Lekcja 1
Do pierwszej lekcji przygotowujemy się dokonując zakupu kolorowej kredy: różowej, zielonej, brązowej, czarnej i granatowej. (Biała kreda umownie podczas pracy przy tablicy może zastąpić kolor czarny). Uczniowie są zaopatrzeni w zeszyty i mazaki (lub kredki).
Na lekcji nauczyciel przedstawia (może opisać słownie) postacie Ortofrajdka, Ortogramka, Ortochochlika i Czarnej Gramatyki - bajkowe postacie, które będą towarzyszyć dzieciom podczas kolorowych lekcji. Opowiada o ich przygodach w Krainie Kolorowej Ortografii. Przedstawia kolorowe litery: ó, rz, ż, h oraz wyjątki z sz. Uczniowie wspólnie recytują wierszyk, ucząc się go na pamięć: ó z kreską różowe od dziś będzie, rz granatowe zawsze wszędzie, ż zielone niezawodnie, h brązowe bardzo modnie, wyjątki z sz czerwone, u i ch czarnym posmolone.
Następnie rozpoczyna się „zabawa”. Nauczyciel pisze na tablicy wyraz z luką, np. g…ra. Uczniowie kolejno podchodzą do tablicy, wybierają według siebie właściwy kolor kredy i zamalowują lukę. Pozostałe dzieci przypatrują się i dokonują oceny. Po zapisaniu tablicy nauczyciel ściereczką w wyrazach napisanych na tablicy wyciera kolory, pozostawiając lukę, zapraszając uczniów do przepisania ich do zeszytu. Zaznacza, aby brakujące litery zastąpiły właściwą barwą mazaka lub kredki. Pod koniec lekcji podaje adres strony internetowej www.ortofrajda.pl, gdzie dzieci mogą posłuchać Ortofrajdkowych piosenek, poczytać listy kolegów, w grach on-line zmierzyć się z Czarną Ortografią, malować ortograficzne pejzaże czy teżobejrzeć zdjęcia z Ortofrajdkowych spotkań, napisać list do Ortofrajdka.

Lekcja 2
Zabawa w skojarzenia, pomagająca uczniom skojarzyć wyraz stwarzający problem ortograficzny z kolorem, np. róża jest różowa, ó kreskowane różowe, liście róży są zielone, ż jest zielone, tak samo wąż, żmija, trawa. Słowa morze, rzeka kojarzymy z wodą i kolorem granatowym - rz jest granatowe. Hak brązowy, zardzewiały - h brązowe. Pszczoła, pszenica - pole i czerwone maki - czerwone sz.

Jak rozpocząć pracę metodą Kolorowej Ortografii ?

Do pracy metodą Kolorowej Ortografii potrzebne są:
- kreda w kolorach Ortofrajdy
- mazaki lub kredki
- bibuła
- "zestaw" wyrazów stwarzających poszczególnym uczniom problemy ortograficzne.

Do pracy wykorzystujemy również dostępne w klasie pomoce dydaktyczne, służące do innych celów:
- zabawki np. różowa piłeczka, żielona żaba czy inne akcesoria dobrane w barwach Kolorów Ortofrajdy
- klamerki, puzzle,
- klocki, na które możemy nanieść kolor
- kartki papieru formatu A4, na które mazakiem nanosimy wyrazy z lukami , następnie są one rozwieszane na sznurku do ortograficznej pralni.

Arsenał użytych środków jest dowolny, ogranicza je tylko nasza wyobraźnia.

Pierwsza lekcja - mgr. Grażyna Młynarska - SP 5 w Gdańsku

1.Na pierwszym spotkaniu z Kolorową Ortografią nauczyciel przedstawia dzieciom postać Ortofrajdka - małego skrzata, który będzie towarzyszył im w ortograficznych zabawach. Opowiada o jego przygodach w Krainie Kolorowej Ortografii. Zaznacza, że na lekcjach od dzisiaj będzie kolorowo, ponieważ wyrazy z "ch", "rz", "ż", "h", oraz wyjątki z "sz" zostaną zaznaczone odpowiednimi barwami. Zapoznaje uczniów z zasadą Ortofrajdy. Dzieci uczą się wiersza: "ó" z kreską różowe od dziś będzie, "rz" granatowe wszędzie, "ż" zielone niezawodnie, "h" brązowe bardzo modnie, wyjątki z "sz" czerwone, "u" i "ch" czarnym posmolone." Następnie zawiesza obrazki, których kolor kojarzy się z kolorem litery, np.: żaba - obok ż zielone, morze - obok rz granatowe, herbatnik - obok h brązowe, kłębek różowej włóczki - obok ó różowe. Następnie proponuje uczniom pierwszy zestaw wyrazów, których pisownię można skojarzyć z wybranym kolorem Ortofrajdy. Wąż i żmija wiją się w zielonej trawie. Żyrafa obżera się zielonymi listkami. Żaneta wycięła nożyczkami zieloną żabę. Mama niesie warzywa w granatowej siatce. Katarzyna pływa w morzu. Towarzysz Krzysia ma granatowe spodnie. Józefina dostała różowego królika. Córka króla ma różowe policzki. Ania spróbowała różowej lemoniady. Pamiętnik w kształcie serca. W pszenicy rosną czerwone maki, a pszczoły piją z nich słodki nektar. Henio zajada smaczne herbatniki. Halinka pije herbatkę. Hania powiesiła na haku hiacynty.

2. Krok drugi to czytanie wyrazów, zdań i krótkich tekstów drukowanych, w których "ó", "u", "rz", "ż", "h", "ch" oraz wyjątki z "sz" zaznaczone są wg zasady Kolorowej Ortografii, np.: nauczycielka zapisuje na tablicy wyraz góra - ,,ó'' różową kredą. Dzieci przepisują do zeszytu wyraz lub otrzymują kartę pracy z wyrazami, w których trudność ortograficzna przedstawiona jest za pomocą pustego okienka i kolorują kredkami brakujące ortogramy.

3. Krok trzeci może polegać na układaniu i pisaniu zdań z wyrazami, w których trudność ortograficzna zaznaczona jest wg zasady Kolorowej Ortografii np. nauczycielka wiesza na tablicy wyraz Halinka, ortogram przedstawia za pomocą brązowego prostokąta. Dzieci układają z tym wyrazem zdanie i zapisują do zeszytu.

4. W kolejnym kroku wykorzystujemy teksty z podręcznika. Dzieci czytają i podkreślają w nich wyrazy z "u", "ó", "ż", "rz", "h", "ch" i wyjątki. Następnie nauczycielka rozdaje karty pracy z wybranymi ortogramami z tej czytanki, ale w miejscu liter sprawiających trudność w pisaniu, są luki. Zadaniem dzieci jest pokolorowanie kwadratów w wyrazach wg zasady Kolorowej Ortografii, następnie sprawdzenie poprawności wykonanego zadania z tekstem .

5. W celu utrwalenia pisowni wyrazów z trudnościami ortograficznymi uczeń może w wybranych opowiadaniach, swobodnych tekstach, notatkach, opisach, listach, przepisywanych tekstach zaznaczać ortogramy wg zasady Kolorowej Ortografii.

6. Następnie przygotowujemy podstawowy zestaw pomocy dydaktycznych, które wykorzystamy podczas zabaw i ćwiczeń ortograficznych:
-kolorowe lizaki
-kolorowe półeczki
-kartoniki z ortogramami
-koszulki zawieszone na wstążkach, w których kolorowe prostokąty: różowy, zielony, granatowy, brązowy, czerwony, czarny oraz ortogramy, można wymieniać wg potrzeb.

7. Trudność ortograficzną w wyrazie możemy przedstawić w postaci:
-pustego okienka lub w kolorze brakującej litery
-obrazka, którego kolor kojarzy się z kolorem litery
-zaznaczenia liter ż, rz, ó, u, h, ch, sz odpowiednim kolorem.

8. Do nauki trudnych reguł ortograficznych autor proponuje wykorzystanie tekstów wierszowanych, które pomagają zapamiętać zasady pisowni ortogramów.

9. Nauczyciel ułatwia dzieciom zapamiętanie znaczenia koloru i litery np. poprzez zawieszenie w klasie obrazków, których kolor kojarzy się z kolorem litery, np.:
-żaba - w kolorze intensywnej zieleni i obok litera ż napisana kolorem zielonym
-morze - w kolorze granatowym i obok dwuznak rz napisany kolorem granatowym
-herbatnik - w kolorze brązowym i obok litera h napisana kolorem brązowym
-włóczka - w kolorze różowym i obok litera ó napisana kolorem różowym .

10. Propozycja zabawy do utrwalenia kolorów, np.: ,,Ptaki''. Nauczycielka zawiesza w różnych miejscach klasy gniazda dla ptaków w kolorach Ortofrajdy i stawia na ławce koszyk z czarnymi literami i dwuznakami. Wyjaśnia dzieciom, że będą ptakami, które szukają pożywienia. Każdy ptak chwyta jedną literę lub dwuznak i ucieka do swojego gniazda: ż - do zielonego itd. Wybrane dziecko podnosi do góry czapeczkę, pod którą ukryta jest litera wg zasady Kolorowej Ortografii. Wszystkie ptaki sprawdzają, czy trafiły do swojego gniazda.

11. Kolorową Ortografię możemy wykorzystać również w czasie recytacji i inscenizacji wierszy oraz baśni. Do scenografii i kostiumów wykonuje tabliczki z ortogramami napisanymi wg zasady Kolorowej Ortografii. Dzieci wymawiając słowo sprawiające trudność w pisaniu, wskazują jednocześnie na jego zapis graficzny, czyli wyraz.

12. Kolorowe dyktando przeprowadzam w celu sprawdzenia poziomu opanowania opracowanych ortogramów. Traktuję je również, jako utrwalenie wiedzy. Poprzez dyktanda możemy np. przybliżyć dzieciom wiadomości o swoim mieście, życiorysy sławnych postaci, wiadomości o innych państwach Europy. Nauka ortografii poprzez zabawę jest przyjemna i dzieci chętnie biorą w niej udział, ale również czasochłonna, dlatego przeprowadzanie dyktand odbywa się w różnych odstępach czasu, w zależności od ilości wprowadzanych ortogramów i stopnia ich trudności. Przygotowując uczniów do pokolorowania dyktanda, prowadzę kilka zabaw z tymi samymi wyrazami, aby dobrze zapamiętali obraz graficzny ortogramów i mogli w 100% prawidłowo je pokolorować. Dzieci osiągają wtedy sukces, są zadowolone i chętnie przygotowują się do następnego dyktanda. Wyniki zamieszczam na tablicy, aby mogły obserwować swoje postępy.

13. Zachęcam do pracy metodą Kolorowej Ortografii, ponieważ rozwija ona nie tylko zainteresowania i aktywność twórczą dzieci, ale również nauczycieli.

14. Zasygnalizowałam najważniejsze elementy zabaw i ćwiczeń ortograficznych, które pokazują, jak można bawić się z Kolorową Ortografią nie posiadając komputera. Dokładny opis znajduje się na stronie internetowej

metody Kolorowej Ortografii  Lesława Furmagi

        Integralną częścią procesu poprawnego pisania jest opanowanie ortografii, dlatego chcę przedstawić propozycje zabaw i ćwiczeń z wykorzystaniem metody Kolorowej Ortografii Lesława Furmagi, które w przyjazny sposób pomagają dzieciom pokonać trudności w nauce pisania. Są one wynikiem moich doświadczeń, wyniesionych po jednym roku pracy z uczniami klasy II nauczania zintegrowanego - wśród, których są dzieci z ryzyka dysleksji.         Nieodzownym elementem kształtowania nawyku ortograficznego jest pełne zaangażowanie całej osobowości ucznia, a więc aktywizacja jego sfery poznawczej, emocjonalnej i motywacyjnej. Koncepcję swojej pracy oparłam na założeniach pedagogiki Marii Montessori i Celestyna Freineta, ponieważ ich propozycje nauczania wypracowują u uczniów takie cechy charakteru, które gwarantują osiągnięcie umiejętności poprawnego pisania np.: wytrwałość, cierpliwość oraz dążenie do celu. Jako zasadę swojej pracy przyjęłam ich ideę, że dziecku należy pomóc zdobyć wiedzę poprzez osobiste doświadczenia i działania, planową i systematyczną pracę oraz pozytywne nastawienie uczniów do pokonywania trudności.         Poszukując nowych rozwiązań metodycznych, wiosną 2003 roku na łamach ,,Gazety Wyborczej'' zetknęłam się z wersją informacyjną pakietu dydaktycznego Ortofrajda. Przedstawione scenariusze zajęć oraz propozycje pomocy dydaktycznych zachęciły mnie do tego, aby bliżej przyjrzeć się temu sposobowi nauki. Zauważyłam, że metoda Kolorowej Ortografii poprzez zabawę angażuje do nauki ortografii zmysł wzroku i słuchu oraz czynności ruchowe. Pracując wcześniej Metodą Dobrego Startu prof. Marty Bogdanowicz przekonałam się o tym, że w nauce poprzez zabawę, stosując zasadę uczenia polisensorycznego można osiągnąć ogromne sukcesy. Zgłębiając tajemnicę Kolorowej Ortografii zaczęłam tworzyć taki warsztat pracy , aby uczniowie poprzez zabawę i wykonywanie różnorodnych zadań nabyli określone umiejętności, a pisanie wyrazów z rz, ż, h, ch, ó, u i wyjątów z sz - nie sprawiały im najmniejszych problemów.         Na kontynuację wykorzystania tej metody w bieżącym roku miały wpływ osiągnięcia uczniów. Z moich obserwacji wynika, że od czasu, kiedy wprowadziłam do oznaczania poszczególnych ortogramów kolory  - uczniowie są bardziej czujni, zastanawiają się, stawiają pytania i popełniają mniej błędów ortograficznych. Zauważyłam również, że uzupełnianie wyrazów brakującymi literami rozwija u dzieci myślenie wyobrażeniowe i doskonali technikę czytania. W miesiącach III-V 2004 r. zorganizowałam na terenie klasy konkurs Mistrz Kolorowej Ortografii. Wyniki były bardzo zadawalające: 4 uczniów prawidłowo pokolorowało w 8 dyktandach ponad 90% ortogramów, w tym 1 uczeń z ryzyka dysleksji. W czerwcu na poziomie klas II była zorganizowana zabawa ortograficzna, która polegała na wstawieniu brakujących liter do wyrazów z luką. Wytypowany z mojej klasy zespół wykonał zadanie najlepiej.            Metoda Kolorowej Ortografii wg Lesława Furmagi polega na pamięciowo - wzrokowym zapamiętaniu obrazu graficznego wyrazu, którego podstawą jest przyporządkowanie wybranym literom i połączeniom literowym stałych kolorów: ó- różowe, rz- granatowe,         ż- zielone, h- brązowe, sz- w wyjątkach czerwone. Zwyczajne ,,u'' oraz ,,ch'' pozostają czarne. Autor zwraca uwagę , że w Kolorowej Ortografii należy ułatwić dzieciom zapamiętanie znaczenia koloru i litery np. poprzez zawieszenie w klasie obrazków, których kolor kojarzyłby się z kolorem litery, jaki nadał jej  twórca metody, np.:

 

żaba - w kolorze intensywnej zieleni i obok litera ż napisana kolorem zielonym

morze - w kolorze granatowym i obok dwuznak rz napisany kolorem granatowym

herbatnik - w kolorze brązowym i obok litera h napisana kolorem brązowym

włóczka - w kolorze różowym i obok litera ó napisana kolorem różowym

 

      Do nauki trudnych reguł ortograficznych autor proponuje wykorzystanie tekstów wierszowanych, które pomagają zapamiętać zasady pisowni ortogramów.

        Ortofrajda wychodzi naprzeciw potrzebom dzieci i przenosi trudną naukę ortografii do pracowni komputerowej. Uczniowie chętnie do niej przychodzą, ponieważ miejsce to kojarzy im się z przyjemnością, relaksem, miłym spędzeniem czasu. Ortofrajdek w grze dydaktycznej Ortofrajda  zabiera dzieci w podróż do ciekawych zakątków Polski. Warunkiem poznawania przygód Ortofrajdka jest uzupełnianie wyrazów odpowiednim kolorem. Przed naciśnięciem przycisku myszki, dzieci  muszą zastanowić się nad wybraniem odpowiedniego koloru, np.: gdy mają uzupełnić brakującą literę w wyrazie   morze - może, przebiegają im przez głowę myśli, czy to jest morze, w którym kąpią się, czy może będą kąpać się. W ten sposób poprzez zastanawianie się i samodzielne podejmowanie decyzji lepiej zapamiętują poprawną pisownię trudnych wyrazów.  

      Przedstawię propozycje zabaw i ćwiczeń ortograficznych, które pokazują, jak można bawić się z Kolorową Ortografią nie posiadając komputera. Prezentacja jest tylko zasygnalizowaniem najważ-niejszych elementów.

 

Przed przystąpieniem do pracy metodą Kolorowej Ortografii nauczyciel powinien przygotować pudełko kolorowej kredy do pisania oraz zestaw podstawowych pomocy dydaktycznych, które wykorzysta podczas zabaw:

- kolorowe lizaki

- kolorowe półeczki

- kartoniki z ortogramami

- koszulki zawieszone na wstążkach, w których kolorowe prostokąty: różowy, zielony, granatowy, brązowy, czerwony, czarny oraz ortogramy, można wymieniać wg potrzeb.

 

Trudność ortograficzną w wyrazie możemy  przedstawić w postaci: 

- pustego okienka lub w kolorze brakującej litery

- obrazka, którego kolor kojarzy się z kolorem litery

- zaznaczenia liter ż, rz, ó, u, h, ch, sz odpowiednim kolorem.

 

Pierwsze zabawy powinny służyć poznaniu i utrwaleniu kolorów, np. ,,Zabawa ruchowa ptaki'', ,,Kolorowe puzzle''.

 

Zabawa ,,Zwierzęta w zoo''. Jej celem jest czytanie wyrazów, zdań i krótkich tekstów drukowanych, w których trudność ortograficzna zaznaczona jest wg zasady  Kolorowej Ortografii :

- na planszy zamieszczone są obrazki zwierząt, a obok kartki z wyrazami -  dzieci odczytują głośno wyrazy z nazwami zwierząt i dobierają do odpowiednich obrazków

- dzieci czytają zdania z nazwami zwierząt, następnie wyjmują z koperty pocięty obrazek, układają go, naklejają na kartkę i przypinają pod odpowiednim zdaniem

- uczniowie czytają tekst zagadki i podają odpowiedź, wybrany uczeń podchodzi do tablicy, odkrywa czapeczkę i pokazuje napisany wyraz

- dzieci otrzymują kolorową półeczkę oraz wyrazy z luką w miejscu litery sprawiajacej trudność ortograficzną - układają wyrazy na odpowieni kolor.

 

Ortofrajdek zabiera dzieci w podróż po Polsce. Przy okazji nauki ortografii poznają historię i geografię Polski oraz utrwalają materiał objęty programem nauczania zintegrowanego np.:

- kolejność alfabetyczną liter - Ortofrajdek pokazuje wyrazy z pustym okienkiem, dzieci szukają w słowniczku ortograficznym tego wyrazu i podnoszą lizak w kolorze brakującego ortogramu, wybrane dziecko podchodzi do tablicy, przykłada lizak i wyjaśnia pisownię, po uzupełnieniu wszystkich wyrazów dzieci układają je w kolejności alfabetycznej i odczytują nazwę miejscowości do której wyruszą

- kolejność znaków rzymskich - na tablicy powieszone są kartoniki, każdej literze odpowiada jeden znak rzymski, po ułożeniu dzieci odczytują hasło

- części opowiadania - dzieci podzielone są na 3 zespoły, otrzymują zdania, w których są wyrazy z luką, po uzupełnieniu wyjmują z koperty rozwiązanie, porównują i poprawiają błędy, następnie poszczególne zespoły odczytują zdania i przyporządkowują do odpowiedniej części opowiadania

- zabawa integracyjna - połowa dzieci otrzymuje plakietki z wyrazami, druga część z kolorowymi kwadratami,  dobierają się w pary zgodnie z zasadami Kolorowej Ortografii, po usłyszeniu utworu Fryderyka Chopina poruszają się w rytm melodii, podczas przerwy w muzyce ustawiają się w pociąg.

 

Dzieci mają zdobyć najważniejsze informacje o Warszawie i byłych stolicach Polski. Tym razem za cel stawiamy sobie układanie i pisanie wyrazów oraz zdań z ortogramami.  Jako wprowadzenie do tematu możemy wykorzystać rebus. W wyrazie trzy wstawiamy okienko w kolorze granatowym. Inne ćwiczenia:

- układanie wyrazów z sylab i zapisywanie

- czytanie wyrazów, które występują w legendzie ,,O ocaleniu Gniezna'', układanie z nimi zdań i zapisywanie w zeszycie

- przepisywanie zdań z tablicy - nauczycielka zawiesza na tablicy zdjęcie Drzwi Gnieźnieńskich i postacie dzieci: trzech chłopców ma na głowie różowe czapki, a 7 dziewczynek żółte czapki, dzieci układają zadanie do ilustracji, nauczycielka zapisuje na tablicy treść zadania z uwzględnieniem zapisu ortogramów wg zasady Kolorowej Ortografii lub zawiesza przygotowaną planszę (w miejscu trudności ortograficznej naklejone są prostokąty), uczniowie przepisują treść zadania do zeszytu i rozwiązują.

 

Wycieczka ,,Wielkanocna wyprawa''. Jej celem jest utrwalenie pisowni częściej spotykanych wyrazów z trudnościami ortograficznymi, wzbogacenie słownictwa i ułożenie życzeń. Do jej przeprowadzenia wykorzystujemy wyrazy i symbole związane z tradycją Świąt Wielkanocnych. 

- dzieci dobierają w pary połówki pisanek i odczytują napisane na nich wyrazy następnie próbują wytłumaczyć, dlaczego tak utworzyły parę wyrazów

- uczniowie otrzymują wyrazy z luką i dobierają kraszanki w kolorze różowym, granatowym, brązowym i czarnym wg zasady Kolorowej Ortografii

- dzieci czytają wiersz, w którym Ortochochlik zrobił trochę zamieszania i pozamieniał niektóre litery, np. w miejsce ,,ó'' wstawił ,,u'', Ortofrajdek zaprasza dzieci do zrobienia świątecznych porządków i poukładania liter na swoje miejsce

- dzieci otrzymują pisankę w kolorach Ortofrajdy i pocięte paski z napisanymi zdaniami - w każdym z nich znajduje się trudność ortograficzna, która pasuje do koloru pisanki (z ułożonych zdań powstaną życzenia dla zajączka).

 

Przy okazji nauki ortografii możemy zapoznać dzieci z legendami i baśniami europejskimi. Na ich podstawie przygotowujemy np. ćwiczenia doskonalące technikę czytania, a jednocześnie utrwalamy kolorowy obraz graficzny wybranych wyrazów z trudnościami ortograficznymi, np.:

- dzieci rozwiązują krzyżówkę w ten sposób, że prostokąt z trudnością ortograficzną kolorują wg zasady Kolorowej Ortografii

- biorą udział w grze dydaktycznej - nauczycielka wiesza na tablicy wyrazy z luką, wybrany uczeń rzuca kostkę w kolorach Ortofrajdy, jeżeli kostka pokazuje np. kolor różowy - dziecko odczytuje z tablicy wyraz, do którego pasuje ten kolor itd.

- układają domino - składa się ono z kartoników, na których po prawej stronie napisane są wyrazy z luką, a po lewej naklejone prostokąty w kolorach Ortofrajdy - kolorowy prostokąt uzupełnia lukę w wyrazie na poprzednim kartoniku. 

 

Do nauki ortografii możemy wykorzystać teksty z podręcznika. Dzieci czytają i podkreślają w nich wyrazy z u, ó, ż, rz, h, ch i wyjątki. Następnie nauczycielka rozdaje karty pracy z wybranymi ortogramami z tej czytanki, ale w miejscu liter sprawiających trudność w pisaniu, są luki. Zadaniem dzieci jest pokolorowanie kwadratów w wyrazach wg zasady Kolorowej Ortografii, następnie sprawdzenie poprawności wykonanego zadania z tekstem w czytance.

 

      Kolorową Ortografię można wykorzystać również w czasie recytacji  i inscenizacji wierszy oraz baśni. Do scenografii i kostiumów można wykorzystać tabliczki z ortogramami napisanymi wg zasady Kolorowej Ortografii. Dzieci wymawiając słowo sprawiające trudność w pisaniu, wskazują jednocześnie na jego zapis graficzny, czyli wyraz. Musi on być napisany dużymi literami, aby był widoczny, jak np. w przygotowanej przeze mnie scenografii do przedstawienia teatralnego ,,Kot w butach'' Charles Perrault.

 

            W celu utrwalenia pisowni wyrazów z trudnościami ortograficznymi można w wybranych przez nas opowiadaniach, swobodnych tekstach, notatkach, opisach, listach, przepisywanych tekstach zaznaczać ortogramy wg zasady Kolorowej Ortografii.

        Kolorowe dyktando przeprowadzam w celu sprawdzenia poziomu opanowania opracowanych ortogramów. Traktuję je również  jako utrwalenie wiedzy, dlatego starannie dobieram materiał do ich przygotowania.  Poprzez dyktanda możemy np. przybliżyć dzieciom wiadomości o swoim mieście (dyktando o Gdańsku), życiorysy sławnych postaci (dyktando o Henryku Sienkiewiczu), wiadomości o innych państwach Europy. W zeszłym roku opracowałam dyktanda, rebusy i krzyżówki w celu przybliżenia dzieciom najwiekszego państwa w Europie - Francji. W tym roku będziemy poznawać Hiszpanię. Pierwsze dyktando zawiera informacje na temat tańca flamenco. Dzieci na zajęciach klubu Junior - Europejczyk oglądały pokaz tańca, teraz poprzez kolorowe dyktando, będą mogły utrwalić wiadomości na jego temat. Nauka ortografii poprzez zabawę jest przyjemna i dzieci chętnie biorą w niej udział, ale również czasochłonna, dlatego przeprowadzanie dyktand odbywa się w różnych odstępach czasu, w zależności od ilości wprowadzanych ortogramów i stopnia ich trudności. Przygotowując uczniów do pokolorowania dyktanda, przeprowadzam kilka zabaw ortograficznych z tymi samymi wyrazami, aby dobrze zapamiętali obraz graficzny ortogramów i mogli w 100% prawidłowo je pokolorować. Dzieci osiagają wtedy sukces, są zadowolone i chętnie przygotowują się do następnego dyktanda. Wyniki zamieszczam na tablicy, aby mogły obserwować swoje postępy. W celu obserwacji, na ile skuteczna jest metoda Kolorowej Ortografii, dyktuję dzieciom tekst dyktanda przed opracowaniem go, zaznaczam na karcie ilość popełnionych błędów i porównuję z wynikami Kolorowego dyktanda.  

      Od bieżącego roku szkolnego na zająciach komputerowych wykorzystam do nauki metodą Kolorowej Ortografii nie tylko grę dydaktyczną Ortofrajda, ale również edytor tekstowy, graficzny i internet. Podczas nauki formatowania tekstu, uczniowie będą przepisywali list, opowiadanie twórcze, wiersze z serii ,,Wesoła ortografia'', teksty opisujące niektóre drzewa Parku Oliwskiego i ścieżki przyrodniczej w ,,Dolinie Samborowo''. Nowością w tych tekstach będzie nadanie kolorów czcionkom w wybranej frazie tekstowej wg zasady Kolorowej Ortografii. Pozwoli to na powstanie, np. jedynego w swoim rodzaju albumu ,,Historia i przyroda Parku Oliwskiego''. Wykorzystanie edytora tekstów do przepisywania umożliwi dzieciom o obniżonych funkcjach grafomotorycznych wykonanie czytelnych i estetycznych prac. Nie będą one czuły dyskonfortu psychicznego i chętnie będą eksponowały swoje prace na forum. Dzieci wykonają wg instrukcji w edytorze graficznym grę dydaktycznę ,,Piotruś''. Każdy uczeń opracuje jedną parę kart, w wyniku czego powstanie pomoc dydaktyczna dla całej klasy. Przygotują również tabliczki do czytania z wyrazami - w miejsce ortogramu wstawią okienko i pomalują wg kolorów Ortofrajdy. Na zajęciach z wykorzystaniem Internetu uczniowie przejrzą stronę Ortofrajdy i wezmą udział w zabawach z Czarną Ortografią. Założą również bezpłatne konto pocztowe i będą wysyłali wiadomości pocztowe do kolegów i koleżanek z zaprzyjaźnionej szkoły w Sztutowie oraz autora gry komputerowej Ortofrajda. Wykorzystanie gry będzie służyło wspieraniu procesu nauczania zintegrowanego, wpłynie na ćwiczenie: koncenracji uwagi podczas pracy, pamięci, rozwijanie spostrzegawczości, utrwalenie zasad ortograficznych, zapamiętywanie pisowni trudnych wyrazów oraz doskonalenie techniki czytania.    Wykorzystanie komputera w nauce jest jednym z podjętych przeze mnie działań w celu wyrównania szans edukacyjnych wszystkich uczniów niezależnie od ich:  sprawności fizycznych, umiejętności i możliwości intelektualnych.

 

      Uważam, że metoda Kolorowej Ortografii wizualnie jest bardzo prosta, ponieważ polega tylko na pokolorowaniu ortogramów odpowiednim kolorem. Trudna jest do wykonania od strony praktycznej, ponieważ wymaga od nauczyciela bogatego warsztatu pracy i niezliczonej ilości pomysłów na zabawy i ćwiczenia, aby  obraz graficzny danego ortogramu został na trwałe zapamiętany przez dzieci. Przynosi jednak wiele satysfakcji, ponieważ już po pierwszych miesiącach pracy metodą Kolorowej Ortografii, dzieci w trakcie pisania dyktand, opowiadań  i swobodnych tekstów robią mniej błędów. Zaletą tej metody jest również to, że pozwala organizować pracę na różnych poziomach nauczania, a stopień trudności zadań przystosowywać do możliwości dzieci.

 

      Zachęcam do pracy metodą Kolorowej Ortografii, ponieważ rozwija ona nie tylko zainteresowania i aktywność twórczą dzieci, ale również nauczycieli. Mam nadzieję, że dzisiejsza prezentacja zainspiruje do tworzenia zabaw, ćwiczeń i dyktand wg własnych pomysłów, których celem jest pomoc dzieciom w pokonywaniu trudności w nauce poprawnego pisania.  

 

Z Ortofrajdą jasna sprawa, ortografia to zabawa

Konspekt lekcji języka polskiego z wykorzystaniem internetu

, www:   e-mail:

Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.

Prezentuję propozycję przeprowadzenia lekcji języka polskiego z wykorzystaniem internetu oraz pracy nad ortografią za pomocą zasady kolorowej ortofrajdy znajdującej się na oficjalnej stronie: www.ortofrajda.pl Konspekt lekcji języka polskiego z wykorzystaniem internetu Temat: Spotkanie z ortofrajdą. Czas. 45 min. Nauczyciele prowadzący: Agnieszka Chamara-polonistka Jolanta Myszewska-Ścigała- informatyk Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Pęgowie 1. Cele lekcji W wyniku realizacji lekcji uczeń: - zna podstawowe zasady ortograficzne w zakresie ó, u, rz, ż, ch, h, pisowni łącznej i rozdzielnej - potrafi stosować je w praktyce - zna zasady nauki z ortofrajdą - aktywnie uczestniczy w zajęciach - jest pozytywnie nastawiony do własnych umiejętności i możliwości - ma większy zasób słów - potrafi posługiwać się komputerem (myszka, klawiatura) - potrafi pracować w programie Word - swobodnie porusza się po sieci internetowej 2. Metody pracy: - zajęć praktycznych - metodą pamięciowo-wzrokową kolorowej ortografii (metoda ortofrajdy) 3. Formy pracy - jednostkowa - zbiorowa 4. Środki dydaktyczne - komputer - plansze z adresami internetowymi - plansza z wierszykiem wyjaśniającym kolorową ortografię (załącznik nr 1) - plansze z wierszykami ortograficznymi (załącznik nr 2) - malowane dyktanda (załącznik nr 4) Do realizacji lekcji zostały wykorzystane materiały z oficjalnej strony ortofrajdy: www.ortofrajda.pl oraz www.ruczjak.webpark.pl/ortografia.htm 5. Przebieg zajęć: I- powitanie, czynności organizacyjne II- Wprowadzenie w tematykę zajęć i wyjaśnienie zasady pracy z ortofrajdą-załącznik nr 1 III- Uczniowe otwierają dowolną przeglądarkę internetową np. www.wp.pl lub www.google.pl . IV- Wpisują hasło w wyszukiwarkę- ortografia. Nauczyciel zwraca uwagę na liczbę znalezionych storn-ponad 9 tys. Krótka informacja czego dotyczą znalezione dokumenty. V- Uczniowe wpisują w pasek adresowy adres: www.ruczjak.webpark.pl/ortografia.htm Na stronie tej znajdują się zasady ortograficzne, które uczniowei muszą skopiować do swojego dokumentu zatytułowanego-zasady ortograficzne. W zależności od tempa pracu uczniów kopiujemy zasady: u, ó, rz, ż, ch, h. Przykładowa praca zostanie wydrukowana ( na kolejnych lekcjach informatyki, każdy uczeń wydrukuje swój dokument i umięci go w zeszycie do języka polskiego) VI- Wpisanie w pasek adresowy strony- www.ortofrajda.pl, VII- Omówienie prac. Refleksje dzieci po pracy z ortofrajdą. VIII- Odczytanie wierszyków ortograficznych -załącznik nr 2 1. Odczytanie przysięgi i złożenie obietnicy -załącznik nr 3 IX- Praca domowa.(zał.nr 4) Uzupełnij dyktanda zgodnie z zasadami ortofrajdy. Wklej je do zeszytu. Załącznik nr 1 Zapamiętaj !!! - ó - różowe od dziś będzie - granatowe rz - wszędzie - ż- zielone niezawodnie - h- brązowe- bardzo modnie - wyjątki czerwone - ch i u -czarnym posmolone Załącznik nr 2 Ortografia kolorowa Ortografia wreszcie nowa Najważniejsze, że łatwiejsza I przez to jeszcze piękniejsza Ortofrajdek w barwach cały Skruszył czarne wokół skały Pomalował nam na zdrowie Ortografię co się zowie... Czary, czary, puku, puku Nie ma już czarnego druku Żółw, rzecz, gżegżółka, Halabarda, chorągiew, jaskółka Żuk, żona, stróżówka, Przejażdżka, tchórz, krzyżówka... Za tą barwną wielce sprawą Ortografia jest zabawą. Ó różowe od dziś będzie Granatowe RZ wszędzie Ż zielone niezawodnie, H brązowe bardzo modnie W ortografii idzie nowe, Ó nie czarne lecz różowe. Litera Ó Zapamiętaj, że Wymienne na O oraz E. No i jeszcze przed W W zakończeniach tam i tu... A...król, krótki, próżny, Ogół, córka, różny... Litera Ó Do zapamiętania bardzo liczne Pozostało Ó niewymienne historyczne. Proszę o chwilę skupienia Granatowe jest RZ bez wątpienia Litera RZ Tylko w R się zmieniam No i po p, w, d, t, d, k, j, g, ch Niemal wszędzie RZ będzie. A...rządzić, urząd, oburzenie, Korzeń, rzucać- orzeczenie... Litera RZ Bardzo liczne jest RZ Niewymienne historyczne. Uwaga, uwaga A Ż całkiem zgodnie Już zielone niezawodnie. Litera Ż Bo h, g, s, z, ź, dz Zmienia się na samo ż. No i po l, ł, r Samo ż dzierży ster. Mają ż zielone, „śliczne” Niewymienne historyczne Proszę państwa o uwagę Uznanie i należną powagę Samo H Brązowy kolor ma. Litera H Wymienne na ż, z i g, Jak kto chce. A jeżeli na początku skreślić się da, Będzie samo H (Hindus-Indus, Halina-Alina) No i także jest niewymienne liczne Samo H historyczne. Zamiast reguł i wkuwania gramatyki Zapamiętaj te wierszyki Pomogą ci one z pewnością Dzięki nim ortografia będzie radością Załącznik nr 3 Przysięgamy pisać ładnie. Przysięgamy pisać barwnie. Przysięgamy się nie nudzić i nauką się nie trudzić. Ó różowe od dziś będzie, granatowe RZ-et wszędzie Ż zielone niezawodnie, H brązowe bardzo modne. Będziemy kolorować z Ortofrajdkiem literki Gdyż pożytek z tego wielki. Zapamiętamy wnet Gdzie napisać Ó, gdzie Ż-et, Gdzie samo H i RZ-et. Obiecujecie? - Obiecujemy załącznik nr 4-praca domowa dyktando 1 L...bię czytać ksią...ki. Razem z bo...aterami p...e...ywam ich p...ygody. Ostatnio czytałam ksią...kę o ...inokiu. Pinokio to pajac wystr...gany z drewna. Jego tatuś jest stola...em. Ma...ę, by spotkać kiedyś tego bo...atera. Ja nie jestem taki nieg...eczny jak pajac. Nie kłamię, więc nie wydł...ża mi się nos. Nie wdaję się w b...jki, nie wie...ę w c...da, nie rozmawiam z osz...stami. Jestem też wra...liwy, cz...ły i trochę nieśmiały. L...bię czytać o wr......kach, zawsze sł...cham dobry... rad. Bez wa...ania oddaję kieszonkowe na cię...ko ...ore dzieci, wiem, że tr...eba im pomóc. L...bię pat...eć na wzbu...one morze. Ma...ę o wakacjach na olb...ymiej wyspie. dyktando 2 Na ...oryzoncie widziałam dwie jask...łki. Dr...żką szedł wędka... Henryk, a obok biegła El...bieta-jego ...ona. Na d...ewie siedziała wiewi...rka. Po drzewem, na ko...eniu siedział je... i patrzył na g...ybki. Obok ...siadł ba...ant. W kału...y zobaczyłam niedu...ą ...abę, a na m..rku wę...a. Za ...murą pojawił się od...zutowiec i wystraszył s...wkę o imieniu Sk...wka. Na niebo wyszedł księ...yc, więc wr...ciłam do domu. Niełatwo wyjść z ciemnego lasu. Potykałam się o niedu...e kamienie. M...wiłam sobie, ..e nie t...eba się niczego bać. Wiem, że nie nale...y tak długo siedzieć w lesie. Wieczorem las jest niep...yjemny i nietr...dno się zg...bić.

---