KSIĘSTWO WARSZAWSKIE:

Na mocy traktatu w Tylży z 7-go lipca 1807 roku powstało na terenach II i III zaboru pru­skiego Księstwo Warszawskie. Gdańsk został wolnym miastem. Po wygranej wojnie z Au­strią, na podstawie zawartego w Schonbrunnie pokoju, Napoleon rozszerzył granice Księstwa o kolejne ziemie. Na początku państwo zostało podzielone na 6 departamentów, które z kolei dzieliły się na powiaty. W 1809 roku doszły cztery nowe.

Ustrój

Napoleon Bonaparte wprowadził w Księstwie, tak samo jak i w innych uzależnionych od Francji państwach, Kodeks Cywilny Napoleona. W Dreźnie 22 lipca 1807 roku nadał także konstytucję. Na jej mocy władcą został elektor saski, Fryderyk August. Władzą ustawodaw­czą był sejm złożony z senatu (kasztelanowie, wojewodowie i biskupi) i izby poselskiej (100 posłów - 60 posłów z sejmików szlacheckich, a 40 z wyboru przez zgromadzenia gminne). Niższa izba wyrażała swoje zdanie co do polityki rządu, proponowała zmiany do ustaw. Sejm (obrady co dwa lata na dwa tygodnie) miał dyskutować i uchwalać propozycje rządu doty­czące nowych podatków i systemu menniczego państwa. Tak naprawdę władza ustawodaw­cza, jak i wykonawcza, należała do osoby króla. Przy jego boku działała Rada Stanu składa­jąca się z ministrów przygotowujących projekty praw.

Urzędy w Księstwie były przeznaczone tylko dla osób, które mieszkały na stałe w Księstwie. Językiem urzędowym był polski i naturalnie francuski, ale jako drugorzędny. Zniesiono róż­nice stanowe, poddaństwo i feudalizm (naturalnie tylko teoretycznie, w rzeczywistości nastą­piło to dopiero w połowie XIX wieku). Wydano nawet dekret 21 grudnia 1807 roku, który potwierdzał konstytucyjny zapis o wolności osobistej chłopów. Nie nadawał im jednak żadnej ziemi. Polityka zagraniczna Księstwa musiała być podporządkowana planom Paryża. W Księ­stwie przebywał także dowódca armii francuskiej marszałek Davout, który za pośrednictwem Polaków sprawował faktyczne rządy w państwie.

Wojsko

Stan liczebny wojska Księstwa Warszawskiego wynosił 30 tysięcy ludzi. Poza tym istniały jeszcze "resztki" Legionów jako Legia Nadwiślańska w sile około 10 tysięcy, walcząca u boku armii francuskiej. Pułk szwoleżerów lekkokonnych stał się częścią gwardii cesarskiej. Część piechoty polskiej została przeniesiona do Hiszpanii, gdzie tłumiła bunty tamtejszej lud­ności.

W 1809 roku wojska polskie wzięły udział w wojnie francusko-austriackiej. Dzięki temu możliwy był znaczny rozrost terytorialny Księstwa. Następnie na sejmie nadzwyczajnym w Warszawie w 1812 roku zadecydowano o wystawieniu 100 tysięcy wojsk polskich do tzw. "drugiej wojny polskiej" (wojna francusko-rosyjska z 1812 roku), podczas której zginęło 70% żołnierzy. Ostatni raz Polacy pomogli Napoleonowi w bitwie pod Lipskiem. W drodze po­wrotnej przeprawiając się przez Elsterę zginął książę Józef Poniatowski, mianowany tuż przed bitwą marszałkiem Francji.

Bezinteresowność Napoleona?

Często słyszy się głosy, że Napoleon dał Polakom własne państwo z życzliwości, sympatii lub innych tym podobnych pobudek. Cóż, pięknie byłoby, gdyby to faktycznie miała być prawda. Jednakże Napoleon jako wielki wódz i świetny strateg nie miał głównie miłości do Polaków jako głównej przyczyny powstania Księstwa. Przede wszystkim Księstwo stanowiło dosko­nałą bazę wylotową na Rosję, osłabiło terytorialnie i gospodarczo Prusy oraz stanowiło dobre zabezpieczenie materialne. Dlaczego? Otóż przez sześć lat istnienia Księstwa Warszaw­skiego, Polacy musieli zapłacić Napoleonowi za uzbrojenie polskiej armii i za sól, które skon­fiskował na ziemiach polskich, Poza tym szlachta musiała spłacić długi, które miała w prze­jętych przez Napoleona, bankach pruskich i to z wysokim procentem! W miejscowości Bay­onne we Francji zatwierdzono, że Polska winna jest Francji aż 43 miliony franków (stąd wiel­kie, nie do osiągnięcia sumy nazywa się sumami bajońskimi)! Zdołano jednak zmniejszyć tą kwotę do 21 milionów spłacanych w ratach przez trzy lata. Z powodu tych roszczeń finanso­wych, sytuacja materialna Księstwa była w opłakanym stanie.

Kres Księstwa Warszawskiego

Wraz z klęską Napoleona na frontach wojennych (głównie po przegranej wojnie z Rosją) le­gły w gryzach plany Polaków na odzyskanie niepodległości za pomocą Francji, a Księstwo Warszawskie znalazło się pod panowaniem rosyjskim. Praktycznie w niezmienionym składzie przetrwało po Kongresie Wiedeńskim jako Królestwo Polskie albo Kongresówka, jednakże protektorat caratu okazał się o wiele gorszy od panowania francuskiego.

1815-MAŁY IV rozbiór Polski - od Księstwa Warszawskiego odłączono WIELKOPOLSKĘ i Kraków.

Powstaje wielkie księstwo Poznańskie - podległe Prusom istnieje 1815-1848r.

PORZĄDEK POLITYCZNY:

1684-1815 - Porządek WESTFALSKI

1815-1914 - Kongres WIEDEŃSKI

1919-1939 - Konferencja WERSALSKA

1945 - 1989 - Porządek JAŁTAŃSKI

PAŃSTWA POWSTAŁE PO PIERWSZEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ:

Polska, Finlandia , Jugosławia, Litwa, Łotwa, Estonia, Czechosłowacja, Austria, Węgry, Ir­landia

1684-1815 - Traktat WESTFALSKI

Pokój westfalski 1648 - kończy okres 30 letnich wojen religijnych. To pierwszy w Stosun­kach Międzynarodowych ład, porządek międzynarodowy, w którym grupa państw odgrywa najważniejsza rolę w późniejszych zjawiskach m-n. Po pokoju W pojawiają się państwa naro­dowe z armiami zawodowymi. Pokój westfalski normalizuje życie polityczne, ale ma też wpływ na gosp. i sferę militarną. Przyspiesza proces tworzenia państw suwerennych. Szcze­gólną rolę w tym procesie odegrał Jean Bodin. Wg niego władza spoczywa w rękach państwa, ma charakter publiczny, władca musi mieć społ. legitymacje.

Traktat westfalski wprowadził do ładu m-n nowe zasady:

1) pojęcie suwerenności, upodmiotowienie małych państw zwłasz­cza w Europie środkowej. Dzięki niemu Cesarstwo Rzymskie stało się martwym, Umocniła się koncepcja państwa terytorialnego

2) Kończył w E konflikty religijne - każdy monarcha ma prawo do wyboru religii dla narodu.

3) zapewniał legitymację władzy nad terytorium

4) zasada nieingerencji w prawy innych państw

5) wzrost roli narodowej armii podporządkowa­nej władzy centralnej. Powstają nowoczesne systemu podatkowe. 6

) wyłoniła się nowa grupa dominujących państw (Austria, Rosja, Prusy, Anglia, Francja, Republika Zjednoczonych Prowincji)

7) ożywienie gospodarcze i powstanie kapitalizmu, co przyczynia się do rozwoju naukowego i technicznego E.

8) powstaje I porządek m-n z określonym układem sił początek rywalizacji o władze i dominacje

9) nowe koncepcje ekonomiczne (A. Smith)

Kongres wiedeński (tak zwany "koncert mocarstw") obradował w latach 1814-15. Został on przerwany przez tak zwane "sto dni Napoleona", jednakże szybko powrócono do obrad. Na Kongresie omawiano ważne sprawy dotyczące ładu, który miał zapanować w Europie po epoce napoleońskiej. Przedstawiciele Anglii, Francji, Rosji, Austrii i Prus. Naturalnie podział ziem dostarczał wielu sporów i kłótni pomiędzy reprezentantami, każdy chciał uzyskać jak najlepsze ziemie. Bój toczono między innymi o Saksonię i Księstwo Warszawskie. Kongres ten często nazywano także "tańczącym kongresem", gdyż w czasie obrad uczestniczy wiele czasu poświęcali na bale, przedstawienia teatralne, koncerty, rewie wojskowe i wycieczki za miasto. Akt końcowy podpisano 9 czerwca 1815 roku.

Reprezentanci

Anglia - (potęga światowa), książę Artur Wellington, Karol Stewart i Robert Stewart, wiceh­rabia Castlereagh

Austria - książę Klemens Lothar von Metternich będący ministrem spraw zagranicznych, cesarz Franciszek I i baron Wassenberg

Francja - (stała się ponownie królestwem), książę-minister Karol de Talleyrand

Prusy - (zyskały pozycję potentata), kanclerz książę Karol August von Hardenberg, Wilhelm von Humboldt oraz król Fryderyk Wilhelm III

Rosja - Karol Nesselrode, Gustaw von Stackelberg, książę Andrzej Razumowski, książę Adam Czartoryski i car Aleksander I

Na Kongresie Wiedeńskim kierowano się trzema głównymi zasadami:

Legitymizm - prawo nienaruszalności dynastii panujących przed Rewolucją Francuską do tronów europejskich, ponieważ władza ich pochodziła od Boga; było to także sprzeciwianie się hasłom rewolucji dotyczącym suwerenności narodu i jego prawie do samostanowienia; wystąpienia przeciw władcy i jego dynastii uznano za bezprawne.

Restauracja - powrót do dynastii sprzed 1789 roku, na przykład na tronie Francji znowu za­siedli Burboni (Ludwik XVIII).

Równowaga sił - jest to stosowana przez Anglie zasada tzw. "balance of power", która miała zapobiec dominacji jednego państwa kosztem innych na kontynencie europejskim; Wielka Brytania często występowała w roli arbitra.

W innym źródle jest zamiast restauracji - kompensaty terytorialnej dla zwycięzców

Postanowienia terytorialne

Belgia i Holandia - połączone zostały w jedno państwo - Zjednoczone Królestwo Niderlan­dów. Co się wkrótce okazało strasznym błędem, nie wzięto pod uwagę dążeń Belgów do po­siadania własnego państwa (w 1830 roku wybuchło tu powstanie narodowowyzwoleńcze, które zakończyło się wygraną Belgów. Zwycięstwo zawdzięczają tak naprawdę polakom po­nieważ Rosja miała stłumić to powstanie, lecz w tym samym czasie wybuchło powstanie w Polsce i car zajął się tym powstaniem ). Belgia po wygraniu powstania utworzyła niepodległe państwo, które istnieje do dzisiaj.

Francja - granice francuskie miały mieć kształt tych sprzed 1790 roku. Na państwo nałożono wysoką kontrybucję (700 milionów franków). Wojsko ograniczono do 150 tysięcy żołnierzy. W państwie stacjonowały tymczasowo wojska państw zwycięskich. Nastąpiła restauracja Burbonów - rządy braci Ludwika XVI: Ludwika XVIII, a potem Karola X.

Rosja - otrzymała znaczne ziemie Księstwa Warszawskiego, a także Finlandię i Besarabię.

Szwajcaria - uznano ją za niepodległe, suwerenne państwo.

Wielka Brytania - zatrzymały przy sobie: Maltę, Helgoland, Wyspy Jońskie, Cejlon, Mauri­tius i południową Afrykę.

Włochy - powróciły do stanu sprzed rewolucji i wojen napoleońskich. Utrwalono istniejące tam wcześniej już rozbicie polityczne i ekonomiczne. Nastąpiła restauracja Państwa Kościel­nego i władzy papieża. Modena i Toskania powróciły do władzy Habsburgów włoskich, Parmę z kolei oddano w dożywotnie posiadanie córce cesarza Franciszka I, żonie Napoleona I. Do Neapolu i na Sycylię wrócił Ferdynand IV Burbon, który zjednoczył południowe Wło­chy i stworzył Królestwo Obojga Sycylii, będąc tam królem jako Ferdynand I. Do Austrii natomiast wróciła Lombardia, Wenecja i Dalmacja.

Ziemie niemieckie - rozwiązano przede wszystkim utworzony przez Napoleona Związek Reński. Na jego miejsce utworzono Związek Niemiecki. Skupiał on 41 państw i 4 wolne mia­sta. Pozycję przewodniczącego powierzono Austrii, co wkrótce stało się przyczyną licznych konfliktów z rozrastającą się potęgą Prus. Utrwalono jednak rozbicie ekonomiczne i poli­tyczne w księstwach niemieckich. Bawaria oddała Austrii Tyrol i Salzburg, ale za to zatrzy­mała Palatynat Reński i Würzburg. Królestwo Pruskie z kolei otrzymało część ziem Księstwa Warszawskiego (tzw. Wielkie Księstwo Poznańskie), część Saksonii, Gdańsk, Pomorze Szwedzkie z Rugią, Nadrenię i Westfalię.

Ziemie polskie - z większości ziem Księstwa Warszawskiego utworzono Królestwo Polskie zwane także Królestwem Kongresowym lub Kongresówką. Było ono w ścisłej unii realno-personalnej z Cesarstwem Rosyjskim. Pierwszym jego władcą został car Aleksander I. Au­stria otrzymała z kolei kopalnie soli w Wieliczce i Bochni. Wielkopolskę włączono w skład państwa pruskiego jako Wielkie Księstwo Poznańskie.

Święte Przymierze

Święte Przymierze była to próba stworzenia federacji państw, których władcy troszczyliby się o zachowanie porządku i ładu w Europie. Miano nie tylko nie dopuszczać do kolejnych re­wolucji, ale także w założeniach miano się kierować braterstwem, zasadami ewangelii oraz przyjaźnią przy rozwiązywaniu konfliktów międzynarodowych. Akt ustanawiający Święte Przymierze podpisano 26 września 1815 roku z inicjatywy cara Rosji, Aleksandra I. Chociaż do Przymierza przystąpiły prawie wszystkie kraje europejskie (oprócz Państwa Kościelnego, Anglii i Turcji), to jednak główny prym wiodły trzy z nich: Austria, Rosja i Prusy. Papież odmówił wstąpienia ze względu na to, że do Przymierza weszły państwa różnych wyznań, a nie tylko chrześcijanie. Anglia z kolei uznała przystąpienie do Święte Przymierza jako nie­zgodne z konstytucją. Zaproszone przez cara Stany Zjednoczone również odmówiły, głównie ze względu na niechęć mieszania się w sprawy europejskie.

1919-1939 - Konferencja WERSALSKA

Przedstawiciele

Na międzynarodowej konferencji w Wersalu zebrali się przedstawiciele 32 państw, w tym 5 dominiów walczących po zwycięskiej stronie państw Ententy. Główny prym jednak wiodły pięć państwa: Francja, Wielka Brytania, Włochy, Stany Zjednoczone i Japonia, tworząc tak zwaną Radę Najwyższą. Obecność Japonii była jedynie dyplomatyczną. O wszystkim decydowali przedstawicieli pozostałych cztery państw, zwani "Grubą czwórką", a byli to:

Spory państw zwycięskich

Spierano się przede wszystkim o pozycję państwa niemieckiego w powojennym świecie. We­dług Francji jego pozycja miała być zmarginesowana do granic możliwości. Dążyła do osła­bienia gospodarczego i militarnego Niemiec. Była także za powstaniem silnych państw na wschodzie, które stanowiłyby zastępstwo za dotychczasowego sojusznika francuskiego w tym rejonie - Rosję. Z kolei wychodząc ze swojej odwiecznej już równowagi sił na kontynencie europejskim, Wielka Brytania była skłonna jednak nie nakładać zbyt wielkich ograniczeń na państwo niemieckie. To wiązało się z nieprzychylnością premiera brytyjskiego do kwestii polskiej oraz innych dopiero co wyzwolonych państw. Stany Zjednoczone kładły głownie nacisk na realizację swojego 14. punktu programu prezydenta Wilsona (stworzenie państw niepodległych na zachód od Rosji) i na utworzenie Ligi Narodów. Opinii Włochów nie brano pod uwagę. W końcu dołączyły one najpóźniej do państw Ententy i musiały pogodzić się ze swoją drugorzędną pozycją, mimo nawet zasiadania w Radzie Najwyższej.

Postanowienia ogólne

Ostatecznie udało się jednak wywalczyć kompromis. Końcowy akt traktatu wersalskiego zo­stał podpisany z władzami niemieckimi 28 czerwca 1919 roku. Traktat ten ratyfikowały wszystkie będące na konferencji państwa oprócz... Stanów Zjednoczonych. Co ciekawsze Kongres nie ratyfikował również paktu założycielskiego Ligi Narodów, o którą przecież głównie zabiegał prezydent Woodrow Wilson.

Niemcy uznano winnymi wybuchu wojny. Nałożono na nie również odpowiedzialność za zbrodnie, które podczas niej się dokonały. Zniesiono w Niemczech obowiązek służby woj­skowej. Armia Niemiec (tzw. Reichswehra) mogła odtąd liczyć 100 (niektóre źródła podają 115) tysięcy żołnierzy. Mieli to być tylko i wyłącznie ochotnicy. Zakazano im posiadać broni pancernej, ciężkiej artylerii, lotnictwo oraz liniowych okrętów wojennych i łodzi podwod­nych. Ograniczono tonaż floty (stąd powstawały później tak zwane "pancerniki kieszon­kowe"). Na Niemcy nałożono także wysoką kontrybucję: przyjmuje się, że ostateczną kwotą były 132 miliardy marek w złocie wypłacane przez czterdzieści dwa lata. Głównie odszkodo­wania miały się dostać krajom najbardziej zrujnowanym: Belgii, Francji. Zakazano także łą­czenia Austrii z Niemcami.

Jeżeli chodzi o nabytki terytorialne to:

» Belgia otrzymała walońskie okręgi Eupen i Malmedy;

» Francja odzyskała Alzację i Lotaryngię;

» Polska dostała Wielkopolskę i Pomorze (bez Gdańska), Górny Śląsk - ziemie wywalczone w czasie powstania wielkopolskiego (1918-19), w pewnej zależności od Polski miało funk­cjonować Wolne Miasto Gdańsk (wolnym miastem stała się także Kłajpeda).

» Prawy brzeg Renu miał zostać zdemilitaryzowany na szerokość 50 km, a lewy, czyli Nad­renia miała być przez 15 lat okupywana przez wojska francusko-angielsko-amerykańskie. Jeżeli Niemcy spłacaliby odszkodowania, co 5 lat jedna trzecia terenów miała być im odda­wana już na stałe.

» Na terenach spornych miał być przeprowadzony plebiscyt, a były to: Dania - Szlezwik i Holsztyn (z Danią), Górny Śląsk, Warmia i Mazury (z Polską).

» Niemcy zostały pozbawione też wszystkich swoich kolonii (zostały one jako mandaty prze­kazane Lidze Narodów).

» utracili w Afryce kolonie oraz w Australii i Oceanii - część Nowej Gwinei, Tanzania, Togo na rzecz W. Brytanii.

Liga Narodów

Traktat wersalski zakładał także powstanie międzynarodowej instytucji, która stałaby na straży porządku i miałaby rozstrzygać konflikty na drodze pokojowej. Pakt Ligi Narodów podpisały 44 państwa (w tym wszystkie, oprócz Stanów państwa zwycięskie i 13 państw neutralnych w czasie wojny). Wszedł on w życie 20 stycznia 1920 roku. Organem kierowni­czym była Rada Ligi Narodów złożona z pięciu stałych i czterech wybieranych okresowo członków. Członkiem mógł zostać kraj, na którego obecność w LN zgodziło się 2/3 państw w Zgromadzeniu Ogólnym. W 1926 roku przyjęto Niemcy, a w 1934 - Rosję. Ostatecznie Liga posiadała 54 członków. Jednak zawsze dominująca pozycja pozostała przy Anglii i Francji.

Zgromadzenie Ogólne Ligi Narodów zbierało się co roku. Sprawami bieżącymi zajmował się Sekretariat z siedzibą w Genewie. Mimo założeń nie udało się Lidze zachować pokoju na świecie. Wynikało to głównie z faktu, że Liga nie posiadała żadnych form nacisku. Czasem Liga pełniła funkcję arbitrażową. Gdy kraje toczyły spór o jakiś teren, oddawały go pod opiekę Ligi, a ta decydowała o jego przynależności. Na mocy 22 artykułu Paktu Ligi Naro­dów powstał system mandatowy. Tereny zamorskie i ziemie wchodzące przed wojną w skład państw przegranych oddano w opiekę Lidze Narodo­wej, która z kolei podzieliła je między wygrane państwa. Mandaty te pogrupowano na 3 grupy. Do grupy A należały tereny dawnych ziem imperium tureckiego, które dostały się Wielkiej Brytanii (Irak, Palestyna, Transjordania) i Francji (Syria i Liban). Grupa B to byłe kolonie niemieckie w Afryce, które przypadły Bel­gii, Francji i Wielkiej Brytanii. Mandaty grupy C - posiadłości niemieckie na Pacyfiku i część w Afryce - zostały przekazane Australii, Nowej Zelandii, Japonii i Związkowi Południowej Afryki.

W 1933 roku wystąpiły z Ligi Niemcy oraz Japonia. Formalnie została ona rozwiązana w związku z powstaniem Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), 19 kwietnia 1946 roku.

1945 - 1989 - Porządek JAŁTAŃSKI

Data: 04-11.02.1945

Uczestnicy: Wielka Trójka - Józef Stalin, przywódca ZSRR, Winston Churchill, premier Wielkiej Brytanii i Franklin Delano Roosevelt, prezydent Stanów Zjednoczonych

Była to druga, a zarazem ostatnia konferencja z udziałem Wielkiej Trójki, chociaż niektórzy historycy wahają się, czy nie powinno się tutaj mówić o "dwóch i pół", gdyż Wielka Brytania zaczęła znacząco tracić decydujący głos, a o sprawach zasadniczych decydował Stalin z Ro­oseveltem. Wzrost ważności ZSRR można zaobserwować również na podstawie miejsca, gdzie odbyło się spotkanie. Jałta bowiem leży na rosyjskim Krymie.

Przede wszystkim zajęto się sprawą Niemiec. Roosevelt musiał odstąpić od swojej koncepcji podziału ich na 5 stref okupacyjnych - wygrał Stalin, który chciał, aby Niemcy zostały po­dzielone na strefy: amerykańską, radziecką, angielską i francuską. Także Berlin miał być po­dzielony na sektory amerykański, radziecki, francuski i angielski. A nad okupowanymi tere­nami pieczę miała sprawować Sojusznicza Rada Kontroli. Zdawano sobie sprawę, że w po­wojennej Europie Francja może stać się groźnym rywalem, jeżeli pominie się jej w "dzieleniu łupów". Uzgodniono także wspólne stanowisko w sprawie rozbrojenia Niemiec, zniszczenia niemieckich urządzeń wojskowych, poddania kontroli niemieckiego przemysłu oraz szyb­szego osądzenia zbrodniarzy wojennych i wyegzekwowania odszkodowań. Zapowiedziano także delegalizację partii nazistowskiej Hitlera i innych organizacji wspierający jego reżim.

Ustalono także, że Związek Radziecki przystąpi do wojny z Japonią w ciągu trzech miesięcy od zakończenia działań zbrojnych w Europie. Ponad to niejako za wszczęcie walk z Japonią, uzyskiwał prawo do zajęcia Wysp Kurylskich, wpływów w Mongolii, południowym Sachali­nie i w północnej części Korei.

Rozstrzygnięto także kwestię ONZ-tu (Organizacji Narodów Zjednoczonych). Głównym pro­blemem był tak zwany "spór o weto". Otóż ZSRR bardzo zależało, aby owo prawo posiadać. Ponieważ decydująca w najważniejszych sprawach przyszła Rada Bezpieczeństwa ONZ miała składać się z pięciu państw: Chin, Francji, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Związku Radzieckiego, ustalono, że zasadnicze decyzje podejmowane będą jednomyślnie - tak więc weto któregokolwiek z mocarstw tamowałoby podjęcie decyzji.

Pojawił się także problem sprawy polskiej. Ustalono, że nowy Tymczasowy Rząd RP powi­nien opierać się na szerszej niż dotychczas podstawie społecznej i jako Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej przeprowadzić niezbędne reformy w kraju. W tym celu powołano nawet Komisję, w skład której weszli: minister spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesław Mołotow, ambasador USA w ZSRR William Averell Harriman i ambasador Wielkiej Brytanii w ZSRR Archibald John Clark Kerr. Mieli oni wspólnie wypracować porozumienie z obecnymi człon­kami rządu RP. Co do granic Polski, to orzeczono, iż granice państwa polskiego powinny przebiegać wzdłuż linii Curzona z niewielkimi odchyleniami na korzyść Polski oraz że pań­stwo polskie otrzyma także znaczne nabytki terytorialne na zachodzie i północy.

Konferencja jałtańską bądź nazywana również krymską stała się doskonałym źródłem propa­gandy. W dobie PRL-u głoszono, że porządek jałtański jest nieodwracalny i wprowadza "nowy, demokratyczny ład". Bardziej krytyczne były rozgłośnie zachodnie, które otwarcie przyznawały, że wówczas na Krymie oddano Stalinowi nie tylko Polskę, ale i całą Europę od Łaby na wschód. Jakby jednak na to nie patrzeć w czasie trwania konferencji w Jałcie, wielkie mocarstwa wzięły na siebie odpowiedzialność za tworzenie nowego, powojennego świata, nie pytając mniejszych państw w ogóle o zdanie.

Konferencja poczdamska (17 lipca 1945 - 2 sierpnia 1945 w Poczdamie) - spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. wielkiej trójki): prezydenta USA Harry'ego Trumana (który zastąpił zmarłego w kwietniu tego roku Franklina Delano Roosevelta), pre­miera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla, którego w trakcie konferencji zastąpił od 28 lipca nowy premier tego państwa Clement Attlee, i sekretarza generalnego Związku Radziec­kiego Józefa Stalina.

Była to ostatnia z trzech konferencji wielkiej trójki, miała miejsce po konferencji teherańskiej (28 listopada - 1 grudnia 1943) i konferencji jałtańskiej (4-11 lutego 1945).

Postanowienia

- odpowiedzialnością za II wojnę światową, na wniosek Stalina obarczone zostały Niemcy hitlerowskie, nie wspomniano nic o odpowiedzialności ZSRR za ten fakt

- demilitaryzacja, denazyfikacja, demokratyzacja oraz dekartelizacja Niemiec

- odszkodowania dla państw poszkodowanych, wypłacane przez Niemcy

- wschodnia granica Polski nie została ustalona, przemilczano pakt Ribbentrop-Moło­tow, aby nie drażnić Stalina i ZSRR

- 15% reparacji wojennych przyznanych ZSRR miała otrzymać Polska ale nie otrzy­mała ich. Celem konferencji było ustalenie trybu likwidacji skutków II wojny świato­wej, losów Nie­miec, opracowanie traktatów pokojowych i zasad organizacji powojen­nego świata

Konferencja poczdamska ustaliła ukaranie zbrodniarzy hitlerowskich (tzw. proces norymber­ski), zbrodni radzieckich postanowiono nie poruszać, przyjęła radziecki program w kwestiach wschodniej granicy Niemiec.

Na samej konferencji poczdamskiej, stronę Polską reprezentowali Bolesław Bierut, Edward Osóbka-Morawski, Stanisław Grabski, Stanisław Mikołajczyk, Wincenty Rzymowski, oraz Michał Rola-Żymierski sługusy i marionetki Stalina [ z wyłączeniem Mikołajczyka] którzy bez wahania przyjęli decyzję Stalina o zaborze polskich ziem wschodnich na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow i paktu Hitler-Stalin.

---