WENTYLATORY LUTNIOWE
Wentylatory lutniowe pneumatyczne
Wentylatory lutniowe znajdują przede wszystkim zastosowanie do przewietrzania wyrobisk udostępniających i przygotowawczych w kopalniach podziemnych. Niektóre rozwiązania konstrukcyjne zezwalają na zastosowanie wentylatorów w polach metanowych wszystkich kategorii. Należą do nich między innymi wentylatory pneumatyczne.
Produkowane obecnie wentylatory pneumatyczne typu WLP-402 i WLP602 są wentylatorami osiowymi jednostopniowymi o układzie wirnik-kierownica. Każdy wentylator napędzany jest turbiną stanowiącą integralną część wentylatora, zasilaną powietrzem sprężonym.
Rys. 7.41. Charakterystyka wentylatora WLP-602
Wentylatory WLP mogą być stosowane w polach metanowych I, II, III i IV kategorii zarówno do pracy ssącej, jak tłoczącej. Odpowiednie symbole typu wentylatora oznaczają: W - wentylator osiowy, L - lutniowy do przewietrzania miejscowego, P - z napędem pneumatycznym, 4 lub 6 - średnica lutni w dcm, 02 - numer kolejnego wariantu konstrukcyjnego.
Przykład charakterystyki wentylatora pneumatycznego WLP-602 pokazano na rys. 7.41. Podstawowe dane techniczne wentylatorów pneumatycznych pokazano w tabl. 7.3.
Wentylatory lutniowe elektryczne
Wentylatory lutniowe elektryczne służą do lokalnego przewietrzania wyrobisk górniczych. Możliwość przewietrzania w polach metanowych zależy od konstrukcji wentylatora.
Wentylatory elektryczne napędzane są silnikami elektrycznymi stanowiącymi ich integralną część. Wentylatory typu WLE-A służą przede wszystkim do przewietrzania ssącego ślepych wyrobisk górniczych w polach I kategorii zagrożenia metanowego oraz do przewietrzania tłoczącego w polach I, II, III i IV kategorii zagrożenia metanowego. Wentylatory typu WLE-B służą do przewietrzania wyrobisk górniczych w polach I, II, III i IV kategorii zagrożenia metanowego i mogą być stosowane do pracy ssącej i tłoczącej.
Odpowiednie symbole oznaczają: W - wentylator, L - lutniowy, E - elektryczny, A lub B zakres pracy w wyrobiskach o określonych kategoriach zagrożenia metanowego, cyfry 4, 6 itd. - średnice lutni w dm, cyfry 00, 0l, 02 itd. - kolejny wariant konstrukcyjny, cyfra łamana przez 1 - wentylator jednostopniowy.
Na przykład WLE-603 A/1 oznacza wentylator lutniowy elektryczny do wentylacji ssącej w polach I kategorii i wentylacji tłoczącej w polach I, II, III i IV kategorii zagrożenia metanowego przystosowany do lutni o średnicy 600 mm, jednostopniowy, kolejna trzecia wersja konstrukcyjna.
W typoszeregu wentylatorów WLE-A produkowane są: jednostopniowe WLE-503A/1 i WLE-603A/1 oraz dwustopniowe, przeciwbieżne WLE-503A i WLE-603A.
W typoszeregu wentylatorów WLE-B produkowane są: WLE-603B i WLE-1003B. Są to wentylatory wysokodepresyjne o układzie przeciwbieżnym, tj. mające dwa wirniki o kierunkach obrotów przeciwnych względem siebie. Wirniki napędzane są oddzielnymi silnikami elektrycznymi w obudowie ognioszczelnej.
Przykład charakterystyki wentylatora WLE-1003B pokazano na rys. 7.42. Podstawowe dane techniczne wentylatorów lutniowych elektrycznych podano w tabl. 7.3.
Rys. 7.42. Charakterystyka wentylatora WLE-1003B
Tablica 7.3. Podstawowe parametry techniczne wentylatorów lutniowych
Typ wentylatora |
Wydajność |
Spiętrzenie całkowite |
Sprawność zespołu |
Sprawność wentylatora |
Średnica lutni |
Moc silnika napędowego |
|
m3/s |
Pa |
% |
% |
mm |
kW |
WLE-503A/1 |
3,0 |
1766 |
0,65 |
0,75 |
500 |
7,5 |
WLE-503A |
3,0 |
2943 |
0,66 |
0,76 |
500 |
2 x7,5 |
WLE-603A |
5,0 |
3924 |
0,67 |
0,74 |
600 |
2x18,5 |
WLE-603A/1 |
5,0 |
2060 |
0,66 |
0,73 |
600 |
18,5 |
WLE-603B |
5,0 |
3924 |
0,67 |
0,74 |
600 |
2x18,5 |
WLE-1003B |
10,8 |
4419 |
0,69 |
0,75 |
800 (1000) |
2x37,0 |
WLP-402 |
4,1 |
2158 |
0,28 |
- |
400 |
|
|
|
|
|
|
500 |
- |
|
|
|
|
|
600 |
|
WLP-602 |
6,8 |
2550 |
0,30 |
- |
600 |
|
|
|
|
|
|
800 |
|
WLEP-602 |
5,5* |
1471* |
0,52* |
0,58* |
600 |
18,5* |
WLEP-602 |
5,7 |
1569 |
0,24 |
0,58 |
600 |
- |
Uwaga: Wszystkie typy i wielkości lutniociągów dostosowane są do zabudowy lutni tłumikowych.
* Dotyczy wentylatora WLEP-602 z napędem elektrycznym.
Wentylatory lutniowe elektryczno-pneumatyczne
Wentylatory typu WLEP (wentylator lutniowy elektryczno-pneumatyczny) służą przede wszystkim do przewietrzania ślepych wyrobisk górniczych w polach metanowych kopalń I, II, III i IV kategorii zagrożenia metanowego i mogą być stosowane do wentylacji ssącej lub tłoczącej. Wentylatory te mają podwójny napęd. Zasadniczy napęd stanowią silniki elektryczne. Turbina pneumatyczna włączana jest tylko okresowo, gdy wyłącznik zasilania elektrycznego połączony z metanomierzem przerwie dopływ energii do zagrożonego oddziału lub pola. Do samoczynnego przełączania napędu służy zawór elektryczno-pneumatyczny typu ZEPO-50B, zamocowany do króćca wentylatora. Gdy stężenie metanu w powietrzu przekroczy dopuszczalną zawartość, metanomierz daje impuls do wyłącznika KWSOI, który wyłącza silnik elektryczny i włącza dopływ powietrza sprężonego do turbiny. To samo dzieje się w przypadku zaniku napięcia w sieci elektrycznej.
Wentylatory WLEP są wentylatorami osiowymi, jednostopniowymi o układzie wirnik-kierownica. Wirnik o konstrukcji spawanej ma zamocowane łapki turbiny pneumatycznej i osadzony jest na końcówce wału silnika elektrycznego. Obecnie produkowany jest jeden typ tych wentylatorów oznaczony WLEP-602.
Na rys. 7.43a, b podano charakterystykę tego wentylatora, a podstawowe dane techniczne ujęto w tabl. 7.3. Wentylatory lutniowe wszystkich typów mogą być wyposażone w tłumiki hałasu, obniżające natężenie hałasu poniżej 90 dBA.
Rys. 43. Charakterystyka wentylatora WLEP--602
a - z napędem pneumatycznym, b - z napędem elektrycznym
1