1. Gdzie znajduje się stolica promocji zdrowia? - tu chodzi chyba o Łódź

2. Amerykańska definicja promocji zdrowia - Promocja zdrowia jest połączeniem działań edukacyjnych oraz różnego rodzaju wsparcia: środowiskowego, społecznego, politycznego, ekonomicznego i prawnego, sprzyjających zdrowiu

3. Program zdrowe miasta - został wprowadzony przez Światową Organizację Zdrowia w roku 1988 i ma za zadanie realizację na poziome lokalnym strategii Zdrowie dla Wszystkich.

Główne cele programu to:

- podniesienie rangi zagadnień zdrowia w miastach,

- wspieranie rozwoju kompleksowych strategii i planów w zakresie promocji zdrowia, oraz

- promowanie współpracy pomiędzy miastami w Europie.

Do Polski Program Zdrowych Miast trafił na początku lat 90. W 1991 roku powstała Polska Sieć Zdrowych Miast.

Dwa lata później Sieć przekształciła się w Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich.

Siedziba Stowarzyszenia mieści się w Łodzi.

4. Prekursor promocji zdrowia - uznaje się Kanadę

5. Ałma Ata 1977 - pojawiło się po raz pierwszy określenie promocji zdrowia

6. I Międzynarodowa Konferencja - Ottawa 1986

7. Cele strategiczne I Międzynarodowej Konferencji Promocji Zdrowia z Ottawy:

1)      budowanie polityki zdrowia publicznego

2)      tworzenie środowisk wspierających

3)      rozwój umiejętności indywidualnych

4)      wzmacnianie działań społecznych

5)      reorientacja systemu opieki zdrowotnej

8. Gdzie znajduje się Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia - Regionalne Biuro Światowej Organizacji Zdrowia w Kopenhaga

9. Cele promocji zdrowia - jest poprawa zdrowia społeczeństw lokalnych przez organizowanie działań opartych na: obronie środowisk wspierających zdrowie i zdrowotną politykę społeczną, umożliwianiu społeczeństwom lokalnym i jednostkom uzyskania ich pełnego potencjału zdrowotnego, mediacji na rzecz zdrowia w środowisku zróżnicowanych interesów

10. Trzeci wymiar promocji zdrowia - co to oznaczało - Trzeci wymiar PZ (lata 90-te) zaczęto doceniać znaczenie docierania do konkretnych osób i grup poprzez siedliska i sektory w których żyją np. miasta, szkoły, zoz-y, miejsca pracy

11. Zdrowie 21 - „Zdrowie 21” - przyjęty przez Europejski Komitet Regionalny WHO na XXI wiek

12. WHO określa promocję zdrowia jako... WHO oraz UE określają obecnie promocję zdrowia jako: - jednolity proces działań zmierzających do poprawy i utrzymania ludzkiego zdrowia, który składa się z trzech ściśle związanych ze sobą elementów:

-Edukacji zdrowotnej

-Zapobiegania chorobom (profilaktyki)

-Ochrony zdrowia

13. Co to jest edukacja zdrowotna - To trwały stan uczenia się, który umożliwia ludziom indywidualnie oraz grupie społecznej, podejmowanie dobrowolnych decyzji w zakresie modyfikowania zachowania i zmiany warunków środowiskowych w sposób, który przyczynia się do wzmocnienia zdrowia.

Tradycyjna edukacja zdrowotna dostarczała wiedzy, dążyła do zmiany postaw oraz zachowań.

Nowe podejście - polega nie tylko na dostarczaniu wiedzy, ale także na uczestniczeniu we wspólnym działaniu, dwukierunkowym porozumiewaniu się oraz na podkreśleniu znaczenia czynników: społecznych, ekonomicznych, fizycznych i politycznych, których podstawą jest dokonywanie wolnego wyboru.

14. co jest szersze edukacja czy wychowanie zdrowotne - Edukacja zdrowotna - jest pojęciem szerszym od pojęcia wychowanie zdrowotne, gdyż dotyczy nie tylko podmiotu wychowania (ludzi) ale również środowiska w którym oni żyją i tworzą.

15. Profilaktyka wtórna - polega na powstrzymywaniu możliwości powstawania i rozwoju choroby poprzez wczesne wykrywanie i diagnozowanie oraz natychmiastowe i skuteczne leczenie.

16. Koncepcja zdrowia według Antonovskiego - Salutogenetyczna koncepcja zdrowia wg Antonovsky'ego: „Nikt nie jest całkowicie zdrowy, ani całkowicie chory”

W życiu człowieka istnieje kontinuum, jakby linia ciągła rozpięta pomiędzy zdrowiem a chorobą i każdy znajduje się w jakimś punkcie tego kontinuum. Zasadniczym czynnikiem, wg Antonovsky'ego, sprzyjającym zdrowiu jest poczucie koherencji (spoistości, spójności, zgodności myśli, sądów).

17. Poczucie koherencji - to poczucie pewności, że:

A) bodźce, które docierają do człowieka w ciągu życia (ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego) są przewidywalne i dają się wyjaśnić

B) człowiek dysponuje zasobami „obronnymi”, które pozwalają sprostać wymaganiom stawianym przez te bodźce

C) wymagania stanowią wyzwanie, które warte jest zaangażowania i podjęcia działania.

18. Stres jako czynnik... lecz powinien być opanowany - Stress jako czynnik stanowiący zagrożenie dla zdrowia: Nie jest on szkodliwy dla zdrowia w każdej postaci, dlatego nie powinien być przedmiotem zwalczania lecz powinien być opanowywany.

19. Stres jako zagrożenie zdrowia (4 podane czynniki) - ??

20. Wskaźnik rozwoju społecznego opiera się na.....

Wskaźnik Rozwoju Społecznego (Human Development Index - HDI):

Opiera się na ocenie:

-podziału dochodów,

-pomiarze długości ludzkiego życia

-poziomie osiągnięć edukacyjnych

21. 4 okresy dzieciństwa (wiek 20-44 co zawarte)

K - wiek reprodukcyjny (20 - 44 lata):Nieplanowana ciąża (często jako wynik przemocy), zagrożenie poronieniem, komplikacje ciążowe, choroby przenoszone drogą płciową, AIDS

M - wiek reprodukcyjny (20 - 44 lata): nowotwory narządów płciowych, choroby ukł. sercowo-naczyniowego, wypadki, urazy i zatrucia (samobójstwa), uzależnienia, HIV/AIDS

22. ¾ zgonów z powodu urazów dotyczy mężczyzn

- W wieku 15 - 24 lata wypadki, samobójstwa i urazy doznane w wyniku przemocy.

23. Co to jest geriatria - Geriatria (medycyna starości) - to gałąź medycyny ogólnej zajmująca się klinicznymi, prewencyjnymi, leczniczymi i społecznymi aspektami zdrowia ludzi w wieku podeszłym, starczym i sędziwym.

24. Do wtórnej profilaktyki geriatrycznej należy...

Do wtórnej profilaktyki geriatrycznej należy - zapobieganie utracie sprawności po przebytych chorobach. Ma ono przywrócić człowiekowi staremu: wydolność, sprawność, niezależność

25. Elementy zdrowia subiektywnego:

- poczucie zdrowia (pozytywnego)

- rezerwa zdrowia (pozytywnego)

- poczucie niedoboru zdrowia (pozytywnego)

- poczucie choroby, i/lub

- poczucie niepełnosprawności

26. Poczucie zdrowia (przez profesjonalistów) - Poczucie zdrowia
    (dobre samopoczucie): Najbardziej przekonująco oceniane jest przez samego człowieka (subiektywnie). Ocena obiektywna samopoczucia (zewnętrzna) jest miarodajna tylko wtedy, jeśli jest oparta na odpowiednich normach określonych na podstawie badań i obserwacji przeprowadzonych na:

- odpowiednio dużym materiale, w

- odpowiednio długim czasie,

- przez profesjonalistów.

27. Ocena subiektywna, od czego zależy - Obiektywna i subiektywna ocena rezerwy zdrowia nie jest pewna.

Ocena subiektywna będzie zależna od:

- wieku osoby

- poziom wykształcenia

- inteligencja

- świadczenia itp.

28. Nowe kompleksy miary obciążają zdrowie....

WHO i Bank Światowy w celu oceny globalnego obciążenia chorobami opracowały i rozwinęły wskaźniki wyrażające:

- utratę lat życia skorygowanych niepełnosprawnością (DALY),

- długość życia korygowaną jakością (QALY)

- jakość życia związaną ze zdrowiem i chorobą (HRQL).

29. Czynniki wczesnej monitorowane

Są to wskaźniki, które łączą w sobie czynniki wcześniej monitorowane i oceniane oddzielnie, takie jak:

- umieralność,

- niepełnosprawność,

- jakość życia,

- długość życia

- a także niektóre czynniki sprawcze takie jak np. wykształcenie.

30. Co to DALY - utratę lat życia skorygowanych niepełnosprawnością (DALY),

Disability Adjusted Life Years

- utracona długość życia skorygowana niepełnosprawnością - jest wskaźnikiem służącym do pomiaru obciążenia chorobami w badanej populacji.

Łączy w sobie: ługość życia i bniżenie się jakości życia związanego z niepełnosprawnością i inwalidztwem

Koncepcję DALY opracowali: CH. Murray oraz A. Lopez.

DALY jest wskaźnikiem przydatnym do identyfikacji głównych przyczyn obciążenia chorobami i alokacji środków na zwalczanie tych przyczyn.

Pozwala na ocenę skuteczności podejmowanych działań w procesie monitorowania zmian w obciążeniu chorobami

Jeden DALY = utrata jednego roku życia w zdrowiu.

Może ona być wynikiem przedwczesnej umieralności lub obecnością inwalidztwa.

Wg badań przeprowadzonych przez WHO w 1990 r.:

Przyczyną 66% utraconych lat była przedwczesna umieralność,

Przyczyną 34% utraconych lat było różnego rodzaju inwalidztwo

31. Siedziba Stowarzyszenia Zdrowe Miasta - Siedziba Stowarzyszenia mieści się w Łodzi (ale to w Polsce).

32. Któraś faza ze Zrowych Miast -

Proces tworzenia programu ZM można podzielić na trzy fazy:

1. Etap przygotowań

Cały projekt wg rekomendacji WHO, powinien obejmować łącznie 20 kroków a etap przygotowań zawiera następujące kroki:

1) powstanie grupy wsparcia,

2) pogłębienie wiedzy na temat idei ZM

3) poznanie potrzeb i możliwości miasta,

4) uzyskanie wsparcia finansowego,

5) zlokalizowanie miejsca prowadzenia, działalności w hierarchii urzędu miasta,

6) przygotowanie propozycji działań,

7) uzyskanie aprobaty rady miejskiej

2. Etap organizowania działań

Składa się z następujących kroków:

8) ustanowienia zespołu kierującego,

9) analiza środowiska projektu,

10) zdefiniowanie zadań,

11) utworzenie biura,

12) planowanie strategii działania

13) rozbudowanie zasięgu projektu,

14) ustanowienie mechanizmów rozliczania działań projektu.

III. Etap podejmowania działań.

Obejmuje następujące kroki:

15) zwiększenie świadomości zdrowotnej,

16) wspieranie planowania strategicznego,

17) mobilizowanie działań międzysektorowych

18) zachęcanie społeczności lokalnej do uczestnictwa w pracach projektu,

19) promowanie innowacji,

20)ochronę polityki zdrowia publicznego.

33. Główne cele Europejskiej Sieci Zdrowych Miast - Główne cele programu to:

- podniesienie rangi zagadnień zdrowia w miastach,

- wspieranie rozwoju kompleksowych strategii i planów w zakresie promocji zdrowia,

- promowanie współpracy pomiędzy miastami w Europie.

34. Finansowanie działań promocji zdrowia -

Podstawowe źródła finansowania działań promocji zdrowia są wskazane w:

- w. ustawach samorządowych (dot. gmin, powiatów i województw),

- ustawie Narodowym Programie Zdrowia

- ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

- Dyrektywach i decyzjach Unii Europejskiej

W ostatnich latach finansowanie programów z zakresu promocji zdrowia pochodziło głównie ze środków NFZ, Ministerstwa Zdrowia oraz coraz częściej z samorządów gminnych i powiatowych.

W finansowanie niektórych programów edukacyjnych włączają się niekiedy firmy farmaceutyczne.

35. Finansowanie programów edukacyjnych

Finansowanie programów promocji zdrowia w EU:

Decyzja Nr 645/96/WE - dotycząca promocji zdrowia, informacji, edukacji i szkolenia - finansowanie w wysokości 35 mln ECU

Decyzja Nr 1 400/97/WE - monitorowanie zdrowia - 13,8 mln ECU

Decyzja Nr 1295/1999/WE - choroby rzadkie - 6,5 mln ECU

Decyzja Nr 1296/1999/WE - choroby związane z zanieczyszczeniem - 3,9 mln ECU

36. Zadania własne (powiat, gmina, minister) - Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Do zadań ministra właściwego do spraw zdrowia (…) należy w szczególności:

1) prowadzenie oraz współuczestniczenie w prowadzeniu edukacji w zakresie zapobiegania i rozwiązywania problemów związanych z negatywnym wpływem na zdrowie czynników środowiskowych i społecznych;

3) opracowywanie i finansowanie oraz ocena efektów programów zdrowotnych, a także nadzór nad ich realizacją;

Do zadań własnych gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności:

1) opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy;

2) przekazywanie powiatowi informacji o realizowanych programach zdrowotnych;

3) inicjowanie i udział w wytyczaniu kierunków przedsięwzięć lokalnych zmierzających do zaznajamiania mieszkańców z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia oraz ich skutkami;

4) podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy.

Do zadań własnych (…) realizowanych przez powiat należy w szczególności:

1) opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców powiatu - po konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami;

2) przekazywanie marszałkowi województwa informacji o realizowanych na terenie powiatu programach zdrowotnych;

3) inicjowanie, wspomaganie i monitorowanie działań lokalnej wspólnoty samorządowej w zakresie promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej prowadzonych na terenie powiatu;

4) pobudzanie działań na rzecz indywidualnej i zbiorowej odpowiedzialności za zdrowie i na rzecz ochrony zdrowia;

5) podejmowanie innych działań wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych.

37. świadczeniobiorcy zapewnia się i finansuje ze środków publicznych....

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Art. 15. 1. Świadczeniobiorcy mają, na zasadach określonych w ustawie, prawo do świadczeń opieki zdrowotnej, których celem jest zachowanie zdrowia, zapobieganie chorobom i urazom, wczesne wykrywanie chorób, leczenie, pielęgnacja oraz zapobieganie niepełnosprawności i jej ograniczanie.

Art. 15. 2. Świadczeniobiorcy zapewnia się i finansuje ze środków publicznych na zasadach i w zakresie określonych w ustawie:

2) świadczenia na rzecz zachowania zdrowia, zapobiegania chorobom i wczesnego wykrywania chorób, w tym obowiązkowe szczepienia ochronne;

---