JĘZYK POLSKI
Tematy prac kontrolnych
uzupełniający plan nauczania
Klasa
IV szkoły podstawowej
/wg programu zatwierdzonego przez Ministra Edukacji Narodowej
decyzją Nr DKW-4014-45/99/.
Warszawa 2004
Program nauczania języka polskiego w szkole podstawowej (klasy IV - VI)
Autorzy: Jadwiga Kowalikowa, Maria Madejowa, Teresa Chabińska, Bronisław Maj.
Program dopuszczony do użytku szkolnego przez MEN na podstawie recenzji prof. dr hab. Haliny Wiśniewskiej i dr hab. Urszuli Żydek - Bednarczuk.
Numer w zestawie DKW - 4014 - 45/99
Wydawnictwo „Nowa Era”.
Podręczniki:
1. M. Nagajowa „Słowo za słowem”. Podręcznik do kształcenia literackiego, kulturowego i językowego dla klasy IV szkoły podstawowej. WSiP, Warszawa.
2. M. Nagajowa „Słowo za słowem”. Zeszyt ćwiczeń dla klasy IV szkoły podstawowej. WSiP, Warszawa.
3. J. Branicki, H. Chołuj, J. Częścik, M. Czop, L. Szczukowska „W krainie słowa”. Podręcznik do kształcenia językowego dla klasy IV szkoły podstawowej (część 1. i 2.). Wydawnictwo „Harmonia”, Gdańsk.
Tematyka lektur:
Bóg i człowiek.
Miłość w życiu człowieka.
Człowiek i natura.
Człowiek wśród ludzi.
Tradycje, obyczaje, zwyczaje.
Historia i ojczyzna.
Lektury
(dwa duże teksty do wyboru)
Baśnie: J.Ch. Andersen, np. „Dziewczynka z zapałkami“
Bracia Grimm, np. „Czerwony Kapturek”
„Baśnie polskie” (opr. J. Porazińska, wybór)
Legendy: „Smok wawelski”, „Lajkonik”, „Zaklęci rycerze”, „Złota kaczka”, „Wars i Sawa” i inne legendy
Opowiadania : Sempe′ i Gościnny „Rekreacje Mikołajka”,
„Mikołajek i inne chłopaki"
T. Jansson „Opowiadania z Doliny Muminków,
„Pamiętniki Tatusia Muminka”
Z. Kossak- Szczucka „Na paryskim bruku”
Sat-Okh „Biały Mustang”
E. Amicis „Serce”
Powieści: J. Brzechwa „Akademia Pana Kleksa”
M. Krüger „Ucho, dynia, sto dwadzieścia pięć”
A. Lindgren „Dzieci z Bullerbyn”
C. Collodi „Pinokio”
A. Domańska „Historia żółtej ciżemki”
Poezja: Kolędy (wybór)
Poezja ludowa, np. A. Zacharowa - Wnękowa, M.Zientara - Malewska
J. Kochanowski fraszki, np. „Na lipę”, „Na Konrata”
A. Mickiewicz „Pani Twardowska”, „Powrót taty”, „Pan Tadeusz” (fragmenty: Inwokacja, Sad, Ogród, Zachód)
J. Słowacki „W pamiętniku Zofii Bobrówny”
J. Tuwim, np. „Lokomotywa”, „Ptasie radio”, „Figielek”, ”Ptak”
J. Brzechwa „Pchła Szachrajka”, „Tańcowała igła z nitką”
J. Twardowski „Patyki i patyczki”, „Niebieski zeszyt”
Przysłowia: polskie i innych narodów
Kształcenie literackie i kulturowe
Jestem odbiorcą - słucham, oglądam, czytam
Uważne słuchanie różnorodnych wypowiedzi - rozumienie pojęcia nadawcy i odbiorcy.
Rozróżnianie intencji wypowiedzi (informacja, pytanie, polecenie, prośba, zaproszenie, życzenie).
Rozumienie funkcji wypowiedzi: informacyjna, ekspresywna, impresywna, kontaktowa (bez nazywania).
Słuchanie wypowiedzi kolegów i nauczycieli, przestrzeganie zasad kulturalnej rozmowy.
Krytyczny odbiór słuchowiska radiowego; zrozumienie treści i uświadomienie swoistości języka (słowo, dźwięk, muzyka). Rodzaje audycji radiowych: informujące i rozrywkowe.
Krytyczny odbiór audycji telewizyjnych i filmów:
- odróżnianie fikcji literackiej od rzeczywistości,
- uświadomienie charakterystycznych środków wyrazu (film lalkowy, rysunkowy, aktorski, animowany),
- gatunki filmu: baśń filmowa, film przygodowy, historyczny, seriale itd.,
- oglądanie i słuchanie filmu ze zrozumieniem treści, swoistości języka, walorów artystycznych i przesłania moralnego,
- elementy świata przedstawionego w filmie: bohater filmowy, zdarzenia tworzące akcję, sceneria.
Krytyczne i świadome odbieranie przedstawienia teatralnego:
- poznanie pojęć związanych z teatrem (aktor, scena, kulisy, widownia, kurtyna, inscenizacja, reżyser, dekoracja, scenograf, kostium itd.),
- kreowanie postaci za pomocą środków i znaków teatralnych,
- czytanie z podziałem na role, próby oddania charakteru postaci.
Głośne czytanie tekstów z poprawną artykulacją, zastosowanie akcentów logicznych, niwelowanie błędów wymowy.
Ciche czytanie ze zrozumieniem:
- wyodrębnianie postaci i zdarzeń,
- odtwarzanie przebiegu zdarzeń,
- wyszukiwanie odpowiedzi na pytania,
- zwracanie uwagi na odsyłacze znajdujące się przy tekstach.
Reagowanie na niezrozumiałe wyrazy i zwroty poprzez zadawanie pytań.
Oglądanie oraz próba interpretacji dzieł sztuki, ich reprodukcji a także ilustracji związanych z lekturą.
Świadome i krytyczne odbieranie reklam wyrażonych środkami różnych mediów (prasowa, radiowa, telewizyjna, w formie plakatu, planszy, transparentu itd.).
Czytanie czasopism i komiksów ze zrozumieniem ich treści, zwracanie uwagi na pełnione funkcje, odrębności gatunkowe i walory artystyczne:
- pisma dziecięce,
- periodyki: dziennik, tygodnik, miesięcznik,
- działy w czasopiśmie.
Rozumienie prostych instrukcji i dokładne wykonywanie poleceń według wskazówek.
Przyswajanie terminów z zakresu wiedzy o literaturze: bohater, narrator, czas i miejsce akcji, przebieg zdarzeń.
Rozumienie dosłownego, przenośnego i symbolicznego znaczenia tekstu literackiego.
Dostrzeganie różnic między językiem literackim, potocznym i gwarowym na płaszczyźnie fonetycznej i słownikowej.
Wyodrębnianie w tekście opowiadania, opisu i dialogu.
Dostrzeganie odmienności języka poezji, rozumienie różnic między utworem poetyckim a prozatorskim.
Wyodrębnianie i nazywanie głównych cech utworu poetyckiego (wers, zwrotka, refren, rym, rytm, osoba mówiąca w wierszu). Elementy gwarowe w języku poezji ludowej.
Wyodrębnianie cech baśni: fantastyka, nieokreślony czas i miejsce zdarzeń, ożywienie i personifikacja, kontrast dobra i zła, pouczający charakter.
Wyodrębnianie cech legendy: elementy prawdziwe i fantastyczne świata przedstawionego; legenda a rzeczywistość historyczna.
Wyodrębnianie cech opowiadania i powieści: bohater jako siła sprawcza akcji, zdarzenia tworzące akcję, nadawca - narrator.
Jestem twórcą - mówię i piszę
Komunikowanie się w sytuacjach codziennych: powitanie, przedstawianie się, pożegnanie, przeprosiny, prośba, życzenie.
Precyzyjne odpowiedzi na pytania (zamknięcie myśli w zdaniu), udzielanie krótkich informacji, instrukcji, wskazówek.
Wyrażanie własnego zdania na dany temat, popieranie wypowiedzi argumentami.
Opowiadanie o sobie, swoich zainteresowaniach, rodzinie, tradycjach rodzinnych, szkole, miejscowości, regionie.
Opisywanie przedmiotów, ludzi, krajobrazów, nazywanie własnych uczuć, przeżyć, wrażeń, doznań.
Opisywanie dzieła literackiego i jego elementów:
- rozpoznawanie elementów dzieła literackiego i ich roli,
- opisywanie świata przedstawionego (realistycznego i fantastycznego),
- opisywanie wyglądu zewnętrznego bohatera literackiego,
- opowiadanie o zdarzeniach tworzących akcję utworu,
- rozpoznawanie i wskazywanie cech baśni, legendy, opowiadania, noweli, powieści.
Opisywanie utworu ze zwróceniem uwagi na jego wartości, przesłanie moralne (dobro - nagroda, zło - kara).
Opisywanie utworu poetyckiego ze zwróceniem uwagi na poznane elementy budowy: wers, zwrotka, refren, rym, rytm.
Opisywanie kolędy i piosenki z wyodrębnieniem i wskazaniem ich cech.
Wyróżnianie i wskazywanie w utworze elementów gwarowych oraz określanie ich roli.
Bogacenie słownictwa - wyrazy bliskoznaczne, przeciwstawne i pokrewne, frazeologizmy, przysłowia, powiedzenia.
Wygłaszanie z pamięci tekstów poetyckich z właściwą intonacją i artykulacją.
Przeprowadzanie luźnej rozmowy na dowolny temat.
Stosowanie ćwiczeń kompozycyjnych i stylistycznych.
Troska o estetykę pisma i prawidłowe rozmieszczenie zapisu (tytuł, akapit, marginesy, trójdzielna kompozycja …).
Ustne formułowanie prostych form użytkowych: podziękowania, prośby, przeprosin, życzenia, przedstawienia się, zapytania, zaproszenia, z uwzględnieniem takich środków, jak: dziękuję za …, pragnę wyjaśnić …, proszę o …, czy mogę … .
Redagowanie poprawnych, kilkuzdaniowych wypowiedzi związanych z życiem codziennym lub lekturą.
Układanie planu odtwórczego jako formy porządkującej utwór oraz planu własnej wypowiedzi.
Pisanie opowiadań (odtwórczych i twórczych) według zasad obowiązujących przy tworzeniu opowiadań ustnych. Zwracanie uwagi na zastępowanie czasownika „być” innymi słowami. Uświadomienie różnic między językiem mówionym a pisanym.
Redagowanie opisów przedmiotów, postaci rzeczywistych i literackich, krajobrazów.
Pisanie listu do różnych odbiorców z zachowaniem wszystkich elementów kompozycji: nagłówka, marginesu, akapitu, zakończenia … . Zwracanie uwagi na poprawną pisownię zwrotów grzecznościowych.
Sporządzanie notatek (wypowiedzi ciągłe, plany, tabele …) z pomocą nauczyciela na temat lektury, szkolnej imprezy, wycieczki, przedstawienia teatralnego lub filmu.
Tworzenie prostych, krótkich tekstów informacyjnych do gazetki szkolnej oraz prostych komiksów.
Nauka o języku
Fonetyka i ortografia
Rozpoznawanie i wskazywanie głosek, samogłosek i spółgłosek.
Pisownia wyrazów ze spółgłoskami miękkimi.
Wymowa samogłosek ą, ę oraz spółgłosek i grup spółgłoskowych.
Różnica między głoską a literą. Rozbieżności między mową a pismem.
Obserwacja różnic między pisownią a wymową spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych.
Kolejność liter w alfabecie. Praca ze słownikiem ortograficznym.
Podział wyrazu na sylaby. Dzielenie wyrazów przy przenoszeniu.
Poprawna artykulacja głosek i ich grup.
Poprawne akcentowanie wyrazów.
Wymawianie zdań z poprawna intonacją.
Pisownia wyrazów z ”ó”, „u”, „rz”, „ż”, „h” i „ch”.
Pisownia wyrazów z „ą”, „ę”, „on”, „en”, „om”, „on”.
Pisownia „nie” z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami.
Stosowanie wielkich liter w imionach i nazwiskach, nazwach świąt, nazwach geograficznych, w tytułach utworów literackich, w listach.
Stosowanie poprawnego zapisu w obrębie zdania pojedynczego (wielka litera, kropka, przecinek, znak wykrzyknienia, znak zapytania).
Interpunkcja w zapisie dialogu.
Odmienne i nieodmienne części mowy. Kategorie fleksyjne.
Obserwacja w tekście wyrazów odmieniających się i nieodmieniających się. Zwracanie uwagi na ich funkcje znaczeniowe.
Rozpoznawanie części mowy w tekście (czasownika, rzeczownika, przymiotnika, zaimka osobowego, przysłówka, przyimka i spójnika w zdaniu pojedynczym).
Czasownik - liczba pojedyncza i mnoga, czas przeszły, teraźniejszy i przyszły, rodzaje. Nieosobowe formy czasownika.
Zaimki osobowe: ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one.
Rzeczownik - żywotny, nieżywotny, osobowy i nieosobowy, pospolity i własny. Odmiana rzeczownika przez przypadki i liczby. Rodzaj rzeczownika. Podział na temat i końcówkę.
Przymiotnik jako określenie rzeczownika. Rozróżnianie przypadków, liczb i rodzajów.
Przysłówek odprzymiotnikowy jako określenie czasownika (czynności).
Przyimek - nieodmienna część mowy, wskazująca na relacje przestrzenne i czasowe.
Spójnik w zdaniu pojedynczym.
Poprawne pod względem ortograficznym pisanie wyrażeń przyimkowych i stosowanie przecinka przed niektórymi spójnikami.
Słownictwo. Związki znaczeniowe między wyrazami. Budowa słowotwórcza wyrazu.
Wyrazy pokrewne, bliskoznaczne i wieloznaczne.
Zwracanie uwagi na wyrazy o podobnej strukturze, w których można wydzielić część powtarzającą się i część nową, np.: kot - kotek - koteczek.
Rodzina wyrazów.
Składnia.
Dostrzeganie i rozumienie funkcji podmiotu i orzeczenia.
Rozpoznawanie grupy podmiotu i orzeczenia.
Konstruowanie poprawnych zdań pojedynczych rozwiniętych i nierozwiniętych.
Stosowanie wielkiej litery na początku zdania i odpowiednich znaków interpunkcyjnych na jego końcu.
Rozdzielanie przecinkami wyrazów o tej samej funkcji składniowej.
Rozpoznawanie związków wyrazowych w zdaniu.
Dostosowanie formy orzeczenia do podmiotu.
Celowe używanie różnych typów zdań (zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące).
Praca kontrolna nr 1.
(Proszę nie pisać na dodatkowych kartkach)
Policz w podanych wyrazach głoski i litery.
Głoski Litery Głoski Litery
mama …4……. ……4……. rzeczka ………… …………
dom ……….. ………….. dzwonek ………… …………
klasa ………… …………. korzeń ………… …………
droga ………… …………. choroba ………… …………
Napisz 9 wyrazów z głoskami oznaczonymi w piśmie podwójnymi literami:
sz………………….. rz……………….. cz………………………
dz…………………. ni………………. ch……………………..
mi………………… si………………. ci…………………….
Podziel podane wyrazy na sylaby, rozdzielając je myślnikami. Podkreśl litery oznaczające samogłoski.
Warszawa ………………………. główka …………………….
herbata ………………………. słoneczko .................................
Z podanych sylab ułóż zdania.
wa - czy - ka - ły - Skoń - cje - się
………………………………………………………………..
b) nio - ci - wie - Ucz - wró - li - szko - do - ły
……………………………………………………………….
Uzupełnij puste miejsca odpowiednimi dwuznakami.
Nie wierć dziury w b --- uchu.
Jaskółka i p -------ółka lata, znak to wiosny dla świata.
Im dalej w las, tym więcej d ----ew.
Rosną jak g ----yby po deszczu.
Nie w ----ystko złoto, co się świeci.
P ----ewróciło im się w ----ystkim w głowie.
Wyjaśnij pisownię według wzoru:
krajobraz - słyszę s piszę z bo: krajobrazy
ławka - ………….. ……………. ……………
ogród - ………….. ……………. ……………
róż - ………….. ……………. ……………
staw - …………. ……………. …………..
Odwołując się do własnych przeżyć i wyobraźni, napisz opowiadanie (8 - 10 zdań) zaczynające się np. tak:
Wreszcie nadszedł oczekiwany dzień.
To było duże przeżycie i dla mnie, i dla mojej rodziny.
(3) Tego dnia nigdy nie zapomnę.
(4) Moje wakacje były wyjątkowe.
Wybierz jedno z powyższych zdań i rozpocznij od niego swoje opowiadanie.
Pisząc:
układaj zdania bogate w informacje,
zastosuj zdanie pytające i wykrzyknikowe dla ożywienia wypowiedzi,
wykorzystaj wyrazy: początkowo, następnie, potem, na koniec,
unikaj powtórzeń,
nową myśl zaznacz akapitem.
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………...
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Praca kontrolna nr 2.
(Proszę nie pisać na dodatkowych kartkach)
1. Wśród podanych niżej wyrazów ukryły się czasowniki. Odszukaj je i weź w ramkę.
pisze mycie czyta pisanie myje śpi sprzątanie
maluje spanie wyciera sprząta malowanie wycieranie czytanie
2. Uzupełnij tekst odpowiednimi formami podanych czasowników:
nauczyć się, stać, pilnować, klekotać, siedzieć,
nudzić się, wyjść, zapiszczeć, być, pęknąć |
W tym miejscu zawsze bocian …………………. cierpliwie na długich
czerwonych nogach i ……………………. po egipsku, ……………………
bowiem tego języka od matki. W gąszczu …………………………..
w gnieździe kaczka i …………………….. jajek. A ……………………
przy tym bardzo. Wreszcie duże jajko ………………. .„Pip, pip”
- ………………. pisklątko i ……………………… ze skorupki.
……………………… bardzo duże i brzydkie.
3. Z podanych w pionie liter utwórz czasowniki.
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
a |
w |
b |
u |
p |
i |
i |
ć |
r |
y |
ć |
l |
ć |
ó |
ć |
ć |
ą |
ć |
s |
i |
i |
c |
a |
s |
p |
m |
o |
z |
k |
o |
1. ……………………………… 4. ……………………………..
2. ……………………………… 5. ………………………………
3. ……………………………… 6. ………………………………
Utworzone czasowniki występują w formie …………………………………
4. Określ osobę, liczbę, rodzaj i czas podanych czasowników.
opowiadał - …………………………………………………………
śpiewały - …………………………………………………………
przeczytali - ………………………………………………………...
słucham - ………………………………………………………...
5. Napisz 3 zdania o tym, czego nie należy robić w teatrze. Użyj czasowników w 2 os. l. poj. z przeczeniem „nie”.
Nie ………………………………………………………………………
Nie ……………………………………………………………………....
Nie ………………………………………………………………………
6. Wstaw „u” lub „ó”.
Niezwykły to podr…..żnik. Wędr…je przez pola, łąki, wzg…rza i pag…rki.
Gdy odcz…wa gł…d, pr…b…je znaleźć coś w lesie. Zbiera jag…dki,
bor…wki i jeżyny. Jego plany ps…je m… tylko nieoczekiwane
zachm…rzenie, …lewa, bądź b…rza. Nie l…bi też …pał…w.
W ciąg… nocy wystarczy m… tylko kr…ci…tki odpoczynek.
Wyobraź sobie, że otrzymałeś (-aś) od Harry′ego Pottera czarodziejskie okulary. Napisz list do kolegi (koleżanki), w którym opowiesz o tym, co przez nie widziałeś (-aś).
Pisząc:
pamiętaj o kompozycji - miejscowość i data w prawym górnym rogu; zwrot do adresata na środku; na końcu pozdrowienia; poniżej podpis; postscriptum,
pamiętaj o wielkiej literze: Ty, Wasz, Ci, Tobie, Ciebie, …
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Praca kontrolna nr 3.
(Proszę nie pisać na dodatkowych kartkach)
1. Wstaw w wolne miejsca rzeczownik „żabka” w odpowiednim przypadku.
„Świnka i żabka”
W pięknej ………….. świnka mała
szczerze się podkochiwała.
W błotku basen jej zrobiła
i się ………………………. oświadczyła.
„Zostań miła, moją ………………………
zamieszkamy tam za chatką.
Będę z tobą chodzić w tany
………………………………. chwalą me peany.
I dla ciebie, moja ……………………….
zafunduję piękne autko”.
……………………….. chwile pomyślała,
potem główką pokiwała.
Wreszcie patrząc na to z boku,
dała nura do potoku.
Mała świnka zapłakała
i do ………………… wciąż wzdychała.
2. Utwórz związki wyrazowe czasowników z podanymi rzeczownikami. Nazwij przypadek rzeczownika.
Przypadek
spotkała (kogo? co?) …………….. ……………… ……………..
wróżka wilk
przyglądał się (komu? czemu?) ………….. ……………. …………
królowa słonko
śpiewa (kto? co?) ………………… ……………….. ……………
słowik mama
przeglądała się (w kim? w czym?)…………….. .………….. …………
zwierciadło strumień
cieszyła się (kim? czym?) ……………… …………………. ………..
ptaszek kwiatek
zabrakło (kogo? czego?) ………………. ………………… ……….
odwaga woda
mówiła (o kim? o czym?) …………….. ………………… ……….
przyjaciel wiosna
Tomek z pamięci próbował zrobić wykaz baśni, które ma w swojej bibliotece. Po napisaniu kilku tytułów zauważył, że się pomylił i poprzestawiał w nich wyrazy. Pomóż mu je uporządkować, zapisując zgodnie z zasadą ortograficzną.
„Kwiat paproci z zapałkami”
„Świniopas na ziarnku grochu”
„Samolubny Słowik”
„Księżniczka Calineczka”
„Dziewczynka Śniegu”
„Królowa Olbrzym”
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
…………………………………………
Dopisz rzeczownik: (1) bliskoznaczny, (2) przeciwstawny, (3) pokrewny.
bohater - (1) …………… (2) …………….. (3) ………………..
przyjaciel - (1) …………… (2) …………….. (3) ………………..
strach - (1) …………… (2) …………….. (3) ………………..
miłość - (1) …………… (2) …………….. (3) ………………..
Podziel nazwy. Przyjrzyj się wyrazom i napisz, co je łączy.
Hawaje, Bohdan, Helsinki, hojność, bohaterstwo, Himalaje, Hanna, Hrubieszów, hart, Podhale, Hamburg, honor, Hubert, Henryka, Hiszpania, Kopenhaga.
Imiona Cechy Miasta Inne nazwy
geograficzne
……………… ………….. ……………. ……………….
……………… ………….. ……………. ……………….
……………… ………….. ……………. ……………….
……………… ………….. ……………. ……………….
……………………………………………………………………………
6. Odwołując się do znanych ci baśni, legend oraz własnej wyobraźni,
napisz wypracowanie (kilkanaście zdań) na jeden z podanych niżej
tematów:
(1) Okrutny Olbrzym wygonił dzieci z cudownego ogrodu … . Napisz do niego list, w którym postarasz się go przekonać, że powinien pozwolić dzieciom bawić się w ogrodzie.
(2) Ułóż własną baśń, którą przeczytasz młodszemu rodzeństwu lub znajomym dzieciom. Pamiętaj o charakterystycznym początku i zakończeniu baśni.
(3) Zaproponuj dalszy ciąg znanej Ci baśni lub polskiej legendy.
(4) Jesteś postacią z wybranej baśni lub legendy. Przedstaw się i opowiedz ciekawie o zdarzeniach, w których uczestniczyłeś (-aś).
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Praca kontrolna nr 4.
(Proszę nie pisać na dodatkowych kartkach)
1. Wykonaj polecenia związane z tekstem.
„Była piękna, mroźna zima (…), na podwórzu przed piętrowym domem stał duży bałwan ze śniegu. Bałwan wyglądał naprawdę imponująco! Miał piękne, czarne oczy z węgla, nos i usta z marchewki, a na głowie olbrzymi, kolorowy kapelusz. Stał w miejscu jak słup i z zaciekawieniem spoglądał na wesołe, rozbiegane dzieci, które krążyły wokół niego jak barwne motyle. Bałwan słuchał radosnych okrzyków dzieci i mówił do siebie szeptem:
- Taki mróz to prawdziwa rozkosz!
- On potrafi we mnie tchnąć życie!”
H. Ch. Andersen „Bałwan ze śniegu”
a) Do podanych rzeczowników dopisz przymiotniki, które znajdują się
w tekście.
bałwan - ………………………………………………………
oczy - ………………………………………………………
kapelusz - ……………………………………………………...
dzieci - ………………………………………………………
motyle - ………………………………………………………
okrzyki - ………………………………………………………
rozkosz - …………………………………………………………
b) Podkreśl w tekście zdanie, w którym znajduje się najwięcej wyrazów opisujących wygląd bałwana.
2. Uzupełnij zdania:
Przymiotniki w zdaniu są określeniami …………………………..
i odmieniają się przez ………………………………. ,
…………………………….. i ……………………… .
Forma przymiotnika zależy od ………………………………., z którym się łączy.
3. W wolne miejsca wpisz „kolorowe” przymiotniki i określ ich przypadek, liczbę i rodzaj.
Krzyś nie uważał na lekcji, bo myślał o ………………………… migdałach
(Ms., l. mn., r. nmos.). Optymiści patrzą na świat przez ………...….okulary
(………, ………, ………). Niegrzeczny uczeń doprowadził nauczyciela do
…………….............. gorączki (……..,……., ……….). Gdy trudno mi coś
zrozumieć, twierdzę, że to ………………… magia (…….,…….., ………).
Przymiotniki: niebieski, różowy, biały, czarny.
4. Kasi z IV klasy zginął piesek. Dziewczynka napisała ogłoszenie, ale zapomniała o przecinkach. Wstaw je.
Uwaga!
W parku przy ulicy Czekoladowej zaginął mały pięciomiesięczny piesek.
Wabi się Maks. Ma białą lśniącą sierść w brązowe łatki migdałowe oczy
oklapnięte uszy i śmieszny zakręcony ogonek. Lubi biegać skakać szczekać
i łasić się.
Na uczciwego znalazcę czeka nagroda.
5. Podane niżej wyrażenia przekształć na zwroty według wzoru:
WYRAŻENIE ZWROT
przymiotnik + rzeczownik czasownik + przysłówek
życzliwa rada radzić życzliwie
estetyczny wygląd ………………………..
kulturalne zachowanie …………………………
przyjazny uśmiech …………………………
serdeczne pozdrowienie …………………………
chętna pomoc …………………………
6. Zredaguj opis (8 - 10 zdań), wybierając jeden z podanych niżej tematów:
Widokówka przedstawiająca górski krajobraz zimowy.
Ulubiona zabawka.
Dom, w którym mieszkasz.
Ogródek przed domem.
Miejsce związane z przyrodą, które szczególnie lubisz.
Pisząc:
pamiętaj o wstępie, rozwinięciu i zakończeniu,
skup się na tym, co widzisz,
używaj przymiotników i przysłówków,
nie powtarzaj tych samych wyrazów w bliskim sąsiedztwie,
na końcu wyraź swoją opinię.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Praca kontrolna nr 5.
(Proszę nie pisać na dodatkowych kartkach)
1. Wykonaj polecenia związane z tekstem wiersza J. Tuwima pt. „Cuda i dziwy”.
Spadł kiedyś w lipcu
Śnieżek niebieski,
Szczekały ptaszki,
Ćwierkały pieski.
Fruwały krówki
Nad modrą łąką,
Śpiewało z nieba
Zielone słonko.
Gniazdka na kwiatach
Wiły motylki,
Trwało to wszystko
Może dwie chwilki.
A zobaczyłem
Ten świat uroczy,
Gdy miałem właśnie
Przymknięte oczy.
Gdym je otworzył,
Wszystko się skryło
I znów na świecie
Jak przedtem było.
Wszystko się pięknie
Dzieje i toczy …
Lecz odtąd - często
Przymykam oczy.
a) Czy podoba Ci się ten wiersz? Uzasadnij jak najkrócej swoją opinię (dodatnią lub ujemną).
.......................................................................................................................
……………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………….
b) Wypisz z wiersza wydarzenia nieprawdopodobne, fantastyczne.
.....................................................................................................................
……………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………….
c) Kiedy osoba mówiąca w wierszu mogła oglądać „ ten uroczy świat”?
.......................................................................................................................
……………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………….
d) Wypisz z tekstu wiersza 3 przymiotniki nazywające kolory wraz z określonymi przez nie rzeczownikami.
.......................................................................................................................
……………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………….
e) Wypisz z wiersza 7 przykładów wyrazów zdrobniałych.
.......................................................................................................................
……………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………….
2. Uzupełnij zdania:
Wiersz „Cuda i dziwy” zbudowany jest z 6 …………………. . W każdej
…………………… są 4 ……………………………….. .
3. Zaproponuj własny tytuł wiersza.
……………………………………………………………………………
4. Ułóż ciekawa rymowankę składającą się wyłącznie z podmiotów i orzeczeń.
Przykład : kura gdacze, kaczka kwacze,
kogut pieje, moc truchleje.
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
5. Porywisty wiatr rozerwał zdania. Uporządkuj je, łącząc strzałkami podmioty z właściwymi grupami orzeczenia.
Myśliwi * * wylegiwały się na słońcu.
Żyrafa * * żywiło się mlekiem matki.
Żółwie * * polowali na zwierzęta.
Sowy * * wyciągała długą szyję.
Lis * * polowały w ciemności.
Szczenię * * otulał ogonem łapy.
6. Wpisz w wykres pozostałe części podanego zdania:
Najlepsi sportowcy całego świata spotkali się w Atenach na igrzyskach olimpijskich.
podmiot orzeczenie
………………………… _ _ _ ………………………………
najlepsi ………………….. …………………….. na igrzyskach
całego ……………………………
7. Wybierz jedno z podanych niżej zdań i rozpocznij od niego swoje opowiadanie.
(1) Pan Kleks zbierał sny z cennych lusterek swoich uczniów. A mnie śniło się …
(2) Jestem Adasiem Niezgódką. Opowiem, jak było w psim raju …
(3) Mam pieska …
(4) To się zdarzyło w Dolinie Muminków …
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Praca kontrolna nr 6.
(Proszę nie pisać na dodatkowych kartkach)
1. Popraw błędnie zapisane wyrażenia:
łagodny jak pszczółka ………………………………………….
pracowity jak słoneczko …………………………………………
odważny jak baranek …………………………………………
miły jak lew …………………………………………
uśmiechnięty jak ryba …………………………………………
zdrów jak kotek …………………………………………
2. Dopisz wyrazy o znaczeniu przeciwnym. Podkreśl te, które określają cechy twojego ulubionego bohatera literackiego.
ładny - …………………….. pogodny - …………………….
szczupły - …………………….. pracowity - …………………….
wysoki - …………………….. skromny - …………………….
blondyn - …………………….. szczery - …………………….
ruchliwy - …………………….. wierny - …………………….
3. Napisz, jaka to postać i z jakiego utworu. Opisz ją w kilku zdaniach, stosując podkreślone wyrazy w ćwiczeniu 2.
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
4. Dopisz dalszy ciąg następującej reklamy:
Za jedyne 20 złotych możesz kupić ten niezwykły długopis, który ……….
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
5. Napisz, jakie programy telewizyjne oglądasz najczęściej. Zwięźle wyjaśnij, dlaczego.
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
6. Zastąp powtarzające się określenie innym, wybranym z tabelki.
dobry film - ………………………………………………..
dobry przykład - ………………………………………………..
dobra opinia - ………………………………………………..
dobra pani - ……………………………………………….
dobre zakończenie - ……………………………………………..
szczęśliwe, pozytywna, interesujący, właściwy, życzliwa |
7. „Nie” razem czy oddzielnie? Uzupełnij tekst. Podkreśl wyrazy z „nie”.
Czego …….. lubicie u innych? Na pewno drażni was …….. tolerancja czy
………uprzejmość. Ludzie są ……doskonali - każdy o tym wie. Trudno
jednak zrozumieć, że ktoś może zachowywać się ……..grzecznie,
……..kulturalnie, że niektórzy są ….uczciwi, ……pamiętają o prostej
zasadzie: ……. czyń drugiemu, co tobie ……miłe. A wy - czy
…… zapomnieliście, że istnieją wyrazy: proszę, dziękuję, przepraszam?
Również u siebie ……tolerujecie ……. właściwego zachowania.
2