NOŚNOŚĆ - masa ładunku, wszystko oprócz masy stałej
Stała część nośności - różnica, której ni można obliczyć
Wszystkie masy przyjęte na statek.
WYPORNOŚĆ - masa wody wypartej przez statek
Zalety śruby nastawnej:
Wykorzystanie pełnej mocy silnika głównego w różnych warunkach eksploatacji.
Zmiana prędkości lub uciągu jednostki przy stałych prędkościach.
Bieg wstecz bez rewersu silnika.
Zastosowanie śruby nastawnej:
Statki eksploatowane w różnych stanach obciążeń zewnętrznych (holowania, trałowania).
Statki z wymogiem dobrych własności manewrowych.
Gdy do napędu zastosowano silnik nie nawrotny lub układ kombinowany (turbina + diesel).
Pędnik Volt-Schneidera, czyli tak zwany pędnik cykloidalny.
Zastosowanie pędnika Volt-Schneidera:
Traktory wodne
Pchacze
Małe statki pasażerskie
Dźwigi pływające
Okręty do zwalczania min
Podział statków według przeznaczenia
Jest na kartce od typa....
Towarzystwa kwalifikacyjne :
Organizacje powołane do pełnienia nadzoru technicznego nad budową okrętów :
opracowują i wydają przepisy budowy i kwalifikacji statków
zatwierdzają projekty od strony bezpieczeństwa
nadzorują przestrzeganie przepisów w czasie bodowy remontów
nadają klasy, określają jego stan techniczny i przeznaczenie
sporządzają rejestry statków sklasyfikowanych
kontrolowanie stanów technicznych w stanie eksploatacji
stwarzają warunki postępu technicznego w rozwoju budownictwa statków
Największe towarzystwa klasyfikacyjne :
Lloyd's Register of Shipping 1760 rok; LR, W. Brytania 108,2 mln GT
Bureau Veritas, 1822 rok, BV, Francja, 40 mln GT
Registro Italiano Navale, 1861 rok, RINA, Włochy, 15,8 mln GT
Det Norske Veritas, 1864 rok, DNV, Norwegi, 95 mln GT zbiornikowce, chemikaliowce
Geermanischer Lloyd, 1867 rok, GL, 41,4 mln GT, kontenerowce, specialistyczne, 45-50% światowego stanu
American Burean of Shipping, ABS, 1867 rok, USA, 109,8 mln GT
Nippon Kaiji Kyokai, 1899 rok, Japonia, 117 mln GT, 6326 statków
PRS, Polski Rejestr Statków, 1936 rok, 2,12 mln GT, koniec marca 20003
Stowarzyszenie Największych Towarzystw Kwalifikacyjnych
IACS - International Assiciation of Classifiacation Socieles
redukcja przepisów w stosunku do wszystkich krajów
Przeglądy okresowe :
roczny
pośredni, w terminie 2 lub 3 rocznie
dla odnowienia klasy, co 5 lat
podwodnej części kadłuba
co rok dla statków pasażerskich i dla statków z wysoką klasą lodową
co 5 lat dla reszty statkó
linii wałów 2 razy w ciągu 5 lat
kotła co 2 lata przez pierwsze 8 lat, a potem co 1 rok
Nadzór stały - jest rozłożenie przeglądów wymaganych dla odnowienia klasy na przeglądy dokonywane równomiernie w okresie 5 lat.
Przeglądy nadzorze stałym - Contunius survey
Klasy statków :
zasadniczy symbol klasy ( *KM - statek z napędem mechanicznym i budowany pod nadzorem PRS'u, KM - statek z napędem mechanicznym pod nadzorem innego klasyfikatora z nadana klasa PRS'u, (KM) - statek bez nadzoru, ale nadana klasa PRS'u
-- statki bez napędu mechanicznego *K (budowane pod nadzorem PRS'u i z nadaniem klasy przez PRS, K - budowa pod nadzorem innego klasyfikatora i nadaniem klasy przez PRS, (K) - budowa bez nadzoru ale z nadaniem klasy przez PRS
znaki określający typ statku
znak ograniczenia jakości klasy ( skrócenie okresu ważności klasy <1 (do jednego roku), <2, <3
znak ograniczonej żeglugi - I ( do 200 ml od miejsca schronienia), II (50ml), III(do 20 ml + opis—fala i odległość)
znaki nie zatapialności [1]- jedno przedziałowa, [2]-, [3],[S]-znak zachowania nie zatapialności są to wymogi SOLAS, jeśli chodzi o statki pasażerskie cyfry są w prostokątach
[Stateczność + Pływalność = Niezatapialność]
znaki klasy lodowej L1A, L2,L3,L4,
znak automatyzacji siłowni AUT 16, AUT24,- tu chodzi o czas bez wachtowy maszyny
znaki do maszyny *PRM (pod nadzorem PRS), PRM (bez nadzoru PRS, tylko przez innego klasyfikatora), (PRM) bez nadzoru ale nadana klasa PRS'u
Płaszczyzny i wymiary główne :
rysunek d...
Linie teoretyczne - są to ślady przecięcia kadłuba płaszczyznami równoległymi do 3 podstawowych
Rysunek k...
Stosunki wymiarów głównych :
Wprowadza się one ze względu na różne stosunki manewrowe wytrzymałościowe, wszystkie są bezwymiarowe
wartości 5,5 do 7 im większa wartość ty statek szybszy
bez wymiarowa szerokość odpowiada za stateczność statku, wartości to 2 - 3 (promy, samochodowce )im większa wartość tym lepsza skuteczność
wpływa na zapas pływalności
długość odniesiona do wysokości bocznej, długość kadłuba do zginania na fali, wartości przeciętne to 10- 13
Współczynniki pełnotliwości :
wodnicy, przeciętne wartości to 0,75 - 0,85, określa opór wodny
owręża, przeciętne wartości to od 0,93 - 0,99, określa opór wodny
kadłuba, przeciętne wartości to od 0,6 - 0,84, objętość podwodnej części kadłuba, im mniejszy tym szybszy
Wolna burta :
Jest to odległość pomiędzy, górną krawędzią linii pokładowej a wodnica mierzona na obrężu na burcie
Międzynarodowa konwencja o liniach ładunkowych zajmuje się wolna burta INTERNATIONAL CONVENTION ON LOAD LINES
WOLNA KONWENCYJNA - JEST WYZNACZONA Z TABELI W ZALEZNOSCI OD DLUGOSCI I TYPU
Obniżona wolna burta oparta o obliczone przez konwencje, zależy od współczynnika ształerskiego ( masowce)
Podwyższona wolna burta niewystarczające objętości ładowni (ładunki objętościowe, drobnica), także statki pasażerskie mają tą burtę jest rachunek nie zatapialności, w zależności od wytrzymałości
POJEMNOŚĆ REJEST International Convention on Tonnage of Ships, powstała od 18 lipca 1969
Pojemność brutto - miara wielkości statku, zastosowanie jeśli chodzi o holowanie, cumowanie, czasem pilot, do określenia kwalifikacji załogi, minimalnego składu załogi, wyposażenia załogi, wyposażenia statku (środki ratunkowe i radiowe), do statystyki żeglugowej.
Pojemność netto - określa miarę zarobkową statku (netto tonage), zastosowanie posiada jeśli chodzi o opłaty za nabrzeże, jeśli chodzi o opłaty kanałowe, śluzowe, czasem pilotowe
MATERIAŁY UŻYWANE DO BUDOWY KADŁUBA
Wymagania stali kadłubowej :
) gwarantowane właściwości wytrzymałościowe
Rr - granica plastyczności
Rm Rm - granica wytrzymałości
Rr = (235 - 690) Mpa
naprężenie Rr
wydłużenie
) gwarantowana odporność na kruche pękania ( dla pracy w 0ºC i niżej)
Kruche Pękanie powstaje :
niskie temperatury
wady w materiale
złożone stany naprężeń
Próba udarności - próba, która pokaże nam czy stopień kruchego pękania
dobra spawalność (nim mniej węgla, tym lepsza spawalność) 0,2% to jest przeciętny % węgla w stali
zdolność do zginania (obróbki plastycznej na zimno)
wytrzymałość na zmęczenie w środowisku wody morskiej
pewien poziom odporności korozyjnej w środowisku morskim, a w pewnych warunkach w zależności od ładunku
Zapewnienie wytrzymałości stali :
jak najmniej węgla
czystość materiału
struktura drobnoziarnista
TMCP - walcowanie termo-mechaniczne, najnowszy sposób walcowania stali
STALE I WYTRZYMAŁOŚĆ
Re = (235 - 690) MPa
NW węglowo stopowe PW nisko stopowe WW wyższa wytrzy.
Re = 235 MPa podwyższona ulepszone cieplne
Spełniają wszystkie 6 punktów Re = 315/355/390 Mpa Re = 420-690 MPa
Rm = 400-490 Mpa A D E A D E F
A B D E zastosowanie :
Utrzymanie wymiaru elementów konstrukcyjnych kadłuba w rozsądnych granicach wyznaczonych możliwościami wykonawczym stoczni. Zmniejszenie masy kadłuba i uzyskanie korzyści, oszczędności materiałowe, polepszenie charakterystyk napędowych.
Stal o wysokiej odporności na rozprzestrzenianie się pęknięć :
Duże jednostki (zbiornikowce, masowce)
Stale „Z” o gwarantowanych właściwościach w kierunku grubości materiału (otrzymywanie - z odsiarczania, kontrola zawartości tlenu, siarki, wodoru, dodawanie pierwiastków ziemi rzadkiej)
Stale Niskotemperaturowe i stale do budowy tankowców :
Stale poniżej -55ºC są to niskotemperaturowe
Stale niklowane (im więcej tlenu tym wyższa klasa), są niemagnetyczne, od 1,5 do 9% niklu
Stale kwasoodporne (nierdzewne do budowy chemikaliowców), dodatki to chrom - od 17% do 20% i nikiel - od 8% do 17%, bardzo ciężkie do spawania, wszystkie stale należą do wyższej wytrzymałości
STOPY ALUMINIUM
Zalety :
Lekkie ģ = 7,8 - 7,9 t/m3 -- stal,,,,,,, ģ = 2,7 t/m3 - aluminium
Większa nośność
Mniejsze opory
Podwyższona stateczność
Znaczna odporność na korozje wody morskiej i porastanie wodorostami
Nie magnetyczna
Materiał nie iskrzący się
Nie wykazuje kruchości
Wady :
Cena 6 - 8 razy wyższa
3 razy mniejszy moduł sprężystości
niska temperatura topliwości
bardzo skomplikowana technologia wykonania konstrukcji
duże deformacje spawalnicze
Stopy aluminium stosowane w okrętownictwie :
Antykorodalne Al-Mg-S (na spawie traci do 30%)
Durale Al-Mg-Cu (duża wytrzymałość, niespawalne, koroduje w wodzie morskiej)
Konstruktale Al-Zn-Mg (razem Zn i Mg jest 6%-8%), są spawalne, nie tracą właściwości
Hydromalium Al-Mg, do okrętownictwa
Alumanet Al-Mn, duża odporność na korozje, dobrze się spawa, ale traci na obróbce cieplnej
Zastosowanie aluminium :
Nadbudówki
Kadłuby jachtów (motorowe i żaglowe)
Statki rybackie
Statki szybkie (katamarany, trimarany)
Statki nie wypornościowe (poduszkowce, wodoloty, bocznościanowce)
Zbiorniki do przewozy gazów skroplonych
STOPY TYTANU
Cech i zalety :
Mała gęstość g = 4,5-4,7 t/m3,,Re = (140 - 1800) Mpa,,Rm = (250 - 1900)Mpa
Dobra wartość wytrzymałościowa
Dobra wytrzymałość właściwa Rm/g = 240-300
Duża odporność na korozję w wodzie morskiej
Dobra plastyczność i spawalność
Zachowanie dobrej wartości wytrzymałościowej w szerokim przedziale temperatury od - do 400,500ºC
Zastosowanie w okrętownictwie :
Budowa okrętów podwodnych i batyskafów
Na elementy turbin podwodnych
Maszty i nadbudówki
Do produkcji wyposażenia okrętowego
Elementy konstrukcji kadłuba
Śruby napędowe
LAMINATY
Tworzywa polimerowe :
Zastosowanie w okrętownictwie :
Kadłuby jednostek
Przeważnie używa się do budowy jachtów, trimaranów, katamaranów (ale tylko do 50 m), trałowce (do 60m), patrolowce (45-50 m), rybackie, kutry, małe holowniki, pilotówki jednostki ratownicze, barki dla barkowców, pojazdy głębinowe, pontony, barki
Elementy konstrukcyjne w kadłubach metalowych (dużo jednostki)
Wykorzystuje się do części nawodne --pokładówki, maszty, kominy dekoracyjne, kopuły i anteny radarowe, zejściówki, nadburcia. Części podwodne - pływki, dysze pędników, płetwy sterowe, stabilizatory, płaty nośne i ich wsporniki na wodolotach. Części wewnętrzne - środki ratunkowe, rurociągi
RZYWICA rodzaje :
Poliestrowe (nienasycone) - konstrukcyjne i elastyczne tworzywa termo utwardzane
Epoksydowa (duże obciążenia konstrukcyjne), zbrojenie (grafitowe, borowe)
Winiloesterowe (jest to krzyżówka żywic z jednokarboksylowymi kwasami nienasyconymi ) - bardzo dobre własności mechaniczne, znakomita odporność termiczna i chemiczna
Zbrojenie żywic :
Jednowymiarowe (ROWING) - wiszki pasm zlepionych lepiszczem
Wstęgowe - maty, tkaniny, dzianiny
Przestrzenne - preformy (formy zlepione z pasm kształtek)
Jeśli chodzi o materiał zbrojeniowy to składa się z 90% z włókna szklanego, a jeśli chodzi o resztę 10% to są to włókna syntetyczne, węglowe, borowe, tlenki metali, mono kryształy.
POŁĄCZENIA SPAWANIA
1. Połączenia spawane możemy podzielić na :
a . Spawanie łukowe
Elektroda otulona
W osłonie gazów obojętnych
W warstwie topnika
b. Spawanie elektronowe
Wiązką elektronową
Spawanie termitowe
Spawanie plazmowe
Spawanie laserowe (nadbudówki, pokładówki, konstrukcje poszyciowe)
Spawanie gazowe (acetylowo - tlenowe)
Spawanie podwodne
ZŁĄCZE ( Połączenie) SPOINA
1.Doczołowe 1.Czołowe - ciągła X
2.Teowe (kątowe)
3.Zakładkowe 2.Pachwinowa - ciągła albo przerywana
4.Narożne jednostronna i dwustronna naprzemienna
5.Otworowe wady to dziurka korozyjna podkrojowa
czopowe i wyginanie się,
płaskownikowe
RODZAJE OZNACZEŃ STOSOWANYCH W JĘZYKU OKRĘTOWYCH
Zład (poprzeczny i wzdłużny)- (section) linia gruba ciągłą (przekrój przez blachę albo przez usztywnienie), linia podwójna ciągłą (widoczna krawędź blachy , widoczna krawędź usztywnienia), gruba linia przerywana (niewidoczna przegroda płytowa nieszczelna), linia cienka przerywana (usztywnienia zwykłe), linia ciągła cienka (spoina czołowa),linia przerywana ciągłą (usztywnienia zwykłe), linia kropkowo przerywana gruba (widoczne usztywnienie ramowe), linia dwu kropkowa przerywana gruba (nie widoczne usztywnienie ramowe), linia podwójna ciągła z grubą przerywaną w środku (przegrody szczelne)
SPOSOBY ZRYSOWANIA ZAKOŃCZEŃ I USZTYWNIEŃ
Postać konstrukcyjna kadłuba - cienkościenna powłoka
Odstęp wręgowy (odstęp elementów zładu) - odlep pomiędzy wręgami, pokładnikami i dennikami
Układy wiązań - można podzielić na poprzeczny i wzdłużny
3
BUDOWA I STATECZNOŚĆ STATKU