Prawo administracyjne część szczegółowa . mgr Jakub Winkler
"Jura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur"
"Praw nie ustanawia się dla poszczególnych osób, lecz dla ogółu".
Prawem administracyjnym określamy takie prawo, które egzystuje, po to by zabezpieczać realizacje interesów publicznych oraz po to aby zabezpieczać interesy jednostki, ale zgodnie z interesem prawnych podmiotów tj. uprawnieniami i obowiązkami.
Poprzez prawo administracyjne rozumiemy pewien system norm prawnych, który reguluje stosunki prawne w obrębie administracji publicznej tj. ustrój czy rodzaj kompetencji, a także sferę stosunków prawnych pomiędzy administracją publiczną a podmiotami, które stoją na zewnątrz, czyli podmiotami administrowanymi, np.:
- ludzie - jednostka;
- jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, tj. np.: szkoły podstawowe działające na rzecz gmin;
- podmioty posiadające osobowość prawną, np.: uniwersytety czy spółki prawa handlowego.
prawo administracyjne dzielimy z punktu widzenia regulowanego przedmiotu na -ustrojowe prawo administracyjne - normy bezpośrednio dotyczące organizacji aparatu administracyjnego.. przepisy dotyczące szczegółowych działów administracji;
-materialne prawo administracyjne - normy dotyczące konkretnych działów administracji publicznej, tworzą tzw. szczegółową część prawa administracyjnego (źródło praw i obowiązków, np. prawo budowlane, górnicze,
- proceduralne (formalne, procesowe) prawo administracyjne - normy bezpośrednio dotyczące toku działania organów administracyjnych (postępowanie administracyjne).
18.09.20010-zaj. Organizacyjne + zgromadzenia 02.10.2010- zakłady publiczne (ale nie ma do tego ustawy) 17.10.2010- stowarzyszenia 14.11.2010-fundacje 09.01.2011- powtórka, test, wpisy
z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach. z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.(rozdział o ZUS) z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej. z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty z dnia 5 lipca 1990 r. Prawo o zgromadzeniach Baza Internetowy System Aktów Prawnych http://isip.sejm.gov.pl/
Zgromadzeniem jest zgrupowanie, co najmniej 15 osób, zwołane w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób Dokumenty od wnioskodawcy
Zawiadomienie - organizator zgromadzenia najpóźniej na 3 dni, a najwcześniej na 30 dni przed datą zgromadzenia zawiadamia organ wykonawczy gminy(wójt, prezydent, burmistrz- właściwy ze względu na miejsce zgromadzenia a miejscu gdzie są ambasady trzeba też zawiadomić kom. Policji i ministra Spr. Zagr.).
Zawiadomienie powinno zawierać:
1. Imię, nazwisko, datę urodzenia i adres organizatora oraz nazwę i adres osoby prawnej lub innej organizacji, jeżeli w jej imieniu organizuje on zgromadzenie.
2. Cel i program oraz język, w którym będą porozumiewać się uczestnicy zgromadzenia.
3. Miejsce i datę, godzinę rozpoczęcia, planowany czas trwania, przewidywaną liczbę uczestników oraz projektowaną trasę przejścia, jeżeli przewiduje się zmianę miejsca a czasie trwania zgromadzenia.
4. Określenie planowanych przez organizatora środków służących zapewnieniu pokojowego przebiegu zgromadzenia oraz środków, o których dostarczenie zwraca się do organu gminy.
Kto może zgromadzenia organizować? Art. 3.
1. Prawo organizowania zgromadzeń przysługuje osobom mającym pełną zdolność do czynności prawnych, osobom prawnym, innym organizacjom, a także grupom osób.(nie mogą niepełnoletni, ubezwłasnowolnieni i psychicznie chorzy)
2. W zgromadzeniach nie mogą uczestniczyć osoby posiadające przy sobie broń, materiały wybuchowe lub inne niebezpieczne narzędzia.
Forma załatwienia
Organ gminy wypowiada się na piśmie jedynie zakazując zgromadzenia publicznego.( milczenie jest zgodą)
Decyzja o zakazie zgromadzenia publicznego powinna być doręczona organizatorowi w terminie 3 dni od dnia zawiadomienia, nie później jednak niż na 24 godziny przed planowanym terminem rozpoczęcia zgromadzenia. Organ gminy zakazuje zgromadzenia publicznego, jeżeli: - jego cel lub odbycie sprzeciwiają się niniejszej ustawie lub naruszają przepisy ustaw karnych, - odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach. Opłaty
5 zł- opłata skarbowa wniesiona w znaczkach skarbowych na podaniu
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 5 lipca 1990 ( Dz.U. Nr 51, poz. 297 z późn zm.)
2010-10-02
Zakład administracyjny zwany też publicznym realizuje zadania
administracji świadczącej: ochrona zdrowia, kultura, oświata, bezpieczeństwo i porządek publiczny.
Zakładem publicznym jest jednostka organizacyjna, nie będąca
organem państwowym(urzędem) ani organem samorządu, która została
powołana do wykonywania zadań publicznych i jest uprawniona do
nawiązania stosunków administracyjnoprawnych, np. szkoły, przedszkola biblioteki publiczne, domy kultury, muzea, izby wytrzeźwień, zakłady
karne, zakłady pomocy społecznej. Nie kieruje się interesem majątkowym, spełnia cel społeczny.
Pojęcie T.Bigo - Zakład administracyjny to „zespół środków osobowych i materialnych należących do państwa względnie innego podmiotu administracji publicznej, a wydzielony pod względem organizacyjnym w jedną całość techniczną.”
Rys historyczny: Tworzenie zakładów publicznych spowodowane było koniecznością wyposażenia pewnych dziedzin administracji w większą sprawność techniczną i nadanie samodzielności fachowym organom zarządzającymi tymi dziedzinami.
W okresie międzywojennym używano pojęcia „zakład publiczny”.
Po wojnie zrezygnowano z „publiczny” - nie istniał podział prawa na prywatne i publiczne - i zaczęto używać terminów „ zakład prawa administracyjnego”, „zakład państwowy”, „zakład administracyjny” czy „zakład”.
Podział z.a. ze względu na rodzaj korzystania:
Z. otwarte, tj. dostępne dla każdego (muzea)
Z. o ograniczonym kręgu użytkowników tj. dostępne dla osób spełniających określone wymogi (szkoły wyższe, szpitale).
Z. zamknięte tj. takie, z których korzystanie jest dla określonych osób obowiązkowe ( zakład karny, izba wytrzeźwień)
Podział z.a. ze względu na kryterium działalności:
Z. podejmujące działalność oświatową, wychowawczą i naukową
Z. działające w zakresie kultury i sztuki.
Z. służby zdrowia i opieki społecznej
Z. służące zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Podział z.a. ze względu na formę działania :
F. dz. Stosowanych tylko do destynatariuszy (użytkowników)
F. dz. Stosowanych wobec personelu zakładu (pracowników)
F. dz. W układzie prawa powszechnego.
Destynatariusz to użytkownik zakładu, korzystający z usług świadczonych przez zakład.
Akty prawne stosowane przez organy zakładów ustalają akty prawne o utworzeniu danego zakładu i sprecyzowane zostają one w regulaminie lub statucie danego zakładu.( nie ma żadnej ogólnej ustawy określającej wszystkie z. a.) poszczególne zakłady tworzone są odrębnymi aktami prawnymi np. do szpitali odnosi się ustawa z 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej,
Do szkół ustawa z 7 września 1991r. o systemie oświaty.
Do cywilnych szkół wyższych ustawa z 27 lipca 2005 prawo o szkolnictwie wyższym.
Celem zakładu jest bezpośrednie świadczenie usług - konieczność zapewnienia zakładom możliwości wykonywania ich podstawowego zadania wymaga wyposażenia organów zakładu w prawne środki organizowania zachowania się osób poddanych ich działalności. (np. władze sanatorium nakazują kuracjuszom określone zachowanie się na terenie sanatorium)
Organy zakładu wyposażone zostały zatem w prawo nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych z użytkownikami , w zakresie podstawowej działalności zakładu. (nawet gdy za określone usługi użytkownik musi ponosić opłaty- mają one charakter świadczenia adm.- należności administracyjnej, a nie zapłaty- należności administracyjnej) . Granice władztwa zakładowego określane są celami danego zakładu.- poza te granice organy zakładu nie mogą wyjść.
Zakład publiczny jest jednością osób i rzeczy powoływany przez organ administracji publicznej bądź za ich zezwoleniem przez inne podmioty dla trwałej realizacji określonego zadania publicznego.
Przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samorządnym i samofinansującym się przedsiębiorcą mającym osobowość prawną, którą nabywają z chwilą nie utworzenia, a wpisania do KRS .
Przedsiębiorstwa różnią się od zakładów adm. Tym że:
Wszystkie przedsiębiorstwa podlegają rejestracji w KRS
Wszystkie przedsiębiorstwa z mocy prawa mają osobowość prawną co nie dotyczy zakładów( tylko nieliczne z. ją posiadają np. szkoły wyższe)
Celem przedsiębiorstwa jest przede wszystkim osiąganie zysku, a zakłady - cel niezarobkowy.
Przedsiębiorstwa powinny się samofinansować a zakłady są finansowane z budżetu państwa.
Stosunek łączący użytkownika z zakładem jest stos. Administracyjnoprawnym, natomiast stosunek łączący użytkownika przedsiębiorstwa z przedsiębiorstwem jest zawsze stosunkiem cywilnoprawnym.
Korporacja - rodzaj organizacji (społecznej), zazwyczaj posiadającej osobowość prawną, której istotnym substratem są jej członkowie (korporanci).
korporacjami prawa publicznego - np. gminy (o takiej korporacji mówimy, że jest przymusowa bo nie ma w niej swobody aktu woli członków co do rozpoczęcia lub zakończenia przynależności; do danej gminy przynależy się z mocy prawa przez sam fakt zamieszkiwania na jej terenie). Potocznie mianem korporacji określa się także samorządy zawodowe.
Korporacjami prawa cywilnego są np. stowarzyszenia, spółdzielnie, związki zawodowe.
2010-10-17 STOWARZYSZENIA
Źródła prawa : Konstytucja RP : Art. 12.Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 58.
Każdemu zapewnia się wolność zrzeszania się.
Zakazane są zrzeszenia, których cel lub działalność są sprzeczne z Konstytucją lub ustawą. O odmowie rejestracji lub zakazie działania takiego zrzeszenia orzeka sąd.
Ustawa określa rodzaje zrzeszeń podlegających sądowej rejestracji, tryb tej rejestracji oraz formy nadzoru nad tymi zrzeszeniami.
Ustawa z 7 kwietnia 1989 - prawo o stowarzyszeniach. Rozdział 1
Art. 1. 1. (2)Obywatele polscy realizują prawo zrzeszania się w stowarzyszeniach, zgodnie z przepisami Konstytucji oraz porządkiem prawnym określonym w ustawach. 2. Prawo zrzeszania się w stowarzyszeniach może podlegać ograniczeniom przewidzianym jedynie przez ustawy, niezbędnym do zapewnienia interesów bezpieczeństwa państwowego lub porządku publicznego oraz ochrony zdrowia lub moralności publicznej albo ochrony praw i wolności innych osób. Ustawa z 18 stycznia 1996 - o kulturze fizycznej Ustawa z 20 sierpnia 1997 - o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz KPC z 17 listopada 1964
Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Stowarzyszenie samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności.Stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy społecznej członków; do prowadzenia swych spraw może zatrudniać pracowników.
Prawo tworzenia stowarzyszeń przysługuje obywatelom polskim mającym pełną zdolność do czynności prawnych i niepozbawionym praw publicznych.
Małoletni w wieku od 16 do 18 lat, którzy mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych, mogą należeć do stowarzyszeń i korzystać z czynnego i biernego prawa wyborczego, z tym że w składzie zarządu stowarzyszenia większość muszą stanowić osoby o pełnej zdolności do czynności prawnych.
Małoletni poniżej 16 lat mogą, za zgodą przedstawicieli ustawowych, należeć do stowarzyszeń według zasad określonych w ich statutach, bez prawa udziału w głosowaniu na walnych zebraniach członków oraz bez korzystania z czynnego i biernego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia. Jeżeli jednak jednostka organizacyjna stowarzyszenia zrzesza wyłącznie małoletnich, mogą oni wybierać i być wybierani do władz tej jednostki.
Cudzoziemcy mający miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą zrzeszać się w stowarzyszeniach, zgodnie z przepisami obowiązującymi obywateli polskich. Cudzoziemcy niemający miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą wstępować do stowarzyszeń, których statuty przewidują taką możliwość.
Stowarzyszenia międzynarodowe mogą być tworzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej według zasad określonych w ustawie.
Nikogo nie wolno zmuszać do udziału w stowarzyszeniu lub ograniczać jego prawa do wystąpienia ze stowarzyszenia. Nikt nie może ponosić ujemnych następstw z powodu przynależności do stowarzyszenia albo pozostawania poza nim.
Przepisom ustawy nie podlegają:
1) organizacje społeczne działające na podstawie odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną,
2) kościoły i inne związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne,
3) organizacje religijne, których sytuacja prawna jest uregulowana ustawami o stosunku państwa do kościołów i innych związków wyznaniowych, działające w obrębie tych kościołów i związków,
4) komitety wyborcze utworzone w związku z wyborami do Sejmu, do Senatu, wyborem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborami do Parlamentu Europejskiego lub wyborami do organów samorządu terytorialnego,
5) partie polityczne.
Stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej.
Nadzór nad działalnością stowarzyszeń należy do:
1) wojewody właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia - w zakresie nadzoru nad działalnością stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego,
2) starosty właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia - w zakresie nadzoru nad innymi niż wymienione w pkt 1 stowarzyszeniami
- zwanych dalej "organami nadzorującymi".
Osoby w liczbie co najmniej piętnastu, pragnące założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stowarzyszenia i wybierają komitet założycielski.
Statut stowarzyszenia określa w szczególności:
1) nazwę stowarzyszenia, odróżniającą je od innych stowarzyszeń, organizacji i instytucji,
2) teren działania i siedzibę stowarzyszenia,
3) cele i sposoby ich realizacji,
4) sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków,
5) władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu oraz ich kompetencje,
6) sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności jego uchwał,
7) sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich,
8) zasady dokonywania zmian statutu,
9) sposób rozwiązania się stowarzyszenia.
Stowarzyszenie, które zamierza tworzyć terenowe jednostki organizacyjne, jest obowiązane określić w statucie strukturę organizacyjną i zasady tworzenia tych jednostek.
Osoba prawna może być jedynie wspierającym członkiem stowarzyszenia
Najwyższą władzą stowarzyszenia jest walne zebranie członków. W sprawach, w których statut nie określa właściwości władz stowarzyszenia, podejmowanie uchwał należy do walnego zebrania członków.
Organ nadzorujący ma prawo:
1) żądać dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia, w wyznaczonym terminie, odpisów uchwał walnego zebrania członków (zebrania delegatów),
2) żądać od władz stowarzyszenia niezbędnych wyjaśnień.
W razie niezastosowania się stowarzyszenia do wymagań określonych w art. 25, sąd na wniosek organu nadzorującego może nałożyć grzywnę w wysokości jednorazowo nie wyższej niż 5.000 zł. Od grzywny można zwolnić, jeżeli po jej wymierzeniu stowarzyszenie niezwłocznie zastosuje się do wymagań organu nadzorującego. Stowarzyszenie, w terminie 7 dni, może wystąpić do sądu o zwolnienie od grzywny.
W razie stwierdzenia, że działalność stowarzyszenia jest niezgodna z prawem lub narusza postanowienia statutu w sprawach, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 2, organ nadzorujący, w zależności od rodzaju i stopnia stwierdzonych nieprawidłowości, może wystąpić o ich usunięcie w określonym terminie, udzielić ostrzeżenia władzom stowarzyszenia, wystąpić do sądu o zastosowanie środka określonego w art. 29.
Sąd, na wniosek organu nadzorującego lub prokuratora, może:
1) udzielić upomnienia władzom stowarzyszenia,
2) uchylić niezgodną z prawem lub statutem uchwałę stowarzyszenia,
3) rozwiązać stowarzyszenie, jeżeli jego działalność wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie prawa albo postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia działalności zgodnej z prawem lub statutem.
2. Sąd rozpoznając wniosek, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, może na wniosek lub z własnej inicjatywy wydać zarządzenie tymczasowe o zawieszeniu w czynnościach zarządu stowarzyszenia, wyznaczając przedstawiciela do prowadzenia bieżących spraw stowarzyszenia.
3. Rozpoznając wniosek o rozwiązanie stowarzyszenia, sąd może zobowiązać władze stowarzyszenia do usunięcia nieprawidłowości w określonym terminie i zawiesić postępowanie. W razie bezskutecznego upływu terminu, sąd, na wniosek organu nadzorującego lub z własnej inicjatywy, podejmie zawieszone postępowanie.
Jeżeli stowarzyszenie nie posiada zarządu zdolnego do działań prawnych, sąd, na wniosek organu nadzorującego lub z własnej inicjatywy, ustanawia dla niego kuratora.
Kurator jest obowiązany do zwołania w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy walnego zebrania członków (zebrania delegatów) stowarzyszenia w celu wyboru zarządu. Do czasu wyboru zarządu, kurator reprezentuje stowarzyszenie w sprawach majątkowych wymagających bieżącego załatwienia. Wynagrodzenie kuratora pokrywa się z majątku stowarzyszenia.
Majątek stowarzyszenia
Majątek stowarzyszenia powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz z ofiarności publicznej.
Stowarzyszenie, z zachowaniem obowiązujących przepisów, może przyjmować darowizny, spadki i zapisy oraz korzystać z ofiarności publicznej.
Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków.
Stowarzyszenie może otrzymywać dotację według zasad określonych w odrębnych przepisach.
Stowarzyszenia zwykłe
Uproszczoną formą stowarzyszenia jest stowarzyszenie zwykłe, nie posiadające osobowości prawnej.
Osoby w liczbie co najmniej trzech, pragnące założyć stowarzyszenie zwykłe, uchwalają regulamin działalności, określając w szczególności jego nazwę, cel, teren i środki działania, siedzibę oraz przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie.
O utworzeniu stowarzyszenia zwykłego jego założyciele informują na piśmie właściwy, ze względu na przyszłą siedzibę stowarzyszenia, organ nadzorujący, podając dane, o których mowa w ust. 2.
Stowarzyszenie zwykłe nie może:
1) powoływać terenowych jednostek organizacyjnych,
2) łączyć się w związki stowarzyszeń,
3) zrzeszać osób prawnych,
4) prowadzić działalności gospodarczej,
5) przyjmować darowizn, spadków i zapisów oraz otrzymywać dotacji, a także korzystać z ofiarności publicznej.
Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na swoją działalność ze składek członkowskich.
ZASADY PROWADZENIA KRS
Zasada jawności formalnej - każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w rejestrze oraz ma prawo otrzymywać poświadczone odpisy, wyciągi i zaświadczenia;
Zasada jawności materialnej - polega na określeniu chwili, od której dane podlegające ujawnieniu w rejestrze zyskują skuteczność wobec osób trzecich.
Jest ona związana z domniemaniami prawnymi:
domniemaniem powszechnej znajomości danych wpisanych do rejestru
domniemaniem ich prawdziwości - domniemywa się, iż dane wpisane do rejestru są prawdziwe;
zasadą dobrej wiary - (zasadą wiarygodności) polegającą na tym, że osoby działające dobrej wierze mogą się powoływać na dane zamieszczone w rejestrze, nawet gdy dane te nie są zgodne ze stanem faktycznym.
Rejestr prowadzą w systemie informatycznym sądy rejonowe (sądy gospodarcze), obejmujące swoja właściwością obszar województwa lub jego część, zwane dalej „sądami rejestrowymi”.
KOMITET ZAŁOŻYCIELSKI NIE JEST ORGANEM STOWARZYSZENIA.
2010-11-14
FUNDACJA jest jednostką organizacyjną wyposażoną w osobowość prawną, utworzona z inicjatywy osób fizycznych lub prawnych do realizacji wskazanych w akcie fundacyjnym celów społecznie użytecznych, na podstawie środków z majątku fundatora. Fundator określa cele fundacji, ustala jej statut, sposób zarządzania majątkiem (zgodnie z przeznaczeniem). Z chwilą wpisu do KRS -u nabywa osobowość prawną (KRS prowadzi Minister Sprawiedliwości w formie elektronicznej)
FUNDACJA to osoba prawna typu zakładowego powstająca w wyniku oświadczenia woli fundatora (aktu publicznie prawnego) na podstawie którego przekazano majątek na realizację określonego przez fundatora celu społecznego - trwałego.
Źródła prawa:
Art. 12 K RP z 1997 r.
Ustawa z 6 kwietnia 1984r. „ O fundacjach „
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 8 maja 2001 r z późniejszymi zmianami w sprawie ramowego sprawozdania z zakresu działalności fundacji ( rozporządzenie to akt wykonawczy do ustawy)
Ustawa o KRS z 20 sierpnia 1997r która weszła w życie 01.stycznia 2001r. (Vacatio Legis - takie długie ponieważ trzeba było przygotować sądy w poszczególnych województwach- wcześniej był to 1 sąd w Warszawie)(w Lublinie sąd rejonowy wydział gospodarczy ul. Garbarska)
Fundacja => instytucja
Stowarzyszenie => korporacja
Akt fundacyjny to jednostronne oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji (określa cel i składniki majątkowe) w formie notarialnej(osoba prawna nie może spiasać testamentu) lub testamentu(także osoby fizyczne)( jeśli fundacja w przeciągu 2 lat nie zostanie wpisana do KRSu to spadek przechodzi na spadkobierców ustawowych)
Zgłoszenie wad oświadczenia woli( jeśli działaliśmy pod przymusem) 1 rok.
Rodzaje fundacji ze względu na tworzenie:
Fundacje prawa prywatnego (klasyczne) tworzone w świetle ustawy z 6 kwietnia 1984r „ o Fundacjach”.- na podstawie prawa cywilnego.
Fundacje prawa publicznego- uzyskują kapitał od państwa w celu realizowania zadań publicznych, są wyposażone w statusy, nadzorowane i tworzone przez org. Państwa, a także jednostki sam. Ter. Państwo wyposażając je w majątek wyznacza im cele działań. Powołane do życia oddzielnymi aktami prawnymi:
Fundacja polsko- niemieckie pojednanie 16 październik 1991r.
Fundacja CBOP z 20 lutego 1997r.
Fundacja Kórnicka z 18 września 2001r.” o fundacji Zakłady Kórnickie”
Fundacja Ossolineum z 25 stycznia 1995r.”o fundacji zakład narodowy imienia Ossolińskich”
Fundacje niesamodzielne regulowane przepisami KC - nie mają osobowości prawnej istnieją przy osobach prawnych - np. przy uniwersytetach, NBP
Rodzaje fundacji ze względu na adresata :
Fundacje prywatne - są w Polsce zakazane
Fundacje publiczne - dobro użyteczności publicznej
Do osób prawa publicznego zaliczmy : fundacje, zakłady, stowarzyszenia
Fundacje kościelne podlegają regulacjom szczególnym realizując cele kościelne bądź religijne. Fundacje te organizacyjnie związane z kościołem.
Fundacje komunalne realizują zadania na terenie gmin, powiatów i województw, są zarządzane przez organy samorządu terytorialnego( uchwałodawcze - rada gminy, kolegialne- sejmik i wykonawcze- wójt, burmistrz, prezydent - 1 osobowe)
Fundusze składkowe są ze zbiórek i mają cel doraźny na operację (a fundacja ma cel stały)
Fundacje odciążają państwo od realizacji niektórych jego zadań publicznych, są ulokowane w 3cim sektorze państwa jako organizacje pozarządowe
Fundacje nie mają char. Korporacyjnego (nie są stowarzyszeniami) nie posiadają członków a użytkowników- destynatariuszy
Aby fundacja mogła istnieć musi posiadać : majątek, statut, określony cel, odpowiednią strukturę i musi spełniać wolę fundatora
Utworzenie fundacji:
Akt fundacyjny
Statut
Wpis do KRSu
Ustawa „o fundacjach” z 6 kwietnia 1984r. obejmuje 20 art., w których reguluje:
Cel fundacji
Podstawy jej działania
Treść statutu
Sposób uzyskiwania osobowości prawnej
Właściwy sąd rejestracyjny
Nadzór
Likwidację ustawy
W art. 1 ustawy „Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.”
Art. 4.Fundacja działa na podstawie przepisów niniejszej ustawy i statutu.
Art. 5. Fundator ustala statut fundacji określający:
jej nazwę,
siedzibę i majątek,
cele,
zasady,
formy i zakres działalności fundacji
, skład i organizację zarządu,
sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków.
Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu,
a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji.
W Polsce istnieje ok. 5000 stowarzyszeń ; ponad 10000 fundacji
( w Lubelskim jest zarejestrowane 19 fundacji)
Fundacje zagraniczne - np. Konrada Adenauera - są albo polskie, albo działające poza granicami Polski
Z jakich części składa się KRS:
1) rejestru przedsiębiorców;
2) rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych
zakładów opieki zdrowotnej;
3) rejestru dłużników niewypłacalnych. 4). Rejestr prowadzą w systemie informatycznym sądy rejonowe (sądy
gospodarcze), obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część, zwane dalej "sądami rejestrowymi". -rejestr jest jawny -każdy ma prawo do wglądu rejestru -ogłaszany w Monitorze polskim - od chwili ogłoszenia nikt nie może powiedzieć, że nie wiedział „nieznajomość prawa szkodzi” „ czego prawo nie zabrania czynić wolno”
PODOBIEŃSTWA Fundacji a stowarzyszenia :
posiadają osobowość prawną od chwili wpisu do KRS -u
muszą posiadać organy (ST. Komisje rewizyjne, F. rada fundacji, zarząd kurator)
muszą posiadać statut
są w 3 sektorze państwa - czyli organizacja pozarządowa
RÓŻNICE fundacji a stowarzyszeń:
S. jest korporacją- zrzeszeniem osób , a F. nie ma członków
S. podstawą są członkowie, a F. podstawą jest majątek