Łukasz Rekiel kier. Transport, gr. 12 B Ergonomia.
Ocena Stanowiska Pracy :Elektryk, Diagnosta Samochodowy.
O pracowniku:
Mężczyzna, wiek: 25 lat, wzrost 175cm, waga 90 kg.
Kwalifikacje zawodowe pracownika:
Znajomość przepisów BHP
Znajomość obsługi komputerowych systemów diagnostycznych
Znajomość zasad bezpieczeństwa przy pracy z prądem elektrycznym.
Wykształcenie wyższe - inżynier, eksploatacja i diagnostyka pojazdów.
Rodzaj pracy:
Fizyczna i umysłowa - konieczność rozwiązywania problemów powstających w pracy przy instalacjach elektrycznych.
Czas pracy : 12h.
Pozycja przy pracy - stojąca, półstojąca, w przysiadzie, klęcząca, przy tych pozycjach oczy znajdują się w bezpiecznej odległości od obszaru pracy przez co nadmiernie się nie męczą. Możliwe jest natomiast zmęczenie mięśni karku, nóg lub rąk.
Miejsce pracy : Prywatny warsztat samochodowy (miejsce pracy znajduje się przy domu co ułatwia mechanikowi pracę , przerwy)
Narzędzia i maszyny używane przy pracy:
Testery diagnostyczne
Mierniki napięcia
Ręczne narzędzia pracy, klucze śrubokręty, szczypce, wkrętaki
Środki chemiczne takie jak oleje, smary, środki utrzymania czystości.
Szlifierki stołowe, kątowe
Spawarki
Zestawy narzędziowe ręczne
Wiertarki, skrawniki, tokarki
Podnośnik kolumnowy
Otoczenie pracy: Sprzęt diagnostyczny, system ogrzewania warsztatu zasilany olejem opałowym (może to stwarzać pewne ryzyko ze względu na gazy wytwarzane w tym spalaniu, a więc wentylacja w warsztacie powinna być sprawna- kratki wentylacyjne zarówno u góry jak i u dołu, wywietrzniki, stosowanie okresowych przeglądów wentylacji przez kominiarza.),inne samochody.
Odpowiedzialność za wykonywaną pracę jest wysoka ponieważ naprawiane samochody uczestniczą w ruchu drogowym, przewożą pasażerów, a więc mechanik pośrednio odpowiedzialny jest za ich bezpieczeństwo.
Praca diagnosty polega na wyszukiwaniu i usuwaniu przyczyn i skutków usterek w szczególności elektrycznych i elektronicznych. Przed przystąpieniem do naprawy pojazdu mechanik omawia z zainteresowanym zakres wykonywanych czynności, informuje klienta jakie części muszą zostać wymienione, podaje wstępny kosztorys (informuje również klienta o dodatkowych czynnościach do wykonania, które wychodzą w trakcie naprawy. Używa testera diagnostycznego (najczęściej choć nie zawsze, ponieważ nie każdą usterkę da się za pomocą niego zdiagnozować.) Rozkłada części tapicerki samochodowej , aby dostać się do przewodów elektrycznych. Używa mierników napięcia aby ocenić stan elementów układu elektrycznego lub elektronicznego. Podnosi pojazd za pomocą podnośnika kolumnowego, często musi również demontować różne podzespoły elektryczne, i nie tylko (czasami mechanik musi zdemontować wiele różnych części, które nie mają nic wspólnego z wadliwym elementem, ale utrudniają do niego dostęp.) Wymienia przewody w obwodach elektrycznych. Instaluje akcesoria samochodowe takie jak radio, alarm przeciw włamaniowy, zestawy głośników itd. Ze względu na ogólne pojęcie o mechanice i budowie samochodów, mechanik ten może również dokonywać okresowych przeglądów pojazdu, dokonywać wymiany olejów filtrów czy pasków.
Czynności wykonywane przez diagnostę, elektryka samochodowego.
Wygładzanie papierem ściernym, wiercenie, szpachlowanie, spryskiwanie, spinanie klamrami, składanie i rozkładanie, smarowanie, regulowanie, podnoszenie, pompowanie, podgrzewanie, piłowanie, nastawianie, mierzenia, ładowanie, lutowanie, konserwowanie, jazdy próbne - kierowanie pojazdem, diagnozowanie, dokonywanie przeglądu.
Algorytm pracy
Przygotowanie stanowiska pracy, odpowiednie rozmieszczenie wszystkich urządzeń, testerów, skrzynek z narzędziami, uruchomienie wentylacji i oświetlenia.
Zapoznanie się ze zleceniem naprawy pojazdu (mechanik który przy swoim warsztacie nie ma magazynu z częściami powinien te części odpowiednio wcześniej zamówić.
Doprowadzenie pojazdu na stanowisko pracy .
Zdiagnozowanie usterki za pomocą testera diagnostycznego lub z wykorzystaniem własnej wiedzy i doświadczenia.
Naprawa pojazdu.(Zwykle najdłużej trwający proces)
Po zakończeniu naprawy wykonanie jazdy próbnej lub testowanie naprawionego podzespołu.
Odstawienie pojazdu na miejsce przeznaczone do wydawania pojazdów klientom
Uprzątniecie oraz uporządkowanie stanowiska pracy.
Ocena wysiłku fizycznego
Przygotowanie stanowiska do pracy - czas trwania : 10 min, wydatek energetyczny na czynność: 9 Kcal
Zapoznanie się ze zleceniem naprawy - czas trwania: 5 min, wydatek energetyczny na czynność 3.5 Kcal
Doprowadzenie pojazdu na stanowisko - czas trwania: 3 min, wydatek energetyczny na czynność: 2.1 Kcal
Zdiagnozowanie usterki - czas trwania: trudno określić (zależy od skomplikowania układu elektronicznego pojazdu oraz od częstości występowania, danego typu usterki)
Naprawa pojazdu - czas trwania: 120 min, wydatek energetyczny na czynność: 360 Kcal.
Wykonanie jazdy próbnej - czas trwania: 15 min, wydatek energetyczny na czynność: 10.5 Kcal.
Odstawienie pojazdu na miejsce do tego przeznaczone - czas trwania: 3 min, wydatek energetyczny na czynność: 2.1 Kcal.
Uprzątniecie i uporządkowanie stanowiska pracy - czas trwania: 10 min, wydatek energetyczny na czynność: 9 Kcal.
Wydatek energetyczny na wyżej wymienione czynności w sumie wynosi:396.2 Kcal.
Zagrożenia pracy związane ze stanowiskiem elektryka samochodowego
Czynniki które mogą powodować wypadki:
Praca przy kanale rewizyjnym- możliwość upadku
Śliskie i mokre nawierzchnie (smary, oleje)- możliwość urazów w wyniku poślizgnięcia
Istnieje możliwość przygniecenia pracownika przez pojazd pod którym pracuje - awaria podnośnika
Praca z prądem elektrycznym powoduje ryzyko porażenia w wyniku źle działającego sprzętu elektryczne, złej izolacji
Możliwość uszkodzenia wzroku lub uszkodzeń mechanicznych innych części ciała na wskutek spawania lub szlifowania, wkręcenie w ruchome części silnika, przygniecenie.
Możliwość poparzeń - gorące rury wydechowe, gorąca woda lub płyn chłodniczy znajdujący się w przewodach pod ciśnieniem.
Możliwość urazów na wskutek pożaru i eksplozji- np. podczas ładowania akumulatora wydziela się łatwopalny wodór, zapłon paliwa jego oparów lub gazu np. LPG.
Możliwość urazów i otarć skóry przez uderzenie, zawadzenie o ostre lub obracające się części pojazdu.
Możliwość uduszenia się na wskutek wydobywających gazów, np. dwutlenek węgla (szczególnie przy pracy w kanale
Możliwość urazów na skutek rozerwania opon lub butli ze sprężonym powietrzem.
Czynniki ryzyka na stanowisku
Promieniowanie nadfioletowe i podczerwone podczas spawania i ultrafiolet -szkodliwy gaz przy naprawach klimatyzacji
Nadmierny hałas (powyżej 90 decybeli), np. podczas szlifowania, testowania silnika
Możliwość składowania się gazu w kanale.
Czynniki chemiczne i pyły
Możliwość zatrucia substancjami wchodzącymi w skład płynów hamulcowych, odtłuszczaczy, smarów, olejów, paliw rozpuszczalników.Różne kleje, żywice epoksydowe, benzyna mogą powodować stanu chorobowe skóry.
Ołów jego pyły i pary- możliwość zatrucia w wyniku kumulacji ołowiu w organizmie
Czynniki biologiczne
Ponieważ kanał rewizyjny nie ma odpowiedniej wentylacji możliwy jest rozwój mikroorganizmów chorobotwórczych- możliwość chorób zakaźnych
Czynniki ergonomiczne
Wykonywanie czynności powtarzalnych i wymuszona pozycja ciała podczas pracy - przeciążenia układu mięśniowo szkieletowego
Praca pod presją czasu - wywołuje to stres .
Co należało by zmienić aby było bezpieczniej(aby warunki pracy były lepsze)
Podłoga w warsztacie powinna być pokryta gumą, wyłożona kostką lub innym materiałem antypoślizgowym (dodatkowo można stosować buty o podeszwach przeciw poślizgowych.
Stosowanie środków ochrony oczu i uszu
Należy wykorzystywać podnośniki kolumnowe, są one stabilniejsze i bezpieczniejsze (podnośnik ten powinien mieć ważne badania UTD
Przy każdym uruchamianiu silnika trzeba odprowadzić spaliny na zewnątrz, regularnie wietrzyć warsztat(mimo dobrej i sprawnej wentylacji
Stan techniczny używanych urządzeń musi być okresowo sprawdzany
Warsztat musi mieć odpowiedni sprzęt przeciwpożarowy z ważnymi badaniami technicznymi
Pracownicy muszą zachować trzeźwość przy pracy
Nie wolno stosować wysłużonych narzędzi
Wszystkie narzędzia powinny być używane zgodnie z ich przeznaczeniem
Opis miejsca pracy
Stanowisko : długość - szerokość-
Głębokość kanału rewizyjnego - 1m 30 cm
Kanał rewizyjny wyłożony jest płytkami antypoślizgowymi i ma schody oraz odpowiednią wentylacje i oświetlenie. Wszystkie skrzynki z narzędziami mają ruchome kółka przez co można je dowolnie przesuwać, daje to możliwość swobodnego dostępu do narzędzi. Warsztat nie jest jednak dobrze ocieplony, pracownik może odczuwać dyskomfort przy pracy z powodu zimna, a to zmniejsza swobodę jego pracy. Oświetlenie warsztatu jest za słabe, (szczególnie podczas prac w nocy lub wieczorami), na suficie zawieszone są jedynie dwie lampy tzw. Jarzeniowe, diagnosta wykorzystuje również Lampe przenośną zasilaną z gniazdka. Słabe oświetlenie, powoduje szybsze męczenie się wzroku, szczególnie podczas prac w długie jesienne i zimowe wieczory. Brama wjazdowa do warsztatu wykonana jest z dwóch skrzydeł blaszanych, do których od wewnątrz, przymocowane są płyty styropianowe dla ich lepszego wygłuszenia oraz mniejszych strat ciepła w zimie, i lepszej izolacji podczas gorących dni w lecie. W warsztacie znajduje się też zegar cyfrowy który pozwala dokładnie odmierzać czas pracy. Na jednej ścianie garażu znajdują się dwa duże okna, które w ciągu dnia dają dużo światła, pomagają one również w lepszej wentylacji pomieszczenia. Okna te są wykonane z plastiku, przez co są szczelne, maja też opcje ustawienia ich w pozycji mikrowentylacji, czyli lekko uchylone. Ze względu na to że warsztat nie jest zbyt szeroki na jednej ze ścian bocznych przymocowana jest styropianowa płyta która ma zapobiegać obijaniu się drzwi auta naprawianego. Na ścianie obok okien, umieszczona jest korkowa tablica na której zgromadzone są wszystkie ważne kontakty, telefony, adresy, terminy tak aby wszystkie informacje były jasno i przejrzyście poukładane. Ponieważ tablica umieszczona jest pod oknem, a ponad nią, wisi lampa jest ona dobrze widoczna. Wszystkie narzędzia uporządkowane są w specjalnie do tego przeznaczonych szafach narzędziowych, ustawionych w rogu warsztatu, tak aby nie krępowały ruchów. Instalacja elektryczna, jest była wymieniana 2 lata temu a więc jest stosunkowo nowa, zawiera ona zabezpieczenia przeciw porażeniowe (tzw. Przeciwporażeniówki).
Przestrzeń sfery roboczej diagnosty jest wystarczająca, rozmiar naprawianego auta nie odgrywa zbyt dużej roli i nie pogarsza komfortu pracy. Do warsztatu w miarę możliwości i na bieżąco(jest to samodzielna działalność gospodarcza) zakupywane są nowoczesne narzędzia, aktualizowane jest oprogramowanie testerów diagnostycznych. Wszystkie narzędzia używane są na bieżąco. W opisywanym prze ze mnie warsztacie nie ma żadnych urządzeń sygnalizacyjnych oraz sterowniczych. Używane testery diagnostyczne marki:
Są niewielkich rozmiarów, przez co są bardzo poręczne (jest to ważne z tego względu że diagnosta ten pracuje często w terenie), ich poręczność jest plusem, małe rozmiary powodują że również ciekłokrystaliczny wyświetlacz jest dosyć mały . Testery są umieszczone w skórzanych pokrowcach które chronią je przed kurzem, wodą i innymi czynnikami środowiskowymi. Czytelność informacji przekazywanych przez te urządzenia jest przeciętna, bo choć tekst wyświetlany jest po polsku, litery są duże i jest opcja drukowania, to jak już wcześniej zaznaczyłem wyświetlacz jest małych rozmiarów.
Przerwy w pracy
Ze względu na nie unormowany czas pracy, przerwy również nie są regularne. Zazwyczaj jednak stosuje się dwie dłuższe przerwy w ciągu dnia ( oczywiście za przerwy nie uznajemy wyjazdu po części do pobliskiego sklepu)
Tempo pracy
Ze względu na pracę z instalacjami elektrycznymi oraz elektronicznymi, diagnosta nie może się spieszyć, ani też nie można wywierać na nim presji czasu, ponieważ praca ta wymaga od niego dużej dokładności. Zdecydowanie pomocny w utrzymaniu dobrego tempa okazuje się wyżej wymieniony tester diagnostyczny, który pozwala skrócić czas pracy nawet o połowę.
Zalety tej pracy (źródło: wywiad z diagnostą przeze mnie opisywanym.)
Ze względu że działa on samodzielnie sam reguluje sobie czas pracy
Sam ustala stawki za naprawę
Miejsce pracy jest blisko domu co ułatwia przerwy.
Codziennie zdobywa nowe doświadczenie (codziennie jest jakaś nowa usterka do usunięcia)
Możliwość testowania nietypowych samochodów (czasami bardzo mocnych i szybkich)
Kontakt z innymi ludźmi z branży samochodowej (nowe doświadczenia)
Wady tej pracy
Uciążliwi klienci (często dzwoniący w godzinach nocnych, niedziele lub święta)
Konieczność ciągłego inwestowania w nowy sprzęt (a należy pamiętać że zawsze istnieje ryzyko że ta inwestycja może się nie zwrócić, a to wiąże się ze stresem)
Konieczność dopełniania wszystkich obowiązków wynikających z faktu prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej.
Co zmienił by sam diagnosta w swojej pracy, stanowisku, w co by zainwestował.
Kupno nowego sprzętu (maszyna do regeneracji wtrysków typu Common Rail, maszyna do napełniania klimatyzacji)
Zatrudnienie większej ilości pracowników
Inwestycje w lepszy system ogrzewania garażu
Szybka całościowa ocena postawy ciała podczas pracy: Metoda REBA
(źródło: Strona internetowa Państwowej Inspekcji Pracy, Okręgowy Inspektorat Pracy w Szczecinie).
REBA - Rapid Entire Body Assesment
Jest to szybka metoda ukierunkowana na ocenę obciążenia podczas pracy szyi, tułowia i kończyn. Jest przydatna do oceny obciążeń całego ciała.
Ocena jest dokonywana w 13 krokach. W krokach od 1 do oceniane jest obciążenie dla szyi, tułowia i oparcia na podłożu.( grupa A). W krokach od 6 do 10 oceniane jest obciążenie kończyny górnej - oddzielnie dla prawej i lewej , (grupa B). Krok 11 - 12 polega na ustaleniu wyniku końcowego oceny REBA z uwzględnieniem rodzaju wysiłku . Krok 13 jest interpretacją wyniku końcowego REBA.
Obciążenie dla poszczególnych części ciała w punktach według metody REBA
Szyja - 3 punkty
Tułów - 5 punktów
Nogi - 4 punkty
Pozycja ramienia - 2 punkty
Pozycja przedramienia - 1 punkt
Pozycja nadgarstka - 3 punkty
Użycie siły ( dodatkowa masa) - + 1 punkt
Jakość chwytu - + 1 punkt
Wynik REBA: 12
Obciążenie statyczne: BARDZO DUŻE
Co można by zrobić, aby zmniejszyć wynik REBA a tym samym zmniejszyć obciążenie statyczne.
Należy ustawiać podnośnik kolumnowy odnośnie do swojego wzrostu
Należy stosować rękawice robocze
Należy stosować częste przerwy
Można stosować odpowiednie usztywniacze na kolana, na łokcie oraz na nadgarstki podobne do tych jakich używają sportowcy.
Lista edycyjna do identyfikacji zagrożeń
Zagrożenie |
Źródło zagrożenia (przyczyna) |
Możliwe skutki zagrożenia |
• Śliskie, nierówne nawierzchnie, drabiny, podesty - możliwość urazów w wyniku poślizgnięcia, potknięcia i upadku, w tym upadku z wysokości • Prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku wadliwie działającego sprzętu e |
|
|
agresja |
hałas |
|
alergia |
farby lakiery pyły |
wysypka choroba skóry |
Mikroklimat goracy poparzenia termiczne skaleczenia |
praca przy piecach gorące powietrze noże |
udar cieplny poparzenia ciała rany cięte rąk |
Nieruchome elementy maszyn, urządzeń technicznych |
Uderzenie przez spadające przedmioty, |
Złamania, stłuczenia, |
Ostrza, ostre krawędzie, chropowatość, szorstkość |
Wystające elementy |
Skaleczenie, urazy wewnętrzne |
pobicie |
|
lekkie obrażenia ciała |
poparzenia substancjami chemicznymi |
Ług sodowy |
poparzenia ciała |
Poślizgnięcie, upadek na tym samym poziomie |
Nierówne, śliskie powierzchnie, deski, gruz, elementy zbrojenia. |
Złamania, zwichnięcia kończyn, stłuczenia |
Potrącenie, przygniecenie przez przemieszczające się maszyny i transportowane elementy zbrojenia |
Poruszające się maszyny budowlane na placu budowy, pojazdy, transportowane elementy budowlane. |
Śmierć, ciężkie uszkodzenie ciała, urazy głowy, kręgosłupa |
prąd elektryczny |
Instalacja elektryczna, urządzenia i narzędzia zasilane energią elektryczną, |
Porażenie prądem elektrycznym, śmierć |
Przeciążenia narządu wzroku |
Praca z monitorem ekranowym |
Osłabienie wzroku, podrażnienie oczu |
Przeciążenie układu ruchu |
Praca w wymuszonej pozycji ciała, praca przy komputerze |
Dolegliwości bólowe, choroby układu ruchu. |
sposób składowania materiałów na wyższych półkach |
upadek z drabiny |
potłuczenie |
uderzenie przez spadajace przedmioty |
wykonywanie prac na placu budowy |
zranienia głowy, rak, i nóg |
uderzenie przez spadający przedmiot |
|
uraz głowy |
Upadek z wysokości, spadnięcie na niższy poziom |
Położenie stanowiska pracy na poziomie różnym od poziomu otoczenia, drabiny, schodnie. |
Śmierć, ciężkie uszkodzenia ciała, złamania kończyn, urazy głowy, kręgosłupa. |
Zmienne warunki atmosferyczne |
Opady deszczu, chłód, promieniowanie słoneczne |
|
Ocena ryzyka zawodowego metodą Risk Score
Zagrożenie |
Skutki |
Ekspozycja |
Prawdopodobieństwo |
Ryzyko |
Oblanie sie olejem |
małe |
częsta |
praktycznie możliwe |
akceptowalne |
Poparzenie |
duże |
okazjonalna |
teoretycznie możliwe |
akceptowalne |
przecięcie ręki |
duże |
okazjonalna |
teoretycznie możliwe |
akceptowalne |
upadek |
średnie |
częsta |
możliwe do pomyślenia |
akceptowalne |
Ryzyko na stanowisku: |
|
|
|
akceptowalne |
Określając skutki zdarzenia należy się kierować następującymi kryteriami:
Małe: małe straty materialne, udzielenie pierwszej pomocy,
Średnie: średnie straty materialne, absencja,
Duże: duże straty materialne, ciężkie uszkodzenia ciała,
Bardzo duże: bardzo duże straty materialne, jedna ofiara śmiertelna,
Poważne: katastrofa, kilka ofiar śmiertelnych,
Bardzo poważne: poważna katastrofa, wiele ofiar śmiertelnych,
Określając ekspozycję na zagrożenie należy się kierować następującymi kryteriami:
Znikoma: raz w roku lub rzadziej,
Minimalna: kilka razy w roku,
Okazjonalna: raz w miesiącu,
Sporadyczna: raz w tygodniu,
Częsta: codziennie,
Stała: wielokrotnie w ciągu dnia.
Określając prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia stosujemy następujące kryteria:
Teoretycznie możliwe: 0,000001,
Możliwe do pomyślenia: 00001,
Sporadycznie możliwe: 0,0001,
Mało prawdopodobne: 0,001,
Praktycznie możliwe: 0,01,
Całkiem możliwe: 0,1,
Bardzo prawdopodobne: 0,5 (potocznie - pół na pół).