Nazwa pasożyta	Źródło zakażenia	Mechanizm transmisji	Objawy choroby	Populacja wrażliwa na zakażenia
1. Glista ludzka Ascaris lumbricoides hominis	Wypicie zanieczyszczonej wody. Zjedzenie niedomytych warzyw Połkniecie jaj przenoszonych przez brudne ręce, zanieczyszczone kalem	Pożywienie, woda - jelito cienkie- przenikanie przez ścianę j.- układ krwionośny- wątroba- praca część serca- płuca- oskrzeliki- oskrzela- tchawica- jama gardłowa- przełyk- żołądek- jelito cienkie (ostatnie linienie) Zapłodnione jaja wraz z kałem dostają się na zewnątrz Rozwijają się larwy- drugie stadium larwalne Czekają na połknięcie- np. krowa (jaja inwazyjne) Z jaj po połknięciu uwalniają się larwy. Jelito- ukł. krwionoś. Potrzeba im teraz do rozwoju tlenu więc po serca pęcherzyków- tutaj kolejne stadium linienia Po przebiciu się do dróg oddechowych mogą drażnić gardło krtań- odruchowe ich połknięcie W przewodzie pokarmowym przechodzą ostatnie linienie- dojrzałość płciowa.	nudności wymioty brak łaknienia pokrzywki, świąd skóry zaburzenia jelitowe tłuszczowe stolce rozdrażnienie bezsenność	U ludności wszystkich jednostek świata z wyjątkiem bardzo zimnych i suchych obszarów W krajach strefy tropikalnej bardzo częsty pasożyt.
2. Isospora belli	Do zarażenia dochodzi drogą pokarmową poprzez połknięcie oocyst wraz z zarażoną nimi wodą lub żywnością. Owoce, warzywa Człowiek-człowiek	Zjadamy z pokarmem oocystę przez przełyk i światło jelita cienkiego (sporozoity) W błonie śluzowej jelit tworzą się schizonty a następnie merozoity. Z mikro i makrogamet tworzy się zygota- i dalej od początku- oocysta	Biegunka brak apetytu, utratą masy ciała, bólami brzucha podwyższoną temperaturą	pierwotniak ten jest rozpowszechniony na całym świecie; do zarażenia nim dochodzi najczęściej w krajach o gorącym klimacie (Afryka, Ameryka Południowa), toteż najbardziej narażone na tego pierwotniaka są osoby podróżujące do strefy tropikalnej.
3.Lambia jelitowa Lambia intestinalis	Niedomyte ręce, owoce, warzywa	Do orgiazmu dostaje się cysta Przełyk, dwunastnica- uwalniają się trofozoity. Dalej do śluzówki jelita i przez przewód pokarmowy ulegają przekształceniu cysty. Wydalane z kałem	eozynofilia zaburzenia trawienia tłuszczy i węglowo. niedokrwistość biegunka	Choroba kosmopolityczna Szczególnie narażone dzieci
5. Leishmania donovani	Przez rozgniecenie, ukłucie, wtarcie moskita w uszkodzoną skórę lub błonę śluzową jamy ustnej Od chorego (wydzielina z nosa, kał, mocz)	Do tkanki podskórnej wnika postać proamastigota Przekształca się w postać amastigota i wnika do naczyń krwionośnych Wędruje do komórek układu siateczkowo- śródbłonkowego śledziony, wątroby i szpiku	bole głowy gorączka z dreszczami powiększenie śledziony i wątroby osutka grudkowa owrzodzenie jelita grubego zmniejsza się poziom albumin zwiększa globulin	Mieszkańcy Azji Ameryki Południowej Sporadycznie w Europie
6. Pełzak czerwonki Entamoeba histolytica	Żywność Woda pitna zanieczyszczona odchodami ludzkimi zawierająca cysty Nieprzestrzeganie higieny osobistej	Przez jamę ustną dostają się cysty. Idą do jelita cienkiego- trofozoity i do jelita grubego Duże postaci pasożytów zagnieżdżają się w błonie podśluzowej żołądka A małe zasiedlają jelito grube Cześć trofozoidów jest przekształcana w cysty i wydalana	biegunka z dużą ilością krwi i śluzu owrzodzenie jelit bóle brzucha wychudzenie	Kosmopolityczny jednak szczególnie narażone na tego pasożyta są osoby podróżujące do strefy tropikalnej oraz subtropikalnej.
7. Schistosoma haematobium	Niedogotowane mięso ryb słodkowodnych które zjadły ślimaki będące nosicielami cerkarii	Przywra przenika do organizmu człowieka przez skórę, do powierzchownych naczyń krwionośnych. Przekształca się w- schistosomulę, która dostaje się wraz z krwią do płuc, lewej części serca, dużego krwiobiegu i w końcu do wątroby. Wątroba jest miejscem osiągnięcia dojrzałości płciowej. Schistosomula żeńska łączy się z męską w parę i dalej dążą do układu żylnego pęcherza moczowego. Pasożyty rozmnażają się w świetle naczyń żylnych, a część jaj dostaje się do światła pęcherza moczowego lub jelita i z moczem lub kałem wydostaje się z organizmu człowieka	eozynofilia stany skurczowe oskrzeli częstomocz krwiomocz bóle podbrzusza gorączka, bóle głowy, biegunki zmiany alergiczne	Afryka Egipt Bliski wschód Człowiek kosmooplityczny
8.Świdrowiec gambijski	Przez zakażona muchę tse tse	ukłucie muchy tse-tse i wprowadzenie do organizmu postaci trypomastigota trypanosomy początkowo występuja w osoczu krwi, następnie chłonce (limfie) i płynie mózgowo-rdzeniowym mucha tse-tse zaraża się od czlowieka postacią trypomastigota w przewodzie pokarmowym muchy postacie te szybko się dzielą i przechodzą w postacie epimastigota epimastigota wędruje przez przełyk i gardziel muchy do jej gruczołów ślinowych, gdzie przekształcają się w formy inwazyjne - trypomastigota	powiekszenie wątroby, śledziony, węzłów chłonnych zapalenie nerek zaburzenie miesiączki zaburzenia psychiczne apatia śpiączka śmierć	Afryka środkowa i zachodnia
9. Tasiemiec bąblowiec Echinococcus granulosus	Sierść zarażonego psa, woda, ococe, warzywa i jarzyny	Dłonie- jama ustna- przełyk Jelito cienie- (mózg, płuca, watroba)	zmiany uciskowe i zapalne alergie wstrząs anafilaktyczny zgon w mózgowej lokalizaji	Regiony śródziemnomorskie Bliski wschód Ameryka południowa Afryka południowa Australia Nowa Zelandia
10.Węgorek jelitowy Strongyloides stercoralis	Ludzkie odchody Niemyte warzywa	Inwazja larw przez skórę- larwy rabdiopodobne- naczynia żylne- prawa cześć serca- płuca- tam w formy dorosłe. W formie plwocin przez tchawice i przełyk do jelita cienkiego i tam się rozmnażają- larwy w kale	eozynofilia ból brzucha brak łaknienia wysoka gorączka zapalenie płuc stolec z krwią i ropą	Ciepłe kraje Azji, Afyki, Ameryki i Europy
11. Zarodziec ruchliwy Plazmodium vivax	Przez skóre w wyniku ukąszenia komara	Ukąszenie-(sporozoit czyli larwy w ślinie komara- krew człowieka-(sporozoit)- wątroba- (kryptozoit)- erytrocyty	dreszcze uczucie zimna zlewne poty gwałtowne obniżenie temperatury bóle głowy i okolicy krzyżowej, wymioty	Kraje tropikalne W Polsce rzadko
12. Tasiemiec uzbrojony Taenia solium	Spożycie niedogotowanego mięsa wieprzowego z wągrami Brudne ręce, Niedomyte warzywa, jarzyny, owoce Wskutek ruchów antyperystaltycznych	Człony tasiemca wypełnione jajami wydalone przez człowieka z kałem Zjada to bydło W jelicie onkosfery są odpakowywane wnikają do błony śluzowej jelita Z krwią do mięśni Onkosfery przekształcają się w wagry. Po spożyciu U człowieka wągry wynicowują się w jelicie czczym i przekształcają się w postaci dojrzałe Przyczepiają się do jelita i wytwarzają nowe człony	bezobjawowo mdłości silne bule głowy bezsenność nerwowość spadek masy ciała	kosmopolityczne
13. Tasiemiec nieuzbrojony Taenia saginata	Zjedzenie surowego mięsa wołowego	Tak samo jak u uzbrojonego	często bezobjawowo niedokrwistość osłabienie bóle brzucha biegunka utrata apetytyu	kosmopolityczne
14. Motylica wątrobowa Fasciola hepatica	Picie wody z metacerkarią Spożywanie surowych jarzyn podlewanych woda zanieczyszczoną Metacerkariami Branie do ust ździebeł traw Jedząc ślimaki	Z jaja wylęga się larwa Wnika do wątroby ślimaka Rozwija się tam i rozmnaża Cerkaria wydostaje się ze ślimaka osiada na roślinach i przeobraża się w dorosłą motylice Zjada bydło- dostaje się do naczyń krwionośnych Dostaje się do wątroby Dojrzewa Wydalana z kałem	złe samopoczucie bole głowy nudności brak łaknienia pokrzywka temperatura bóle w stawach obrzęk twarzy marskośc wątroby żółtaczki	kosmopolityczny
15.Bruzdogłowiec szeroki Diphyllobothrium latum	Spożycie zakażonego, niedogotowanego mięsa, ryby, kawior	Z jaja wylega się pływająca larwa Zjada ja skorupiak- oczlik W nim rozwija się drugi typ larwy Drugi żywiciel pośredni to ryba Ostatecznie ptak czy ssam żywiący się rybami	Anemia złośliwa Objawy zatrucia Biegunka, zatrucia, Bóle brzucha	kosmopolityzne
16. Włosień kręty Włosień spiralny Trichinella spiralis	Spożycie zakażonego, surowego miesa Świni lub dzika Wędliny wędzone w za niskiej temperaturze	Zjedzenie zakażonego mięsa świni lub dzika. W żołądku człowieka, pod wpływem enzymów trawiennych, otorbione larwy wydostają się z otoczek, przedostają się do jelita cienkiego. osiągają dojrzałość płciową i kopulują. samce giną, a samice przedostają się do węzłów chłonnych. Samice rodzą żywe larwy Z węzłów chłonnych larwy dostają się do krwi, a wraz z nią do mięśni poprzecznie prążkowanych. Po wniknięciu do włókna mięśniowego zwijają się spiralnie i otorbiają. Niektóre giną, inne zachowują zdolność do zarażania nawet przez kilkadziesiąt lat. Te, które przetrwają mogą powodować poważne zaburzenia w organizmie.	Bóle brzucha Biegunka Nudności Bóle mięśni Gorączka Obrzęk twarzy Duszność Kaszel eozynofilia	Kosmpopolityczne
Przywra Schistosoma haematobium	kontakt człowieka z wodą jest niezbędny do zarażenia się przywrami. Liczne zwierzęta, takie jak psy, koty, gryzonie, świnie, konie i kozy	Pierwszym stadium rozwoju jest miracidium. Larwa ta wnika do organizmu ślimaka. Tam przekształca się w sporocystę. dając drugie pokolenie sporocyst, a następnie cerkarie, które opuszczają ciało ślimaka i wwiercają się w skórę żywiciela ostatecznego. Wędrują z krwią do płuc, potem do serca a na koniec do dużego obiegu krwi. Tam osiągają dojrzałość. Po kopulacji samice wędrują do naczyń włosowatych pęcherza moczowego i tam składają jaja. Jaja posiadają kolec, dzięki któremu dostają się do wnętrza pęcherza moczowego, a potem z moczem do wody, gdzie wykluwa się z nich miracidium.	gorączką, kaszlem, bólem brzucha, biegunką, eozynofilią. choroba ziarniniakowa) może zmian w ośrodkowym układzie nerwowym. Rzadkim powikłaniem jest przypadkowe dostanie się jaj Schistosoma do przysadki i w efekcie rozwinięcie karłowatości przysadkowej.	Północna Afryka, Bliski Wschód, Indie, Australia.
Toxoplasma gondii.	Główną drogą zarażeń jest spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa zawierającego cysty z bradyzoitami	żywicielem ostatecznym są kotowate, w których przewodzie pokarmowym pasożyt rozmnaża się płciowo. Powstałe wówczas oocysty są wydalane z odchodami i zjadane przypadkowo przez inne zwierzęta, w tym gryzonie. Wtedy pasożyt tworzy cysty w różnych narządach, między innymi w układzie nerwowym. Cykl życiowy pasożyta zamyka się, gdy zakażone zwierzę (szczur lub mysz) zostanie zjedzone przez kota. T. gondii wpływa na zachowanie gospodarza, między innymi powodując, że gryzonie przestają się bać zapachu kota Zarażenie toksoplazmozą u ludzi odbywa się drogą bezpośrednią np. przez zjedzenie brudnych warzyw zawierających cysty lub pośrednią przez zjedzenie niedogotowanego mięsa, możliwe jest przekazanie zakażenia z kobiety na płód przez łożysko.	Gorączka, obrzęk węzłów chłonnych, objawy grypopodobne, zapalenie mózgu i opon mózgowych, dolegliwości stawowe, zmiany pozapalne zajętych narządów

7

---