STRATEGIE FORMUŁOWANE NA POSZCZEGÓLNYCH POZIOMACH PRZEDSIĘBIORSTWA.
Strategia na poziomie korporacji - Strategia podstawowa, najważniejsza, formułowana jako pierwsza, określa priorytety. Kształtowana przez naczelne kierownictwo, które nadzoruje działania organizacji zajmującej się więcej niż jednym rodzajem działalności gospodarczej. Dotyczy ona działań podejmowanych przez organizację jako całość i takich, które powinna ona objąć, oraz dąży do określenia roli, jaką odgrywa i jaką powinien odgrywać każdy z poszczególnych rodzajów działalności. Jakimi rodzajami działalności się zajmować, jakie są cele poszcz. działalności, jak rozdzielić zasoby, aby te cele osiągnąć, określić kształt portfela działalności.
Strategia na poziomie jednostki operacyjnej (SJB) - służy sterowaniu interesami i działaniami określonej, pojedynczej jednostki gospodarczej. Strategiczna jednostka gospodarcza (ang. Strategic Business Unit - SBU) grupuje w ramach wielogałęziowego przedsiębiorstwa wszystkie rodzaje działalności gospodarczej, zmierzające do wytworzenia określonego rodzaju wyrobu lub usług i traktuje je jako pojedynczą jednostkę operacyjną.
Strategia na poziomie funkcjonalnym - tworzy ramy dla zarządzania takimi funkcjami, jak: finanse, prace badawcze i rozwojowe, marketing, ekologia, zgodnie ze strategią jednostki operacyjnej. Strategia ta polega na określeniu, w jaki sposób dana funkcja ma być realizowane, by sprzyjała uzyskaniu pożądanej przewagi konkurencyjnej, oraz na koordynacji danej funkcji z innymi funkcjami.
STRATEGIE PRZEDSIĘBIORCZE KORPORACJI. [STONER]
strategia akcjonariuszy. Korporacja powinna maksymalizować korzyści odnoszone przez akcjonariuszy
strategia prerogatyw kierownictwa. Korporacja powinna maksymalizować korzyści odnoszone przez kierownictwo
strategia ograniczonej grupy interesariuszy. Korporacja powinna maksymalizować korzyści odnoszone przez wszystkich interesariuszy
strategia wszystkich interesariuszy. Korporacja powinna maksymalizować korzyści odnoszone przez wszystkich interesariuszy
strategia harmonii społecznej. Korporacja powinna maksymalizować harmonię społeczną
strategia Rawlsa. Korporacja powinna popierać nierówne traktowanie interesariuszy jedynie wtedy, kiedy prowadzi to do poprawy sytuacji interesariusza znajdującego się w najgorszej pozycji
strategia osobistych zamierzeń. Korporacja powinna maksymalizować możliwości realizowania przez swoich członków ich osobistych zamierzeń
RÓŻNICE MIĘDZY PLANOWANIEM STRATEGICZNYM I PLANOWANIEM OPERACYJNYM.
Cecha |
Planowanie strategiczne |
Planowanie operacyjne |
ZAKRES |
Cale przedsiębiorstwo, wiele aspektow jego funkcjonowania |
Okreslony wycinek z calej działalności przedsiębiorstwa |
CZAS |
Dlugi horyzont czasowy |
Krotkoterminowe |
UWARUNKOWANIE |
Silny wpływ uwarun. zew. i wew. |
Silniejszy wpływ uwarun. wew. |
EFEKTY |
Trudne do przewidzenia, uzyskiwane w przyszlosci |
Latwe do przewidzenia, mierzalne, odczuwalne w krotkim odstępie czasu |
ZNACZENIE |
Wazne dla calego przedsiebiorstwa |
Wazne dla danego wycinka działalności |
ZASOBY |
Wykorzystuje i koncentruje zasoby strategiczne |
Pociaga za soba wydatki na rozmaite, natychmiastowe dzialania |
DECYZJE |
Wysoki stopien kreatywności z uwagi na niepowtarzalnosc decyzji |
Rutynowe ze wzgl. na stabilność warunków i powtarzalność decyzji |
ORGANIZACJA PROCESU PLANOWANIA STRATEGICZNEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE.
PRAKTYCZNY PROCES TWORZENIA STRATEGII (STRATEGIA ZAMIERZONA, WYŁANIAJĄCA SIĘ I REALIZOWANA).
Strategia zamierzona
Strategia przemyślana
Strategia realizowana
Cechy strategii zamierzonych:
Silnie określone, a glowne elementy ukszt. przed rozpoczęciem ich tworzenia
Cele musza ulegac zmiana wraz ze zmiana warunków
Ogląd całościowy realizacji procesu
Cechy strategii wyłaniających się:
Cele finalne nie sa z gory zalozone
Tworzenie strategii jest procesem eksperymentowania
Przewaga konkurencyjna jest tworzona na bazie dotychczasowej praktyki
TYPY I SPOSOBY WDRAŻANIA STRATEGII ORAZ BARIERY W TYM PROCESIE. [JANASZ]
Typy:
Pełne wdrożenie - wdrażana jednoetapowo na calym rynku docelowym
Proba testowa - elementy strategii sa testowane przed wdrożeniem
Pilotaż - wdrożenie przebiega etapami, a kryterium wyodrębnienia etapow jest zasieg geograficzny
Wdrożenie fazowe - wdrożenie nastepuje etapami, a kryterium wyodrębnienia jest rodzaj nabywcow lub elementow strategii
Wdrożenie równoległe - nowa strategia lub jej elementy występują obok dotychczas stosowanych
Sposoby:
Rozkazodawczy
Reorganizacyjny
Kolaboracyjny (szukanie współpracowników aby wdrożenie się powiodło)
Kulturowy (dostosowanie kultury organizacyjnej oraz tworzenie elementów kultury)
Oddolny
Bariery:
Niezrozumienie wśród pracownikow konieczności zmiany strategii
Brak dostępu do informacji
Brak umiejętności realizacji pomysłów
Opieszałość w dzialaniu
Niedostepna ilość fachowego personelu
Brak srodkow finansowych
DZIAŁANIA PODEJMOWANE NA POSZCZEGÓLNYCH ETAPACH PROCESU KONTROLI.
Określenie stanu pożądanego
Ustalenie rzeczywistego stanu (zmierzenie wyniku, zastosowaniu metody)
Porównanie stanu rzeczywistego i pożądanego.
Analiza odchyleń: utrzymanie statusu QUO, dzialania korygujące odchylenie od normy, zmiana normy
FUNKCJE SPEŁNIANE PRZEZ KONTROLĘ W PRZEDSIĘBIORSTWIE.
Ochronna (zabezpieczenie przed zmniejszeniem sprawności działania w dłuższym okresie czasu, np. zła jakość wyrobów)
Kreatywna (pobudzanie i inicjowanie działań do zwiększenia….)
Informacyjna
Instruktażowa
Korygująca
CECHY JAKIMI POWINIEN CHARAKTERYZOWAĆ SIĘ SYSTEM KONTROLI.
Ścisłość. Niedokładne dane analizowane w systemie kontroli mogą spowodować podjęcie działań, które albo nie rozwiążą problemu, albo stworzą problem tam, gdzie go nie było.
Aktualność. Informacja musi być zbierana, przekazywana i oceniona szybko, aby można było podjąć działania korygujące dostatecznie wcześnie.
Obiektywizm i zrozumiałość. Informacja powinna być zrozumiała i uważana za obiektywną przez tych z niej korzystają. Im mniejsza jest subiektywność i niejednoznaczność systemu kontroli, tym większe prawdopodobieństwo, że na otrzymane informację będą reagować umiejętnie i sprawnie.
Koncentracja na strategicznych punktach kontroli. System kontroli powinien koncentrować się na tych obszarach funkcjonowania organizacji w których istnieją największe niebezpieczeństwo odchyleń od normy i odstępstwa te mogą wywołać najwięcej szkód. W ustaleniu punktów kontroli należy uwzględnić również te elementy gdzie najskuteczniej można podejmować działania korygujące.
Realizm ekonomiczny. Koszt przeprowadzenia kontroli powinien być mniejszy od korzyści z niej płynących. Najlepszym sposobem minimalizowaniu wydatków w systemie kontroli jest czynienie minimum tego, co jest konieczne.
Realizm organizacyjny. System kontroli musi być zgodny z realiami organizacyjnymi.
Koordynacja. Informacją kontrolną trzeba koordynować z tokiem pracy w organizacji. Wynika to z następujących faktów. Po pierwsze, każdy etap pracy może wpływać na powodzenie lub niepowodzenie całej organizacji. Po drugie informację kontrolną powinni otrzymywać wszystkie osóby, którym jest potrzebna.
Elastyczność. Prawie we wszystkich organizacjach instrumenty kontrolne muszą być tak elastyczne, by organizacja mogła szybko reagować na niekorzystne zmiany lub nowe możliwości.
Normatywność i operacyjność. Skuteczne systemy kontroli w przypadku wykrycia odchylenia od normy, powinny wskazywać jakie należy podjąć działania korygujące Informacje otrzymane przez osoby odpowiedzialne za podjęcie potrzebnych działań powinny mieć postać możliwą do wykorzystania w praktyce.
Akceptacja przez członków organizacji. System wtedy jest przyjęty przez organizację, kiedy wiążą się z ważnymi i akceptowanymi celami. Cele takie muszą odzwierciedlać język i czynności osób, do których się odnoszą.
POTENCJAŁ KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA.
Jest to system zasobów materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa, niezbędnych do tego, aby mogło ono funkcjonować na rynkowej arenie konkurencyjności.
ZASOBY > POTENCJAŁ KONKURENCYJNOŚCI
Nie wszystkie posiadane zasoby przedsiębiorstwo jest w stanie efektywnie wykorzystać dla kreowania konkurencyjności
ZASOBY = POTENCJAŁ KONKURENCYJNOŚCI
Przedsiębiorstwo dysponuje takimi zasobami i w takiej ilości, które sa potrzebne do konkurowania
ZASOBY < POTENCJAŁ KONKURENCYJNOŚCI
Przedsiebiorstwo dysponuje mniejszymi zasobami niż jest to konieczne do skutecznego konkurowania
ZASOBY NIEMATERIALNE PRZEDSIĘBIORSTWA. [STANKIEWICZ]
Kompetencje
Relacje
Systemy funkcjonalne
Postawy
Możliwości
KLASYFIKACJE ZASOBÓW PRZEDSIĘBIORSTWA. [STANKIEWICZ]
Klasyfikacja ze wzgl. na możliwość wejścia w ich posiadanie:
Będące z natury przedmiotu obrotu
Nie będące z natury przedmiotu obrotu
Klasyfikacja ze wzgl. na możliwość ich substytucji:
Łatwe do substytucji
Trudne lub w ogóle niepoddające się substytucji
WPŁYW TECHNOLOGII NA SYTUACJĘ STRATEGICZNĄ PRZEDSIĘBIORSTW.
Wpływ na dziedzinę działalności.
Wpływ na pozycje konkurencyjna przedsiębiorstw.
Wpływ na strukturę konkurencji
RODZAJE TECHNOLOGII I ICH CHARAKTERYSTYKA.
Podstawowe:
Szeroko rozpowszechnione w danej dziedzinie
Pojawily się już u jej zarania, dostępne
Opanowane przez wszystkich producentow
Kluczowe:
O największym wpływie na procesy konkurencji
Przesądzające o osiągnięciu przez przedsiębiorstwo sukcesu w danej dziedzinie
Silnie chronione przed konkurencja
Wyłaniające się:
Bedace w fazie rozwoju, o znacznym potencjale rozwojowym
Znajdujące sporadyczne lub uboczne zastosowanie
Mogące stac się technologiami kluczowymi
WARIANTY POZYSKANIA TECHNOLOGII.
Korzystanie z wiedzy ukrytej, nie udokumentowanej.
Wykorzystanie kapitalu intelektualnego przy niskim koszcie i ryzyku
Poprawa mobilności pracownikow
Korzystna zmiana mentalności pracownikow
Możliwość umieszczenia w nowych rozwiązaniach wczesniej wypracowanych procedur
Zwiekszenie liczby zatrudnionych w firmie, nieustannie uczących się
Szkolenia na wysokim poziomie specjalistycznym
Ponoszenie wydatkow na dokumentacje o sprawdzenie wdrażanej technologii
Korzystanie z wlasnego wewnętrznego zaplecza B+R.
Rozwoj wiedzy w firmie i jej wzmocnienie
Wyłączność na określony pomysł lub koncepcję
Wydłużenie procesu wprowadzania nowego produktu na rynek
Generowanie wyzszych kosztow od ponoszonych na zakup koncepcji na zewnątrz
Wieksze ryzyko niepowodzenia i strat
Wysokie wydatki na wyposażenie zaplecza B+R i zatrudnienie wysokowykwalifikowanego personelu
Korzystanie z kontaktow z innymi osrodkami zajmującymi się działalnością badawczo - rozwojowa i zawieranie z nimi kontraktów.
Możliwość szybkiego rozwoju
Posiadany „kapital intelektualny” zyskuje dostep do rozwiązań i pomysłów niewypracowanych samodzielnie
Skrócenie czasu wejścia na rynek z nowymi ofertami
Naśladownictwo, imitacja.
Możliwość szybkiego ulepszania produktow
Ryzyko niezrozumienia powielanego projektu
Brak dostępu do know - how
Ryzyko naruszenia cudzej własności intelektualnej oraz zasad etyki
Uzycie wlasnego zaplecza badawczo - rozwojowego do potajemnego przejecia idei, koncepcji nowych wyborow lub technologii od innych firm.
Niski koszt
Krotki termin wejścia na rynek
Możliwość ciągłego ulepszania produktu lub usługi
Ograniczenie ryzyka nie trafienia w oczekiwania odbiorców
Niemoralne i nielegalne, grożące popadnieciem w konflikt z prawem i mogące przynieść wysokie kary pieniężne
Zaniedbanie wlasnych zdolności technicznych
Obniżenie reputacji i utrata uznania klientow
Transfer technologii i jej wdrożenie.
Obniżone ryzyko ze wzgl. na wcześniejsze zastosowanie wdrażanego rozwiązania
Skrocony czas wejścia na rynek
Impuls do rozwijania wewn. Możliwości
Wysokie koszty adaptacji i ciągłego doskonalenia, jeśli w kontrakcie nie przewidziano aktualizacji i wsparcia
Kontraktowanie B+R.
Wariant bezinwestycyjny
Możliwość wystepowania na rynku z unikalnym produktem i wlasna technologia
Honorarium za wykonane prace może być wyższe od wydatkow na zakup gotowej licencji lub know - how
Trudniej niż przy posiadaniu wlasnego zaplecza o zachowanie poufności
Wymaga nakładów na edukacje personelu
WYRÓŻNIKI KULTURY ORGANIZACYJNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA. [KOŹMIŃSKI]
Zdaniem G. Hotstede'a - badacza zajmującego się elementami kultury i ich wpływem na społeczeństwo - można wyodrębnić cztery wymiary różnic kulturowych silnie wpływających na kształt kultury organizacyjnej:
1. Zasięg (dystans) władzy - różny stopień społecznej akceptacji dla nierówności posiadanej władzy, określający zasięg i charakter stosunków podporządkowania.
2. Stopień unikania niepewności - różna skłonność do ponoszenia ryzyka, różny stosunek do zmiany, różne postrzeganie przyszłości (jako zagrożenia lub szansy).
3. Indywidualizm a kolektywizm - różnice w postrzeganiu co jest głównym, najważniejszym składnikiem społeczeństwa - jednostka czy grupa.
4. Męskość a kobiecość - różnice w spostrzeganiu cech (dóbr) cenionych czy dominujących (kultury męskie - rywalizacja, konkurencja, aktywność, dobra materialne; kultury kobiece - łagodność, opiekuńczość, współczucie, współpraca, pomoc).
Najbardziej widocznym poziomem kultury są artefakty, sztuczne twory danej kultury.
Dzielą się one na:
1) artefakty językowe (język, mity, legendy),
2) artefakty behawioralne (ceremonie, rytuały),
3) artefakty fizyczne (sztuka, technologia, przedmioty materialne).
Kolejny poziom kultury organizacyjnej tworzą normy i wartości. Są trwalsze od
artefaktow i znacznie trudniej jest je „zaobserwować”. Dzielimy je na:
1) normy i wartości deklarowane,
2) normy i wartości przestrzegane.
Najgłębszym a jednocześnie najtrwalszym i najtrudniejszym do rozszyfrowania
poziomem kultury organizacyjnej są podstawowe załoŜenia kulturowe.
ZałoŜenia kulturowe dzielimy umownie w zaleŜności od tego, czego dotyczą. Ekspert
badający kulturę konkretnej organizacji stara się rozszyfrować funkcjonujące w niej
podstawowe i niekwestionowane załoŜenia, ktore odnoszą się do:
1) natury człowieka,
2) relacji międzyludzkich,
3) samej organizacji,
4) natury otoczenia,
5) relacji organizacji z otoczeniem.
UWARUNKOWANIA KSZTAŁTOWANIE SIĘ KULTURY ORGANIZACYJNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA.
Typ otoczenia
Zarowno jednostki jak i organizacje działają w otoczeniu, znajdują się w ciągłej z nim
interakcji. Kultura narodowa...
Kultura narodowa, regionalna oraz systemy wartości społeczeństwa wpływają na normy i wartości działających w danym kraju organizacji oraz ich uczestników. Wśród czynników kształtujących typ otoczenia wyróżniamy więc:
- kulturę narodową
- system wartości społeczeństwa
- system wartości społeczności regionu
- lokalny system wartości
Typ organizacji
Gdy ulegają zmianie warunki panujące na rynku...
Kultura organizacyjna jest takŜe uzaleŜniona od tego, z jaką branŜą i technologią mamy
do czynienia. Istotna jest takŜe forma własności.
- sytuacja rynkowa
- produkty i technologia
- branża
Cechy organizacji
Ogromny wpływ na kulturę ma dominujący w organizacji styl kierowania. Tam, gdzie
przewaŜa styl autokratyczny, kultura organizacyjna jest raczej skoncentrowana wokoł
takich wartości, jak dyscyplina, posłuszeństwo, lojalność. Demokratyczny styl kierowania
idzie w parze z kulturą bardziej otwartą, większą orientacją na samodzielność
pracownikow i skłonnością do brania na siebie odpowiedzialności.
- historii
- wielkości
- systemie administracji
- strukturze
Cechy uczestnikow
KaŜdy uczestnik organizacji posiada własne doświadczenia i poglądy, własne „prywatne”
normy i wartości.
Nie bez znaczenia jest struktura wiekowa pracownikow.
Na ogoł na właściwości kultury organizacyjnej wpływa takŜe struktura zatrudnienia z
podziałem na płci.
- wartości
- postawy
- wykształcenie
- płeć
- wiek
- doświadczenia z pracy
- doświadczenia życiowe
- więzi emocjonalne
Strategia nierealizowana
Strategia wyłaniająca się