Wyklad II - higiena 97-2003


Wykład II

Etapy badania epidemiologicznego

TYPY BADAŃ EPIDEMIOLOGICZNYCH

Badania obserwacyjne:

Badania eksperymentalne (badania interwencyjne):

Badanie obserwacyjne (observational study) - Badanie, w którym biernie obserwuje sie grupę wybrana z populacji , nie mając wpływu na to, na jakie osoby w grupie działa rozważany czynnik.

BADANIA OPISOWE - analizy ją aktualny stan zdrowia populacji dzięki:

BADANIA ANALITYCZNE - oceniają czynniki lub warunki wpływające na rozwój choroby albo mające z nią związek:

TYPY EPIDEMIOLOGICZNYCH BADAŃ ANALITYCZNYCH

Badanie przekrojowe

Badanie przekrojowe (jednostką badania jest pojedynczy człowiek - zbierane są dane indywidualne, zbierane następnie i zwykle interpretowane jako dane grupowe):

Zalety:

Wady:

Przykład : porównanie częstości przewlekłego zapalenia oskrzeli w dwóch grupach pracowników.

Badanie kohortowe (kohort study) - Badanie służące określeniu zależności między ekspozycja na określony czynnik ryzyka a obserwowanymi efektami zdrowotnymi.

Wybrana grupa osób (kohorta) jest eksponowana na działanie analizowanego czynnika przez pewien czas, a druga - nie.

Badanie prospektywne (prospective study) - Badanie, które przeprowadza się przed wystąpieniem określonego efektu końcowego, np. badanie zapadalności na raka płuc wśród palaczy.

Randomizowane badania kontrolne są zawsze badaniami prospektywnymi.

Badanie kohortowo - prospektywne (jednostką badania jest pojedynczy człowiek - zbierane są dane indywidualne, zestawiane następnie i zwykle interpretowane jako dane grupowe).

Zalety:

Wady:

Przykład:

Obserwacja mężczyzn rozpoczynających pracę w zawodzie piekarza przed zatrudnieniem, coroczne badania spirometryczne w celu określenia zapadalności na astmę oskrzelową. Analogiczna procedura w grupie kontrolnej.

Badanie prospektywne:

Zalety:

Wady:

Badanie retrospektywne (retrospective study) - Badanie, w którym efekt końcowy wystąpił przed rozpoczęciem badania np. wpływ palenia tytoniu na wystąpienie raka płuc wśród osób ze stwierdzona już chorobą.

Badania kliniczno - kontrolne są na ogół retrospektywne.

POSTĘPOWANIE W BADANIU RETROSPEKTYWNYM

1.

Wybór

Przypadki

Kontrola

2.

Pomiar ekspozycji w przeszłości

ekspozycja (+)

a

b

ekspozycja (-)

c

d

ogółem

a + c

b + d

3.

Porównanie proporcji eksponowanych w grupach

a / a + c

b / b + d

POSTĘPOWANIE W BADANIU PROSPEKTYWNYM

1.

Wybór

Narażeni

Nie narażeni

2.

Pomiar stanu zdrowia obu grup

Nowe zachorowania

a

b

Zdrowi

c

d

Ogółem

a + c

b + d

3.

Porównanie proporcji chorych w obu grupach

a / a + c

b / b + d

Badania ekologiczne:

Badania przekrojowe:

Typy badań obserwacyjnych

Jednostka badania

Typ badania

Inna nazwa

populacja

ekologiczne

statyczne

osoby

przekrojowe

chorobowości

osoby

kliniczno - kontrolne

porównawcze badania przypadków(case-control study, case-referent study)

osoby

kohortowe

długofalowe (follow up), prospektywne



Badanie eksperymentalne (experimental study):

BADANIA EKSPERYMENTALNE - służą weryfikacji hipotez dotyczących skuteczności podejmowanych działań leczniczych lub profilaktycznych.

Istotą tych badań jest losowe wyodrębnienie i porównanie 2 grup:

Grupa eksperymentalna - losowa dobrana część populacji eksperymentalnej narażona na lub poddana działaniu badanego czynnika.

Grupa kontrolna - losowo dobrana część populacji eksperymentalnej nie poddana działaniu badanego czynnika (otrzymująca standardowe leczenie lub placebo). Służy do porównania z grupą eksperymentalną.

Randomizacja - czyli losowy dobór badanych z populacji oznacza, że każdy członek danej populacji posiada jednakową szansę dostania się do grupa badanej. W rezultacie skład i istotne cechy grupy badanej odzwierciedlają skład i istotne cechy populacji, z której pochodzi grupa badana (grupa badana jest grupą reprezentatywną).

Testowanie hipotezy

Metody doboru populacji do badań:

POPULACJA BADANA

Charakterystyka:

Liczebność:

Metody doboru populacji do badań

DOBÓR PRZYPADKOWY

DOBÓR CELOWY

  • Losowanie

  • Metoda reprezentatywna

  • Dobór przypadkowy

  • Badania przesiewowe

  • Wybór celowy do grupy badanej

  • Matching do grupy kontrolnej

Wybór typu badania epidemiologicznego

PRZYDATNE

NIEPRZYDATNE

Rzadko występująca choroba

Kliniczno - kontrolne (5)

Ekologiczne (4)

Przekrojowe

Kohortowe

Rzadka przyczyna

(czynnik ryzyka)

Kohotrowe (5)

Ekologiczne (2)

Przekrojowe

Kliniczno - kontrolne

Jedna przyczyna - wiele efektów

Kohortowe (5)

Przekrojowe (2)

Ekologiczne (1)

Kliniczno - kontrolne

Badanie zależności czasowych

Kohortowe (5)

Ekologiczne (2)

Kliniczno - kontrolne

Przekrojowe

Bezpośredni pomiar zapadalności

Kohortowe (5)

Kliniczno - kontrolne (1)

Ekologiczne

Przekrojowe

Długi okres utajenia

Kliniczno - kontrolne (3)

Kohortowe

Przekrojowe

Ekologiczne

Wybór analizowanych parametrów:

Pomiar natężenia:

Bezpośredni pomiar narażenia na czynniki środowiskowe

Pomiar występowania choroby lub jej skutków

Rozpatrywanie choroby w badaniu epidemiologicznym

Weryfikacja statystyczna wyniku badania

Rodzaje pytań stosowanych w wywiadzie / ankiecie:

Ile papierosów dziennie palisz?

  1. < 10 szt.

  2. 10 - 20 szt.

  3. > 20 szt.

Czy palisz papierosy?

  1. Tak

  2. Nie

Każde pytanie powinno być jasno sformułowane i nie można sugerować odpowiedzi!!!

Czy kiedykolwiek byłeś hispitalizowany??

???

Czy kiedykolwiek byłeś w szpitalu??

Tak, w odwiedziny u chorej cioci.

Czy kiedykolwiek leżałeś w szpitalu??

Tak, kiedy się urodziłem.

Czy kiedykolwiek leżałeś w szpitalu z powodu choroby??

Błąd przypadkowy - błąd przypadkowy jest różnokierunkową różnicą pomiędzy wartością rzeczywistą zmiennej a wartością przez nas aktualnie mierzona. Wynika ona przede wszystkim z niedoskonałości metod pomiarowych i polega na przybieraniu przez wartości zmierzone poziomów wyższych lub niższych od wartości rzeczywistej.

Błąd systematyczny - błąd ten jest jednokierunkową różnicą między wartością rzeczywistą zmiennej a wartością aktualnie mierzoną. Wynika on z zastosowania nie tylko błędnej metody pomiarowej ale również z niewłaściwego protokołu badawczego i polega on na przyjmowaniu przez wartości zmierzone poziomów albo stale wyższych albo stale niższych od wartości rzeczywistej.

Błąd losowy

Błąd informacji

Błąd selekcji - błąd ten dotyczy sytuacji gdy wybrana próba nie jest reprezentatywna dla populacji badanej w kategoriach cech zdrowotnych lub narażenia.

Efekt Zdrowego Pracownika

CO TO JEST??

CO TO ZNACZY?

Czynniki zakłócające:

Pułapka ekologiczna polega na niezgodna z rzeczywistością interpretacją zależności pomiędzy narażeniem a stanem zdrowia.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kopia Wykład 6 folie (word 97-2003), Studia - Gospodarka Przestrzenna UEP, I stopień, III semestr, F
Kopia Wykład 6 folie (word 97-2003), Studia - Gospodarka Przestrzenna UEP, I stopień, III semestr, F
Wykłady od PODZIAŁU nieruchomości (97 2003)
II i I kolo- niekompletne word 97-2003, Budownictwo
Pedagogika przedszkolna office 97-2003, Pedagogika II rok
Prawo Cywilne wyklad (Word 97-2003) 8.10.2009, prawo cywilne(13)
II wykład wersja na office 2003
odpady czas 1 - przepisane 97-2003, higiena środowiska komunalnego
Makro i mikro wyklad dla posiadaczy starszego Power Point a, Makro i mikroekonomia wyk ad 1 (PP 97 2
Kolokwium Marketing 2 czerwca(97-2003), PB-materiały, semestr II, Marketing
Wykłady od PODZIAŁU nieruchomości (97-2003)
WYKŁAD REHABILITACJA PACJENTÓW PO ZABIEGACH KARDIOCHIRURGICZNYCH 97 2003
wykladVII stratyfikacja 97 2003 z internetu
Technologia spawania stali wysokostopowych 97 2003

więcej podobnych podstron