Bernadeta Sierszecka
Wyprawy otwartych oczu
IIO
redakcja: Grzegorz Strzelczyk, ks.
KATOWICE - RIVERA 1999
wydanie 2
Spis treści
Spis treści
Dzień I: Niewola (Wj 2,11-15)
Kim jestem dla samego siebie
CELE:
odkrycie swego największego pro blemu, swojej ni ewoli
poznanie samego siebie
POMOCE: kartki papieru (ewentualnie małe karteczki), długopisy
PRZEBIEG
1. Prowadzący podaje uczestnikom sugestie pytań do rozważenia. Może to zrobić ustnie lub np. przygotować tabelkę.
Kiedy najbardziej czuję się sobą (czuję się "w porządku", czuję się dobrze, jest mi dobrze z samym sobą)?
Jak oceniam samego siebie? Co w sobie lubię, a czego nie?
Które z moich uczuć i emocji ciążą, przeszkadzają mi najbardziej, tak, że chciałbym, aby w ogóle nie zaistniały? Z jakimi sytuacjami z mojego życia się wiążą?
Jakie są korzenie mojego rozgoryczenia, złości, urazów?
Która cecha mojego charakteru nie podoba mi się najbardziej, bo mnie ogranicza, stwarza bariery w relacjach z innymi?
Jakie są przyczyny mojego niepokoju, rozproszeń, cierpienia? Skąd się bierze mój wewnętrzny nieporządek?
Jaki jest mój największy problem, moja podstawowa niewola?
2. Uczestnicy wypisują na kartce swoje największe problemy (lub: każdy problem na osobnej karteczce).
3. W czasie modlitwy (Namiotu Spotkania) uczestnicy przedstawiają Panu swój problem (problemy). Starają się przyjrzeć i wsłuchać w Jego reakcję, odczytać Jego postawę względem nich.
Więzy
CELE:
ukazanie grze chu jako zagrożenia dla człowieka
uświadomienie sobie własnej grzesz ności, swojego największego problemu
POMOCE (dla każdego): sznurek, kartka, długopis
PRZEBIEG
1. Każdy z uczestników zostaje skrępowany tak, by nie mógł sam uwolnić rąk.
2. W ciszy wszyscy usiłują wykonać jakąś czynność: coś przynieść, napisać, ubrać buty itp.
3. Po kilku minutach wszyscy się uwalniają, następuje dzielenie się:
Co to znaczy "być skrępowanym"?
Jak przeżywałem tę sytuację?
Jak się czułem - psychicznie i fizycznie?
Po wspólnym dzieleniu się każdy pisze - na własny użytek - co go krępuje, co zabiera mu radość, szczęście, pokój. Czy mam odwagę nazwać moje najmocniejsze więzy? Jaka niewola najbardziej mi dokucza?
WSKAZÓWKI DLA PROWADZĄCEGO
Pamiętaj, że niektórzy mogą mieć trudności z nazwaniem, określeniem i wypowiedzeniem swoich problemów (zwłaszcza w obecności innych!).
Zwróć szczególną uwagę na tych uczestników, którzy nie dzielą się (lub mają z tym duże trudności)! Postaraj się z wielką delikatnością w indywidualnej rozmowie poszukać źródeł takiej postawy (czy borykają się z jakimś problemem, co to jest...).
Zwróć uwagę na tych, którzy utrzymują, że nie mają żadnych problemów, więzów, niewoli: czy nie jest to poza, rola odgrywana nawet przed samym sobą?
Supełek
CELE:
odkrycie swoich największych problemów, niew oli
dojście do decyzji podjęcia systematycznej pracy na sobą
POMOCE (dla każdego): sznurek długości ok. 1 m
PRZEBIEG
1. W czasie Namiotu Spotkania każdy uczestnik zastanawia się:
Jak oceniam samego siebie? Co w sobie lubię, a czego nie?
Która z cech mojego charakteru nie podoba mi się najbardziej? Ja wpływa ona na moją relację z Bogiem, ze sobą, z innymi ludźmi?
Jakie z przeżyć, doświadczeń dotychczasowego życia najbardziej mi ciążą? Z którymi nie potrafię sobie poradzić?
2. Podczas rozważania każdy zawiązuje na sznurku węzły symbolizujące własne niewole (węzły mogą być duże lub małe - proporcjonalnie do problemów).
3. Sznurek z supłami można zachować aż do rozwiązania problemów lub też do sakramentu pojednania (w czasie spowiedzi można rozwiązywać poszczególne supły i wyjść z konfesjonału z prostym sznurkiem...).
Dzień II: Bóg Wybawiciel (Wj 3,1-8)
Żarliwość Boga Wyjścia
CELE:
przeżycie osobistego spotkania z Bogiem Wybawicielem
doświadczenie żarliwej miłości, troski Boga
POMOCE: kartki z wypisanymi dnia poprzedniego problemami, czyste kartki, długopisy
PRZEBIEG
1. Grupa dzieli się na pary. Uczestnicy czytają (w dwójkach) wybrany fragment Starego Testamentu i zastanawiają się nad tym, jaki jest Bóg Wyjścia, w jaki sposób objawił się On Narodowi Wybranemu. Z wybranego tekstu wypisują określenia opisujące Boże działanie (czasowniki - np. zstąpił, wybawił itd.) oraz wyrażenia, które charakteryzują Jego samego (przymiotniki czy "imiona Boga" - np. Bóg Mocny itd.).
2. Uczestnicy dzielą się w parach:
Jaki obraz Boga noszę w sobie?
Jakiego Boga spotykam w moim życiu?
Czy i jak doświadczam Jego miłości, troski, żarliwości?
Jak doświadczam Jego działania w moim życiu, w mojej historii?
3. Każdy z uczestników staje przed Panem w indywidualnej modlitwie, w której jeszcze raz powierza Mu swój największy problem-grzech-niewolę (kartka z dnia poprzedniego!):
prośba, by Pan wszedł w moją historię, by przywrócił mi wolność, radość, pokój, przejrzyste relacje z Nim, z sobą i z innymi - wszystko to, co zniszczył we mnie grzech;
milczące trwanie przed Bogiem Wybawicielem, wpatrywanie się w Niego, próba doświadczenia Jego działania, Jego miłości.
Na kartce z wypisanymi problemami można (z drugiej strony) wypisać dary, które otrzymujemy od Boga po wyjściu z danej niewoli - te, które już otrzymaliśmy i te, których otrzymania się spodziewamy lub pragniemy.
Dzień III: Bóg z nami (Wj 33,7-11)
Moje spotkanie z Emmanuelem
CELE:
dzielenie się radościami i trudnościami w przeżywaniu osobistej modlitwy (Nam iotu Spotkania)
poszukiwanie rozwiązań problemów związanych z modlitwą
POMOCE: kartki papieru, długopisy, ewentualnie mazaki
PRZEBIEG
1. Uczestnicy rozmawiają w parach:
Jak przeżywam moje spotkanie z Panem w osobistej modlitwie (Namiocie Spotkania)?
Jakie są moje największe trudności, problemy?
Co chciałbym zmienić?
2. Uczestnicy stając przed Panem na modlitwie starają się porozmawiać z Nim o samej modlitwie, o trudnościach, problemach związanych z czasem spotykania się z Nim. Modlitwa może mieć formę rachunku sumienia, w którym uczestnicy starają się uchwycić swój największy problem związany z modlitwą. Chodzi o dojście do konkretnych decyzji, do postanowienia, które pomogłoby przezwyciężyć problem. Aby jak najkonkretniej sformułować swoje postanowienie, uczestnicy mogą się posłużyć tabelką:
Cel: to, co chcę osiągnąć ................................................................................................................................................................................................................................................. |
|
Kto może mi pomóc w realizacji celu? |
Co muszę zrobić, by go osiągnąć? |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
........................................................................................................................ |
3. Po modlitwie (Namiocie Spotkania) dzielenie się w grupie:
Co mi się podobało, jakie miałem trudności?
Czego się dowiedziałem o sobie? Czego się nauczyłem?
Co mi się jeszcze nie udało?
Piramidy
CELE:
poszukiwanie rozwiązań problemów związanych z modlit wą
podjęcie systematycznej pracy nad sobą
POMOCE (dla każdego): trójkątne kartki w kształcie piramidy, długopis
PRZEBIEG
1. Każdy z uczestników zastanawia się nad tym, jakie są jego największe problemy związane z modlitwą osobistą. Następnie - według ważności - problemy te wpisuje w piramidę.
2. Dzielenie się w parach trudnościami (w oparciu o piramidy).
3. Każdy wybiera jeden z problemów, nad którym chciałby szczególnie pracować w najbliższym czasie. W nowej piramidzie umieszcza - począwszy od najłatwiejszego - działania, które musi podjąć, by zlikwidować dany problem.
List
CELE:
refleksja na przeżywaniem Namiotu Spotkania, nad związanymi z nim trudnościami, problemami
POMOCE (dla każdego): koperta, kartka, długipis
PRZEBIEG
1. Każdy z uczestników pisze list do przyjaciela, który wie o nim wszystko, a mimo to go kocha. W liście pisze o tym jak przeżywa namiot spotkania, jakie są jego największe problemy, co chciałby zmienić, jakiej pomocy oczekuje od Jezusa.
2. Uczestnicy wkładają listy do kopert, które adresują: JEZUS CHRYSTUS, na odwrocie wpisują własny adres.
3. Listy można odczytać (pod warunkiem, że nie są zbyt osobiste) - wszystkie lub jeden losowo wybrany - bez ujawniania nadawcy. Można też wymienić się nimi w parach (krótkie dzielenie się).
Dzień IV: Bóg wzywa (Wj 3,1-12; 4,1-17)
Czego chcesz ode mnie Panie?
CELE:
poszukiwanie własnego powołania
kształtowanie postawy o twartości, gotowości i oczekiwania na wezwanie Pana
POMOCE: kartki i długopisy
PRZEBIEG
1. Każdy z uczestników pisze list do przyjaciela (który może być fikcyjny), w którym przedstawia swoje wątpliwości, pytania, odkrycia, radości itd. wiążące się z następującymi kwestiami:
Jakie pragnienia kierują mną w najważniejszych momentach życia?
Dlaczego prowadzę taki tryb życia, jaki prowadzę, dlaczego mam takie, a nie inne oczekiwania?
Na ile jestem uczciwy w swoich pragnieniach? Czy nie pragnę rzeczy, których obiektywnie patrząc nie mogę osiągnąć?
Na ile to, co teraz robię lub do czego się przygotowuję (zawód, konkretna droga życiowa) jest dla mnie rzeczywiście najważniejsze? Na ile jest zgodne z Bożym planem wobec mojego życia? Na ile to z Nim "przedyskutowałem" na modlitwie? Czy nie usiłuję uchylić się przed Jego planem?
Na ile wypracowałem w sobie postawę otwartości na Bożą wolę względem mojego życia? Na ile jestem gotów przyjąć Jego projekt?
Jak rozpoznaję wolę Pana w moim życiu? Jak odkrywam swoje powołanie?
2. W osobistej modlitwie (Namiocie Spotkania) każdy z uczestników przedstawia Jezusowi napisany przez siebie list i wpatruje się w Jego reakcje, wsłuchuje w Jego odpowiedzi na postawione pytania, w Jego rozwiązania problemów i wątpliwości.
WARIANTY:
- wyjście w parach i rozmowa na temat listów;
- wymiana listów w parach;
- rozmowa w parach na podstawie pytań.
Dzień V: Bóg posyła
Wyprawa ewangelizacyjna
Jak dzielić się wiarą?
Bądź pewien swojego związku z Chrystusem. J 5,14
Bądź napełniony Duchem Świętym. Dz 1,8; 1 Kor 12,3
Módl się. Mów Bogu o ludziach do których pójdziesz, zanim będziesz im mówił o Bogu. J 17,16-11; Łk 6,12-13
Weź inicjatywę spotkania w swoje ręce. J 4,7; Dz 16,13
Skieruj rozmowę na temat Jezusa Chrystusa. J 4,10-14; Mt 16,15
Jasno przedstaw Ewangelię (4 prawa życia duchowego). Rz 10,4; Dz 8,29-38
Wyjaśnij wątpliwości i pytania.
Daj możliwość modlitwy o przyjęcie Jezusa Chrystusa. Rz 10,9
Przedstaw pewność związku z Chrystusem. 1 J 5,10-13
Umów się z osobą, z którą rozmawiałeś na następne spotkanie. Hbr 3,12-13
Dzień VI: Bóg walczy (Łk 4,1-13)
Kuszenie
CELE:
refleksja nad swoim życiem, nad sytuacjami, w których przeżywało się k uszenie
poznanie samego siebie
POMOCE: kartki i długopisy
PRZEBIEG
WERSJA I
1. Do wyboru wariant A lub B.
WARIANT A
Każdy z uczestników po przeczytaniu Ewangelii (Łk 4,1-13) pisze opowiadanie o tym, jak wyglądałoby kuszenie Pana Jezusa, gdyby miało miejsce we współczesnym świecie, w obecnej Polsce z jej konkretną sytuacją gospodarczo-społeczno-polityczną.
WARIANT B
Każdy z uczestników opisuje scenę kuszenia Pana Jezusa w pierwszej osobie, wcielając się w wybrany przedmiot, zjawisko, zwierzę (oprócz Jezusa i szatana).
2. Każdy z uczestników pisze list do Jezusa, w którym opowiada mu o swoich trudnościach, problemach, pokusach, o wszystkim tym, co przeszkadza mu w podążaniu za Nim.
3. W osobistej modlitwie (Namiocie Spotkania) uczestnicy przedstawiają Jezusowi swoje listy i wsłuchują się w odpowiedzi Jezusa, starają się przyjąć Jego rozwiązania swych trudności, problemów, Jego sposoby przezwyciężania pokus.
WERSJA II
1. Każdy z uczestników po przeczytaniu perykopy o kuszeniu wybiera jakąś występującą w niej postać, zjawisko, rzecz (za wyjątkiem Jezusa i szatana) i "wciela się" w nią.
2. Wspólne odegranie sceny kuszenia (każdy we własnej roli).
3. Dzielenie się wrażeniami:
Co uważam za najważniejsze w mojej postaci?
Co mi było najłatwiej/najtrudniej przekazać?
Z którą postacią, zjawiskiem, rzeczą mógłbym się identyfikować? Co jest mi najbliższe?
Czy (a jeśli tak, to jak) to ćwiczenie pomogło mi uswiadomić sobie moje problemy w pójściu za Panem?
4. Na zakończenie uczestnicy (indywidualnie lub wspólnie jeśli jest czas) piszą modlitwę z prośbą o pomoc w przezwyciężaniu trudności, pokus, w pracy nad sobą.
Dzień VII: Plagi (Wj 10,16-20)
Sąd nad faraonem
CELE:
poznanie samego siebie
odkrywanie swojego stosunku do grze chów, upadków, słabości
kształtowanie wrażliwości sumienia
kształtowanie postawy otwartości na pe łnienie woli Bożej
POMOCE: odpowiednie pomieszczenie, w którym można urządzić "sale sądowe"; kartki i długopisy
PRZEBIEG
1. Po przeczytaniu tekstu Wj 10,16-20 wszyscy zastanawiają się w milczeniu nad postawą faraona.
2. Uczestnicy dobierają się w pary i odgrywają scenkę sądu nad faraonem, w której jeden gra rolę jego obrońcy, drugi - oskarżyciela.
3. Każdy z uczestników stara się odpowiedzieć sobie (najlepiej notując) na następujące pytania:
Jak ja się zachowuję, kiedy coś idzie nie po mojej myśli?
Jak reaguję na Boże wezwanie do nawrócenia?
Jaki jest mój stosunek do moich własnych grzechów, słabości i wad?
W jakim stopniu zasługuję na zaufanie?
Dzień VIII: Obłok
Nie potrafię
CELE:
odkrywanie swoich słabych stron, wad, słabości
poznanie samego siebie
POMOCE: kartki i długopisy
PRZEBIEG
1. Każdy z uczestników pisze 15-20 zdań rozpoczynających się "Nie potrafię...". Zdania te mają mówić o czymś, z czego uczestnicy nie są zadowoleni, co im się w nich nie podoba, z czym nie potrafią sobie poradzić. Mogą to być problemy "wielkiej" jak i "małe"...
2. Każdy odczytuje swoje zdania i do każdego dopisuje wyjaśniający komentarz, mówiący o tym, dlaczego nie potrafi poradzić sobie z daną sprawą, dlaczego jest niezadowolony z jakiejś swojej cechy itd.
3. Uczestnicy dobierają się parami i dzielą się refleksjami:
Jak się czuję po tym ćwiczeniu?
Czego dowiedziałem się o sobie?
Z czym miałem największe problemy?
Na ile dostrzegam przyczyny swoich problemów?
Dzień IX: Baranek
Celebracja Drogi Krzyżowej
Krzyż
CELE:
pogłębiona refleksja na drogą krzyżową Jezusa
budzenie uczuć miłości i wdzięczności wobec Niego
lepsze poznanie samego siebie
POMOCE: (do wersji A, dla każdego): sznurek długości ok. 50 cm
PRZEBIEG
WERSJA A
1. W czasie Drogi Krzyżowej uczestnicy wykonują krzyż ze znalezionych gałązek, traw, kwiatów - jako symbol własnej grzeszności, która sprowokowała krzyż Jezusa.
WERSJA B
W drogę każdy zabiera kamień i niesie go w milczeniu jako symbol własnych grzechów, niewoli, słabości.
2. Na zakończenie krzyż lub kamień każdy składa pod krzyżem Jezusa, ofiarowując Mu swoje słabości i prosząc by je przyjął i uzdrowił.
Dzień X: Pascha
Co wynika z mojego chrztu?
CELE:
odkrywanie miejsca c hrztu w moim życiu
kształtowanie postawy gotowości do odpowiedzi na dar życia
POMOCE: kartki i długopisy
PRZEBIEG
1. Każdy z uczestników pisze list do kapłana, który go ochrzcił, poruszając w nim następujące tematy:
Jakie jest miejsce chrztu w mojej świadomości?
Jaki moment mojego życia był decydujący dla mojego bycia świadomym chrześcijaninem?
W którym momencie mojego życia Bóg stanął na szczycie mojej hierarchii wartości? Co jest w moim życiu następstwem tego momentu?
W którym momencie (momentach) mojego życia doświadczyłem szczególnie tego, że Jezus jest Panem mojego życia? Jak zareagowałem na to doświadczenie Jego obecności? Jaka była moja odpowiedź?
Na ile czuję się odpowiedzialny za ciągłe poszukiwanie Boga w moim życiu? Na ile wsłuchuję się i odpowiadam na Jego wezwania?
Co chciałbym (mógłbym) zrobić, by kształtować w sobie postawę gotowości do przyjmowania Jego planu wobec mego życia?
Witraż
CELE:
pogłębienie świadomości roli chrztu we własnym życiu
odkrywanie momentów szczególnej obecności Boga w życiu
POMOCE (dla każdego): czarny papier (karton), gładka kolorowa bibuła, klej, nożyczki, tekst liturgii chrztu
PRZEBIEG
WERSJA A
1. Każdy z uczestników rozważa tekst liturgi chrzcielnej (zwłaszcza samej formuły chrztu), starając sobie uświadomić, że jest dzieckiem Bożym i że Bóg ma dla niego wspaniały plan.
2. Aby pogłębić i utrwalić tę świadomość każdy wykonuje kolorowy witraż (zakładkę, herb) w kształcie krzyża.
3. W ramiona krzyża każdy wpisuje (wrysowuje) to, co Bóg mógł mówić do niego w momencie chrztu, kiedy wzywał ich po imieniu. W środku wpisuje własne imię.
WERSJA B
1. Każdy z uczestników wykonuje witraż (zakładkę, herb).
2. W każde z okienek witraża wpisuje (wrysowuje) jakiś element szczególnie istotny dla pogłębienia świadomości chrztu, dla bycia świadomym swej godności chrześcijaninem. W środku umieszcza sakramentalną formułę chrztu.
Dzień XI: Zwycięstwo
Celebracja Sakramentu Pojednania
Dzień XII: Manna (Łk 24,13-33)
CELE:
odkrycie momentów szczególnej obecności i działania Boga w moim życiu
POMOCE: kartki i długopisy
W drodze do Emmaus
PRZEBIEG
1. Każdy z uczestników pisze "kartkę z pamiętnika" wczuwając się w jednego z uczniów Jezusa spisującego swoje przeżycia po spotkaniu z Nim w drodze do Emaus.
2. Krótkie dzielenie się wrażeniami:
Co dało mi to ćwiczenie?
Czego dowiedziałem się o sobie?
3. Rozmowa w parach na temat "mojej drogi do Emaus":
Kiedy szczególnie odkryłem obecność Jezusa jako Pana mojego życia?
Kiedy szczególnie doświadczyłem Bożej obecności, miłości, żarliwości, troski względem mnie?
Jaki moment uważam za decydujący dla rozwoju mojej relacji z Panem?
Panie, zostań z nami
PRZEBIEG
1. Uczestnicy dobierają się w pary i rozmawiają na temat swojego doświadczenia obecności Boga w modlitwie:
Czym jest dla mnie modlitwa, jakie miejsce zajmuje w moim życiu?
Ile poświęcam jej czasu, energii, zainteresowania?
Jakie są moje trudności w uświadamianiu sobie i przeżywaniu Bożej obecności na modlitwie?
Jakie są moje najważniejsze doświadczenia wyniesione z modlitwy?
Kiedy najpełniej doświadczam żywego, pełnego spotkania z Panem na modlitwie?
Symbol przymierza
CELE:
uświadomienie sobie momentów szczególnej obecności Boga w życiu
POMOCE (dla każdego): kartka, długopis, kredki, nożyczki, klej, karton itd. według uznania
PRZEBIEG
1. Uczestnicy mają za zadanie dokończyć zdania (nie zastanawiając się zbyt długo, liczą się spontaniczne skojarzenia!):
Jestem szczęśliwy...
Bóg w moim życiu uobecnia się w...
Bóg troszczył się o mnie najbardziej wtedy gdy...
Wiem, że On mnie kocha bo...
Myślę, że zawsze jest przy mnie gdyż...
Modlitwa jest dla mnie...
Znakiem Jego obecności jest dla mnie...
2. Na koniec każdy wykonuje ( rysuje, wycina, maluje itp.) swój osobisty SYMBOL PRZYMIERZA Z BOGIEM.
Dzień XIII: Przymierze
Dzień Wspólnoty Oazy Wielkiej
Dzień XIV: Ziemia obiecana
CELE:
przygotowanie się do podjęcia decyzji realizacji Przymierza z Bogiem poprzez przyjęcie "Drogowskazów Nowego Człowieka"
refleksja nad treścią "Drogowskazów"
POMOCE: teksty "Drogowskazów Nowego Człowieka", kartki i długopisy
Wierzę
PRZEBIEG
Każdy z uczestników pisze swoje wyznanie wiary w oparciu o "Drogowskazy". Każdy akapit wyznania zaczyna się od "Wierzę" i dotyczy jednego Drogowskazu, np. Wierzę, że Jezus Chrystus jest dla mnie jedyną drogą do Ojca...
Zobowiązanie
PRZEBIEG
Każdy z uczestników pisze swoją modlitwę zawierzenia się Panu w oparciu o tekst "Drogowskazów" (wykorzystując zawarte w nich sformułowania).
Dzień XV: Droga przez pustynię
Dzielenie się świadectwami
Spis ćwiczeń
Kim jestem dla samego siebie
Indeks tematyczny
chrzest 12, 13
dar
życia 12
doświadczenie
miłości Boga 5, 15
droga krzyżowa 12
grzech 3, 10
grzeszność 3
krzyż 12
modlitwa 6, 7
Namiot Spotkania 6, 7
niewola 3, 4
otwartość 8, 10
pokusa 9
powołanie 8
poznanie
siebie 3, 9, 10, 11, 12
praca nad sobą 4, 7
problem 3, 4, 7
spotkanie z Bogiem 5, 13, 15
sumienie 10
2
17