Ćwiczenie 5 i 6

Komórki krwi płodu wywodzą się z embrionalnej tkanki łącznej - mezenchymy

W 2 tyg życia płodowego powstają w pęcherzyku żółtkowym.

W 7 tyg. Życia płodowego w wątrobie, która staje się głównym narzędziem krwiotwórczym między 3 a 5 miesiącem życia płodowego

Od 5 miesiąca życia płodowego następuje intensywny rozwój szpiku, a w ostatnich 3 miesiącach szpik pozostaje głównym ośrodkiem krwiotwórczym.

Po urodzeniu szpik kostny jest podstawowym narządem krwiotwórczym.

Szpik czerowny wypełnia wszystkie kości długie do 5 r.ż.

Od 19 r.ż. wypełnia kręgi, żebra, mostek, kości czaszki, miednicy, przynasady bliższe kości ramiennej i udowej.

Stosunek układu czerwonokrwinkowego do białokrwinkowego:

Noworodek 1:6 od 3 m. ż 1:3, 1:4

Między 10 a 24 tyg życia płodowego liczba krwinek czerwonych zwiększa się z 1,5 mln do 3 mln, a w 40 tyg. Osiąga wartość 4 mln.

Wytwarzanie krwinek w życiu płodowym jest 3-5 razy większe niż u człowieka dorosłego.

Hemoglobina płodowa HbF stanowi - 95%

W chwili urodzenia - 85%

4 m.ż HbF - 10%

1 r.ż. - 2%

Dorośli poniżej - 1%

Okres noworodkowy i wczesnoniemowlęcy

Aktywność enzymów glikolizy tlenowej i beztlenowej jest większa u noworodka

Niedobór reduktazy methemoglobinowej.

Błona komórkowa zawiera więcej: Cholesterolu, Fosfolipidów, Glikolipidów

Hba pojawia się w 3 m.ż. płodowego.

Stanowi 15% hemoglobiny w chwili urodzenia

U człowieka dorosłego stanowi 99% hemoglobiny.

Niedokrwistościa określa się stan chorobowy, który cechuje się zmniejszeniem ilości hemoglobiny lub/i/ krwinek czerwonych w stosunku do wartości przyjętych za normy dla danego przedziału wiekowego

Poziom hemoglobiny / dolna granica normy/ u

Noworodka 13g% krew żylna i 14,5g% krew naczyń włosowatych

Dzieci od 1 r.ż do 15 r.ż 11,0 g%

Dorośli M-13,5g% K-11,3g%

Niedokrwistość fizjologiczna pojawia się między 2 a 3 miesiącem życia obecnie norma częściej ok. 6 m.ż z uwagi na stosowaną dietę

Warunki graniczne - noworodki donoszone 10,5g% wczesniaki 8,0 g%

Przyczyny niedokrwistości fizjologiczne

- spadek poziomu erytropoetyny

- szybszy rozpad krwinek czerwonych niż ich powstawanie

- wyczerpanie rezerw żelaza

- dieta niedoborowa

Podział niedokrwistości

Niedokrwistości spowodowane utratą krwi

- ostre

- przewlekłe

Niedokrwistości niedoborowe / związane z niedoborem czynników niezbędnych do prawidłowej erytropoezy/

- niedobór żelaza

- niedobór kwasy foliowego i vit B12

- niedobór vit. B2, B6, PP, C, E

- niedobór Cu, Co, Mg

- niedobór białek i niektórych aminokwasów

Niedokrwistość spowodowane utratą krwi /w okresie noworodkowym/

- Urazy porodowe nieprawidłowa budowa łożyska i naczyń pępowniczych

- przerwanie pępowiny

- krwiaki łożyska i pępowiny

- pękniecie nieprawidłowych naczyń łożyska i pępowiny

- uszkodzenie łożyska przez cięcie cesarskie

- łożyska przodujące

- rozdarcie kosmków łożyska

Krwawienia utajone w okresie życia węwnątrzłonowego

- krwawienia do krążenia matki

- krwawienia płodu do płodu

- krwawienia spowodowane amniocentezą

Krwawienia wewnętrzne:

- krwawienie do ośrodkowego układu nerwowego

- krwawienie do tylnej jamy otrzewnej

- pęknięcie wątroby i śledziony

Choroba krwotoczna noworodków

Koagulopatie

Krwawienia u niemowląt i dzieci pow 1 r.ż

Krwawienia pourazowe

- krwawienia w czasie operacji i po zabiegach chirurgicznych

- wypadki

Skazy krwotoczne

- małopłytkowości

- trombastenia

- hemofilie

Krwawienia z nosa

Krwawienia z przewodu pokarmowego

Krwawienia z układu moczowo-płciowego

Niedokrwistości hipo i aplastyczne

- wrodzone hipoplastyczne

Typu Blackfana i Diamonda

- wrodzone aplastyczne

Typu Fanconiego

- Nabyte hipo i aplastyczne

- czynniki chemiczne i fizyczne

- wsparcie prawidłowj erytropoezy przez rozrost komórek białaczkowych, przerzuty nowotworowe, plasmocytoza, choroba Gauchera

- czynniki zakaźne

- zaburzenie funkcjonowania gruczołów dokrewnych

- zaburzenia wytwarzania erytropoetyny

- hiperslenizm

Zespół Blackfana i Diamonda

Opisano ok. 300 przypadków choroby

Dziedziczy się autosomalnie dominująco, ale też recesywnie

Ujawnia się w okresie noworodkowym i wczesno niemowlęcym

Niedokrwistość ma charakter normochromiczny niekiedy makrocytowy, obecna retikulocytopenia

Liczba leukocytów jest prawidłowa, liczba płytek prawidłowa

U 20% dzieci występują anomalie somatyczne:

- szeroki rozstaw gałek ocznych, zez retinopatia, wytrzeszcz gałek ocznych,

- rozszczep wargi i podniebienia

- niski wzrost, achondroplazja, wady żeber i kciuka, serca, układu moczowego, zaburzenia pigmentacji skóry

Leczenie:

Lekiem pierwszego rzutu są glikokortykosterydy

U pacjentów opornych na leczenie sterydami stosuje się przetaczanie masy erytrocytarnej

Transplantacja szpiku prowadzi do wyleczenia /65%/

Średni czas przeżycia wynosi 42 lata

Niedokrwistośc plastyczna typu Fanconiego

Opisano ok. 1000 przypadków choroby

Rozpoznawana najczęściej między 6-8 r.ż

Częstość zachorowań u płci męskiej do żeńskiej wynosi jak 1,3 do 1

Dziedziczy się autosomalnie recesywnie z genem o niepełnej penetracji

Niedokrwistości towarzyszy granulocytoza, małopłytkowośc oraz liczbe wady rozwojowe takie jak: niski wzrost, zmiany na skórze w postaci plam i przebarwień

Ponadto wady rozwojowe kośćca /brak kości promieniowej, krótkie palce, hipoplazja kciuka, dodatkowe palce/ niedorozwój narządów płciowych, niezstąpienie jąder, brak jąder, stulejka, zanik macicy, pochwy, jajników, niedorozwój umysłowy, małogłowie, wodogłowie. Wady wzroku, słuchu, nerek.

W rozmazie krwi obwodowej krwinki czerwone wykazują anizocytozę, polikilocytozę, makrocytozę, mają krótszy czas przeżycia.

Leczenie:

Androgeny

Glikokortykosterydy

Bocenie: surowica antymonocytarna, hemopoetyczne czynniki wzrostu

Jedyną metodą dającą szanse wyleczenia jest przeszczep szpiku.

Niedokrwistość z niedoboru żelaza

Przyczyny

- wcześniactwo, ciąża mnoga

- niedokrwistość u matki w czasie ciąży

- krwawienia

- dieta niedoborowa

- zaburzenia wchłaniania

- szybki wzrost organizmu

- zakażenie Tęgoryjcem dwunastnicy

Objawy kliniczne

- brak łaknienia

- zahamowanie przyrostu masy ciała

- zmniejszenie ruchliwości, senność, apatia

- rozdrażnienie

- bóle i zawroty głowy

- nadmierna męczliwość

- bicie i kołatanie serca

- zmiany troficzne nabłonków

- łamliwość paznokci

- nadżerki w kącikach ust

- skóra szorstka

- zaniki brodawek językowych

- ból podczas połykania

Badania laboratoryjne

- Hb poniżej 90g/l

- MCHC poniżej 30%-34%

- MCH poniżej 21-31 pg

- MCV poniżej 87-92 um

Spadek reticulocytów

- obniżenie stężenia żelaza w surowicy krwi

- mikocytoza /średnica krwinki poniżej 6 um, /polikilocytoza, anizocytoza/

- hipochromia

- zwiększenie całkowitej i utajonej zdolności wiązania żelaza

Leczenie:

Polega na podawaniu preparatów żelaza /doustnie lub domięśniowo/. Fizjologiczna i bezpieczniejsza jest droga doustna

Dawka:3-6 mg /kg mc na dobę w trzech dawkach co 8 godz

Preparaty o przedłużonym działaniu: Ferro gradumet /105mg Fe w tabl./

Hemofer prolongatom / 105mg Fe w tabl/

Wskaźnikiem skuteczności leczenia jest zwiększenie reticulocytozy między 1-2 tyg do wartości 20%

Leczenie prowadzimy min 8 tyg do 3-4 miesięcy

Vit. C zwiększa wchłanianie preparatów żelaza

Niedokrwistości z niedoboru kwasu foliowego = Megaloblastyczne

Przyczyny:

Zwiększone zapotrzebowanie/ciąża, wcześniactwo, zakażenia, szybko wzrost organizmy/, niedostateczna podaż, zaburzenie wchłaniania, zwiększona utrata, zaburzenia metabolizmu, leki p/drgawkowe, pasożyty jelitowe

Objawy kliniczne:

Zmiana usposobienia,

Drażliwośc i niepokój

Upośledzenie łaknienia,

Stany podgorączkowe

Zmniejszenie masy ciała

Zmniejszona odpornośc na choroby zakaźne

Bladośc, powiększenie wątroby, śledziony, objawy skazy krwotocznej (wybroczyny na skórze i błonach śluzowych) niekiedy obrzęki

Zmniejszenie ruchliwości

Adynamia, wzmożone napięcie mięścion, drżenie rąk, objawy piramidowe, wygórowane odruchy ścięgniste

Diagnostyka

Poziom niedokrwiostośc może być mierny lub znaczny /megalolcyty/

Liczba reticulocytów obniżona

Netropenia /hipersegmentacja jąder granulocytów pow5/

Obniżona liczba płytek

Zwiększona zawartość FIGLU w moczu /kwasu forminoglutanowego/

Biopsja szpiku /odnowa megaloblastyczna/

Leczenie

Dawka profilaktyczna 40 do 5 mg u wcześniaków

Leczenie 5-15 mg/dobę doustnie przez kilka tygodni, w znacznej niedokrwistości początkowo 2-5mg/dobę Dom. Przez 10 dni /prep. Leucovordin/

Leczenie uzupełnić o podanie Vit C, Bcomp

Niedokrwistośc z niedoboru Vit B12 /megaloblastyczna/

Przyczyny

Zaburzenia wchłaniania: choroba Addisona i bermera /postać dziecięca i młodzieńcza/ rodzinne selektywne zaburzenie wchłaniania, uogólnienie zaburzenia wchłaniania /cellakla, tropikalna spre/, niedobory pokarmowe, tasiemczyce, lamblioza.

Objawy kliniczne bladośc powłok skórnych, apatia, zmniejszona ruchliwość, opóźniony rozwój psychoruchowy

Diagnostyka

Megalocyty we krwi obwodowej

Oznaczenie stężenia B12 w surowicy/ N-140 -900pg/ml/

OznaczenieMMa kwasu metylomalonowego w moczu

Zapotrzebowanie u dorosłego 2-5 mg/dobę, u dzieci ok. 0,1 ug

Leczenie 250ug pozajelitowo 2 x tydz przez 2-4 tygodni

Dawka podtrzymujaca 250 ug/miesiąc

Niedokrwistość śrózakaźna

Dochodzi do niej w przebiegu ostrych i przewlekłych infekcji /głownie/ wirusowych i bakteryjnych

Przyczyny są złożone:

- wpływ czynnika toksycznego na układ krwiotwórczy

- ucieczka żelaza do układu siateczkowe-śródbłonkowego

- niedobór erytropoetyny

- niedobór kwasu foliowego

Wszystkie czynniki prowadza do przejściowej hipoplazji szpiku

Ustępuje wraz z wyleczeniem zakażenia

Niedokrwistości hemolityczne

- wrodzone

Nieprawidłowa budowa błony komórkowej /sferocytoza, owalocytoza, stomatocytoza, akantocytoza/

Niedobór enzymów krwinek czerwonych/dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej, heksokinazy, kinazy pirogronianowej/

Zaburzenia w budowie hemoglobiny/sferocytarne, sierpowatokrwinkowe/

- zespoły hemolityczne nabyte

Sferocytoza dziedziczy się na ogół /75%/ w sposób autosomalny dominujący, choć w 25% przypadków autosomalny recesywny. Częstość występowania w Polsce 1:2000-5000. Niedobór w błonie komórkowej dwóch białek ankiryny i spektryny zapewniający jej elastyczność.

Objawy kliniczne

80-90% rodzinne występowanie, niedokrwistość, żółtaczka, splenomegalia, dobra reakcja na splenektomię.

Nieprawidłowości konstytucjonalne, mikroftalmię, czaszka wieżowata i owrzodzenia goleni

U 25% ma przebieg łagodny

Żółtaczka jest najważniejszym objawem w okresie noworodkowym i niemowlęcym.

Przełomy plastyczne i hemolityczne.

Rozpoznanie

Test autohemolizy /15-45% erytrocytów/

Oporność hemolityczna zwykła i inkubowana /zmniejszona/

Test lizy z kwaśnym glicerolem /AGLT/ czas połowicznej lizy jest krótszy niż 5min. U zdrowych wynosi ponad 30 min.

Test EMA - cytometryczna analiza zaburzeń w białkach cytoszkieletu i błon krwinek czerwonych /analiza ekspresji prążka 3 i innych białek/

Leczenie

Splenektomia

Doraźne postepowanie w przebiegu kryz hemolitycznych i plastycznych /wyczerpanie kwasu foliowego/

Talasemia jest schorzeniem uwarunkowanym genetycznie, dziedziczącym się wedle schematu autosomalnego, recesywnego. Są to zaburzenia w syntezie prawidłowej hemoglobiny na poziomie łańcuchów globinowych. Wyróżniamy Talasemie a - brak syntezy łańcuchów a i b -brak syntezy łańcuchów b. U homozygot notuje się przebieg ostry choroby, u heterozygot łagodny. Występuje głównie w basenie morza śródziemnego i Afryce.

Objawy kliniczne, rozpoznanie leczenie

Talasemia a

U homozygot - zgon wewnątrzłonowy lub uogólniony obrzęk płodu

U heterozygot - objawy ciężkiej niedokrwistości mikocytowej, polikilocytozy, polichromazja, erytroblastoza obwodowa

Rozpoznanie opiera się na elektroforetycznym badaniu hemoglobiny

Leczenie - postacie lekkie nie wymagają leczenia, w postaciach cięższych podaje się masę erytrocytarną, kwas foliowy, związki chelatujące.

W przypadkach znaczej splenomegalii - splenoktomia

Talasemia b

/niedokrwistośc śródziemnomorska, Cooleya, thalassemia maior/

U homozygot objawy niedokrwistości hemolitycznej występują zaraz po urodzeniu, prowadząc do śmierci w ciągu paru miesięcy lub lat.

U heterozygot objawy niedokrwistości o różnym nasileniu, powiekszenie wątroby, śledziony, zbaurzenia wzrostu, dysproporcje budowy ciała / wklęsła nasada nosa, uwypuklenie kości jarzmowych, przerost szczęki, przerost kości płaskich, ścieczenie sitowia.

Leczenie przetoczenia krwi, związki helatujące, kwas foliowy

Nieodkrwistość sierpowatokrwinkowa dziedziczy się autosomalnie recesywnie. Dochodzi w niej do wstawienia w łańcuch aminokwasów waliny zamiast kwasu glutaminowego w pozycji 6 łańcuch b. Występuje głownie w basenie Morza śródziemnego i Afryce Równickowej, Grecji.

Choroba hemolityczna noworodków

Konflikt serologiczny Rh między matka a płodem rozwija się, gdy kobieta Rh/-/ wytwarza przeciwciała przeciwko krwinkom dziecka Rh/+/. Dochodzi do tego w wyniku uodpornienia matki antygenami krwinek czerwonych płodu.

Najważniejsze znaczenie ma najsilniejszy z antygenów Rh - antygen D

Do uodpornienia matki dochodzi w wyniku przenikania krwinek czerowych płodu przez łożysko do krwi matki. Powstałe p/ciała należą do klasy G/IgG/. Przenikają przez łożysko i powodują niszczenie krwinek obcogrupowego płodu.

Pierwsza ciąża uczula kobietę, a w następnej ciąży może dojśc do wytworzenia p/ciał i wywołania choroby hemolitycznej płodu i dziecka

Rozpoznanie:

- obecnośc p/ciał odpornościowych w surowicy krwi matki

- dodatni bezpośredni odczyn coombsa z krwinkami dziecka

- wzrost stężenia bilirubiny w pierwszych godzinach życia noworodka

Na układ hemostazy składają się trzy elementy:

Ściana naczyń

Sprawnie funkcjonujące płytki

Osoczowe czynniki krzepnięcia

Skazy krwotoczne dzielimy na:

Naczyniowe

Płytkowe

Osoczowe

Skazy naczyniowe dzielimy na wrodzone i nabyte

Wrodzone

- choroba Rendu i Moslera

- zespół Ehlersa i Danlosa

- zespół Marfana

- Zespół Kasabacha i Merita

Choroba Rendu i Moslera

Defekt dziedziczy się autosomalnie dominująco

Powstaje na skutek ścieczenia ściany naczyń włosowatych i drobnych żyłek w wyniku czego tworzą się ich naczyniakowate rozszerzenia.

Tworząsię zmiany naczyniakowate w obrębie błon śluzowych dróg oddechowych, moczowych i przewodu pokarmowego. Towarzyszą rozszerzenia naczyń krwionośnych skóry

Zespół Ehlersa i Danlosa

Dziedziczy się autosomalnie dominująco

Objawia się nadmierną elastycznością skóry i tkanki podskórnej oraz bardzo dużą giętkością stawów.

Przyczyna krwawień jest wzmożona łamliwość naczyń krwionośnych

ZespółMarfana

Defekt tkanki łącznej

Nieprawidłowości budowy kośćca, wiotkośc wiązadeł i giętkość stawów oraz wada zastawki aortalne i dwudzielnej.

Powodem krwawienia są rozszerzenia tętnic i żyl.

Zespół Kasabacha i Merita

Rozległy naczyniak stwierdzony w okresie noworodkowym

W jego obrębie dochodzi do miejscowego wykrzepiania ze zużyciem płytek i osoczowych czynników krzepnięcia

Leczenia: wycięcie naczyniaka

Skazy naczyniowe nabyte

Plamica zwykła

Plamica ortostatyczna i mechaniczna

Zespół Schonleina - Henocha

Choroba Schonleina - Henocha zapaleniu ulegają drobne naczynia krwionośne /włosowate, drobne tętniczki i żyłki/ szczególnie w skórze, jelitach, nerkach.

Naczynia włosowate stają się przepuszczalne dla krwi, co jest przyczyną powstawania wybroczyn na skórze, bólów brzucha /krwawienia w jelitach/ oraz krwiomoczu.

Dotknięte są zazwyczaj dzieci w wieku 2 do 11 lat

Płytki krwi

Krwinki płytkowe są drobnymi bezjądrowymi tworami

Wytwarzae w szpiku kostnym przez poliploidalne komórki zwane megakariocytami

Średnica ok. 1/5 średnicy krwinki czerownej, objętość 8,9μm­­³/±1,5/

Krótki czas przeżycia 7-10 dni

Prawidłowa liczba płytek krwi wynosi 150-450 x 10³/l

Skazy płytkowe

Związane są ze zmniejszeniem liczby płytek lub upośledzeniem ich funkcji

Wartość krytyczna, poniżej której zawsze należy oczekiwać zmian krwotocznych jest liczba płytek poniżej 20 tys

Do zaburzeń homeostazy nie dochodzi, dopóki liczba krwinek nie spadnie poniżej 75 x 10³/l

Samoistne krwawienia pojawiają się, gdy liczba krwinek wynosi poniżej 50 x 10³/l.

Przy poziomie 10 x 10³/l - krwotoki zagrażające życiu

Mechanizm powstawania małopłytkowości

- zmniejszone wytwarzanie krwinek płytkowych

1. naciekanie szpiku

2. uszkodzenie czynności szpiku

3. zaburzenie wytwarzania krwinek płytkowych

- sekwestracja? Lub odkładanie się krwinek płytkowych/powiększenie śledziony/

- Skrócony czas przeżycia krwinek płytkowych

- - z przyczyn immunologicznych

1. małopłytkowość idiopatyczna

2 aloimmunologiczna małopłytkowość noworodków

3. zakażenia

4. heparyna

Z przyczyn innych /mechanicznych/ DIC, Zespół H-M, TTp, Zakażenia

- Utrata lub rozcieńczenie krwinek płytkowych

Małopłytkowość samoistna ostra

/ostra izolowana /idiomatyczna/ małopłytkowośc - ITP./

Wystąpienia skazy poprzedza zakażenie najczęściej wirusowe. Częstośc 5/100 000 przeciwciała p/płytkowe wiążące się z powierzchnią płytek i powodujące ich niszczenie w wątrobie i śledzionie

- obecność p/ciał antypłytkowych

- liczne wybroczyny i wylewy na skórze

- krwiomocz

- krwawienia z nosa i jamy ustnej

- krwiomocz

- krwawienia z przewodu pokarmowego

- krwawienia z dróg rodnych

- krwawienia do OUN

Zasadniczo rozpoznanie ITP. Na podstawie wykluczeń

Leczenie

Choroba samoistnie ustępuje u 75% dieci w ciągu ok. 6 mcy - ma charakter samoograniczający się

Żaden sposób leczenia nie zmienia przebiegu choroby

Trzy najpowszechniejsze sposoby leczenia

1/prednizolon 1-2 mg/kg m.c./24h do 4 mg przez ok. 3 tyg stopniowo zmniejszając dawkę

IVIG lub immunoglobinę anty-D

Osta małopłytkowość spowodowana nasilonym niszczeniem krwinek płytkowych

Nadmierne zużycie płytek towarzyszące Zespołowi Kasabacha-Merritta

DIC

Zespoły wywołane nadmiernym zużyciem krwinek płytkowych na skutek uszkodzenia komórek śródbłonka i zapalenia naczyń krwionośnych

W zespole H-M, znacznie częstszym w dzieciństwie uszkodzenia naczyń są spowodowane toksynami niektórych szczepów pałeczki okrężnicy lub innych bakterii i dotyczą błon śluzowych nerek oraz okrężnicy

Zapalenie okrężnicy - krwiste biegunki

Uszkodzenie nerek - skąpomocz, obrzęki i nadciśnienie tętnicze.

Przewlekła izolowana małopłytkowość /przewlekła ITP./

Zgodnie z definicja trwa ponad rok

Większośc dzieci jest w dobrym stanie ogólnym i stwierdza się innej choroby

Przebiega na ogół łagodnie i nie wymaga intensywnej terapii lekami

Licba krwinek zazwyczaj mieści się w granicach 30-80x10⁹/l

Objawami klinicznymi są siniaki oraz niekiedy wyboryczny

Podanie prednizony, IVIG lub immunoglobuliny anty-D przejściowo zwiększa liczbę krwinek płytkowych

Splenektomia

Jedynym sposobem leczenia przewlekłej ITP., którego skuteczność udowodniono, jest usunięcie śledziony/długotrwała normalizacja liczby płytek u 60-80%/

Zabieg laparoskopowy - u dzieci rozwiązanie ostateczne

Pacjenci otrzymują profilaktycznie Penicylinę przez co najmniej 3 lata po zabiegu oraz przed operacyjnie immunizację przeci dwoince zpalenia płuc i Haemophilus influenzae typu b

Rozpoznanie różnicowe przewlekłej małopłytkowości w dzieciństwie

Idiopatyczna małopłytkowośc

Zaburzenia czynności szpiku

Hipersplenizm

Dziedziczna małopłytkowość/postać dominująca i recesywna choroby van Hillebranda typu płytkowego i typu 2B/

Wywołana przez leki np. kwas walpronowy

Skazy krwotoczne zależne od nieprawidłowej czynności płytek

Zespół Bernarda i Souliera

Cecha autosomalna recesywna

Zmniejszona liczba płytek, przedłużony czas krwawienia, olbrzymich rozmarów płytki. Upośledzona adhezja płytek

Trombastenia Glazmanna

Cecha autosomalna recesywna

Liczba płytek prawidłowa, przedłużony czas krwawienia, upośledzona retrakcja skrzepu, brak agregacji płytek pod wpływem ADP, adrenaliny, trombiny, kolagenu i serotoniny

Skazy krwotoczne uwarunkowane wrodzonymi niedoborami osoczowych czynników krzepnięcia /wg Ziemskiego/

Czynnik	Synonim	Nazwa skazy	Częstość występowania na 10 000 000 mieszkańców wg Bigs i Macfarlana
I	Fibrynogen	A lub hipofibrynogemia	1
II	Protrombina	Hipoprotombinemia	1
III	Tromboplastyna tkankowa	Nie obserwuje się skazy
IV	Wapń	Nie obserwuje się skazy
V	Akceleryna	Hipoakcelerynemia	1
VII	Prokonwertyna	Hipokonwertynemia	20
VIII	Globulina antyhemofilowa /AHG/	Hemofilia A	500-800
IX	Czynnik Christmasa	Hemofilia B	50-80
X	Czynnik Stuarta	Hipostuartemia	1
XI	Plasma tromboplastin antecedens	Hemofilia C	10
XII	Czynnik Hagemana	Defekt Hagemana	1
XIII	Czynnik stabilizujący skrzep	Wrodzony niedobór czynnika XIII	1

Skazy osoczowe wrodzone

Hemofilia A

1:12 000

Dziedziczy się w sposób recesywny związany z płcią /X/

Dotyczy defektu czynnika VIII /jego aktywności prokoagulacyjnych/

Wylewy podskórne, domięśniowe, stawowe /d…ukcje stawów/

W dziedziczeniu hemofilii A ważne są również następujące stwierdzenia:

Wszystkie córki chorego na hemofilię są nosicielkami (mają jeden gen prawidłowy, w drugi nieprawidłowy)

Wszyscy synowie chorego na hemofilię są zdrowi

Szansa przekazania przez nosicielke chorego chromosomu X wynosi 50%

Leczenie

Przetaczanie czynnika VIII w dawce 20 ml/kg mc co 12 godz

Lub krioprecypitatu w dawce 1 opakowanie 1 x na dobę /lub częściej w razie potrzeby/

Choroba von Willebranda

Dziedziczy się w sposób autosomalny dominujący /defekt czynnika von Willenbranda będącego składową czynnika VIII/

Klinicznie przebiega lłagodniej niż hemofilia A

Niedobory czynników, II, VII, IX, X zależnych od vit. K /między 2 a 5 dniem życia/

Leczenie: Przetoczenia świeżo osocza lub krioprecypitatu

Skazy /diagnostyka/

Naczyniowe - dodatno objaw opaskowy

Płytkowe - dodatni objaw opaskowy, zmniejszona liczba płytek, wydłużony czas krwawienia

Osoczowe - wydłużony czas krzepnięcia

Test	Wartości prawidłowe	Przyczyna wydłużenia czasu lub obniżenia wartości
Czas krwawienia(met. Ivy)	3-8 min	Małopłytkowości, zaburzenia funkcji płytek, choroba von Hillebranda
Liczba płytek krwi	140-400 G/l	Małopłytkowości
Czas protrombinowy INR	0,9-1,25	Niedobór lub inhibitor czynników I, II, V, VII, X, dysfibrynogenemia, wpływ heparyny
Czas kaolinowo-kefalinowy (APTT)	28-38 sek	Niedobór lub inhibitor prekalikreiny, wielocząstkowego kininogenu, czynników I, II, V, VIII, IX,X,XI,XII, dysfibrynogenemia, wpływ heparyny
Czas tromibnowy	14-16 sek.	Niedobór fibrynogenu(cz.l.) dysfibrynogenemia, wpływ heparyny

Wrodzony niedobór czynników I,II,V,VII,X,XI,XII

dziedziczą się autosomalnie recesywnie, włącznie z niedoborem czynnika XI warunkującego hemofilię C. Są bardzo rzadkie.

Skazy osoczowe nabyte

Niedostateczne rezerwy vit K lub niewystarczająca produkcja witaminy

Jest niezbędna do syntezy w wątrobie czynników II,V,VII,IX.

Wsytępuje między 2 a 5 dż u większości noworodków. Przedłużony czas protrombinowy. W leczeniu stosujemy Vit K /2ng/ i przetoczenia świeżego mrożonego osocza

Zależnie od niedoboru czynników zespołu protrombiny II,V,VII,IX,X

Są syntezowane w wątrobie. Przyczyna ich niedoboru są choroby wątroby. Wydłużony czas protrombinowy. Leczenie j.w.

---