I. Wprowadzenie do problematyki badawczej
Bezrobocie stanowi jeden z najbardziej delikatnych tematów z życia. Kiedy zaczyna się o tym mówić, ludzie popadają w przygnębienie. Pomimo, że bezpośrednio dotyczy względnie małej liczby ludności, to z konsekwencjami musi się borykać całe społeczeństwo. Zarówno z uwagi na swój globalny jak i indywidualny charakter stanowi zagrożenia i dla gospodarki narodowej i dla poszczególnych jednostek. Ekonomiści oszacowali, że każdy 1% bezrobocia powoduje nie wyprodukowaniu 3% całkowitej produkcji. Jeśli w Polsce stopnieje bezrobocie wynosi 14% to oznacza, że jeżeli ci ludzie byli by zatrudnieni, to całkowita produkcja byłaby o 3 x 14, czyli o 42 większa.
Oczywiście pozostałymi bez pracy, a więc bez środków do życia, często dla całej rodziny jest życiowym kataklizmem.
Gospodarstwo domowe aby, zaspokoić nawet najbardziej podstawowe potrzeby konsumpcyjne potrzebują dochodów, a podstawowym ich źródłem jest zatrudnienie. Bez niego niemożliwe staje się zaspokojenie potrzeb, maleje stopa życiowa rodzinny, która zaczyna popadać w nędze. Zjawisko bezrobocia praktycznie przez cały XX wiek znajdowało się w centrum debat społecznych, ekonomicznych i politycznych wszystko wskazuje na to, że nadal będzie przyciągać uwagę szerszej opinii publicznej.
Prowadzone od wielu lat badania nad reakcjami osób na utratę pracy wskazują na występowanie w tej dziedzinie pewnych prawidłowości. Początkowo bezrobotni przeżywają fazę wstrząsu po utracie pracy, która wiąże się z uczuciem pokrzywdzenia, upokorzenia i lęku przed przyszłością. Następnie wchodzą w fazę optymizmu i nadziei. Licząc na to, że stan bezrobocia jest przejściowy, traktują ten okres jako czas wypoczynku oraz realizacji własnych zainteresowań. Równocześnie podejmują także próby znalezienia nowej pracy, wierząc silnie w ich powodzenie. Bezskuteczność starań o pracę prowadzi jednak do fazy pesymizmu i rezygnacji. Pojawiają się kłopoty finansowe, pogarsza się zwykle stan zdrowia oraz rozwijają się negatywne reakcje emocjonalne. Przedłużający się okres pozostawiania bez pracy wywołuję fazę fatalizmu i apatii. U bezrobotnych obniża się poczucie własnej wartości oraz motywacja do dalszego samodzielnego poszukiwania pracy czy zmiany posiadanych kwalifikacji. Następuje zasadnicze ograniczenie zainteresowań i oczekiwań życiowych bezrobotnych, co pogłębia ich izolację społeczną.
Utrata pracy wywiera istotny wpływ na kontakty bezrobotnych z społeczeństwem. Wpływ ten jest tym silniejszy, im bardziej wykonanie pracy związane jest z siecią kontaktów społecznych. Z badań dotyczących sytuacji bezrobotnych wynika, że bezrobotny zmienia z czasem swoje dotychczasowe otoczenie społeczne. W jego nowym otoczeniu znajdują się zwykle osoby związane z zjawiskiem bezrobocia. Są to najczęściej inni bezrobotni, a także pracownicy urzędów pracy i ośrodków pomocy społecznej. Urywają się kontakty z dotychczasowymi znajomymi, często pochodzącymi z kręgów środowiska zawodowego. Pojawia się zjawisko izolacji społecznej, któremu często towarzyszy samoizolacja bezrobotnego, związana z ogólnym stanem depresji psychicznej.
Bezrobocie wpływa w istotny sposób na funkcjonowanie rodziny. Dłuższe pozostanie bez pracy obniża stopę zawierania małżeństw i stymuluje procesy dezintegracyjne w istniejących rodzinach bezrobotnych, wyrażające się m.in. w rozwodach. W rodzinach bezrobotnych słabnie autorytet ojca - żywiciela rodziny, co często przeradza się demonstrowanie przez niego siły i władzy w stosunku do bliskich. Zjawisko bezrobocia leży często u podstaw przemocy w rodzinie. Bezrobocie sprzyja rozwojowi patologicznych zjawisk społecznych ( przestępczości, narkomanii, alkoholizmowi). Wywiera również negatywny wpływ na stan zdrowia bezrobotnych i ich rodzin. Bezrobocie należy niewątpliwie do najbardziej dotkliwych problemów społecznych. Utrzymujące się wysokie bezrobocie może być przyczyną niepokojów społecznych, stanowiąc zagrożenie dla stabilnego rozwoju gospodarki i społeczeństwa.
II. Cel i problematyka badań
Temat bezrobocia stał się w obecnych czasach niemalże nieodłącznym elementem codziennego życia. Jest on na tyle rozpowszechniony, że przestaje już budzić jakichkolwiek emocje. Taka znieczulica zjawisko pozostawione bez pracy, trwa aż do chwili, gdy nam lub kogoś nam bliskiego się to nie przydarzy. Wówczas przeżywa się pewnego rodzaju szok - dlaczego nas to spotkało?
Pisząc ten projekt stawiałam sobie za cel pobudzenie refleksji na obecnym stosunkiem do bezrobocia.
Celem niższej pracy jest przybliżenie przyczyn bezrobocia i samego zjawiska bardzo, aby poznać mechanizm funkcjonowania rynku pracy i ustrzec się przed negatywnymi skutkami utraty pracy.
III. Eksplikacja problematyki badawczej
Problematyka bezrobocia od dawana przyciąga uwagę teoretyków i polityków gospodarczych. W okresie kryzysu lat trzydziestych XX stulecia w wielu rozwiniętych krajach kapitalistycznych bezrobocie przekroczyło 25% ogólnych zasobów siły roboczej i stało się jasne, że zjawisko to jest poważnym problemem społecznym i ekonomicznym. Reakcją teorii ekonomii na ren kryzys była teoria J.M. Keynesa, który podjął próbę wyjaśniania mechanizmów powstawania oraz sposoby jego zwalczania. Przez prawie cztery dziesięciolecia od czasów Keynesa bezrobocie utrzymało się w większości rozwiniętych krajów kapitalistycznych na stosunkowo niskim poziomie. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych nastąpił ponowny wzrost bezrobocia w krajach rozwiniętych, w rezultacie czego zagadnienie bezrobocia z powrotem zajęło czołowe miejsce w debacie ekonomicznej teoretyków i polityków gospodarczych. Do wzrostu zainteresowania tym zagadnieniem przyczynił się też wzrost bezrobocia w latach dziewięćdziesiątych XX wieku w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, w związku z dokonującymi się w tych krajach procesami transformacji w kierunku gospodarki rynkowej.
Zainteresowanie teorii ekonomi i polityki gospodarczej problematyką bezrobocia wynika z przeświadczenia o negatywnych skutkach tego zjawiska. Nie tyle bowiem oznacza pogorszenie poziomu życia osób bezrobotnych, frustracje, wzrost niezadowolenia i rozwój szeregu niekorzystnych zjawisk społecznych, ale również - w płaszczyźnie makroekonomicznej - niepełne wykorzystanie zasobów siły roboczej, produkcją niższą od potencjalnej oraz pogorszenie stanu budżetu państwa. Wobec takiego przeświadczenie dosyć powszechne jest przekonanie o konieczności interwencji państwa, zmierzającej do ograniczenia tego zjawiska.
W tradycji ekonomii keynesowskiej przejawia się tendencja do kategorycznego całego bezrobocia według różnych kryteriów. Wyodrębniono w niej ponad 70rozmaitych typów bezrobocia. Elementarną klasyfikacją jest podział bezrobocia na bezrobocie przymusowe i dobrowolne, przy czym podstawą typologii jest kryterium opłacalności podjęcia pracy przez bezrobotnego. Zgadzając się z opinią braku jednoznaczności kryteriów klasyfikacyjnych, warto jednak przedstawić najbardziej popularne ujęcia, chociażby dla celów dydaktycznych. Można zatem wyodrębnić bezrobocie przymusowe oznaczające stan, w którym poszukujący pracy nie mogą jej uzyskać, pomimo ze przy danym poziomi płac realnych byliby gotowi ja podjąć oraz dobrowolne, które występuje wówczas, gdy poszukujący pracy podjęliby ją jedynie przy wyższym poziomie płac realnych a niżeli aktualnie oferowany, natomiast przy danym poziome tychże płac nie wyraja zgody na zatrudnienie. Stopa bezrobocia jest to odsetek niezatrudnionej siły roboczej w stosunku do ogólnej liczby ludzi zdolnych do pracy. Bezrobocie jest zjawiskiem dobrowolnym i naturalnym, wynikającym z niedopasowania rynku pracy do jej podaży. Wyróżniamy tu dwie przyczyny powstawania bezrobocia, jedno z nich to niedopasowanie posiadanych kwalifikacji i miejsca zamieszkania do wymaganych miejsc pracy. Jest to bezrobocie frykcyjne obejmujących również ludzi zmieniających prace, przejściowo jej poszukujących z różnych powodów. Pojawia się również bezrobocie strukturalne, które charakteryzuje się zastojem gospodarczym i nowe roczniki napływające na rynek pracy nie mogą jej znaleźć. Istnienie więc samego zjawiska bezrobocia tłumaczone jest tym, że chęć podjęcia pracy i zgłoszonej jej podaży nie daje się w pełni urzeczywistnić.
Wśród nastolatków występuje na ogół najwyższa pośród wszystkich grup demograficznych stopa bezrobocia, wśród czarnych w tym przedziale wieku w ostatnich latach występowały stopy bezrobocia wynoszące od 36 do 48 % ogółu czarnoskórych zawodowo czynnych. Jaka część tak wysokich stóp bezrobocia ma charakter frakcyjny, jaka zaś strukturalny lub cykliczny ?Nasze materiały sugerują, że - zwłaszcza w odniesieniu do białych - pokaźna część bezrobocia młodzieży jest natury frakcyjnej. Nastolatki bardzo często odchodzą od pracy zawodowej i powracają do niej. Szybko dostają pracę i często ją tracą albo porzucają. W każdym prawie roku połowę bezrobotnych nastolatków stanowią "nowi", którzy nigdy dotąd nie pracowali zarobkowo. Wszystkie te zjawiska sugerują, że bezrobocie młodzieży jest w przeważającej mierze frakcyjne tzn., że odzwierciedla się w nim poszukiwanie pracy oraz przepływy niezbędne, gdy ludzie mogli się zorientować w swych własnych indywidualnych kwalifikacjach oraz nauczyli się, na czym w ogóle polega praca. Po drugiej wojnie światowej dane dotyczące rynku pracy dla nastolatków czarnych i białych były praktycznie jednakowe. Aż do roku1955 ich udział w łącznej liczbie zawodowo czynnych oraz stopy ich bezrobocia kształtowały się podobnie. Następnie poczynając od połowy lat pięćdziesiątych, bezrobocie wśród młodzieży czarnej wzrosło w stosunku do innych grup, a ich udział w łącznej liczbie zawodowo czynnych zmniejszył się. W 1983 r. stosunek liczby zatrudnionych do liczby ludności wynosił dla młodzieży czarnej 17 % a dla białej zaś 46 %.
Co by mogło tłumaczyć ten jaskrawy skok na rynku pracy czarnoskórej młodzieży ? dlaczego dorośli robotnicy czarnoskórzy w wyższym stopniu bywają dotknięci bezrobociem niż biali - niższy poziom kształcenia, miej kontaktu z ludźmi, którzy mogliby zapewnić im miejsca pracy, lokalizacja miejsca zamieszkania, mniejsze doświadczenie i "wyszkolenie "przy warsztacie", a także czysta dyskryminacja rasowa.
Czy wysokie bezrobocie wśród młodzieży prowadzi do długotrwałych deformacji rynku pracy, przy trwałym utrzymywaniu się niższego poziomu zarówno kwalifikacji, jak i poziomu płac ? Zagadnienie to było w ciągu ostatnich dziesięciu lat przedmiotem intensywnych dociekań. Odpowiedź może brzmieć: tak jest, rzeczywiście obserwujemy długookresowy wzrost bezrobocia, zwłaszcza w odniesieniu do czarnoskórej młodzieży. Wydaje się, że młodzież nie ma możliwości zdobycia w miejscu pracy kwalifikacji oraz właściwych postaw, w późniejszym okresie ma ona niższe płace i dotyka ją wyższe bezrobocie. O tyle, o ile badania te znajdują potwierdzenie, wynika z nich, że ważnym zadaniem polityki społecznej jest tworzenie programów służących obniżeniu bezrobocia młodzieży w mniejszościowych grupach społecznych.
Najważniejsze jest jednak pytanie: jak przeciwdziałać bezrobociu? Złoty środek pewnie nie istnieje, najlepszym sposobem wydaje się rozwój gospodarczy, którego efektem będą nowe miejsca pracy. Bezrobotni mogą przeglądać oferty pracy w Internecie, w poszukiwaniu odpowiedniej dla siebie pracy. Można również samodzielnie rozpocząć działalność gospodarczą .Alternatywnym rozwiązaniem jest również praca za granicą, która jest szansą na godziwe wynagrodzenie
IV. Operacjonalizacja
Główne hipotezy to:
Hipoteza nr 1:
Główną przyczyna bezrobocia w województwie podkarpackim jest niski rozwój przemysłowy tego regionu
Hipoteza nr 2:
Bezrobocie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn
Hipoteza nr 3:
Niedopasowanie struktury podaży do z popytem gospodarki na siłę roboczą
Problem badawczy
Przyczyny bezrobocia w województwie podkarpackim
Hipoteza:
- im w danym regionie istnieje mniej firm, tym większy jest wskaźnik bezrobocia
Wskaźniki:
- liczba firm w danym regionie
- liczba osób pozostających bez pracy
Pytania:
- czy łatwo w danym regionie znaleźć pracę?
-czy w danym regionie funkcjonuje duża liczba firm?
Hipoteza:
Częściej bezrobocie dotyka osób mieszkających na wsi
Wskaźniki:
- ilość osób mieszkających na wsi i pozostających bez pracy
- ilość firm istniejących na wsi
Pytania:
-czy mieszkasz na wsi czy w mieście?
- czy w miejscowości, w której mieszkasz istnieją firmy?
Hipoteza:
Im region mniej atrakcyjnie przemysłowo i turystycznie tym mniej firm
Wskaźniki:
- liczba zabytków i dóbr przemysłowych
- częstotliwość zakładania firm
Pytania:
- czy region jest atrakcyjny przemysłowo i turystycznie?
- czy często zakładane są nowe firmy?
Problem badawczy:
Zróżnicowanie stopnia bezrobocia ze względu na płeć
Hipoteza:
Im większa ilość kobiet w regionie tym większe bezrobocie
Wskaźniki:
- ilość kobiet w danym regionie
- liczba kobiet aktywnych zawodowo
Pytania:
- czy w regionie przeważają kobiety?
- czy kobiety są aktywne zawodowo?
Hipoteza:
Częściej zatrudniani są mężczyźni niż kobiety
Wskaźniki:
- liczba pracujących mężczyzn
- liczba firm w regionie o typowo ,,męskim” profilu działalności
Pytania:
- czy obecnie pracujesz?
- czy miałeś problem ze znalezieniem pracy?
Hipoteza:
Częściej zwalniane z pracy są kobiety
Wskaźniki:
- liczba zwolnień
- procent zwolnionych kobiet
Pytania:
- czy straciłeś ostatnio prace?
- czy zwolniono cię ze względu na płeć?
Problem badawczy:
Niedostosowanie podaży pracy do warunków popytu
Hipoteza:
Im w regionie niższy poziom wykształcenia tym wyższe bezrobocie
Wskaźniki:
- poziom wykształcenia
- struktura wykształcenia ze względu na płeć
Pytania:
- jakie jest twoje wykształcenie?
- ile masz lat?
Hipoteza:
Rzadziej bezrobocie dotyka osoby, które mają predyspozycje do wykonywania pracy fizycznej
Wskaźniki:
- liczba osób pracujących fizycznie
- liczba osób wykonujących prace fizyczną
Pytania:
- jaki jest charakter wykonywanej przez ciebie pracy: fizyczny czy umysłowy?
V. Technika badań
Ze względu na istotę interesującego mnie zagadnienia zdecydowałam się przeprowadzić badanie przy pomocy techniki standaryzowanej, opartej na komunikowaniu bezpośrednim a mianowicie ankiety rozdawanej. Uważam, że pozwoli ona zbadać te fakty i zapytać o opinie, które są istotne dla problemu badawczego. Nie przewiduje przeszkód w zastosowaniu tej techniki.
Ankieta ułatwia prowadzenie wywiadu nadając mu kształt i strukturę, bez ankiety ankieter mógłby się pomylić, lub w sposób nieprawidłowy formułować pytania. Ankieta sprawia, że wywiad jest interesujący dla respondenta. Prawidłowo opracowana ankieta powinna prowadzić respondenta od pytania do pytania w sposób logiczny i celowy. Ankieta zmusza do zachowania dyscypliny w zakresie wcześniej ustalonej kolejności pytań. Wspomaga pamięć i nie pomaga na improwizowania przy którym łatwo o błąd.
Korzystając z badań ankietowych, mam świadomość, że jest to procedura tyleż wygodna i szybka co przynosząca często fałszywe efekty badawcze. Biorę pod uwagę możliwość otrzymania nieszczerych bądź fałszywych odpowiedzi oraz nie uzyskania informacji o indywidualnych różnicach między respondentami.
VI. Dobór próby
Celem uzyskania informacji niezbędnych do weryfikacji hipotez można objąć badaniami wszystkie obiekty wchodzące w skład rozważnej zbiorowości albo tylko obiekty wybrane. Badania wyczerpujące czyli takie w skład, których wchodzi cała rozważana zbiorowość, są kosztowne i czasochłonne, dlatego częściej prowadzi się badania niepełne. Wartość poznawcza takich badań zależy od tego, w jakiej mierze są reprezentowane części badanej zbiorowości, tzn. czy na podstawie wyników pewnej części obiektów wchodzących w skład całej zbiorowości można poznać całą zbiorowość.
Pierwszym stopniem będzie wykorzystanie list wyborczych województwa podkarpackiego z ostatnich wyborów prezydenckich, z których wylosowano 100 osób potrzebnych mi do zweryfikowania przedstawionych powyżej hipotez. Badane grupy będą wewnętrznie zróżnicowane, zaś różnice między wylosowanymi grupami minimalnie. W skład każdej grupy wejdą jednostki o różnym pochodzeniu społecznym, różnej sytuacji rodzinnej i materialnej, posiadające różnorodne doświadczenia życiowe, obawy i aspiracje.
Uniwersytet Rzeszowski
Instytut Socjologii
ul. Rejtana 16c
35- 310 Rzeszów
Szanowni Państwo,
Zwracam się z uprzejmą prośbą o wypełnienie poniższej ankiety. Chce w niej opisać Państwa opinie dotyczące bezrobocia. Informuje również, że ankieta ma charakter anonimowy, a zebrane informacje będą wykorzystane wyłącznie do pisanej przeze mnie pracy zaliczeniowej.
( Wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem ,,X”, w razie większej liczby odpowiedzi będzie zawarta dodatkowa informacja )
Z góry dziękuje za wypełnienie kwestionariusza ankietowego.
Studentka III roku socjologii
Uniwersytetu Rzeszowskiego
1.Czy jest Pan/ Pani lub był w przeszłości osobą bezrobotną?
□ tak
□ nie ( proszę przejść do pytania 6 )
2. Dlaczego jest lub był(a) Pan/i bezrobotny?
□ upadł zakład pracy
□ sam odszedłem
□ zostałem zwolniony
□ inne (jakie)……………………………………………………………..
3. Jak długo pozostaje lub pozostawał(a) Pan/i bez pracy?
□ poniżej 3 miesięcy
□ poniżej pół roku
□ poniżej jednego roku
□ ponad rok
4. W jaki sposób próbuje Pan/i znaleźć prace?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
5. Czy pomaga ktoś Panu/i znaleźć prace?
□ nie
□ tak (kto)…………………………………………………………………..
6. Czy w regionie, w którym Pan/i mieszka łatwo jest znaleźć prace?
□ tak
□ nie
□ nie wiem
7. Czy w Pana/i miejscu zamieszkania lub okolicy funkcjonuje dużo firm?
□ tak
□ nie
□ nie wiem
8. Jakie dziedziny działalności gospodarczej rozwinęły się w miejscowości, gdzie Pan/i mieszka?
□ rolnictwo
□ turystyka
□ przemysł
□ handel
□ inne (jakie)…………………………………………………………………
9. Jakie Pana/i zdaniem są skutki bezrobocia?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
10. Jakie Pana/i zdaniem powinny zostać podjęte środki, aby jak najskuteczniej przeciwdziałać bezrobociu? ( proszę podać przynajmniej dwie)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11. Czy uważa Pan/i , że więcej bezrobotnych jest w grupie:
□ kobiet
□ mężczyzn
12. Czy pracuje lub pracował(a) Pan/i w swoim wyuczonym zawodzie?
□ tak
□ nie ( dlaczego) ………………………………………………...........
13. Czy pracuje Pan/i :
□ fizycznie
□ umysłowo
14. W Pana/i przekonaniu dlaczego ludzie pozostają bez pracy?
( proszę zaznaczyć max 3 odpowiedzi ):
□ brak kwalifikacji
□ niewłaściwie wyuczony zawód
□ brak pracy w miejscu zamieszkania
□ brak tzw. znajomości
□ z powodu wieku
□ zła polityka państwa
□ złe rozwiązania prawne
□ odpowiada im taka sytuacja
15. Co, Pana/i zdaniem, jest główna przyczyna bezrobocia w Polsce?
□ nieudolność rządu
□ zbyt wysokie zasiłki
□ lenistwo bezrobotnych
□ niskie płace
□ nieudolność urzędów pracy
METRYCZKA
16. Proszę podać swój wiek:
……………………………….
17. Proszę podać swoją płeć :
□ kobieta
□ mężczyzna
18. Proszę podać swój stan cywilny :
□ kawaler/ panna
□ mąż/ żona
□ rozwiedziony/ rozwiedziona
□ wdowiec/ wdowa
19. Proszę o podanie miejsca zamieszkania :
□ miasto powyżej 100. tys. mieszańców
□ miasto od 50 do 100 tys. mieszkańców
□ miast do 50 tys. mieszkańców
□ wieś
20. Pana/ Pani wykształcenie :
□ podstawowe
□ gimnazjalne
□ zawodowe
□ zasadniczo- zawodowe
□ średnie
□ wyższe
21. Łączny staż pracy :
…………………………………..
22. Jak ocenia Pan/ Pani sytuacje materialną swojej rodziny?
□ bardzo dobra
□ dobra
□ średnia
□ zła
□ bardzo zła
□ nie wiem
Dziękuje za wypełnienie ankiety.
Po przeprowadzeniu badania pilotażowego na grupie 8 osób i przeanalizowaniu ankiety dostrzegłam pewne wady, ale także zalety mojego projektu badawczego.
Badanie pilotażowe na grupie 8 osób nie jest w stanie oddać wszystkich plusów i minusów tegoż badania, ale dzięki niemu możemy zniwelować pewne, najbardziej rażące badanego jak i nas błędy i uchybienia. Możemy także dowiedzieć się od badanych co w naszej ankiecie podobało się im i co przykuło ich uwagę, a także czego w niej brakuje i co można jeszcze poprawić na lepsze.
Prowadząc badanie pilotażowe zauważyłam, że odpowiedzi ankietowanych nasuwały mi kolejne pytania i zagadnienia, które mogłabym umieścić w mojej pracy i które dostarczyłyby mi wiele istotnych informacji o bezrobociu na Podkarpaciu. Przy pytaniu o przyczyny zostania bezrobotnym i o czas jego trwania nasuwa się pytanie dlaczego właśnie taki okres czasu pozostawaliśmy bez pracy. Czy w naszym mniemaniu był on długi czy krótki i czy nadal mieliśmy motywacje do poszukiwania pracy w naszym wyuczonym zawodzie czy też w zawodzie, w którym pracowaliśmy wcześniej czy raczej czekaliśmy aż los się sam do nas uśmiechnie. Natomiast te zagadnienia nasuwają nam kolejne pytani i domyślenia. Tak duża ilość niewiadomych może Świadczyć o tym, mój problem badawczy jest zbyt szeroki aby zamknąć go w jednej ankiecie. Natomiast patrząc z drugiej strony przeprowadzenie tego badania dało mi pewien obraz myślenia ankietowanych na temat bezrobocia na Podkarpaciu. Pozwoliło mi także zauważyć, że w tak małej ilości badanych moje hipotezy zostały słusznie postawione i mają swoje odzwierciedlenie wśród ankietowanych osób.
Istotną zaletą tej ankiety jest jej rozmiar. Badane osoby chętnie udzielały odpowiedzi na zawarte pytania po zobaczeniu, że ankieta nie jest obszerna i czasochłonna. Nie musieli poświęcać jej zbyt dużej ilości czasu i nie męczyła ich ona. Uważam, że jest to pozytywny aspekt mojej pracy.
Bibliografia:
1.,,Socjologia” A. Giddens., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2004, s. 429-433
2. ,, Bezrobocie podstawy teoretyczne”, E. Kwiatkowski, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 13-89
3. ,, Podstawy ekonomii”, R. Milewski, E. Kwiatkowski, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005, s. 390-404
4. ,, Polityka społeczna- zarys wykładu wybranych problemów”, L. Frąckiewicz, s. 173-177
Anna Gancarz
Socjologia III
Przyczyny bezrobocia w województwie Podkarpackim
Rzeszów 2007
Spis treści:
I. Wprowadzenie do problematyki badawczej
II. Cel i problematyka badań
III. Eksplikacja problematyki badawczej
IV. Operacjonalizacja
V. Technika badań
VI. Dobór próby
VII. Załącznik- kwestionariusz ankiety
VIII. Analiza ankiety
IX. Bibliografia