Miasta turystyczne Europy

Dr S. Sacha

Wykład I 6.03.10

Literatura:

- Baczwarow M.: Europejskie miasta kultury a turystyka, Turyzm, t.9, z.1, wyd. Uniwersytetu Łódzkiego 1999

- Beaujeu - Garnier J., Chabot J.: Zarys geografii miast, Warszawa 1971

- Bianchini F.: Dziedzictwo kulturowe a strategia planowania miejskiego, w: Dziedzictwo a turystyka, MCK, Kraków 1999

- Brabander G.: Rola turystyki i kultury w rozwoju miast flamandzkich, w: Dzedzictwo a turystyka, MCK, Kraków 1999

- Butowski L.: Funkcja turystyczna w dużych miastach europejskich. Stadium porównawcze Berlina, Buda-pesztu, Paryża, Pragi, Wiednia i Warszawy, praca doktorska, maszynopis, WGiSR UW 1994

- Butowski L.: Funkcja turystyczna w dużych miastach europejskich, w: Kongres turystyki polskiej pod patro-natem Prezesa Rady Ministrów: Turystyka szansą rozwoju kraju, materiały pokongresowe, Warszawa 1996

- Butowski L.: Turystyka na obszarach dużych miast europejskich jako czynnik integracji, w: Turystyka
i rekreacja jako czynnik integracji europejskiej, wyd. Wydział Turystyki i Rekreacji AWF w Poznaniu,
Poznań 1995

- Kowalczyk A.: Geografia turyzmu, PWN, Warszawa 2000

- Turystyka pod red. W. Kurek, PWN, Warszawa 2008

W znacznej części literatury przedmiotu turystyka miejska jest rozumiana jako „turystyka w mieście”
i jest traktowana jako turystyczna funkcja miasta.

Zdaniem G. Ashwortha TURYSTYKĘ MIEJSKĄ powinno się rozpatrywać jako złożone zjawisko składające się z różnych przejawów aktywności turystycznej, jak również z punktu widzenia roli, jaką turystyka odgrywa lub może odgrywać w szeroko rozumianym funkcjonowaniu miasta.

Turystyka miejska to „zespół zasobów i działalności turystycznych zlokalizowanych w mieście w celu zaspokajania popytu osób odwiedzających to miasto, a nie mieszkających w nim na stałe”.

Biorąc pod uwagę opracowania dotyczące turystyki na obszarach miejskich można wyróżnić co najmniej trzy sposoby rozumienia tego określenia:

1. wszystkie formy turystyki uprawianej na terenach miejskich (np. wypoczynkowa, handlowa, kulturalno-rozrywkowa, religijna, kongresowa, sportowa itp.)

2. formy turystyki związane z walorami i zagospodarowaniem turystycznym występujące na obszarach miejskich

3. turystykę, której celem jest odwiedzanie i poznawanie miasta traktowanego jako dziedzictwo kulturowe i uznawanego za niepodzielny element przestrzeni turystycznej.

Obszary miejskie można również traktować jako specyficzne miejsca koncentracji zjawisk turystycznych
i w tym sensie można wyróżnić dwie strefy koncentracji inwestycji turystycznych w dużych aglomeracjach:

• tereny śródmiejskie gdzie lokalizowane są przede wszystkim duże inwestycje zaspokajające

popyt turystów biznesowych (hotele wyższych kategorii, pałace kongresowe) połączone
z infrastrukturą transportową na wysokim poziomie

• obszary peryferyjne, które są głównie miejscem mniejszych inwestycji zaspokajających potrzeby wypoczynkowe mieszkańców miast.

Analizując współczesne obszary recepcyjne turystyki, można także wydzielić np. grupę dużych i wielkich miast jako terenów o wielorakich walorach turystycznych.

Na obszarach dużych miast można wyróżnić:

- „tradycyjne dzielnice historyczne”

- „dzielnice kulturalne”

- „dzielnice biznesowe”

- „dzielnice rozrywkowe”

koncentrujące różnorodne grupy walorów i elementów zagospodarowania turystycznego.

FUNKCJA TURYSTYCZNA MIAST

Funkcja turystyczna jest rozumiana jako całokształt działalności społeczno-ekonomicznej miasta,
skierowanej na obsługę turystów, którą miasto spełnia w systemie społeczno-ekonomicznym przestrzennych jednostek nadrzędnych - regionu, kraju lub na poziomie międzynarodowym.

Główne związki przyczynowo-skutkowe między podstawowymi funkcjami ogólnomiejskimi, a strukturą ruchu turystycznego w dużych miastach

FUNKCJE STRUKTURA RUCHU

OGÓLNOMIEJSKIE TURYSTYCZNEGO

Funkcja centrum Turystyka krajoznawcza,

historyczno - kulturalnego przyjazdy w celach

i centrum współczesnego poznawczych

Funkcja centrum Przyjazdy naukowe,

naukowego szkoleniowe itp.

Funkcja centrum Turystyka biznesowa,

gospodarczego i centrum przyjazdy w interesach,

współczesnego zakupy

Funkcja centrum Przyjazdy

administracyjno-politycznego służbowe

Funkcja centrum Przyjazdy

transportowego tranzytowe

Duża liczba ludności Przyjazdy

miasta w odwiedziny

Funkcja turystyczna w dużych miastach ma charakter powszechny. Dzięki rozwojowi turystyki, bowiem możliwe jest utrzymywanie przez organizm miejski ożywionych kontaktów ze światem zewnętrznym.

Funkcja ta występuje zatem w każdym dużym mieście. Różna natomiast może być jej skala, uzależniona od lokalnej specyfiki i charakteru danych miast.

Motywy leżące u podstaw osób odwiedzających miasta są różnorodne, ściśle jednak związane z funkcjami, jakie te miasta pełnią.

Główne związki pomiędzy podstawowymi funkcjami ogólnomiejskimi, a strukturą ruchu turystycznego rysują się następująco:

Funkcja centrum kulturalno - historycznego i naukowego

Na tę funkcję składa się:

• koncentracja na stosunkowo niewielkim obszarze cennych i dobrze utrzymywanych pamiątek historycznych oraz wielu obiektów kulturalnych (instytucji kultury). Dominująca część obiektów dziedzictwa historyczno-kulturowego skoncentrowana jest w miastach w sposób naturalny lub sztuczny.

• częsta organizacja imprez kulturalnych, w tym sportowych (dla masowego odbiorcy jak i elity): zawody sportowe, koncerty, spektakle teatralne, festiwale, itp. Wydarzenia historyczno-kulturowe stają się coraz ważniejszym elementem podaży turystycznej w skali świata.

• istnienie znaczących ośrodków naukowych.

WIEDEŃ

Powierzchnia: 415 km²

Ludność: 1 680 tys. mieszkańców

Gęstość zaludnienia: 4050 os/km²

Aglomeracja: 2 300 tys.

Wiedeń dzieli się na 23 dzielnice (Bezirke)

Obszar administracyjny Wiednia

Głównym dworcem jest Wien Sudbanhof. Ruch lokalny jest obsługiwany przez S-Bahn, metro ,linie autobusowe.

W południowo-wschodniej części Wiednia znajduje się Międzynarodowy Port Lotniczy - Schwechat.

Port rzeczny na Dunaju - połączenia z Bratysławą i Passawą.

Wiedeń należy do najbardziej popularnych wielkich miast europejskich - rocznie odwiedzany jest przez ok.
9mln turystów zagranicznych (7 miejsce w Europie). Recepcję turystów zapewnia m.in. liczba około 400 hoteli i pensjonatów skupiających blisko 43 tys. miejsc noclegowych. W strukturze hoteli dominują obiekty 4 i 5* (64% og.). Wiedeń należy do najważniejszych destynacji turystyki biznesowej (po Paryżu i Barcelonie). Przykładowo rocznie odbywa się w Wiedniu ponad 1600 kongresów, które gromadzą około 250 tys.
uczestników. Turystyka przynosi miastu dochód w wysokości około 3,5mld euro, a w gospodarce turystycznej miasta pracuje ponad 53 tys. mieszkańców.

Turystyka biznesowa tworzy ok. 6800 miejsc pracy.

Cele przyjazdów do Wiednia:

37% - rozrywka, wydarzenia kulturalne

32% - zakupy w centrach handlowych

21% - wytworne życie, towarzystwo

10% - inne cele

PODSTAWOWE FUNKCJE METROPOLITARNE WIEDNIA

• Funkcja stołeczna

• Funkcja usługowa

• Funkcja kulturalna (teatry, sale koncertowe, filharmonia, orkiestry symfoniczne, muzea i galerie,
  festiwale)

• Funkcja przemysłowa

• Funkcja komunikacyjna (europejski węzeł komunikacyjny)

• Funkcja międzynarodowa (siedziba organizacji międzynarodowych: agendy ONZ - UNIDO, IAEO; OPEC)

• Funkcja turystyczna

Wykład II 20.03.10

LONDYN

Londyn to region administracyjny zwany również Wielkim Londynem(ang. Greater London) zarządzany przez autonomiczne władze zwane Greater London Authority (GLA) i zamieszkany przez 7 556 900 osób.

Londyn leży nad Tamizą około 64 km od jej ujścia do M. Północnego.

Aglomeracja londyńska obejmuje obszar zbliżony do Wielkiego Londynu o wielkości 1 607 km².

Ludność aglomeracji - 14 600 000 mieszkańców, co stanowi ok. 25% ogólnej liczby mieszkańców kraju.

Wielki Londyn podzielony jest na 32 dzielnice oraz autonomiczne City (City of London), które jest tzw. Hrabstwem ceremonialnym

12 dzielnic Wielkiego Londynu oraz City tworzą Londyn Inner London (centralny, wewnętrzny), pozostałe dzielnice - Outer London (Londyn zewnętrzny)

Obecny obszar Wielkiego Londynu obejmuje historyczne hrabstwa Middlesex, Kent, Surrey, Essex i Hertfordshire.

Najważniejsze (również ze względów historycznych) dzielnice to :

• City of London

• City of Westminster (pn. brzeg Tamizy)

• Southwark

• Lambeth (pd. brzeg)

W City znajduje się, m.i. :

• centralny bank Wielkiej Brytanii,

• Londyńska giełda papierów wartościowych (London Stock Exchange) trzecia po nowojorskiej i tokijskiej,

• Londyńska Giełda Walutowa- największa na świecie,

• Międzynarodowa Giełda Ropy - największa na świecie giełda paliw,

• Giełda metali szlachetnych - największa na świecie,

• Giełda produktów rolnych - największa na świecie,

• Giełda ubezpieczeń i reasekuracji (Lloyd`s- of London),

• Siedziba Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju

Londyn jest jednym z największych ośrodków akademickich w Wielkiej Brytanii, znajduje się tu siedziba Towarzystwa Królewskiego (The Rogal Society, Uniwersytetu Londyńskiego (University of London), Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie oraz wielu innych szkół wyższych (50 college`ów).

Londyn jest wielkim ośrodkiem kulturalnym o światowym znaczeniu, swe siedziby mają tu, m.in., :

• Opera Królewska Covent Garden

• Angielska Opera Narodowa w London Coliseum

• 5 orkierstr w tym (London Symphony Orchestra, BBC Orchestra i London Philharmonic Orchestra)

• monumentalne sale koncertowe, w tym Royal Albert Hall

• ponad 100 teatrów, zgrupowanych głównie w dzielnicy West End

Oprócz tego w Londynie znajduje się ogółem:

• ponad 17 tys. zabytków sakralnych i świeckich z różnych okresów rozwoju miasta,

• ponad 300 muzeów i galerii sztuki,

• około 1700 parków i zieleńców (najb. zielone miasto świata)

• około 6000 restauracji i 5000 pubów

Londyn jest największym międzynarodowym węzłem komunikacji lotniczej w Europie, londyńskie lotniska Heathrow, Gatwick, Stansted, Luton, London-City

Londyn jest wielkim węzłem komunikacji drogowej, krzyżuje się tu dziewięć autostrad oraz pięć innych

ważnych dróg krajowych. Wszystkie połączone są z autostradą M25, która tworzy pierścień wokół miasta.

W Londynie znajduje się 10 dużych dworców kolejowych. W 1994 roku uruchomiono tunel kolejowy pod Kanałem La Manche W dzielnicy Woolwich nad Tamizą około 10 km od Tower zlokalizowany jest wielki port handlowy. Dzięki pływom morskim w estuarium Tamizy port londyński jest przystosowany do obsługi jednostek o zanurzeniu 11,2 m. Barki, na które przeładowywane są towary z wielkich jednostek docierają na 225 km w głąb wyspy.

Przewozy pasażerskie wewnątrz aglomeracji odbywają się płynnie dzięki systemowi metra, będącemu najstarszym na świecie o łącznej długości wszystkich linii 392 km (w tym 171 km pod ziemią), z liczbą 268 stacji. Dojazdy do pracy na obszarze Wielkiego Londynu umożliwia szybka kolej podmiejska. Brzegi Tamizy spięte są 28 mostami drogowymi i kolejowymi oraz trzema tunelami pod jej korytem.

Londyn posiada bogatą infrastrukturę sportową są to, m.i., takie obiekty jak :

• korty tenisowe Wimbledon,

•Stadiony sportowe słynnych klubów : Chelsea, Arsenal, Fullham, Totthenham Hotspurs, West Ham United,

•Największy stadion WB - Wembley (90 tys. osób)

W 2012 roku Londyn będzie organizatorem letnich Igrzysk Olimpijskich

WYDARZENIA

• Dzień św. Patryka

Londyn to obok Nowego Jorku i Dublina największe skupisko Irlandczyków, siłą rzeczy dzień 17 marca jest

tam świętowany bardzo hucznie.

• The Boat Race

Co roku reprezentacje dwóch prestiżowych angielskich college'ów Cambridge i Oxford uczestniczą w najsłynniejszym wyścigu wioślarskim na świecie.

• Maraton londyński

Co roku pod koniec kwietnia kilkadziesiąt tysięcy osób uczestniczy w prestiżowym biegu po ulicach Londynu.

• Finał Pucharu Anglii w piłce nożnej

• The Wimbledon Championships

Trwający około dwóch tygodni wielkoszlemowy turniej tenisowy przyciąga co roku setki tysięcy kibiców. Jego historia sięga 1877 roku, przez co jest uważany za najstarszy tego typu turniej na świecie

• Trooping the Colour

Jest to uroczysta parada gwardii królewskiej przypadająca w każdą drugą sobotę czerwca z okazji rocznicy urodzin jej królewskiej mości.

• Karnawał na Notting Hill

Po karnawale w Rio De Janeiro jest to największa tego typu impreza za świecie.

ATRAKCJE TURYSTYCZNE HISTORYCZNE

• Big Ben

• Downing Street

• Buckingham Palace

• Tower Bridże

• Katedra Św. Pawła

• Opactwo Westminster

• Parlament

MUZEA

W Londynie znajduje się ponad 300 muzeów i stałych galerii . Najbardziej znane z nich to:

• Muzeum Brytyjskie (British Museum)

• Galeria Narodowa (National Gallery)

• Tate Gallery

• Muzeum Wiktorii i Alberta (Victoria and Albert Museum)

• Muzeum Historii Naturalnej (Natural History Museum)

• Muzeum Nauki (Science Museum)

• Muzeum Figur Woskowych Madame Tussaud

BAZA RECEPCYJNA LONDYNU

Baza noclegowa Londynu

RODZAJ OBIEKTU LICZBA OBIEKTÓW POKOJE ŁÓŻKA

Hotele 564 83 382 165 846

B&B i pensjonaty 789 15 652 31 030

Razem 1 353 99 034 196 876

Hostele 59 4 339 8 355

Kempingi 5 - 1 014

OGÓŁEM 1 636 130 411 244 800

Londyńskie Hotele

HOTELE LICZBA OBIEKTÓW L. POKOI L. ŁÓŻEK

***** 56 10 150 20 215

**** 173 36 645 71 437

*** 107 16 521 32 607

** 21 1 150 2 311

HOSTELE 113 13 600 28 842

INNE 94 5 266 10 434

OGÓŁEM 564 83 382 165 846

PRZYJAZDY DO LONDYNU

Przyjazdy ogółem -> 15,5 MLN OSÓB

W tym :

Amerykanie >>>>>>>>> 16%

Francuzi >>>>>>>>>>> 9%

Niemcy >>>>>>>>>>>>> 8%

Hiszpanie >>>>>>>>>>>> 6%

Włosi >>>>>>>>>>>>>>> 5%

Pozostali >>>>>>>>>>>> 56%

Wykład III 24.04.10

WENECJA

?????

Wykład IV 15.05.10

AMSTERDAM

Amsterdam położony jest nad rzeką Amstel i 160 kanałami - trzy największe w kształcie półksiężyców usytuowane niemal równolegle do siebie to - Herengracht (położony najbardziej centralnie), Keizersgracht i Prinsengracht. Łączą się z nimi promieniście mniejsze kanały tworząc sieć wodną dzielącą miasto na liczne wyspy,

Amsterdam to największe miasto Holandii (p. 740 tys. mieszk.) i jej stolica konstytucyjna, jest drugim po Rotterdamie portem handlowym Holandii (dostępny dla statków oceanicznych), dużym ośrodkiem przemysłowym, posiada połączenie kanałami z M. Północnym i z Renem.

To także ważny ośrodek naukowy (2 uniwersytety, Królewski Instytut Tropikalny) i kulturalny; jest też ważnym ośrodkiem turystycznym.

Początki miasta sięgają XIII wieku. W XV wieku stał się najważniejszym miastem handlowym Holandii .

Wiek XVII to w historii Amsterdamu, i całej Holandii, złoty wiek. W 1602roku Amsterdam stał się największym udziałowcem w Holenderskie Kompanii Wschodnioindyjskiej i tym samym stał się także centrum finansowym.

Turystyka ma niezwykle pozytywny wpływ na gospodarkę miasta. Rocznie odwiedza Amsterdam około czterech milionów turystów. W mieście znajduje się ponad 300 hoteli.

Około 18 km na południowy zachód od Amsterdamu znajduje się obsługujący to miasto port lotniczy Schiphol - czwarte co do wielkości lotnisko w Europie i 11 na świecie. a pod względem liczby pasażerów - czwarte w Europie.

Lotnisko posiaponadda 200 połączeń, obsłużyło 44 miliony pasażerów i jest bazą Air France-KLM. Lotnisko ma dogodne połączenia kolejowe z centrum miasta. Amsterdam posiada też port morski - piąty co do wielkości w Europie. Obok transportu towarów zajmuje się on przewozem pasażerskim.

W mieście znajduje się znaczący węzeł kolejowy (główny dworzec Centraal Station), który dziennie obsługuje około 280 tysięcy pasażerów, jest to najruchliwszy dworzec w Holandii. Stąd odjeżdżają pociągi międzynarodowe - do Belgii, Francji, Niemiec i Szwajcarii.

Amsterdam jest także ważnym węzłem drogowym -tu krzyżują się europejskie trasy A1,A2,A4, A6, A7,A8,A9, A10.

Amsterdam znany jest przede wszystkim z piłki nożnej i klubu sportowego Ayax. Od 1996 roku Ajax posiada nowoczesny stadion- Amsterdam ArenA - z ponad 50 000 miejsc.

Amsterdam posiada ponad 7000 zabytków, m.in. kościoły, kamienice, mosty, fortyfikacje i giełdy. W mieście znajdują się też liczne parki, place, galerie i muzea.

W mieście odbywają się Cannabis Cup - jedyne targi marihuany na świecie

Najważniejsze wydarzenia kulturalne :

• 30 kwietnia- Dzień Królowej

• 4 maja- Dzień Pamięci Narodowej

• 5 maja- Dzień Wyzwolenia

• sierpień (pierwszy weekend) - parada gejowska Amsterdam Gay Pride

• sierpień (co 5 lat - kolejne w 2010 roku) - Sail Amsterdam

7

---