gdzie znajduje się stolica promocji zdrowia
amerykańska definicja promocji zdrowia
Definicja amerykańska:
Promocja zdrowia jest połączeniem działań edukacyjnych oraz różnego rodzaju wsparcia: środowiskowego, społecznego, politycznego, ekonomicznego i prawnego, sprzyjających zdrowiu.
program miast
prekursor promocji - Kanada
Krajem, który należy uznać za prekursora działań z zakresu promocji zdrowia jest Kanada.
Ałma Ata - pojawiło się po raz pierwszy określenie promocji zdrowia
Ałma Ata - 1977 r.
I Międzynarodowa Konferencja
Fundamentalne znaczenie dla rozwoju promocji zdrowia miała I Międzynarodowa Konferencja Promocji Zdrowia w Ottawie w 1986 r. Spowodowała, że w ciągu kilku lat oprócz ruchu na rzecz zdrowia rozwinęła się nowa dziedzina nauki - promocja zdrowia.
cele strategiczne z Ottawy
Karta Ottawska - 1986 r.:
I Międzynarodowa Konferencja Promocji Zdrowia w Ottawie - określono pięć celów strategicznych promocji zdrowia:
1) budowanie polityki zdrowia publicznego
2) tworzenie środowisk wspierających
3) rozwój umiejętności indywidualnych
4) wzmacnianie działań społecznych
5) reorientacja systemu opieki zdrowotnej
gdzie znajduje się Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia
cele promocji zdrowia
Celem promocji zdrowia jest pomnażanie rezerw i potencjału zdrowotnego ludzi.
trzeci wymiar promocji zdrowia - co to oznaczało
Trzeci wymiar PZ (lata 90-te)
zaczęto doceniać znaczenie docierania do konkretnych osób i grup poprzez siedliska i sektory w których żyją np. miasta, szkoły, zoz-y, miejsca pracy
Zdrowie 21
„Zdrowie 21” - przyjęty przez Europejski Komitet Regionalny WHO na XXI wiek
WHO określa promocję zdrowia jako...
WHO oraz UE określają obecnie promocję zdrowia jako:
- jednolity proces działań zmierzających do poprawy i utrzymania ludzkiego zdrowia, który składa się z trzech ściśle związanych ze sobą elementów:
Edukacji zdrowotnej
Zapobiegania chorobom (profilaktyki)
Ochrony zdrowia
co to jest edukacja zdrowotna
To trwały stan uczenia się, który umożliwia ludziom indywidualnie oraz grupie społecznej, podejmowanie dobrowolnych decyzji w zakresie modyfikowania zachowania i zmiany warunków środowiskowych w sposób, który przyczynia się do wzmocnienia zdrowia.
co jest szersze edukacja czy wychowanie zdrowotne
Edukacja zdrowotna - jest pojęciem szerszym od pojęcia wychowanie zdrowotne, gdyż dotyczy nie tylko podmiotu wychowania (ludzi) ale również środowiska w którym oni żyją i tworzą.
profilaktyka wtórna
Profilaktyka wtórna - polega na powstrzymywaniu możliwości powstawania i rozwoju choroby poprzez wczesne wykrywanie i diagnozowanie oraz natychmiastowe i skuteczne leczenie.
koncepcja zdrowia według Antonovskiego
Salutogenetyczna koncepcja zdrowia wg Antonovsky'ego:
„Nikt nie jest całkowicie zdrowy, ani całkowicie chory”
W życiu człowieka istnieje kontinuum, jakby linia ciągła rozpięta pomiędzy zdrowiem a chorobą i każdy znajduje się w jakimś punkcie tego kontinuum.
Zasadniczym czynnikiem, wg Antonovsky'ego, sprzyjającym zdrowiu jest poczucie koherencji (spoistości, spójności, zgodności myśli, sądów).
poczucie koherencji
Poczucie koherencji to poczucie pewności, że:
A) bodźce, które docierają do człowieka w ciągu życia (ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego) są przewidywalne i dają się wyjaśnić
B) człowiek dysponuje zasobami „obronnymi”, które pozwalają sprostać wymaganiom stawianym przez te bodźce
C) wymagania stanowią wyzwanie, które warte jest zaangażowania i podjęcia działania.
stres jako czynnik ... lecz powinien być opanowany
Stress jako czynnik stanowiący zagrożenie dla zdrowia:
Nie jest on szkodliwy dla zdrowia w każdej postaci, dlatego nie powinien być przedmiotem zwalczania lecz powinien być opanowywany.
stres jako zagrożenie zdrowia (4 podane czynniki)
Model interakcyjny radzenia sobie ze stresem wyróżnia trzy kategorie:
1. Styl - radzenia sobie ze stresem, to trwała osobowościowa dyspozycja jednostki do określonego zmagania się z różnymi sytuacjami stresowymi
2. Strategia - radzenia sobie ze stresem, to poznawcze i behawioralne wysiłki, jakie jednostka podejmuje w konkretnej sytuacji stresowej.
3. Proces - radzenia sobie ze stresem, to ciąg zmieniających się w czasie strategii, związanych ze zmianami cech sytuacji i zmianami stanu psychofizycznego jednostki.
wskaźnik rozwoju społecznego opiera się na .....
Wskaźnik Rozwoju Społecznego (Human Development Index - HDI):
Opiera się na ocenie:
- podziału dochodów,
- pomiarze długości ludzkiego życia
- poziomie osiągnięć edukacyjnych
4 okresy dzieciństwa (wiek 20-44 co zawarte)
wiek reprodukcyjny (20 - 44 lata):
Nieplanowana ciąża (często jako wynik przemocy), zagrożenie poronieniem, komplikacje ciążowe, choroby przenoszone drogą płciową, AIDS
¾ zgonów z powodu urazów dotyczy mężczyzn (slajd 68)
co to jest geriatria
Geriatria (medycyna starości) - to gałąź medycyny ogólnej zajmująca się klinicznymi, prewencyjnymi, leczniczymi i społecznymi aspektami zdrowia ludzi w wieku podeszłym, starczym i sędziwym.
do wtórnej profilaktyki geriatrycznej należy...
Do wtórnej profilaktyki geriatrycznej należy - zapobieganie utracie sprawności po przebytych chorobach.
Ma ono przywrócić człowiekowi staremu:
- wydolność
- sprawność
- niezależność
elementy zdrowia subiektywnego
Elementy zdrowia subiektywnego:
Należą do nich:
- poczucie zdrowia (pozytywnego)
- rezerwa zdrowia (pozytywnego)
- poczucie niedoboru zdrowia (pozytywnego)
- poczucie choroby, i/lub
- poczucie niepełnosprawności
Doznania te mogą oddziaływać na siebie w różnym stopniu i różnym czasie.
poczucie zdrowia (przez profesjonalistów)
ocena subiektywna od czego zależy
Obiektywna i subiektywna ocena rezerwy zdrowia nie jest pewna.
Ocena subiektywna będzie zależna od:
wieku osoby
poziomu wykształcenia
inteligencji,
doświadczenia itp.
nowe kompleksy miary obciążają zdrowie....
czynniki wczesnej monitorowane
co to DALY
Disability Adjusted Life Years
- utracona długość życia skorygowana niepełnosprawnością - jest wskaźnikiem służącym do pomiaru obciążenia chorobami w badanej populacji.
Łączy w sobie:
długość życia i
obniżenie się jakości życia związanego z niepełnosprawnością i inwalidztwem
siedziba Stowarzyszenia Zdrowe Miasta
Siedziba Stowarzyszenia mieści się w Łodzi.
któraś faza ze zdrowych Miast
Kolejne fazy w programie trwają po pięć lat:
Faza I obejmowała lata 1988 - 1992. Uczestniczyło w niej 35 miast europejskich.
Nie było wśród nich miast polskich.
Celem tego etapu programu było wprowadzenie nowych zasad pracy na rzecz zdrowia w miastach i stworzenie struktur umożliwiających współpracę międzysektorową.
Celem II fazy programu Zdrowe Miasta realizowanej w latach 1993 - 1997, było tworzenie lokalnej polityki zdrowia publicznego i zintegrowanego planowania w zakresie zdrowia.
Uczestniczyło w niej 39 miast, w tym 4 miasta polskie:
- Białystok, Łódź, Poznań i Toruń.
W trakcie III fazy programu w latach 1998 - 2002 miasta przygotowywały zintegrowane plany działań na rzecz zdrowia uwzględniające międzynarodowe strategie w tym zakresie:
Zdrowie 21 oraz Lokalną Agendę 21.
Aktualnie uczestniczą w niej 42 miasta, w tym Łódź, jako jedyne miasto polskie.
O członkostwo w Europejskiej Sieci Zdrowych Miast ubiegały się również Toruń i Poznań.
W III fazie programu - Światowa Organizacja Zdrowia zacieśniła współpracę i poświeciła więcej uwagi narodowym sieciom Zdrowych Miast.
Doceniła ich szerokie oddziaływanie i możliwość dotarcia z programem do różnych miast i gmin, również takich, gdzie nie trafiają bezpośrednio programy międzynarodowe.
Obszary działań Zdrowych Miast w IV fazie programu obejmują:
inwestowanie w umacnianie zdrowia - oparte na współpracy międzysektorowej, zrównoważonym rozwoju i uwzględniające różne determinanty zdrowia,
realizacja zadań priorytetowych dla WHO, tj:
• planowanie przestrzenne sprzyjające zdrowiu,
• ocena zdrowotnych skutków realizowanych działań (Health Impact Assessment),
• zdrowie osób w wieku starszym.
główne cele Europejskiej Sieci Zdrowych Miast
Głównymi celami Europejskiej Sieci Zdrowych Miast Światowej Organizacji Zdrowia są:
- propagowanie lokalnych strategii oraz działań na rzecz zdrowia i zrównoważonego rozwoju,
- ułatwienie dostępu wszystkich krajów Europy do Europejskiej Sieci Zdrowych Miast,
- wspieranie współpracy i kontaktów roboczych pomiędzy Zdrowymi Miastami w Europie i innych regionach świata,
- wzmocnienie pozycji programu Zdrowe Miasta w poszczególnych krajach,
- pełnienie aktywnej roli w umacnianiu zdrowia poprzez tworzenie międzynarodowego lobby na rzecz zdrowia,
- tworzenie dobrych, sprawdzonych modeli działań prozdrowotnych i promowanie ich w Zdrowych Miastach Europy.
definicja edukacji zdrowotnej
To trwały stan uczenia się, który umożliwia ludziom indywidualnie oraz grupie społecznej, podejmowanie dobrowolnych decyzji w zakresie modyfikowania zachowania i zmiany warunków środowiskowych w sposób, który przyczynia się do wzmocnienia zdrowia.
finansowanie działań promocji zdrowia
Rozwijanie działalności w dziedzinie promocji zdrowia wymaga odpowiedniego finansowania, zwłaszcza takie dziedziny aktywności jak:
- edukacja zdrowotna - względnie mało kosztowna,
- zapobieganie chorobom, szczególnie tym nowopowstałym - kosztowne,
- kształtowanie polityki zdrowotnej - odpowiadającej stale zmieniającym się uwarunkowaniom zdrowia - kosztowne.
Wg polskiej polityki zdrowotnej to właśnie państwo jest odpowiedzialne za stworzenie takich warunków, aby jednostka miała możliwość realizowania zadań związanych z pozyskiwaniem i utrzymaniem zdrowia.
finansowanie programów edukacyjnych
zadania własne (powiat, gmina, minister)
Art. 7. 1. Do zadań własnych gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności:
1) opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy;
2) przekazywanie powiatowi informacji o realizowanych programach zdrowotnych;
3) inicjowanie i udział w wytyczaniu kierunków przedsięwzięć lokalnych zmierzających do zaznajamiania mieszkańców z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia oraz ich skutkami;
4) podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy.
Art. 8. Do zadań własnych (…) realizowanych przez powiat należy w szczególności:
1) opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców powiatu - po konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami;
2) przekazywanie marszałkowi województwa informacji o realizowanych na terenie powiatu programach zdrowotnych;
3) inicjowanie, wspomaganie i monitorowanie działań lokalnej wspólnoty samorządowej w zakresie promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej prowadzonych na terenie powiatu;
4) pobudzanie działań na rzecz indywidualnej i zbiorowej odpowiedzialności za zdrowie i na rzecz ochrony zdrowia;
5) podejmowanie innych działań wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych.
Art. 11. 1. Do zadań ministra właściwego do spraw zdrowia (…) należy w szczególności:
1) prowadzenie oraz współuczestniczenie w prowadzeniu edukacji w zakresie zapobiegania i rozwiązywania problemów związanych z negatywnym wpływem na zdrowie czynników środowiskowych i społecznych;
3) opracowywanie i finansowanie oraz ocena efektów programów zdrowotnych, a także nadzór nad ich realizacją;
świadczeniobiorcy zapewnia się i finansuje ze środków publicznych....
Art. 15. 2. Świadczeniobiorcy zapewnia się i finansuje ze środków publicznych na zasadach i w zakresie określonych w ustawie:
- świadczenia na rzecz zachowania zdrowia, zapobiegania chorobom i wczesnego wykrywania chorób, w tym obowiązkowe szczepienia ochronne;
4