Prawoślaz wysoki

126a] Prawoślaz wysoki - Althaea rosea [ czarna malwa]

W lecznictwie mają zastosowanie kwiaty malwy czarnej [ogrodowej].

Prawoślaz różowy, prawoślaz wysoki, malwa czarna, zygmarek

Skład chemiczny: glikozydy antocyjanowe, śluz, pektyny, garbniki katechinowe, żywice, ślady olejku eterycznego.

Działanie: osłaniające oraz pobudzające krwawienie miesiączkowe.

Zastosowanie: w nieżytach górnych dróg oddechowych, zapaleniach gardła, chrypce, w trudnościach w odkrztuszaniu, w stanach zapalnych jamy ustnej, przy uszkodzeniach błon śluzowych jamy ustnej [np

lekkich oparzeniach].

Malwa bywa często używana, zwłaszcza w ziołolecznictwie, w nieregularnym skąpym miesiączkowaniu

[często spotykanym u dojrzewających dziewcząt].

Odwar: 1 łyżkę kwiatów zalać 1 szkl gorącej wody i zostawić pod przykryciem 20-30min, następnie

gotować 3min, odstawić na 10min. Podawać porcjami ciepły do picia przy schorzeniach układu

oddechowego.

Do płukania jamy ustnej i gardła [np w anginach] można przygotować silniejszy odwar.

Dobrze jest również do tego płukania stosować mieszankę z kwiatów czarnej malwy i szałwii oraz liści

orzecha włoskiego i liści malin.

Aby otrzymać lek osłaniający do użytku wewnętrznego łączy się często malwę z korzeniami prawoślazu, liśćmi babki, kwiatami ślazu leśnego i innych.

Natomiast przy bolesnych i nieregularnych miesiączkach pije się napar z kwiatów czarnej malwy

zmieszanymi z zielem bylicy boże drzewko i nagietkiem.

Zaparza się 1 łyżkę tej mieszanki w 1 szkl wody - pije się 3 razy dziennie.

126b] Malwa czarna - Althaea rosea (Malvaceae).

Skład chemiczny. Kwiaty zawierają związki śluzowe (około 10%), garbniki taninowe, aktywne

fizjologicznie barwniki antocyjanowe (frakcja alteinowa = malvinowa - ok. 9%, a w niej pochodne

delfinidyny), pektyny, pochodne katechiny, fitohormony i żywice.

Skład do końca nie poznany.

Kwiat działa osłaniająco (powlekająco), przeciwkaszlowo, przeciwzapalnie, lekko antyseptycznie;

pobudza krwawienia miesiączkowe, a jednocześnie je reguluje, wpływa na czynność jajników i innych

gruczołów dokrewnych. Malvina kurczy macicę.

Wskazania: stany zapalne przydatków, nieregularne i skąpe krwawienia miesiączkowe, upławy, kaszel,

zapalenie gardła, chrypka, nieżyt żołądka i jelit, zaparcie, biegunka, zaburzenia hormonalne, zażywanie

leków, które uszkadzają lub mogą uszkodzić śluzówkę przewodu pokarmowego, choroba wrzodowa; stany zapalne krtani i przełyku.

Zewnętrznie (okłady): stany zapalne powiek i gałki ocznej.

Napar: 2-3 łyżki kwiatów zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić.

Pić 3-6 razy dz. po 100-150 ml; niemowlęta - 1-2 łyżki, 3-4 razy dz.; dzieci do 3 r. ż. -

30-40 ml, do 8 r. ż, - 50-60 ml, starsze jak dorośli. Podawać z miodem.

Rp. Kwiat malwy - 2 łyżki, Ziele glistnika - 1 łyżka, Korzeń arcydzięgla - 1 łyżka

Surowce wymieszać. Zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 30 min.; przecedzić.

Pić 2-4 razy dz. po 100 ml.

Wskazania: zaburzenia hormonalne, zapalenie jajników i jajowodów, skurcze jelit, żołądka i dróg

żółciowych, nieregularne, skąpe i bolesne krwawienie miesiączkowe, upławy (+1 łyżka pokrzywy), stany lękowe i nerwicowe w okresie po- i przekwitania oraz miesiączki, bóle brzucha w czasie menstruacji, wzdęcia, zaparcia, choroba wrzodowa, bóle wątroby i trzustki, bezsenność, utrudnione oddychanie, wole, zaburzenia przemiany materii.

126c] Prawoślaz wysoki (Althaea rosea)

Zwany prawoślazem różowym, czarną malwą lub malwą ogrodową.

Surowcem leczniczym jest kwiat z kielichem lub kwiat malwy czarnej bez kielicha (korony kwiatowe)

Zawiera 8-12% związków śluzowych, antocyjanozydy (malwidyna, peonidyna, delfinidyna i inne), słabo poznany związek o działaniu estrogennym, małe ilości garbników, olejku oraz związki mineralne.

Wykazuje działanie osłaniające (związki śluzowe) oraz przeciwzapalne (antocyjany).

Wyciągi wodne z kwiatów prawoślazu różowego powlekają górne drogi oddechowe, zmniejszają stan

zapalny i podrażnienia, łagodzą kaszel, przywracają ruchy nabłonka rzęskowego i wyzwalają odruch

wykrztuśny.

Kwiat malwy czarnej stosowany jest jako lek przeciwkaszlowy, powlekający w nieżytach górnych

dróg oddechowych, w zapaleniu jamy ustnej, gardła, chrypce, suchym kaszlu, w przeziębieniu.

Surowiec jest niekiedy stosowany jako środek powlekający błony śluzowe przełyku i żołądka. Jest częstym składnikiem mieszanek ziołowych.

Jako środek działający słabo estrogennie polecany jest przy skąpym i bolesnym miesiączkowaniu u bardzo młodych (i bardzo szczupłych) dziewcząt.

Odwar (według Aleksandra Ożarowskiego): Jedną łyżkę kwiatów zalać 1,5 szklanki gorącej wody i

macerować 20-30 minut. Następnie gotować łagodnie pod przykryciem 2-3 minuty. Odstawić na 10 minut i po odcedzeniu pić ciepły napar 3 razy dziennie po 1/3 szklanki między posiłkami w nieżytach górnych dróg oddechowych, w przeziębieniu. Stosować do płukania jamy ustnej i gardła.

126d] Prawoślaz ogrodowy

Prawoślaz ogrodowy, odmiana czarna, malwa czarna (Althaea rosea)..

W Polsce nazywana malwą czarną lub ogrodową jest uprawiana jako roślina ozdobna i lecznicza.

Dla celów leczniczych uprawia się tylko malwę czarną posiadającą kwiaty ciemnofioletowe.

Surowcem zielarskim są kwiaty wraz z kielichami.

Zawierają one około 10% śluzów, glikozydy, pektyny, fitosterole, żywice, garbniki, sole

mineralne i inne związki.

Preparaty z kwiatów malwy czarnej działają osłaniająco na błony śluzowe układu oddechowego i

trawiennego.

Dlatego stosuje się je w nieżytach górnych dróg oddechowych, suchym kaszlu i nieżytach przewodu pokarmowego.

Wykazują one również słabe działanie estrogenne gdyż wspomagają działanie hormonów płciowych.

Płatki kwiatów malwy czarnej używa się do barwienia wina i niektórych produktów spożywczych.

---