne kolory od bieli do czerwieni. Owoce pigwy pokryte kutnerem u pigwowca z nalotem woskowym Pigwa ma liście żółte jesienią pigwowiec zielone

Wymień cechy wspólne i różniące Rosa canina, R.rugosa i R.multiflora.

Cechy wspólne Krzewy posiadające kolce, liście złożone z 5-9 listków, owłosione od spodu, z przylistkami

Cechy różniące Canina łukowato wygięte pędy, rugosa do 2m z wyprostowanymi gałęziami, multiflora z długimi wspinającymi się pędami Canina silne hakowate kolce, rugosa szydlaste kolce i szczecinki, multiflora kolce zakrzywione Rugosa ma liście ciemnozielone i błyszczące, pomarszczone jajowate tępo piłkowane, canina ostro piłkowane zmienne w kształcie, multiflora bardziej owalne długo zielone piłkowane Canina ma kwiaty jasnoróżowe pojedyncze lub w skąpycherwone kwiatostanach, rugosa duże czerwono różowe pachnące, multiflora małe białe zebrane w bogate wiechy Multiflora ma owoce wielkości grochu drobne gładkie czerwonebez kielicha VIII, rugosa płasko kuliste szerokie do 3cm, ceglastoczerwone VII, canina szkarłatne zmiennego kształtu

16. Wymień cechy wspólne i różniące Prunus padus i P.serotina.

CECHY WSPÓLNE

Prunus padus	Prunus serotina
Drzewo Skrętoległe ulistnienie Liście skórzaste, połyskujące Białe kwiaty w gronach	Drzewo Skrętoległe ulistnienie Liście skórzaste, połyskujące Białe kwiaty w gronach

CECHY RÓŻNIĄCE

15m wys Występuje też jako krzew od 0,5 do 4 m wys Białe przetchlinki na pniu Liście eliptyczne, brzeg płytko piłkowany ostro zakończający się wierzchołek

30m wys Czerwonawe przetchlinki na pniu Liście owalne, brzeg karbowano-piłkowany ostro zakończający się wierzchołek

17. Wymień cechy wspólne i różniące Hydrangea paniculata i Hydragea petiolaris.

Cechy wspólne Hydrangea paniculata i Hydragea petiolaris:

Cechy wspólne
Hydrangea paniculata	Hydrangea petiolaris
ostre piłkowanie liści
kwiaty białe (u paniculata w miarę przekwitania różowe do rdzawoczerwonych)

Cechy różniace Hydrangea paniculata i Hydragea petiolaris:

Cechy różniące
Hydrangea paniculata	Hydrangea petiolaris
krzew	pnącze
liście po 2-3 w węzłach, jajowate lub eliptyczne (do 12-13 cm dł.)	liście szerokojajowate lub okrągławe (do 10 cm dł.)
liście nieco szorstkie od włosków, zwłaszcza od spodu	liście nagie z wierzchu ciemnozielone i błyszczące
kwiaty o stożkowatych wiechach	kwiaty o luźnych płaskich i szerokich kwiatostanach
kwiaty płonne równomiernie rozproszone wśród płodnych		kwiaty płodne trwale zrośnięte z płatkami korony, zaś płonne na obrzeżach kwiatostanu
kwitnie w sierpniu, wrześniu		kwitnie w czerwcu, lipcu
stanowiska słoneczne lub częściowo ocienione		stanowiska półcieniste/ ocienione

18. Wymień poznane gatunki biało (B) (...żółto(Ż), ...różowo(R)) kwitnące, podaj terminy kwitnienia.

1. Magnolia ×soulangeana - magnolia Soulange'a IV-V B

2. Magnolia acuminata - magnolia drzewiasta V-VI ZIELONKAWO-Ż-B

3. Magnolia tripetala - magnolia parasolowata V-VI/VII KREMOWO-B-ZIELONKAWE

4. Schisandra chinensis - cytryniec chiński V-VI KREM.B/ R

5. Hydrangea macrophylla - hortensja ogrodowaVI-VIII R/B

6. Hydrangea arborescens - hortensja krzewiasta, B/ZIELONKAWE

7. Hydrangea paniculata - hortensja bukietowa, VIII-IX B

8. Hydrangea petiolaris - hortensja pnąca VI-VII B

9. Hamamelis mollis - oczar omszony I-III Ż

10. Hamamelis japonica - oczar japoński I/II-III Ż

11. Spiraea prunifolia - tawuła śliwolistna IV-V B

12. Spiraea `Grefsheim' - tawuła norweska IV(V) B

13. Spiraea japonica - tawuła japońska VI-VII -(X) R

14. Spiraea ×pseudosalicifolia - tawuła nibywierzbolistna VI-IX/X R

15. Stephanandra tanakae - tawulec Tanaki VI-VII B

16. Stephanandra incisa - tawulec pogięty i odm. `Crispa' VI-VII B

17. Malus ×purpurea - jabłoń purpurowa IV-V R

18. Pyrus pyraster - grusza pospolita (- osiedle Ursynów) V/VI B

19. Pyrus salicifolia - grusza wierzbolistna V/VI B

20. Cydonia oblonga - pigwa pospolita V-VI B/R

21. Crataegus monogyna - głóg jednoszyjkowy V(VI) B

22. (Crataegus rhypidophylla - głóg odgiętodziałkowy)V(VI) B

23. Crataegus laevigata - głóg dwuszyjkowy V(VI) B

24. Cotoneaster horizontalis - irga pozioma (- osiedle Ursynów) V-VI B

25. Cotoneaster nanshan (C. praecox) - irga wczesna V-VI B

26. Cotoneaster divaricatus - irga rozkrzewionaV-VI B

27. Rosa canina - róża dzika (róża psia, szypszyna) (- osiedle Ursynów) VI R

28. Rosa glauca - róża czerwonawaVI-VII R

29. Rosa rugosa - róża pomarszczona V- DO JESIENI R

itd. straciłam cierpliwość ale bez przesady wystarczy tego dobrego :D

19. Wymień poznane gatunki o czerwonych owocach.

1. Magnolia ×soulangeana - magnolia Soulange'a

2. Magnolia acuminata - magnolia drzewiasta

3. Magnolia tripetala - magnolia parasolowata

4. Malus ×purpurea - jabłoń purpurowa

5. Crataegus monogyna - głóg jednoszyjkowy

6. Cotoneaster horizontalis - irga pozioma (- osiedle Ursynów)

7. Cotoneaster nanshan (C. praecox) - irga wczesna

8. Cotoneaster divaricatus - irga rozkrzewiona

9. Rosa canina - róża dzika (róża psia, szypszyna) (- osiedle Ursynów)

10. Rosa glauca - róża czerwonawa

11. Rosa rugosa - róża pomarszczona

12. Prunus avium - czereśnia (wiśnia ptasia)

20. Wymień poznane gatunki o czarnych owocach.

1. Prunus avium - czereśnia (wiśnia ptasia)

2. Rubus laciniatus - jeżyna strzępolistna

3. Rhodotypos scandens - okółkowiec czteropłatkowy

4. Prunus padus - czeremcha pospolita - park SGGW

5. Prunus serotina - czeremcha późna (cz. amerykańska) - osiedle Ursynów

21. Wymień poznane gatunki o jadalnych owocach.

Chaenomeles sp., Crataegus sp. Cydonia oblonga, Malus sp. Prunus avium P. spinosa Pyrus sp. Rosa sp. Rubus sp. Schisandra chinensis

22. Wymień poznane gatunki o dekoracyjnych przebarwieniach jesiennych, podaj barwy.

Hamamelis mollis - oczar omszony ŻÓŁTO-POMAR.-CZERW.

Hamamelis japonica - oczar japoński ŻÓŁTO-POMAR.-CZERW

Spiraea prunifolia - tawuła śliwolistna POMAR.-BRUNATNO-CZERW.

Stephanandra tanakae - tawulec Tanaki OD ŻÓŁTEGO PO CZERWONE

Stephanandra incisa - tawulec pogięty i odm. `Crispa' BRĄZOWOCZERWONE

Cotoneaster horizontalis - irga pozioma CZERWONE

Cotoneaster nanshan (C. praecox) - irga wczesna CZERW./ŻÓŁTE

Cotoneaster divaricatus - irga rozkrzewiona CZERWONE

23. Wymień poznane gatunki zimozielone, opisz ich zastosowanie.

Cotoneaster dammeri, zimozielony krzew, nizsze tworzą ekspansywne kobierce, jeśli nie sa przykryte śniegiem marzną zimą ich liście zasychają i opadają.

Zastos: ogrody skalne, murki kamieniste skarpy

Dryas octopetala, - zimozielona krzewinka, po pewnym czasie łysieje w centrum, rzadko stosowany w ogrodach skalnych i rabatach z niskimi bylinami, wymaga wilgoci.

Zastos: ogrody skalne rabaty kwiatowe, przydomowe, małe ogródki

Prunus laurocerasus- zimozielony krzew, miejsca zaciszne, osłonięte, w półcieniu. (wskazane osłanianie krzewow przed słońcem) sa mało odporne na mrozy.

Zastos.: znosi b. silne ocienienie, w krajach o łagodnych zimach w parkach na żywopłoty, lub sadzony grupami w podszyciu

Rubus laciniatus (częściowo)

24. Podaj przykłady niewielkich drzew do małych ogrodów.

Pyrus salicifolia, Cydonia oblonga, Magnolia tripetala (małe drzewko egzotyczne), Malus xpurpurea

25. Które rośliny można zastosować jako okrywowe?

Chaenomeles japonica, Cotoneaster horizontalis, C. nanshan, Dryas octopetala, Spiraea japonica,

26. Które rośliny można zastosować na terenach przyulicznych?

Pyrus pyraster, Cotoneaster bullatus, Rosa rugosa,

27. Które rośliny można zastosować na formowane żywopłoty ?

Chaenomeles sp. Spiraea sp. Pyrus pyraster,

28. Które z poznanych gatunków wytwarzają ciernie, a które - kolce?

Ciernie: Chaenomeles sp. Crataegus sp. Prunus spinosa, Pyrus sp.

Kolce: Rosa sp. Rubus sp.

29. Które z poznanych gatunków nadają się do miejsc suchych?

Chaenomeles sp. Crataegus sp. Rosa canina, Rosa rugosa, Prunus serotina, P. spinosa, Pyrus pyraster, Pyrus salicifolia, Spirea `Grefsheim' S. media

30. Wymień poznane gatunki, nadające się do miejsc cienistych lub półcienistych.

Hamamelis sp. Hydrangea sp. Kerria japonica, Prunus padus P. serotina, Rhodotypos scandens, Rubus - gat. leśne, Spiraea chamaedryfolia,

31. Wymień poznane gatunki krajowe.

---